Afet ve Acil Durumlara Müdahale Kapsamında Destek Personelin Hazır Oluşluğunun Artırılması

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 1, 305 - 315, 31.03.2023

Emine Gercek Oter , Gürkan Yılmaz , Halise Çinar , Nadir Savaş Öter , Filiz Abacıgil , Evrim Çevik

https://doi.org/10.35341/afet.1159355

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’nin tüm kampüslerinde afet ve acil durumlara müdahale kapsamında destek personelin hazır oluşluğunun arttırılmasına yönelik online teorik eğitim ile yüzyüze uygulamalı eğitim verilmesi amaçlanmıştır. Ön test-son test deseninin uygulandığı müdahale tipinde bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemini Mayıs 2020 – Ağustos 2021 arasında üniversitenin her biriminde (Rektörlük, enstitü, fakülte, yüksekokul, uygulama ve araştırma merkezi, hastane vb.) destek elemanı olarak görevlendirilen toplam 679 personel oluşturdu. Araştırma verileri Birey Tanıtım Formu ve Destek Elemanlarının Afet ve Acil Durumlara Hazır Oluşluğuna Yönelik (Tahliye ve Arama Kurtarma, Yangın) Bilgi Testleri ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde bağımlı gruplarda t test, Student t testi kullanılmıştır. Katılımcıların Tahliye Arama ve Kurtarma Bilgi Testi Ön-test skor ortalaması 11,5±2,2 iken, Son-test skor ortalaması 13,4±2,7 olarak saptanmıştır. Katılımcıların Tahliye Arama ve Kurtarma Bilgi Testi Ön-test ve Son-test skor ortalamaları arasındaki fark anlamlı olarak bulunmuştur (z =-16,537, p <0,001). Personellerin Yangın Bilgi Testi Ön-test skor ortalaması 11,5 ± 2,2 iken, Son-test skor ortalaması 13,3 ± 2,7 olarak saptanmıştır. Katılımcıların Yangın Bilgi Testi Ön-test ve Son-test skor ortalamaları arasındaki fark anlamlı olarak belirlenmiştir (z = -15,017, p < 0,001). Verilen eğitimin katılımcıların bilgi düzeylerinde artış sağladığı sonucuna ulaşılmıştır. Üniversitelerin bünyelerinde çalışan akademik ve idari personelden oluşan destek elemanlarına yönelik olarak verilen bu eğitimlerin ülkemiz genelinde yaygınlaştırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Afet ve Acil Durum, Arama kurtarma, Hazır oluşluk, Tahliye, Yangın

Destekleyen Kurum

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü

Proje Numarası

ADÜAFAM-19001

Teşekkür

Proje kapsamında yer alan online eğitimlerin yazılım olarak düzenlenmesinde destek olan Bilgi İşlem Daire Başkanlığı personellerine, eğitimlerimizin uygulama aşamasında desteklerinden dolayı İşyeri Sağlığı ve Güvenliği Koordinatörlüğü’ne, gerçekleştirdiğimiz uygulamalı eğitimlere katkı sağlayan Aydın İl Sağlık Müdürlüğü UMKE Birimine, Aydın AFAD İl Müdürlüğüne ve Aydın Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Başkanlığına teşekkür ederiz.

Increasing the Readiness of Support Personnel within the Scope of Responding to Disaster and Emergency Situations

Öz

In this study, it is aimed to provide theoretical and practical trainings to increase the readiness of support personnel within the scope of disaster and emergency response in all campuses of Aydın Adnan Menderes University. It is an intervention type study in which the pre-test-post-test design is applied the sample of the study consisted of 679 personnel who were assigned as support staff in each unit of the university (Rectorate, institute, faculty, college, application and research center, hospital, etc.) between May 2020 and August 2021. Research data were collected through Individual Identification Form and Information Tests for Support Staff's Preparedness for Disaster and Emergency (Evacuation and Search and Rescue, Fire). In the evaluation of the data, t test and Student's t test were used in dependent groups. While the participants' Evacuation Search and Rescue Knowledge Test Pre-test score average was 11.5 ± 2.2, the Post-test score average was 13.4 ± 2.7. The difference between the participants' Evacuation Search and Rescue Knowledge Test Pre-test and Post-test mean scores was significant (z = -16.537, p < 0.001). While the Fire Knowledge Test Pre-test score average of the personnel was 11.5 ± 2.2, the Post-test score average was 13.3 ± 2.7. The difference between the participants' Fire Knowledge Test Pre-test and Post-test mean scores was found to be significant (z = -15.017, p < 0.001). It was concluded that the training provided increased the knowledge level of the participants. It was concluded that the training provided increased the knowledge level of the participants. It is recommended that these trainings, which are given to support staff consisting of academic and administrative staff working in universities, should be widespread throughout our country.

