Erzurum İlinde Yer Alan Akvaryum İşletmelerinin Mevcut Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri

Yıl 2025, Cilt: 56 Sayı: 2, 155 - 163, 29.05.2025

Ebru Yılmaz , Fatma Burcu Harmantepe , Saim Pala

https://doi.org/10.17097/agricultureatauni.1603961

Öz

Bu araştırma, Erzurum’da faaliyet gösteren akvaryum işletmelerinin genel durumunu ortaya koymak, mevcut sorunlarını tespit etmek ve bu sorunlara çözüm önerileri sunmak amacıyla yapılmıştır. İlde yer alan ve aktif durumda olan 10 adet akvaryum işletmesinin üç ilçede toplandığı görülmüştür. Bu 10 adet işletmeye yüz yüze görüşme yöntemi ile amaca uygun hazırlanmış açık ve kapalı uçlu sorulardan oluşan anket uygulanmıştır. Araştırma sonunda akvaryum işletmelerinin %60’ının kiracı olduğu, personelin tamamının erkek olduğu, işletme sahiplerinin çalışanlardan yaşça büyük, tecrübeli ve %70’inin üniversite mezunu oldukları belirlenmiştir. İşletmecilerin tamamının sattıkları balıkları yurt içinden temin ettiği, perakende satış yaptıkları, kış aylarında satışların arttığı, toplam 9 tür balık satışı yapıldığı ve en çok satılan türlerin Japon (Carassius auratus) ve lepistes (Poecilia reticulata) balığı olduğu ve en fazla beyaz benek hastalığının (%80) görüldüğü tespit edilmiştir. İşletmecilerin çoğunluğu akvaryum kooperatifçiliğinin kurulması gerektiğini (%60), en önemli sorunları arasında; yem ve malzeme maliyetleri ile kira ve elektrik giderlerinin yüksek olduğunu, müşteri talebinin ise düşük olduğunu belirlenmiştir. Sektörün gelişebilmesi ve mevcut sorunların çözülebilmesi için ülke genelinde akvaryum sektörüne ilgi artırılmalı, girişimciler desteklenerek süs balığı üretimine yönlendirilmeli ve bu konuda dışa olan bağımlılık azaltılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: Akvaryum balığı , İşletme , Erzurum , Perakende satış , Sürvey

Etik Beyan

Bu çalışma XXX Sosyal ve Beşeri Bilimler Etik Kurulu tarafından onaylanmıştır (Etik onay numarası: 2024-161, Tarih: 30/10/2024).

Teşekkür

Anket sorularımızı cevaplandırarak bu araştırmaya katkılar sağlayan işletme sahipleri ve çalışanlarına sonsuz teşekkürlerimizi sunarız.

The Current Situation, Problems and Proposed Solutions of Aquarium Businesses in Erzurum Province

Öz

This research was conducted to reveal the general situation of aquarium businesses operating in Erzurum, identify current problems and propose solutions to these issues. It was observed that the 10 active aquarium businesses in the province were concentrated in three central districts. A questionnaire, consisting of both open-ended and closed-ended questions tailored to the research objectives, was administered to these 10 businesses through face-to-face interviews. The research findings indicated that 60% of the aquarium businesses were tenants, all personnel were male, the owners were older and more experienced than the employees, and 70% of them were university graduates. It was determined that all operators sourced their fish domestically, made retail sales, experienced an increase in sales during the winter months, sold a total of 9 fish species, with Japanese (Carassius auratus) and guppy (Poecilia reticulata) fish being the most sold, and that the most common disease observed was white spot disease, affecting 80% of the fish. The majority of operators (60%) stated that aquarium cooperatives should be established. Among the most significant problems identified were high feed and material costs, high rent and electricity expenses, and low customer demand. In light of the data obtained, it has been concluded that organizing activities to increase interest in the aquarium sector nationwide and providing financial and educational support to entrepreneurs by public institutions and universities would be beneficial for the development of the sector and the resolution of existing problems.

Anahtar Kelimeler

Aquarium fish , Business , Erzurum , Retail sales , Survey

Etik Beyan

This study was approved by the Social and Human Sciences Ethics Committee of XXX (Ethics approval number: 2024-161, Date: 30/10/2024).

