II. Bayezid Dönemi İstanbul Camilerinde Mihrap

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 63 - 76, 30.12.2019

Nesrin Aydoğan İşler

Öz

1453’te İstanbul’un fethiyle birlikte Fatih döneminde olduğu gibi II. Bayezid’in de desteğiyle 1512 yılına kadar saraylılar ve devlet ileri gelenlerinin girişimleriyle İstanbul’da çok sayıda yeni cami ve mescit inşa edilmiştir. II. Bayezid’in hükümdarlığı döneminde 31 yılda İstanbul’da 88 cami ya da mescit yapılmış, 13 Bizans dönemi yapısı camiye çevrilmiştir. Bu yapılara ait ve özgün durumu bilinen 11 mihrap bulunmaktadır. Özgün durumda gelebilmiş örneklere bakıldığında, II. Bayezid Dönemi İstanbul cami ve mescitlerinde, kuruluşları ve süslemeleri bakımından klasik özellikler gösteren mihrapların yanısıra erken dönem özelliklerini devam ettiren örneklerin de mevcut olduğu görülür. Mihraplar malzeme, teknik, elemanların biçimleri ve süsleme özellikleri bakımından değerlendirilerek erken ve klasik dönem içindeki yerleri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Mihrap, II. Bayezid, İstanbul, Osmanlı sanatı, cami

Kaynakça

• Aydoğan İşler, N. (2015), II. Bayezid Dönemi İstanbul Cami ve Mescitleri, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• AYVANSARAYİ HÜSEYİN EFENDİ, ALÎ SÂTI’ EFENDİ, SÜLEYMAN BESİM EFENDİ, (2001), (Derleyen : Ahmet Nezih Galitekin) Hadikatü’l-Cevâmi İstanbul Camileri ve Diğer Dini-Sivil Mimari Yapılar, İşaret Yayınları, İstanbul.
• Barkan, Ö. L. - Ayverdi, E. H. (1970), İstanbul Vakıflar Tahrir Defteri 953 (1546) Tarihli, Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul.
• Bozkurt, T. (2007), Osmanlı Selatin Cami Mihrapları, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• Bozkurt, T. (2008), “Erken Dönem Osmanlı Selatin Cami Mihrapları”, İstem, Yıl.6, S.11, s.203-248.
• Doğru M. – Mollaibrahimoğlu, S. – Kanar, Y. – Arslan, M. A. – Kızgın, K. (1987), Eminönü Camileri, Türkiye Diyanet Vakfı Eminönü Şubesi Yayınları, İstanbul.
• Erzincan T. (2005), “Mihrap” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C.30, Türkiye Diyanet Vakfı, s.30-37.
• Eyice, S. (1994/1), Davud Paşa Cami”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, C. 9, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, s.39.
• Eyice, S. (1994/2), Küçük Ayasofya Camii”, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, C. 5, s.147.
• Gökbilgin, M. T. (1952), XV-XVI. Asırlarda Edirne ve Paşa Livası, Vakıflar Mülkler- Mülakatlar, Üçler Basımevi, İstanbul.