V. HAÇLI SEFERİ’NİN ESRARENGİZ PORTRESİ
: JACQUES DE VITRY VE ESKİ
DÜNYANIN FAALİYET ALANI

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 3, 11 - 18, 30.12.2020

Bedia Göktepe

Öz

Döneminin meşhur teologlarından biri olan Jacques de Vitry, 1216 yılında Papa III. Innocentius tarafından
Akka’ya piskopos olarak atanmıştır. Onun asıl vazifesi, Doğu’da yaşayan Hıristiyanları Papa’nın buyruğu altında birleştirmek ve onları Müslümanlara karşı harekete geçirmekti. Bununla birlikte Jacques de Vitry
hem Albenilere hem de kutsal topraklara yapılan Haçlı Seferlerinde vaazlar vererek, seferlere destek vermiştir. Fakat Haçlı Seferlerinin başarısız olmasının ardından Haçlılar misyonerlik faaliyetlerine yönelmiştir.
Jacques de Vitry, Doğu’da bu misyonerlik faaliyetlerinin öncü isimlerinden biri olmuştur. Akka, Beyrut, Sur
ve Sayda gibi Doğu Akdeniz liman şehirlerinde vaazlar vererek, Müslümanların Hıristiyanlaştırılmasında müessir
olmuş, Fransisken ve Dominiken tarikatlarının misyonerlik etkinliklerini desteklemiştir. Bu çalışmada,
Jacques de Vitry’nin V. Haçlı Seferi’nin hazırlıklarında oynadığı rol, misyonerlik faaliyetleri, Dominiken ve
Fransisken tarikatları ile ilişkisi incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Jacques de Vitry, Beşinci Haçlı Seferi, Misyonerlik

Kaynakça

• BALDWIN, John W (1970), Princes and Merchants: The Social Views of Peter the Chanter and His Circle, Princeton University Press, New Jersey.
• BEATTİE, Pamela (2014), Crusading and the Penitential Life: James of Vitry’s Crusade Sermon Models and Llull’s De Fine. Studıa Lulliana, 54, s.33-66.
• BENLİ, Özlem (2019), Haçlı Seferlerinde Kilise ve Papalığın Rolü(1074-1204), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• BREHIER, Louıs (1910), “Jacques Vitry”, The Catholic Encyclopedia, C.8, Robert Appleton Company, New York.
• BİRD, Jessayn Lea (2003), The Historia Orientalis of Jacques de Vitry: Visual and Written Commentaries as Evidence of a Text’s Audince, Reception, and Utilization. Essays in Medieval Studies, 20, s.56-74.
• BİRD, Jessalynn Lea (2004), Crusade and Conversion after the Fourth Lateran Council (1215): Oliver of Paterborn’s and James of Vitry’s Missions to Muslims Reconsidered. Essays in Medieval Studies, 21, (2004), s.23-47.
• BOLTON, Brenda (1998), Faithful to Whom? Jacques de Vitry and the French Bishop. Revue Mabillon, 9, s.53-72.
• COAKLEY, John W (2006), James of Vitry and the Other World of Mary of Oignies, Women, Men, and Spiritual Power, Columbia University Press, New York.
• ÇELİK, Sebahattin (2018), “Beşinci Haçlı Seferi (1217-1221) Esnasında Mısır Sultanı el-Kâmil’e Karşı Darbe Girişimi”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28 (1), s.313-326.
• ÇELİK, Sebahattin (2018), Beşinci Haçlı Seferi (1217-1221), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• DECORTE, Roony; POLET, Caroline; BOUDIN, Mathieu; TILQUIN, Françoise; MATROULE, Jean Yves; DİEU, Marc ; CHARLES, Catharine; CARLIER, Aurore; LEBECQUE, Fione; DEPARIS, Oliver (2019), An Interdisciplinary Study Around the Reliquary of the Late Kardinal Jacques de Vitry. Plos One, 14 (2), s.1-17.
• DEMİRKENT, Işın (1996), “ Haçlılar”, C.14, TDV Yayını, İstanbul, s.525-546.
• DEMİRKENT, Işın (1997) , Haçlı Seferleri, Dünya Yay., İstanbul.
• ESEN, Salihe (2015), Dominiken Tarikatı ve Katolik Kilisesi’nde Yeri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. EVANS, G.R (2000), Bernard of Clairvaux, Oxford University Press, New York.
• GENÇ, Özlem (2013), “ IX. Yüzyılın Önemli Bilginlerinden Lyon’lu Diyakoz Florus ve “ Lıber de Electıonıbus Episcorum” Işığında Ortaçağ Piskopos Seçimleri”, Studıes of the Ottoman Domain, 3 (5), s.18-34.
• IRIS, Rau (2001), A Letter of Jacques de Vitry. Leeds Medieval History Texts, University of Leeds, 2, s.1-15.
• IŞIK, Halim (2019), “ Katharlar: Balkan Kökenli, Avrupa Ortaçağında Katoliklerce Yakılarak Öldürülen Heretik Hıristiyan, Dini Hareket Üzerine Bir İnceleme”, Mevzu Sosyal Bilimler Dergisi, 2, s.279-321.
• KARAKAŞ, Şehri (2016), “ V.Haçlı Seferi ve Haçlıların Dimyat’ı Zaptı”, ETÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (2), s.7-26.
• KARAKAŞ, Şehri (2017), V. Haçlı Seferi (1218-1221), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• KEDAR, Benjamin Z (1984), Crusade and Mission, Princeton University Press, New Jersey.
• KURT, Abdülkadir (2012), Hristiyanlık Tarihinde Fransisken Tarikatı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmeddin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• PEARSON, Jeremy Daniel (2018), The Islamic World and the Latin East: William of Tripoli and His Syrian Context, University of Tennesse, Doctoral Dissertations, Knoxville.
• PRAWER, Joshua (1972), The Crusaders Kingdom: European Colonialism in the Middle Ages, Praeger Publ, New York.
• POLAT, Ziya (2019), “ Fulcherius Carnotensis’te İslâm ve Müslüman Algısı”, Turkish Studies, 14 (1), s.613-632.
• POWELL, James (1976), The Papacy and the Early Franciscans. Fransiscan Studies, 36, s.248-262.
• RUNCİMAN, Steven (1987), Haçlı Seferleri Tarihi, C. 3, Çev. Fikret Işıltan, TTK Yay., Ankara.
• ŞAHİN, Nadide (2018), “ Katolik Kilisesinde Ruhbanlığın Kökeni ve Vatikan Bildirileri Çerçevesinde Kadınların Ruhbanlığı”, EKEVAkademik Dergisi, 22 (73), s.469-483.
• USTA, Aydın (2011), “ Haçlı Seferleri Döneminde Din Değiştirme Vakaları”, Belleten, LXXV (274), s.691-717.
• WALKER, Lydia Marie (2018), Lay Spirituality, Crusading, and Reform in the Sermons of Jacques de Vitry, Doctoral Dıssertatıons, University of Tennesse, Knoxville.
• WHALEN, Brett Edward (2018), Christendom, Crusade, and the End of Days: The Dream of World Conversion (1099-1274). Apocalyptic Complex ( Edt. N. Al- Bagdadi ve Marno- Riedl), s.143-157,Central University Press, New York.