Yaşlı Yoksulluğu

Yıl 2017, Cilt: 3 Sayı: 2, 197 - 208, 24.12.2017

Muammer Ak , Olgun Közleme

Öz

Yaşlanma
sorunu ülkelerin demografik yapılarının olgunlaşması ile kaçınılmaz bir şekilde
ortaya çıkan doğal bir olgudur. Sağlık koşullarının iyileşmesi, hayatta kalma
beklentisinin artması ve toplam doğurganlık hızının azalması gibi gelişmeler
tüm ülkelerde yaşlanma sorununu ortaya çıkarmıştır. Bu gelişmeler, dünya nüfusu ile
birlikte Türkiye nüfusunun yaş yapısını da değiştirmiştir. Türkiye, artık genç
ve dinamik bir nüfusa sahip ülke olma özelliğini kaybetmektedir. Gidişat
göstermektedir ki, Türk toplumu gelecekte yaşlı bir toplum olacaktır. Yoksulluk
en genel anlamda insanların temel ihtiyaçlarını karşılayamama durumu olarak
tanımlanabilir. Yoksulluk sorunu bugün tüm dünyada yapısal bir sorun olarak
görülmektedir. Türkiye’de yoksulluk en çok tartışılan konulardan biri olmasına
rağmen, yaşlı yoksulluğu alanında yapılan çalışmaların sayısının oldukça
sınırlı olduğu görülmektedir. Yoksulluk konusunda yapılan araştırmalar,
yoksulluğun yaşa ve cinsiyete göre belirli risk gruplarını daha fazla
etkilediğini göstermektedir. Bu bağlamda yaşlı nüfus, mikro ve makro düzeydeki
ekonomik değişimlerden yakından etkilenen önemli bir risk grubunu
oluşturmaktadır. Yaşlı nüfusun karşılaştığı en büyük sorun, aktif çalışma
dönemine göre azalan gelir ve buna bağlı olarak yaşanan yoksulluktur. Araştırma Gümüşhane ili merkezde yaşayan yaşlıların
yoksulluk durumunu tespit etmek için yapılmış uygulamalı bir çalışmadır.
Araştırmada, basit tesadüfî örnekleme yöntemine göre belirlenen, %44’ü kadın
(110 kişi), %58’i erkek (140 kişi), 65 yaş ve üzeri 250 kişiye anket
uygulanmıştır. Araştırmanın saha çalışması 2016 Kasım ayında
gerçekleştirilmiştir. Çalışmamızda yaşlı yoksulluğu Gümüşhane ili örneklemi
üzerinde ele alınmış olup, çalışma ile Türkiye’deki yaşlı yoksulluğu konusuna
katkı sağlamak amaçlanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Yaşlı Yoksulluğu

Kaynakça

• Aktan, Ç. C. (2002). Yoksullukla Mücadele Stratejileri . Ankara: Hak-İş Konfederasyonu Yayınları.
• Ankara Üniversitesi Yaşlılık Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (YAŞAM), (2012). Ankara’da Yaşlı Yoksulluğu: Ekonomik, Sosyal ve Kültürel İhtiyaçların Analizi. 18.12.2016. tarihinde http://yasam.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/259/2013/02/Ankarada-ya%C5%9Fl%C4%B1-yoksullu%C4%9Fu-proje-bilgi-notu.pdf adresinden erişilmiştir.
• Arpacı, F. (2005) . Farklı Boyutlarıyla Yaşlılık. Ankara: Türkiye İşçi Emeklileri Derneği Eğitim ve Kültür Yayınları.
• Aslan, D. ve Ertem, M. (2012). Yaşlı Sağlığı: Sorunlar ve Çözümler. Ankara: Halk Sağlığı Uzmanları Derneği Yayını.
• Buğra, A. (2013). Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika . İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dumanlı, R. (1996). Yoksulluk ve Türkiye’deki Boyutları . Ankara: DTP Yayınları.
• Emiroğlu, V. (1995). Yaşlılık ve Yaşlının Sosyal Uyumu . Ankara: Şafak Matbaacılık.
• Er, D. (2009) . Psikolojik Açıdan Yaşlılık . Fırat Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4(11), 131-144.
• Hablemitoğlu, Ş. ve Özmete, E. (2010). Yaşlı Refahı: Yaşlılar İçin Sosyal Hizmet, Ankara: Kilit Yayınları.
• Kalınkara, V. (2014). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi. Ankara: Nobel Akademik Yay.
• Kayan, V. (2012). Türkiye’deki Boyutları Açısından Yaşlı Nüfusun Yoksulluğu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi , İstanbul.
• Korkmaz, N. (2014). Küreselleşme ve Yaşlılık. , Derleyenler: Nilüfer Korkmaz, Suzan Yazıcı, Türkiye’de Yaşlılık ve Sosyal Politika- Yaşlılık Politikadan Ayrı Düşünülebilir mi? (ss.189-211) içinde. Ankara: Ütopya Yay.
• Onur, B. (1997). Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik-Yaşlılık-Ölüm. Ankara: İmge Yayınevi.
• Öz, F. (1992).Yaşlılıkta Ruh Sağlığı. Türk Hemşireler Dergisi. 42 (2), 5-8. Sallan, S.(2002), “Türkiye’de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadelenin Sosyolojik Boyutları”, Ed.Yasemin Özdek, Yoksulluk, Şiddet ve İnsan Hakları, (ss.107-118) içinde. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Sevil, H. T. (2005). Yaşlılığın Sosyal Anatomisi . Ankara: Sabev Yayınevi.
• Stub, R. H. (1982). TheSocialConcequences of Long Life. Illınois: Springfield.
• Şenses, F. (2014). Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tufan, İ. (2003). Modernleşen Türkiye’de Yaşlılık ve Yaşlanmak: Yaşlanmanın Sosyolojisi . İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• Tufan, İ. (2006). Yaşlılıkta Bakıma Muhtaçlık ve Yeni Bir Bakım Kültürü . Antalya: Gero Yayınları.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), (2011). Yaşam Memnuniyeti Araştırması. 18.12.2016 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10770 adresinden erişilmiştir.
• Türkiye Emekliler Derneği (2010), Türkiye Emekli Profili Araştırması. World Bank, (2001). World Development Report 2000\2001: AttackingPoverty. 18.12.2016 tarihinde http://hdl.handle.net/10986/11856 adresinden erişilmiştir.
• World Health Organization (WHO), (2002). Active Aging: A Poicy Framework. 18.12.2016. tarihinde http://alter-migration.ch/fileadmin/templates/pdf/WHOactiveageing.pdf adresinden erişilmiştir.