Yakup Kadri’nin Ankara Romanında Cumhuriyet Kadınının Doğuşu

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 11 - 19, 30.12.2019

Ayfer Yılmaz

Öz

Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kuruluş yıllarını anlattığı Ankara adlı romanda, aynı zamanda modern Cumhuriyet kadınının doğuşuna da şahit oluruz. Romanın ana karakteri olan Selma, Türk milletinin destani bir varoluş mücadelesi içinde, evinden çıkarak üreten, kendi geçimini temin eden, sosyal yaşam içerisinde saygın bir yer edinen bir kadına dönüşür. Aşağı yukarı on altı yıl gibi kısa bir zamanda inkılaplar sayesinde Türk toplumu topyekûn bir değişim yaşamış ve bu değişim de toplumun en önemli kesimi olan kadınlar üzerinde takdir edilesi bir tesir yaratmıştır. Romanda inkılapları sadece asri biçimde giyinmek, salonlarda dans etmek gibi algılayanların hem yazar hem de roman kahramanları tarafından eleştirilmesi, Atatürk’ün idealindeki modern toplumun saygın kadın kimliğinin oluşturulması konusunda desteklendiğinin de yansımasıdır. Cumhuriyet’in 20. yılının kurgulandığı ütopik son bölümde, tüm ideallerin gerçekleştiği modern Türkiye hayali ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Milli Mücadele, Cumhuriyet’in ilk yılları, Cumhuriyet kadını

Kaynakça

• Aktaş, Şerif (1992). “Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı”, Türk Dünyası El Kitabı, C.3, 2. Bs. Ankara.
• Baş, Şerife (2003). "Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Romanlarında Kadın Karakterlerin Anlatımı", Şerife Çağın, Türkbilig Türkoloji Araştırmaları, 2003/6, s. 13-36. http://www.turkbilig.com/pdf/200306-356.pdf, (Erişim tarihi: 09.08.2019).
• Çelik, S. ve Yalçın, Dilek (2014). “Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Ankara Romanı Bağlamında Kemalist İdeoloji ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Bir Başkent İnşası”, Ankara Araştırmaları Dergisi, 2 (1), 93-107. https://www.journalagent.com/jas/pdfs/JAS_2_1_93_107.pdf, (Erişim tarihi: 09.08.2019).
• http://www.zargan.com/tr/q/trophy-ceviri-nedir, 03.08.2019.
• http://old.qha.com.ua/tr/toplum/mustafa-kemal-ataturk-un-kadinlar-hakkinda-soyledigi-sozler/167364/ 09.08.2019.
• Karaosmanoğlu, Yakup Kadri (2006). Ankara, 23. Bs. İletişim Yayınları, İstanbul.
• Yalçın, Alemdar (1992). Sosyal ve Siyasi Değişmeler Açısından Cumhuriyet Devri Türk Romanı I, Ankara.
• Yaşar Nabi (1934). “Yakup Kadri ve Ankara”, Varlık, Ankara S. 20, ss. 311-312.