TÜRKİYE'DE EĞİTİM GÖREN YABANCI ÖĞRENCİLERİN DİL İHTİYAÇLARININ ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ ÜZERİNDEN BELİRLENMESİ: ANKARA ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 5, 45 - 62, 31.12.2021

Naci Güner Karabulut Birsen Akın Karabulut

Öz

Küresel dünyada, iş, eğitim, tatil vb. diğer amaçlar ile doğduğu ve ana dilini öğrendiği ülkenin
dışında yaşamak durumunda olan farklı ülke vatandaşları mevcuttur. Bu çalışmada, çeşitli nedenlerle
Ankara’da yaşamak durumunda olan yabancı uyruklu öğrencilere eğitim veren Millî Eğitim Bakanlığı
bünyesinde görevli öğretmenlere anket yapmak suretiyle; yabancı uyruklu öğrencilerin dil ihtiyaçları
öğretmen görüşleriyle tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada 20 öğretmene sorular yöneltilmiştir. Soruların
7‘si kişisel ölçekte, 20’si ise yabancı uyruklu çocuklara Türkçe öğretirken öğretmenlerin yaşadığı
problemler ile ilgilidir. Araştırmanın alt problemlerinde ise; Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu
öğrencilerin, anlatma, anlama becerileri bağlamında, dinleme, okuma, konuşma ve yazmaya yönelik
dil ihtiyaçları incelenmiştir. Araştırmada; Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe öğrenme
sürecinde en kolay ve en zor geliştirdikleri dil becerileri incelenmiş, araştırma öğretmen görüşleri
ile son bulmuştur. Çalışmayla, Türkiye’de yaşayan yabancı uyruklu öğrencilerin anlama becerisi bağlamında temel dil ihtiyacının dinleme, anlatma becerisi bağlamında temel dil ihtiyacının ise konuşma
olduğu, en kolay geliştirdikleri dil becerisinin dinleme, en zor geliştirdikleri dil becerisinin ise yazma
olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dil, Ana Dil, İkinci Dil, Yabancı Dil, Yabancılara Türkçe Öğretimi

Kaynakça

• Demir, Prof.Dr.Necati. (2020). Türk Dili Araştırmaları, Altınordu Yayınları, Ankara, 2020,s. 537
• Ergin, Prof.Dr.Muharrem. (2009). Türk Dil Bilgisi, Bayrak Basımevi, İstanbul, s.3
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2017). Türkiye’de Yasal Olarak İkamet Eden Yabancıların Profili ve Yaşam Koşulları Araştırması, Ankara, (http://www.openaccess.hacettepe.edu.tr:8080/xmlui/handle/11655/23373, s.165-175, Erişim tarihi: 30 Ekim 2021)
• İlhan Attila. (2019). Attila İlhan Şiirler (Zincirleme Rubailer-5), İş Bankası Yayınları, İstanbul
• Köksal, Dinçay. Pestil, Ayşe. D. (2014). Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi: Kuramlar, Yaklaşımlar, Etkinlikler, Pegem Akademi Yayınları, Ankara, s. 300-310
• Oruç, Şerif. (2016). Türkçe’de Ana Dil ve Ana Dili Makalesi, Öz Bölümü, s.1-2
• Saussure, Ferdinand de. (1998). Genel Dilbilim Dersleri, Çeviren Prof.Dr.Berke Vardar, Multilingual Yabancı Dil Yayınları, İstanbul, s.108 T.C. Turizm Bakanlığı, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı İnternet Sitesi, (https://www.ytb.gov.tr/kurumsal/baskanligimiz-2 Erişim tarihi:29 Ekim 2021).
• Türk Dil Kurumu (TDK) İnternet sitesi, Sözlük Anlamı, Dilin Tanımı, (sozluk.gov.tr) (Erişim tarihi:29 Ekim 2021).
• Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi (TÖMER), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İnternet Sitesi, Kuruluş Amacımız, (ogu.edu.tr) (Erişim tarihi:29 Ekim 2021).
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) İnternet Sitesi, Nüfus ve Demografik Yapı Veri Portalı, (https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=Nufus-ve-Demografi-109 (Erişim tarihi: 30 Ekim 2021)
• Türkiye Maarif Vakfı. (2019). Yabancı Dil Olarak Türkçe Eğitim Programı, Sunuş Bölümü, İstanbul, s.5-6
• Türkiye Maarif Vakfı İnternet Sitesi, Kuruluş Amacı Sayfası, (www.turkiyemaarif.org, Erişim tarihi: 29 Ekim 2021)
• Ülgen Celal. (2020). T.C. Anayasası, Beta Yayınevi, İstanbul, s.86
• Ünalan, Şükrü. (2014). Dil ve Kültür, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, s. 5-34
• Zorbaz, Kemal Zeki. (2013). Yabancılara Türkçe Öğretimi El Kitabı, 2’nci Bölüm, Yabancılara Türkçe Öğretiminin Tarihi Seyri, Grafiker Yayınevi, Ankara, s.159