Teşekkür

We extend our deepest gratitude to the business owners and employees who contributed to this study by answering our survey questions.

Kaynakça

• Anjur, N., Sabran, S. F., Daud, H. M., & Othman, N. Z. (2021). An update on the ornamental fish industry in Malaysia: Aeromonas hydrophila associated disease and its treatment control. Veterinary World, 14(5), 1143-1152. https://doi.org/10.14202/vetworld.2021.1143-1152.
• Ayta, F. & Şen, M. (2023). Türkiye’de kadın istihdamının genel görünümü: İstihdamın artırılması kapsamında seçilmiş ülke örnekleri. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 9(2), 421-454.
• Barata, S., Dörücü, M., & Özcan, M. (2017). Hastalık belirtisi gösteren Japon balıkları (Carassius auratus)’nda rastlanan ektoparazitler ve tedavisi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 29(1), 15-19.
• Bulut, H. & Özcan, E. İ. (2022). Current status of aquarium fish (ornamental fish) enterprises during the pandemic period (Elazig city sample). Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 10(1), 37-41. https://doi.org/10.24925/turjaf.v10i1.37-41.4763
• Büyüktaş, E., & Kızak, V. (2018). İstanbul Avrupa yakasında bulunan akvaryum işletmelerinin genel profilinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Eğirdir Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 14(3), 196-207.
• Çelik, İ., Yılmaz, S., Çelik, P., Saygı, H., Onal, U., & Bashan, T. (2010). The general profile of aquarium sector in Istanbul (Turkey). Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(23), 2973-2978.
• Doğan, K. (2018). Akvaryum balıkçılığında kooperatifleşmenin önemi. Türkiye’de Süs Balıkçılığına Yeni Bir Bakış Çalıştayı, Milli Eğitim Bakanlığı, Beykoz Barbaros Hayrettin Paşa Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, 30 Kasım 2018, İstanbul, http://acikerisim.istanbul.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12627/542 (Erişim tarihi: 10.11.2024)
• Evers, H-G, Pinnegar, J.K. & Taylor, M.I. (2019). Where are they all from? – sources and sustainability in the ornamental freshwater fish trade. Journal of Fish Biology,94, 909-916. https://orcid.org/0000-0001-5061-9520
• Faruk, M., Hasan, M. M., Anka, I. Z., & Parvin, M. K. (2012). Trade and health issues of ornamental fishes in Bangladesh. Bangladesh Journal of Progressive Science and Technology, 10(2), 163-168.
• Göreci, N. E. & Demirarslan, D. (2021). Kamusal iç mekânlarda akvaryum. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(72), 1651-1670. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2555
• Gümüş, E., Kanyılmaz, M., Gülle, İ., & Sevgili, H. (2013). Antalya bölgesindeki süs balığı üreten işletmelerin yapısal ve teknik analizi: II. teknik özellik ve pazarlama durumları. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(2), 35-41.
• Hekimoğlu, M. A., Şenol, Ş., & Saygı, H. (2005). İzmir merkez ilçelerinde akvaryum işletmelerinin genel profilinin çıkarılması üzerine bir araştırma. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 22(1-2), 119-123.
• ITC, (2020). Trade Map - List of products for the selected product (Live fish). International Trade Center.
• Kanyılmaz, M., Gümüş, E., Sevgili, H., & Gülle, İ. (2013). Antalya bölgesindeki süs balığı üreten işletmelerin yapısal ve teknik analizi: I. yapısal özellikleri. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(2), 55-60.
• Kılıçerkan, M., & Çek, Ş. (2011). Hatay ilçelerindeki akvaryum işletmelerinin genel profilinin çıkarılması üzerine bir araştırma. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(4), 77-82.
