Malatya Beş Konaklar Etnografya Müzesinde Bulunan Bir Gurup Şifa Tası

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 312 - 331, 24.12.2019

Ercan Çalış

https://doi.org/10.31592/aeusbed.593610

Cited By: 5

Öz

İnsanoğlunun tarih
sahnesinde belirdiği günden bu yana dinler, insan yaşamını biçimlendirdiği
bilinmektedir. Dinlere bağlı gelişen inançlar tapınaklar, mezar anıtları ve çok
sayıda el sanatları ürünlerinin açığa çıkmasında önemli bir rol oynamıştır.
Ortaya çıkan tüm bu öğeler, toplumlara ait kimliklerinin önemli unsurlardan
birini oluşturmaktadır. Geçmişte yaşamış toplumların sanat, sosyo-kültürel
yapısını belgeleyen çok sayıda etnografik eserler arasında yer alan şifa
tasları diğer eserlerden ayrılarak, ayrıca ait olduğu dönemin inanç dünyasına
ait izler de taşımaktadır. Ruhen ve bedenen tarih boyunca insanoğlu pek çok
şeyden şifa bulmak amacıyla medet aramıştır. Geçmişten günümüze dek insanlar
şifa bulmak için genellikle iki arayış içine girmişlerdir. Bunlardan birisi
tıbbi yollar iken diğeri ise tüm toplumların ortak bir belirtisi olarak her
toplumda görülen din ve bu kapsamda süre gelen kutsal kitaplardır. Dine bağlı
olarak gelişen şifa tasları, insanlar tarafından iki farklı şekilde şifalanma
ihtiyacını gidermek amacıyla kullanmıştır. Bunlardan birisi bedene ait
hastalıklardan kurtulmak, diğeri ruhsal sıkıntılardan ayıklanmak içindir. Şifa
tasları, Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiyle Anadolu kültürünün önemli bir
parçası haline gelen inanç geleneklerinin günümüze aktarılmasında, önemli bir
etnografik eser grubudur. Bu bağlamda çalışmanın esasını oluşturan Malatya Beşkonaklar Etnografya Müzesi’nde
bulunan bir grup tas ele alınarak, ait oldukları dönemin inanç geleneklerine
bağlı şifa arama anlayışı ile sanat pratikleri irdelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Malatya, Müze, El Sanatları

Kaynakça

• Örnek Referans Ekleme
• Referans 1: Perk, Haluk - PAKSOY, İsmail Günay. (2011). Duanın Sudaki Gizemi Şifa Tasları Haluk Perk Koleksiyonu, İstanbul.
• Referans 2: Tali, Şerife. (2013). Kayseri Etnografya Müzesi’nde Bulunan Şifa Tasları ve Sanatı Üzerine, Turkish studies - international periodical for the languages, literature and history of turkish or turkic volume 8/8 summer 2013, p. 2119-2138, ANKARA
• Referans 3: Gedük, S. (2017). Suyun iyileştirici gücü, şifa kapları, Kültür, sanat, şehir, mevsimlik tematik dergi, sayı güz/2, İstanbul.