Sosyal bir sorun olarak çocuk evliliklere genel bakış: Birinci basamak sağlık profesyonellerinin rolü

Yıl 2025, Cilt: 3 Sayı: 1, 43 - 48, 01.02.2025

Esma Demirezen , Shaira . Rahimjanova

https://doi.org/10.61845/agrimedical.1493093

Öz

Birçok kültürde, çocuklar ülkenin geleceği olarak nitelendirilir ancak çoğu zaman temel haklardan dahi yararlanamazlar. Günümüzde çocuklar, beslenme, barınma, güvenlik ve eğitim gibi temel ihtiyaçlar da dahil olmak üzere birçok alanda ciddi eksiklikler ve farklılıklarla karşı karşıyadır. En ciddi konulardan biri ise kız çocuklarının 18 yaşından önce evlenmesi ve bunun sonucunda anne olmasıdır. Bu sorunu bazı dinsel, toplumsal ve kültürel etiketlemelerle birlikte “normal” olarak yansıtmak önemli bir engeldir. Bu derleme çalışması bu soruna dikkat çekmeyi ve bu kapsamda birincil sağlık merkezlerinin önemini vurgulamayı amaçlamaktadır. Türk sağlık sisteminin bir parçası olarak birincil sağlık merkezleri bölgenin toplumsal değişimlerini ve dinamiklerini en erken fark edebilmektedir. Bu bağlamda birincil bakımda çalışan aile hekimleri, ebeler ve hemşirelerin halk sağlığı açısından önemli rolleri olduğu düşünülmektedir. Ancak bu alandaki uygulamalar ihtiyaçlar doğrultusunda sosyal hizmet uzmanları, avukatlar, eğitimciler ve bölgesel ve yerel güvenlik güçleriyle birlikte yürütülmelidir. Bu nedenle kurumsal, kamusal ve toplumsal işbirliği gerektiren konular arasındadır.

Anahtar Kelimeler

çocuk anne, çocuk evlilik, halk sağlığı, toplum sağlığı, birinci basamak sağlık hizmetleri

Etik Beyan

yok

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

---

Teşekkür

---

An overview of child marriage as a social problem: The role of primary health care professionals

Öz

In many cultures, children are attributed as the future of the country however mostly they do not benefit from basic rights. Nowadays, children face serious deficiencies and differences in many areas, including basic needs such as nutrition, shelter, security, and education. Additional problems like gender inequality put girls in an even more disadvantaged situation. One of the most concerning issues is the phenomenon of child marriages and as a result motherhood where girls give birth before the age of 18. Reflecting this as “normal” in connection with some religious, social, and cultural labelings is an important barrier. This review study aims to draw attention to this problem and emphasize the importance of primary healthcare centers in this context. As part of the Turkish healthcare system, primary healthcare centers can notice the region's social changes and dynamics at the earliest. In this context, it is thought that family physicians, midwives, and nurses working in primary care have important roles from a public health perspective. However, practices in this field should be carried out with social workers, lawyers, educators, and regional, and local security forces in line with the needs. Therefore, it is among the issues requiring institutional, public, and social cooperation.

Anahtar Kelimeler

child mother, child marriage, public health, community health, primary healthcare

