A Review of the Philosophy Foundations of Republican Thought

Yıl 2023, Sayı: Cumhuriyetin Yüzüncü Yılı Özel Sayısı, 87 - 94, 14.04.2023

Recep Batu Günör

https://doi.org/10.56387/ahbvedebiyat.1197208

Cited By: 1

Öz

The idea of republicanism is a doctrine that has existed in human history since the Ancient Greek world. The proposition that man is a social and political being, especially put forward by Plato and Aristotle, has also led to the emergence of idea of republicanism. The idea of republicanism, which basically envisages the attainment of citizenship by the people subject to the laws that they have made, claims that the wishes of the general should be pursued rather than individual wishes and desires. Accordingly, it is not possible to talk about an ideal order in which individual benefits come to the fore. Instead, it is necessary to pursue the common interests of citizens as a whole. Only in this way can an ideal order exist. Another fundamental principle of republican thought is the concept of freedom. The concept of freedom advocated by the idea of republicanism, which claims that there is another way besides the distinction between positive and negative freedom, especially put forward by liberal thinkers, can be called republican freedom or political freedom. According to this understanding of freedom, a citizen can only be free to the extent that he acts in the common interest of the society and obeys the rules he has set. Otherwise, he cannot escape from being a slave. It can be claimed that the basis of the idea of republicanism was put forward by Aristotle. However, the foundation of today's modern republicanism was laid by the 18th century thinker Jean Jacques Rousseau. Rousseau, who deeply influenced the French Revolution and the later understanding of the nation state, claimed that republicanism was the biggest trump in front of tyranny and claimed that an ideal order would only be possible with the republican system. In this context, he developed the theory of general will and added a new dimension to the idea of common good of republicanism.

Anahtar Kelimeler

Republicanism, Citizenship, Freedom, Jean Jacques Rousseau

Cumhuriyet Düşüncesinin Felsefi Temelleri Hakkında Bir İnceleme

Öz

Cumhuriyetçilik düşüncesi, Antik Dönem Yunan dünyasından beri insanlık tarihinde var olmuş bir doktrindir. Özellikle Platon ve Aristoteles tarafından ortaya atılmış olan insanın sosyal ve siyasal bir varlık olduğu şeklindeki önerme, cumhuriyetçilik düşüncesinin de doğmasına neden olmuştur. Temel olarak halkın kendi koyduğu yasalara tabi olarak yurttaşlık vasfına erişmesini öngören cumhuriyetçilik düşüncesi, bireysel istek ve arzulardan ziyade genelin isteklerinin peşinden koşulması gerektiğini iddia eder. Buna göre bireysel yararların ön plana çıktığı bir ideal düzenden bahsedilemez. Bunun yerine yurttaşların genelinin ortak yararlarının peşinden koşulması gereklidir. İdeal bir düzen ancak bu şekilde var olabilir. Cumhuriyetçilik düşüncesinin başka bir temel ilkesi de özgürlük kavramıdır. Özellikle liberal düşünürler tarafından ortaya atılan pozitif ve negatif özgürlük ayrımının yanında başka bir yol olduğunu iddia eden cumhuriyetçilik düşüncesinin savunduğu özgürlük anlayışına cumhuriyetçi özgürlük veya siyasal özgürlük adı verilebilir. Bu özgürlük anlayışına göre bir yurttaş ancak ve ancak toplumun ortak yararına göre eylemde bulunup, kendi koymuş olduğu kurallara uyduğu ölçüde özgür olabilir. Aksi halde köle olmaktan kurtulamaz. Cumhuriyetçilik düşüncesinin temelinin Aristoteles tarafından ortaya atıldığı iddia edilebilir. Fakat günümüzdeki modern cumhuriyetçilik anlayışının temeli 18. Yüzyıl düşünürü Jean Jacques Rousseau tarafından atılmıştır. Fransız devrimini ve daha sonraki ulus devlet anlayışını derinden etkileyen Rousseau, cumhuriyetçiliğin tiranlığın önündeki en büyük koz olduğunu söyleyerek ideal bir düzenin sadece cumhuriyet sistemi ile mümkün olacağını iddia etmiştir. Bu bağlamda genel irade teorisini geliştirerek, cumhuriyetçiliğin ortak yarar fikrine yeni bir boyut kazandırmıştır.

Anahtar Kelimeler

cumhuriyetçilik, özgürlük, yurttaşlık, Jean Jacques Rousseau

Kaynakça

• Ağaoğulları, M. A. (2006). Ulus Devlet ya da Halkın Egemenliği. Ankara: İmge Kitabevi.
• Akarsu, B. (1994). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Aristoteles, (1975). Politika. Çev: Mete Tuncay. İstanbul: Remzi Katabevi.
• Bellamy, R. (2008). Republicanism, Democracy, and Constitutionalism. USA: Blackwell Publishing.
• Dernek, K. O., Tırış, G. (2020). “Yurttaşlığı Yeniden Düşünmek: Ekolojik Yurttaşlık Üzerine Bir Değerlendirme”. Ekonomi, Politika & Finans Araştırmaları Dergisi. 5(3), 745-772.
• Devellioğlu, F. (1999). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat. Ankara: Aydın Kitabevi.
• Igartua, E. A. (2020). “The Topicality of Political Republicanism”. Filozofia (75), č. 5, 357-371.
• Kymlicka, W. (2004), Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, Çev: Ebru Kılıç, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Minoque, K. (1981). Çağdaş Siyaset Felsefecileri. Çev: Mete Tunçay. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Oldfield, A. (1990). Citizenship and Community. London: Routledge.
• Pettit, P. (1998). Cumhuriyetçilik. Çev: Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ricciardelli, F., Fantoni, M. (2020). Republicanism A Theoretical and Historical Perspective. England: Viella.
• Rousseau, J. J. (1999). Toplum Sözleşmesi. Çev: Alpagut Erenuluğ. İstanbul: Öteki Yayınevi.
• Taylor, C. (1979). “What’s Wrong with Negative Liberty.” In A. Ryan (ed.), The Idea of Freedom. Oxford: Oxford University Press, 175–193.
• Yayla, A. (2002). Liberalizm. Ankara: Liberte Yayınları.