Anahtar Kelimeler

Disaster and Emergency Situation, Evacuation, Fire, Readiness, Search and Rescue

Proje Numarası

ADÜAFAM-19001

Kaynakça

• 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, Resmi Gazete Tarih 30.06.2012 Sayı: 28339, http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf, Erişim Tarihi: 20.08.2019.
• Amad, R. (2007), Roles of the University in Disaster Management, The Malaysian Journal of Medical Science, 14(2): 1–3.
• Bahadır, H. Uçku, R. (2018). Uluslararası acil durum veri tabanına göre Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki afetler. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 4(1), 28-33.
• Bartley, B., Fisher, J., Stella, J. (2007). “Video Of A Disaster Drill is Effective in Educating Registrars On The Hospital Disaster Plan”. Emergency Medicine Australasia, 19(1): 39-44.
• Başbakanlık Doğal Afetler Koordinasyon Baş Müşavirliği. Doğal Afetler Genel Raporu. (1997). Ankara.
• Binaların Yangından Korunması Hakkındaki Yönetmelik, Resmi Gazete Tarih:19.12.2007, Sayı: 26735, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2007/12/20071219-2.htm, Erişim Tarihi: 20.08.2019.
• Dinçer, S., Kumru, S. (2021). Afet ve Acil Durumlar İçin Sağlık Personelinin Hazırlıklı Olma Durumu. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(1): 32-43.
• Çelikli, S., Karababa, A.O. (2012). Hastane Afet Yönetimi Ekibine Verilen Eğitimin Değerlendirilmesi; Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Örneği. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 9 (1): 20-27.
• Ertürkmen, C. (2006). Afet Yönetimi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Girgin, S., Yetiş, Ü. (2007). “Seçilmiş Uluslararası Veri Tabanlarında Türkiye’de Yaşanmış Endüstriyel Kazalar”, Türkiye Kazalar ve Çevre 1. Ulusal Çalıştayı, Ankara.
• Göktekin, Z. (2018) 112 Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Afet Bilinç Algı Düzeylerinin Belirlenmesi. Balıkesir İli Örneği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• İstanbul Sanayi Odası. Sanayide Afet ve Acil Durum Yönetimi Rehberi. İstanbul: İstanbul Sanayi Odası Yayınları No: 2008/7.
• İşyerlerinde Acil Durumlar Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete Tarih:18.06.2013, Sayı:28681, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2013/06/20130618-8.htm, Erişim Tarihi: 20.08.2019.
• Kadıoğlu, M. (2008). Modern, Bütünleşik Afet Yönetimin Temel İlkeleri. Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri, JICA Türkiye Ofisi Yayınları No: 2, Ankara, s. 1-34.
• Kadıoğlu, M., Bek, Ö. (2009). Sağlık Kuruluşları İçin Afet Acil Yardım Planlama Rehberi. Beyaz Gemi Eğitim ve Danışmanlık, İstanbul, 24-38.
• Karaman, Z.T. (2007) Afet Yönetimine Giriş ve Türkiye’de Örgütlenme, Bütünleşik Afet Yönetimi, (Karaman Z.T. ve Altay A. Ed.) Birleşik Matbaacılık Ltd. Şti. 2007, İzmir, 1-38.
• Ochoa, S.F., Neyem, A., Pino, J.A., Borges, M.R.S, (2007), Supporting group decision making and coordination in urban disasters relief, Journal of Decision Systems, doi: 10.3166/jds.16.143-172. Sanayide Afet ve Acil Durum Yönetimi Rehberi, (2008). İstanbul Sanayi Odası Yayınları.
• Oyanık, M., Cengiz, E. (2020). Afet Bilinci ve Kader İlişkisi: Gümüşhane Örneği. The Journal of International Scientific Researches, 5(AI): 87-101.
• Şen, G., Ersoy, G. (2017) Hastane Afet Ekibinin Afete Hazırlık Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(4): 122-130.
• AFAD, (2014). T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı. Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü. https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/163233/mod_resource/content/1/AFET%20Y%C3%96NET%C4%B0M%C4%B0%20TER%C4%B0MLER%C4%B0%20S%C3%96ZL%C3%9C%C4%9E%C3%9C.pdf, Erişim tarihi: 31.01.2023.
• Turan, M., Doğan G., Bulut Y., Öztürk G., Şahinöz, S. (2018) Yükseköğretim Kurumlarında Afet ve Acil Durumlara Hazırlık Çalışmaları ve Etkinlikleri Gümüşhane Üniversitesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 7(1): 1 – 11.
• United Nations (2017). Sustainable Development Goals. Accesssed in: 16 August, 2019. https://www.un.org/sustainabledevelopment/sustainable-development-goals/.
• United Nations Office For Disaster Risk Reduction (UNDRR). Reading the Sendai Framework for Disaster Risk Reduction 2015 – 2030, https://www.preventionweb.net/files/46694_readingsendaiframeworkfordisasterri.pdf, Erişim tarihi: 20.08.2019
• Ünal, Y., Işık, E., Şahin, S., Tekeli Yeşil, S. (2017) Sağlık afet çalışanlarının depremlere ilişkin bireysel hazırlık düzeylerinin değerlendirilmesi: Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri (UMKE) Derneği örneği. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 31(2): 71-80.
• Whittaker, H. (1979). Comprehensive Emergency Management: A Governor’s Guide. National Governors’ Association Center for Policy Research, Washington, 51-63.
• World Health Organization [WHO] (2014). Western Pacific Regional Framework for Action for Disaster Risk Management for Health: Emergencies and Disasters. Regional Office for the Western Pacific, Philippines, 34-47.