Türk Toplumunun Boş Zaman Aktivitelerine Katılım Durumu: Motivasyon ve Engeller

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 1, 50 - 64, 31.03.2021

Güliz Coşkun

https://doi.org/10.31592/aeusbed.691148

Öz

Son yıllarda Türklerin boş zaman aktivitelerine katılımının artmakta olduğu gözlemlenmiştir. Bununla birlikte, Türk toplumunda başta kadınlar olmak üzere bazı bireyler halen boş zaman aktivitelerine katılımda içsel, kişilerarası ve yapısal engeller yaşamaktadırlar. Konu ile ilgili yapılan önceki çalışmalar öğrenci veya öğretmen gibi sadece belli kesimler arasında yapılmıştır. Araştırmanın amacı Türk toplumunun yaşadığı boş zaman engellerini ve boş zaman aktivitesine katılma motivasyonlarını rekreasyon işletme sahipleri ve çalışanların perspektifinden analiz etmektir. Bu amaçla araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan örnek olay incelemesi kullanılmıştır. İstanbul, Sakarya ve Kocaeli’nde bulunan 28 rekreasyon işletmesi ile yüz yüze mülakat yapılmıştır. Sonuçlar Türklerin her üç tür boş zaman engelini de yaşadığını ve kadınların erkelere nazaran bu engellerle daha fazla karşılaştığını göstermiştir. En çok yaşanan engeller; ilgi eksikliği, kendine güven eksikliği, toplum baskısı, zaman ve maddi imkân yetersizliği olarak ortaya çıkarılmıştır. Çalışma sonuçları aynı zamanda boş zaman aktivitelerine katılan Türklerin motivasyonlarının içsel ve dışsal olduğunu desteklemiştir.

Anahtar Kelimeler

Boş zaman engelleri, motivasyon, boş zaman aktivitelerine katılım, rekreasyon işletmeleri

