Evaluation of gallbladder motor function and bile dynamics by hepatobiliary scintigraphy in patients with liver cirrhosis

Yıl 2003, Cilt: 2 Sayı: 2, - , 01.08.2003

Mehmet Koruk Şinasi Özkılıç M. Cemil Savaş Zeki Çelen Abdurrahman Kadayıfçı Canan Özkılıç

Öz

Background and aims: The aim of this study was to determine the changes in hepatocyte functions, gallbladder motor functions and bile dynamics in patients with liver cirrhosis. Material and methods: The study group consisted of 17 patients with liver cirrhosis (12 males, five females; mean age: 55.2 years) who were initially diagnosed on the basis of clinical, laboratory and histopathologic findings. The control group consisted of 20 healthy persons (14 males, 6 females; mean age: 49.7 years). Quantitative hepatobiliary scintigraphy was performed in both groups. After approximately eight hours of fasting, 3-5 mCi Tc99 m Mebrofenin was injected intravenously and dynamic images were obtained for 90 minutes. The patients were then given 250 ml. of standard liquid meal (Ensure plus) after observation of gallbladder filling. All images were evaluated quantatively by computer program. The time that the liver extracted the radiopharmaceutical maximally (Tmax), the time for the liver to secrete half of the extracted radiopharmaceutical (T1/2), gallbladder observation time (GBVT), gallbladder filling time (GBFT), gallbladder-ejection-fraction (GBEF) and the transit time of bile to the duodenum (TTBD) were determined for each case. Results: In the patient and control groups, the mean values of Tmax, T1/2, GBVT, GBFT and TTBD were 25.76 vs 12.40 min, 37.55 vs 23.15 min, 25.23 vs 16.82 min, 53.35 vs. 30.57 min, 39.88 vs 25.00 min, respectively. These values increased significantly in the patient group (p < 0.05). Mean GBEF values were 37.55% in the patient group and 41.84% in the control group, and the difference was not significant (p > 0.05). The incidence of a gallbladder stone was 29.41% in the patient group and 5% in the control group, with the difference being statistically significant (p < 0.05). Conclusions: In the patients with liver cirrhosis, it was found that hepatocyte uptake functions were decreased and bile dynamics had deteriorated, but there was no significant change in gallbladder motor function. Although the incidence of gallbladder stones was increased, it had no effect on bile dynamics and gallbladder motor function.

Anahtar Kelimeler

Cirrhosis, gallbladder functions, scintigraphy

Hepatobiliyer sintigrafi yöntemi ile siroz hastalarının safra kesesi motor fonksiyonları ve safra dinamiklerinin değerlendirilmesi

Öz

Giriş ve amaç: Karaciğer sirozlu hastalarda hepatosit fonksiyonları, safra kesesi motor fonksiyonları ve safra dinamiğinde meydana gelen değişiklikleri kantitatif hepatobiliyer sintigrafi yöntemi ile değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve yöntem: Çalışmamızda hasta grubu klinik, laboratuvar ve histopatolojik olarak siroz tanısı konmuş 17 olgudan ( 12 erkek, 5 kadın; ortalama yaş:55,2 yıl ) ve kontrol grubu ise 20 olgudan ( 14 erkek, 6 kadın; ortalama yaş:49,7 yıl ) oluşmaktaydı. Bütün olgularda en az 8 saatlik açlık sonrası 3-5 mCi Tc-99m-Mebrofenin iv yapıldıktan sonra 90 dakika süreyle dinamik imajlar alındı. Vizüel olarak safra kesesi doluşu izlendiği görüntüde hastaya 250 ml standart sıvı gıda (Ensure plus) içirildi. Tüm görüntülerin bilgisayar yardımıyla incelenmesi sonucunda her olgu için radyofarmasötiğin maksimum ekstrakte edilme zamanı (Tmax), maksimum ekstrakte edilen radyofarmösitiğin yarısının ekskresyonu için geçen zaman (T1/2), safra kesesi ejeksiyon fraksiyonu (SKEF), safra kesesi vizüalizasyon zamanı (SKVZ), safra kesesi dolma zamanı (SKDZ) ve safranın duodenuma ulaşma zamanı (SDUZ) değerleri bilgisayar yardımıyla belirlendi. Bulgular: Tmax, T1/2max, SKVZ, SKDZ ve SDUZ değerlerinin ortalamaları hasta grubunda sırasıyla 25,76 dk, 37,55 dk, 25,23 dk, 53,35 dk, 39,88 dk, kontrol grubunda ise 12,40 dk, 23,15 dk, 16,82 dk, 30,57 dk, 25,00 dk olarak bulundu. Bu değerlerin siroz olgularında anlamlı derecede uzadığı görüldü (p < 0.05). Ortalama SKEF değeri hasta grubunda % 37,5, kontrol grubunda % 41,8 bulundu, siroz grubunda SKEF düşük olmasına rağmen her iki grup arasında anlamlı fark olmadığı görüldü (p > 0.05). Safra taşı görülme sıklığı hasta grubunda % 29,4, kontrol grubunda % 5 olup aradaki fark anlamlı ydı (p < 0.05). Sonuç: Karaciğer sirozu olgularında hepatobiliyer sintigrafi ile hepatosit alım fonksiyonunun azaldığı, safra dinamiğinin bozulduğu ancak safra kesesi motor fonksiyonunda önemli bir değişikliğin olmadığı saptandı. Ayrıca sirozlu hastalarda safra kesesi taşı insidansı belirgin olarak arttığı ancak bunun safra dinamikleri ve safra kesesi motor fonksiyonunu etkilemediği tesbit edildi.

Anahtar Kelimeler

Siroz, safra kesesi fonksiyonları, biliyer sintigrafi