• Olgunoğlu, İ., Artar, E., Perçin Olgunoğlu, M., & Ukav, İ. (2021). Covid-19 pandemi döneminde Adıyaman ilinde akvaryum balığı satış işletmelerinin genel durumu. Ecological Life Sciences (NWSAELS), 16(1), 18-24. http://dx.doi.org/10.12739/NWSA.2021.16.1.5A0145.
• Özlüer Hunt, A., & Koca, Y. (2014). Mersin merkezindeki akvaryum sektörünün genel profilinin çıkarılması üzerine bir çalışma. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 31(3), 145-150. http://dx.doi.org/10.12714/egejfas.2014.31.3.05
• Pala, S., & Yılmaz, E. (2020). Ordu ilinde akvaryum sektörünün durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Acta Aquatica Turcica, 16(3), 387-395. https://doi.org/10.22392/actaquatr.695032
• Raja, K., Aanand, P., Padmavathy, S., & Sampathkumar, J. S. (2019). Present and future market trends of Indian ornamental fish sector. International Journal of Fisheries and Aquatic Studies, 7(2), 6-15.
• Rixon, C. A. M., Duggan, I. C., Bergeron, N. M. N., Ricciardi, A., & Macisaac, H. J. (2005). Invasion risks posed by the aquarium trade and live Fish markets on the Laurentian Great Lakes. Biodiversity and Conservation, 14, 1365-1381, http://dx.doi.org/10.1007/s10531-004-9663-9
• Satam, S. B., Sawant, N. H., Ghughuskar, M. M., Sahastrabuddhe, V. D., Naik, V. V., Pagarkar, A. U., Chogale, N. D., Metar, S. Y., Shinde, K. M., Sadawarte, V. R., Sawant, A. N., Singh, H., Sawant, P. A., Patil, V. K., Rane, D., Haldankar, P. M., & Bhattacharyya, T. (2018). Ornamental fisheries: a new avenue to supplement farm income. Advanced Agricultural Research and Technology Journal, 2(2), 193-197.
• Sharma, M. (2020). Ornamental fish rearing and breeding-a new dimension to aquaculture entrepreneurship in Himachal Pradesh. International Journal of Fisheries and Aquatic Studies, 8(2), 157-162.
• Shraborni, A., Mandal, S. C., & Parhi, J. (2024). Freshwater Ornamental Fishes of India: Sustainable Management and Conservation. In: Sarma, D., Chandra, S., Mallik, S.K. (eds) Aquaculture and Conservation of Inland Coldwater Fishes. pp 155–173 Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-97-1790-3_10
• Sinha, A. (2016). Evolution, trend and status of ornamental fisheries in India and their commercialization. Social Entrepreneurship in Aquaculture, 225-240.
• Taner, G., & Yıldız, H. (2018). Digenetic Centrocestus sp. Metacercariae (Trematoda: Heterophyidae) were detected on two freshwater ornamental fish species imported into Turkey: Disease profile and risk. Aquatic Sciences and Engineering, 33(3), 106-109. https://doi.org/10.26650/ASE201816
• Tolon, T., & Emiroğlu, D. (2014). Akvaryum balıkları pazar yapısı ve tüketici tercihlerinin değerlendirilmesi. I. Ulusal Akvaryum Balıkçılığı ve Sorunları Çalıştayı Sonuç Raporu. Antalya, 119-124.
• TURKSTAT, (2022). Hanehalkı İşgücü Araştırması, 2022 https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Kadin-2023-53675 (Erişim tarihi: 29.11.2024)
• Willis, S., & Bakuwel, P. (2018). Update on the ornamental aquatic export industry 2016: Trade data and conservation. OFI Journal 86: February 2018.
• Wijaya, R. A., & Huda, H. M. (2021). Potential and problems of ornamental fish farming development in Depok City (Case study: neon tetra, cardinal and red nose ornamental fish farmer in Bojongsari District). In IOP Conf Ser: Environmental Earth Sciences, 718(1), 012072. https://doi.org/10.1088/1755- 1315/718/1/012072
• Yılmaz, V., Arı, E., & Doğan, R. (2016). Online alışverişte müşteri şikâyet niyetleri ve davranışlarının yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Journal of Yasar University, 11(42), 102-112.
• Yue, G. (2019). The ornamental fish industry in Singapore. J. Fish. China, 43(1), 116-127. https://doi.org/10.11964/jfc.20180911442.