Kaynakça

• Adam, I., Hiamey, S. E. ve Afenyo, E. A. (2015). Leisure constraints in the university setting in Ghana. Annals of Leisure Research, 18(1), 145-158.
• Albayrak, T., Caber, M. ve Crawford, D. (2007). Leisure constraints and the pursuit of adventure activities in Turkey. Anatolia, 18(2), 243-254.
• Alexandris, K., Tsorbatzoudis, C. ve Grouios, G. (2002). Perceived constraints on recreational sport participation: Investigating their relationship with intrinsic motivation, extrinsic motivation and amotivation. Journal of Leisure Research, 34(3), 233-252.
• Andrade, R. D., Junior, G. J. F., Capistrano, R., Beltrame, T. S., Pelegrini, A., Crawford, D. W. ve Gomes Felden, É. P. (2019). Constraints to leisure-time physical activity among Brazilian workers. Annals of Leisure Research, 22(2), 202-214
• Ayhan, C., Ekinci, N., Yalçın, I. ve Yiğit, Ş. (2018). Investigation of constraints that occur during participation in leisure activities by high school students: A sample of Turkey. Education Sciences, 8(2), 86.
• Brown, P. R., Brown, W. J., Miller, Y. D. ve Hansen, V. (2001). Perceived constraints and social support for active leisure among mothers with young children. Leisure Sciences, 23(3), 131-144. Coble, T. G., Selin, S. ve Erickson, B. B. (2003) Hiking alone: understanding fear, negotiation strategies and the leisure experience. Journal of Leisure Research, 35 (1), 1 – 23.
• Crawford, D. W. ve Godbey, G. (1987). Reconceptualizing barriers to family leisure. Leisure sciences, 9(2), 119-127.
• Creswell,J.W.(2007) Qualitative Inquiry ve Research Design. Choosing Among Five Approaches. Sage:CA
• Crompton, J. L. ve Kim, S. (2004) Temporal changes in perceived constraints to visiting state parks. Journal of Leisure Research, 36, 160.
• Çetinkaya, G., Yıldız, M. ve Özçelik, M. A. (2018). Why Do So Few Local People Visit National Parks? Examining Constraints to Antalya’s National Parks, Turkey. Advances in Hospitality and Tourism Research (AHTR), 6(1), 92-110.
• Demir, C. (2003). Impacts of demographic variables on the preference of sport activities carried out by undergraduate students: An implication from Turkey. Journal of Sport Tourism, 8(4), 302-312.
• Demir, C. (2005). Perceived significance of factors influencing leisure participation by gender: Implications from Turkey. Leisure/Loisir, 29(1), 121-136.
• Demirel, M. ve Harmandar, D. (2009). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel etkinliklere katılımlarında engel oluşturabilecek faktörlerin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 838-846.
• Ekinci, N. E., Kalkavan, A., Üstün, Ü. D. ve Gündüz, B. (2014). Üniversite öğrencilerinin sportif ve sportif olmayan rekreatif etkinliklere katılmalarına engel olabilecek unsurların incelenmesi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-13.
• Eryılmaz, S. ve Bal, H. T. (2019). Teknoloji Bağımlılığı ile Rekreasyonel Eğilimler Arasındaki İlişki: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir İnceleme, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4): 902-919.
• Erkip, F. (2009). Leisure in the Turkish context: A preliminary account. World Leisure Journal, 51(4), 275-281.
• Fedler, A. J. ve Ditton, R. B. (2001). Dropping out and dropping in: A study of factors changing recreational fishing patterns. North American Journal of Fisheries Management, 21, 283 – 292.
• Gürbüz, B. ve Henderson, K. A. (2014). Leisure activity preferences and constraints: Perspectives from Turkey. World Leisure Journal, 56(4), 300-316.
• Hacioglu, N., Avcikurt, C., Ilban, M. O. ve Sapar, V. (2005). Leisure preferences of residents in Nevsehir, a historical city in central Turkey. World Leisure Journal, 47(3), 17-27.
• Hubbard, J. ve Mannell, R. C. (2001). Testing competing models of the leisure constraint negotiation process in a corporate employee recreation setting. Leisure sciences, 23(3), 145-163.
• Kara, F. M. ve Özdeoğlu, B. (2017). Examination of Relationship between Leisure Boredom and Leisure Constraints. Sport Sciences, 12(3), 24-36.
• Kelly, J. R. ve Freysinger, V.J. (2000). Leisure Play and Recreation. In 21st Century Leisure: Current Issues. (pp. 14-23) Boston, London, Toronto, Sydney, Tokyo, Singapore: Allyn and Bacon.
• Koca, C., Henderson, K. A., Asci, F. H. ve Bulgu, N. (2009). Constraints to leisure-time physical activity and negotiation strategies in Turkish women. Journal of Leisure Research, 41(2), 225-251.
• Koçak, F. (2017a). Leisure constraints and facilitators: Perspectives from Turkey. European Journal of Physical Education and Sport Science. 3 (10). 32-47.
• Kocak, F. (2017b). The relationship between leisure constraints, constraint negotiation strategies and facilitators with recreational sport activity participation of college students. College Student Journal, 51(4), 491-497.
• Özşaker, M. (2012). Gençlerin serbest zaman aktivitelerine katılamama nedenleri üzerine bir inceleme. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 126-131.
• TUIK.(2014a). İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflamasına ve yıllara göre spor kulübü sayısı, 2007 – 2014 [Veri dosyası]. http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1087 adresinden alınmıştır (Ziyaret tarihi:10.10.2019).
• TUIK. (2014b) [Veri dosyası]. Yıllara göre federasyonlara bağlı lisanslı sporcu sayısı, 2007-2014 http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=1087 adresinden alınmıştır (Erişim tarihi:10.10.2019).
• TUIK. (2018a) [Veri dosyası]. Sezon yılına göre tiyatro salonu, oynanan eser ve seyirci sayısı http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1086 adresinden alınmıştır (Erişim tarihi: 10.10.2019).
• TUIK. (2018b) [Veri dosyası]. Opera ve bale salonu, koltuk, oynanan eser ve seyirci sayısı http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1086 adresinden alınmıştır (Erişim tarihi: 10.10.2019).
• TUIK. (2018c) [Veri dosyası]. Sinema, gösterilen film ve seyirci sayısı http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1086 adresinden alınmıştır (Erişim tarihi: 10.10.2019).
• Turan, E. B., Gülşen, D. B. A. ve Bilaloğlu, M. (2019). Kadın Çalışanların Yaşam Doyumu İle Boş Zaman Engelleri Arasındaki İlişki: Akdeniz Üniversitesi Örneği. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 104-114.
• Üstun, U. D., Ersoy, A. ve Bişgin, H. (2017). An Investigation on Perceived Constraints of Teachers in Relation to Leisure Activities. Turkish Journal of Sport and Exercise, 19(2), 157-161.
• Yerlisu, L. T., Ağyar, E. ve Bahadır, Z. (2012). Yaşam tatmini, serbest zaman motivasyonu, serbest zaman katılımı: Beden eğitimi ve spor öğretmenleri üzerine bir inceleme (Kayseri ili örneği), Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2): 53-59.