Okul Öncesi Öğretmenliği Programındaki Öğretim Teknolojileri Dersinin Yansıtıcı Değerlendirme Modeli ile Değerlendirilmesi

Yıl 2024, , 543 - 562, 30.11.2024

Mustafa Aslanderen , Hatice Çilsalar Sagnak , Mehmet Sağlam

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1433721

Öz

Öğretim materyallerinin tasarlanması ve geliştirilmesi becerileri ‘Öğretim Teknolojileri’ dersi aracılığıyla edindirilmektedir. Özellikle beceri geliştirilmesi odaklı bu dersin becerileri edindirme düzeylerinin tespit edilmesi önem taşımaktadır. Bu nedenle bu çalışmada okul öncesi öğretmenliği lisans programındaki öğretim teknolojileri dersinin programı incelenerek, öğretim elemanları ve öğrenci görüşleri alınarak yansıtıcı değerlendirme (responsive evaluation) modeli ile değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Karma araştırma modelinde yakınsayan paralel (çeşitleme) desende tasarlan bu çalışmada ilk olarak öğretim teknolojileri dersine yönelik doküman incelenmesi gerçekleştirilmiştir. Ardından öğrencilerin öğretim teknolojileri dersine yönelik tutumlarını belirlemek için “Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” uygulanmıştır. Tutumları belirlenen öğrencilerin bir bölümü ile araştırmacılar tarafından hazırlanmış yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak odak grup görüşmesi gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte bu öğrencilerin ders aldıkları 4 öğretim üyesi ile de araştırmacılar tarafından geliştirilen görüşme formu kapsamında bireysel görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak ders izlencesi ışığında dersin YÖK kapsamında paylaşılan içerik ile ilişkilendirildiği belirtilebilir. Bununla birlikte yapılan analizler sonucunda öğrencilerin öğretim teknolojileri dersine yönelik tutumlarının yüksek düzeyde olduğu da ifade edilebilir. Diğer taraftan öğretim teknolojileri dersinin hedefleri, içerikleri, eğitim durumları ve sınama durumları hakkında öğretim üyeleri ve öğrencilerin görüşlerinin genel olarak olumlu yönde olduğu belirtilmekle birlikte özellikle ders saatleri ve uygulama konusunda da sorunlarının olduğu belirtilebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul öncesi eğitim, program değerlendirme, öğretim teknolojileri, yansıtıcı değerlendirme

Kaynakça

• Akalan, M. E. (2012). Bilgisayar destekli programlı öğretim yaklaşımına göre hazırlanmış öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin öğrencilerin akademik başarısına etkisi ve öğrenci görüşleri. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Teknolojisi Bilim Dalı. Ankara.
• Akgün, F. (2020). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının öğretim materyallerinden yararlanmaya yönelik öz-yeterlikleri ve öğretim teknolojilerine yönelik tutumlarının incelenmesi. Trakya Eğitim Dergisi, 10(2), 412-428.
• Alım, M. (2012). Coğrafya dersleri için materyal tasarımı. Eastern Geographical Review, 17(27), 73-84. https://doi.org/2455//ataunidcd.31268
• Aydın, M. K. ve Bavlı, B. (2019). Program değerlendirme alternatif yaklaşımlar ve uygulama rehberi. Pegem Akademi.
• Bozpolat, E. ve Arslan, A. (2018). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine ilişkin görüşleri. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(3), 60-84. https://doi.org/10.19160/ijer.463977
• Butgel Tunalı, S., Gözü, Ö. ve Özen, G. (2016). Nitel ve nicel araştırma yöntemlerinin bir arada kullanılması “Karma araştırma yöntemi”. Kurgu, 24(2), 106-112. https://doi.org/59643/kurgu. 859556
• Creswell, J.W., and Plano Clark, V.L. (2011). Designing and conducting mixed methods research. (2nd ed.). Sage Publications.
• Çamlıbel Çakmak, Ö. (2018). Okul öncesi öğretmenliği lisans programının özel alan öğretmen yeterlikleri açısından incelenmesi. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 3(2), 692-707. https://doi.org/10.21733/ibad.425487
• Çelik, T. (2020). Sosyal bilim derslerini dijital materyallerle bütünleştirme sürecinde öğretmen adayı görüşleri: Fenomenolojik bir araştırma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 1407-1422.
• Çelikkaya, T. ve Kürümlüoğlu, M. (2017). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine ilişkin görüşleri. Researcher: Social Science Studies. 5(4). 770-789. http://doi.org/10.18301/rss.385
• Çetin, B., Bağçeci, B., Kinay, A. ve Şimşek, Ö. (2013). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 697-713. http://doi.org/10.9761/JASSS_565
• Grimm, L. G., and Yarnold, P. R. (1995). Reading and understanding multivariate statistics. American Psychological Association.
• İlhan, S. (2011). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin uygulamaya dayalı öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme becerileri ile sınıf yönetimi becerileri arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Kablan, Z., Topan, B. ve Erkan, B. (2013). Sınıf içi öğretimde materyal kullanımının etkililik düzeyi: Bir meta-analiz çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1629-1644. https://doi.org/10.12738/estp.2013.3.1692
• Karal, H., Reisoğlu, İ. ve Günaydın, E. (2010). İlköğretim bilişim teknolojileri dersi öğretim programının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(38), 46-64.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). Guilford.
• Kuloğlu, A. (2019). Öğretmen adaylarına göre öğretim teknolojileri ve materyal tasarım dersi. Turkish Journal of Educational Studies, 6(1), 33-44. https://doi.org/10.33907/turkjes.494405
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Okul öncesi eğitimi programı. MEB.
• Selçuk, G. (2018). Türkçe öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(26), 526-543.
• Sönmez, V. (2012). Program geliştirmede öğretmen el kitabı (17. Baskı). Anı Yayıncılık.
• Sönmez, E., Dilber, R., Alver, B., Aksakallı, A. ve Karaman, İ. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin öğrenci açısından önemine yönelik bir araştırma. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (13), 113-119. https://doi.org/2774/ataunikkefd.37146
• Tuğrul, B. (2005). Çocuğun gelişiminde anaokulu eğitiminin önemi. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 6(62), 1-3.
• Utkugün, C. (2021). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersi uygulamaları ve geri bildirimler hakkında görüş ve deneyimleri. Araştırma ve Deneyim Dergisi, 6(2), 76-93.
• Ünver, N. (2020). Okulöncesi eğitim programını değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Education Journal, 28(2), 891-909. https://doi.org/10.24106/kefdergi.697826
• Yazar, T. (2015). Prospective teachers’ opinions about instructional technologies and material design course. International Journal of Curriculum and Instructional Studies (IJOCIS), 5(9), 23-34.
• Yeşil, R. ve Şahan, E. (2015). Öğretmen adaylarının Türk eğitim sisteminin en önemli sorun, neden ve çözüm yollarına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(3), 123-143. https://doi.org/59449/kefad.854077
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Yükseköğretim Kurulu, (1998). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları.
• Yükseköğretim Kurulu, (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları: Programların güncelleme gerekçeleri, getirdiği yenilikler ve uygulama esasları.
• Yüksel, A. N. (2020). Nitel bir araştırma tekniği olarak: Görüşme. Social Sciences Studies Journal (Sssjournal),6(56), 547-552. http://doi.org/10.26449/sssj.2099