Proje Numarası

---

Kaynakça

• 1. Sağlam M, Neriman A. Tarihsel süreç içerisinde çocuk ve çocukluk kavramları. Çocuk ve Medeniyet 2016; 1(2): 43-56.
• 2. Çınar N, Hıra S. Adölesan Annelik. Journal of Human Rhythm 2017; 3(1): 15-19.
• 3. Boran P, Gökçay G, Devecioğlu E & Tijen E. Çocuk gelinler. Marmara Medical Journal 2013, 26(2): 58-62.
• 4. Nour N M. Child marriage: a silent health and human rights issue. Reviews in Obstetrics and Gynecology 2009; 2(1): 51-56.
• 5. United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF). (2018). Her 4 kadından biri çocukken evleniyor. https://www.unicefturk.org/yazi/her-4-kadindan-biri-cocukken-evleniyor . Accessed 10.06.2023.
• 6. United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF). (2021). Covid-19 nedeniyle 10 milyon kız çocuğu daha çocuk yaşta evlilik riski altında https://www.unicef.org/turkiye/bas%C4%B1n-b%C3%BCltenleri/unicef-covid-19-nedeniyle-10-milyon-k%C4%B1z-%C ). Accessed 10.06.2023.
• 7. Apolot RR, Tetui M, Nyachwo EB, Waldman L, Morgan R, Aanyu C & Ekirapa E. Maternal Health challenges experienced by adolescents; could community scorecards address them? A case study of Kibuku District Uganda. International Journal for Equity in Health 2020; 19(1): 1-12.
• 8. Loaiza E, Liang M. Adolescent pregnancy: A Review of the Evidence. UNFPA. New York; 2013, 2-19.
• 9. Le Strat Y, Dubertret C & Le Foll B. Child marriage in the United States and its association with mental health in women. Pediatrics 2011; 128(3): 524-530.
• 10. Holness N. A global perspective on adolescent pregnancy. International Journal of Nursing Practice 2015; 21(5): 677-681.
• 11. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2021). Evlenme ve boşanma istatistikleri, https://data.tuik.gov.tr/ Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2021-45568 Accessed 10.06.2023.
• 12. Yiğit T. Feminist sosyal hizmet yaklaşımı bağlamında ataerkil ideoloji ve erken evlilikler. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara, 2015, 85-150.
• 13. Çoçuk Yaşta Erken Ve Zorla Evlilikler, https://www.nirengidernegi.org/cocuk-yasta-erken-zorlaevlilikler/, Accessed 09.01.2024
• 14. Burcu E, Yıldırım F, Sırma ÇS ve Sanıyaman S. Çiçeklerin kaderi: Türkiye’de kadınların erken evliliği üzerine nitel bir araştırma. Bilig 2015; 73: 63-98.
• 15. Deniz M B. Aile Hukuku, T.C. Aile, Çalışma Ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Aile Eğitim Programı, Ankara, 2019, 1-88.
• 16. Boğucu M. Çocuk yaşta evliliklerin ihmal ve istismar kapsamında değerlendirilmesi: 2016 yılı Ağrı örneği. Yüksek Lisans Tezi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sosyoloji Anabilim Dalı, İstanbul, 2018, 1-165.
• 17. United Nations Population Fund (UNFPA). (2017). Çocuk yaşta yapılan evlilikler insan hakları. Türkiye; https://turkiye.unfpa.org/tr/news/“çocuk-yaşta-yapılan-evlilikler-insan-hakları-ihlalidir” Accessed 10.06.2023
• 18. Gülada M O. İnsan ticari bağlamında çocuk evliliğini önlemeye yönelik UNICEF tarafından hazırlanan kamu spotu reklamları üzerine inceleme. Göç Araştırmaları Dergisi 2019, 6 (1): 144- 168.
• 19. Arthur M, Earle A, Raub A, Vincent I, Atabay E, Latz I & Heymann J. Child marriage laws around the world: Minimum marriage age, legal exceptions, and gender disparities. Journal of women, politics & policy 2018, 39(1): 51-74.
• 20. Hotchkiss D. R, Godha D, Gage A. J & Cappa C. Risk factors associated with the practice of child marriage among Roma girls in Serbia. BMC international health and human rights 2016, 16(1): 1-10.
• 21. Kalamar A. M, Lee-Rife S, Hindin M. J. Interventions to prevent child marriage among young people in low-and middle-income countries: a systematic review of the published and gray literature. Journal of Adolescent Health 2016, 59(3):16-21.
• 22. J Yukich, Worges M, Gage AJ, Hotchkiss DR, Preaux A, Murray C, Cappa C. Projecting the Impact of the COVID-19 Pandemic on Child Marriage, Journal of Adolescent Health 2021; 69:23-30.
• 23. Paul P. Effects of education and poverty on the prevalence of girl child marriage in India: A district–level analysis. Children and Youth Services Review 2019; (100), 16-21.
• 24. Lal B. S. Child Marriage in India: Case Studies in Warangal District of Telangana State. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal 2018; 8(4), 12-21.
• 25. Orçan M & Kar M. Türkiye'de erken yaşta yapılan evlilikler ve risk algısı: Bismil örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2008; 14(14), 97-112.
• 26. Evgin D, Caner N, Küçük Öztürk G ve Calpbinici P. Üniversite öğrencilerinin erken evlilik ve çocuk gelinler hakkındaki görüşleri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2018; 11: 480-89.
• 27. Bulut M. Mardin’de evlilikler. Folklor/Edebiyat Dergisi 2011; 15(66), 65-79.
• 28. Günay S, Erdoğan B. Süt parası karşılığında Eskişehir’e gelin göçü, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2015, 8:40, 476-485.
• 29. Kılıç M, Arslanyılmaz M & Özvarış B.Ş. Savaş ve çatışma ortamında kadın sağlığı. Sürekli Tıp Eğitim Dergisi 2015; 24:6, 237-244.
• 30. Yumuşak T. Türkiye’nin Rusya-Ukrayna savaşındaki arabuluculuk rolünün değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2023, 25 (1): 165-194.
• 31. Karanfiloğlu M. Savaş, kadın, çocuk ve göç üzerine: Suriye örneği. Muhakeme Dergisi 2019, 2(1): 99-124. 32. Gül M. Göç süresince erken yaşta evlilikleri Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocuklar özelinde düşünmek, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2022, 49: 573-588.
• 33. Harunoğulları M. Suriyeli sığınmacı kadınların sözlü anlatılarında savaş, göç ve evlilik. International Journal of Social Sciences and Education Research 2021, 7:4, 353-368.
• 34. Mourtada R, Schlecht J, DeJong J. A qualitative study exploring child marriage practices among Syrian conflict-affected populations in Lebanon. Conflict and Health 2017, 11(1): 53-65.
• 35. Kidman R. Child marriage and intimate partner violence: a comparative study of 34 countries. International Journal of Epidemiology 2017; 46(2), 662-675.
• 36. Efevbera Y, Bhabha J, Farmer PE, & Fink G. Girl child marriage as a risk factor for early childhood development and stunting. Social Science & Medicine 2017; (185), 91-101.
• 37. Soylu N ve Ayaz M. Adli değerlendirme için yönlendirilen küçük yaşta evlendirilmiş kız çocuklarının sosyodemografik özellikleri ve ruhsal değerlendirmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2013; 14(2).
• 38. Cevheroğlu B. A & Kışlak Ş. Erken evlilik yapan kadınların evli kadın rolünü deneyimleme sürecine ilişkin nitel bir araştırma. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi 2022; 9(1), 207-233.
• 39. Progress on the Sustainable Development Goals: The gender snapshot 2023, https:// www.unwomen.org/en/digital-library/publications/2023/09/progress-on-the sustainabledevelopment-goals-the-gender-snapshot-2023 , Accessed 29.08.2024
• 40. Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları, Birleşmiş Milletler Türkiye, https://turkiye.un.org/tr , Accessed 29.08.2024
• 41. Orhan AS, Gölbaşı Z. Birinci Basamak Sağlık Kurumlarında Çalışan Sağlık Personelinin Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Konusundaki Görüş ve Uygulamaları, Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2011; (2): 21-32.
• 42. United Nations Population Fund (UNFPA). Sağlık çalışanlarına yönelik çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesi rehberi Türkiye. 2021, https://turkiye.unfpa.org/sites/default/files/pub-pdf/unfpa_saglikrehber.05.07.21.pdf , Accessed 02.11.2023.
• 43. Mathur S, Greene M & Malhotra A. Too young to wed. The lives, rights, and health of young married girls. Washington, DC: International Center for Research on Women 2003, 1-23.
• 44. United Nations International Children's Emergency Fund (UNICEF). (2019). Çocuk yaşta evlilik. https://www.unicef.org/turkiye/%C3%A7ocuk-ya%C5%9Fta- Accessed 10.06.2023.
• 45. Yakıt E, Coşkun A. M. Toplumsal açıdan çocuk yaşta evlilikler gerçeği: Hemşire ve ebenin sorumluluğu. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2014; 11(3), 3-10.