Turizm İşletmelerinde İnovasyon Stratejileri

Yıl 2020, Cilt: 23 Sayı: 2, 271 - 294, 30.12.2020

Cansu Uzun

Öz

Hizmet sektörü içerisinde yer alan, doğrudan ve dolaylı olarak birçok sektöre iş alanı yaratan ve istihdam sağlayan turizm işletmeleri, ülke ekonomileri için önemli bir sektör konumundadır. Turizm işletmeleri kırılgan yapısı nedeniyle uluslararası ve ülke alanında siyasi, politik, ekonomik ve sosyo-kültürel durumlardan hızlı bir şekilde etkilenebilmektedir. Ayrıca çağın koşulları nedeniyle müşteri ihtiyaç ve beklentileri sürekli değişim gösterebilmektedir. Bu nedenle ülke ve sektör bazında değişimlere açık olunmalı oluşabilecek negatif etkilere karşı proaktif anlayış benimsenmeli, oluşturulacak politika ve stratejiler inovasyona dayandırılmalıdır. İnovasyonun sürdürülebilir olduğu toplum ve örgütlerde başarı elde edilebilir. Bu bağlam da bu çalışma kapsamında inovasyon konusu ele alınmış ve turizm işletmelerinin inovasyon stratejileri kapsamında değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Turizm İşletmeleri, İnovasyon

Kaynakça

• Abernathy, W.J. ve Clark, K.B. (1985). İnnovation: Mapping the Winds of Creative Destruction, Research Policy, 14(1985), 3-22.
• Ağca, V. ve Kandemir, T. (2008). Aile İşletmelerinde İç Girişimcilik Finansal Performans İlişkisi: Afyonkarahisar’da Bir Araştırma, Sosyal Bilimler Dergisi, 10(3), ss.209-230.
• Ağca, V. ve Kurt, M. (2007). İç Girişimcilik ve Temel Belirleyicileri: Kavramsal Bir Çerçeve, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2007(29), ss.83-112.
• Akdoğan, A. ve Cingöz, A. (2006). İç Girişimciliğe Verilen Önem Düzeyi ve İç Girişimciliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Kayseri İlinde Bir Araştırma, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları, Uluslararası Girişimcilik Kongresi, Bişkek, 49-64.
• Akgemci, T., Öğüt, A. ve Tosun, M. A. (2005). Küresel Rekabetin Sunduğu Fırsatlar ve Tehditler Bağlamında KOBİ’lerde Stratejik Yenilik Yönetimi: Swot Analizine Dayalı Kuramsal Bir Değerlendirme, SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt 10, 139-156.
• Aktaş, E. (2018). İnovasyon Yönetimi ve İşletmelerde İnovasyon Yönetimine Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Akyos, M. (2007). Kamuda İnovasyon. URL adresi: http://www. inovasyon. org/getfile. asp.
• Antoncic, B. ve Hisrich. R.D. (2001). Intrapreneurshıp: Construct Refınement And Cross-Cultural Valıdatıon, Journal of Business Venturing, 2001(16), 495–527.
• Antoncic, B. (2007). Intrapreneurship: A Comparative Structural Equation Modeling Study, Industrial Management & Data Systems, 107(3), 309-325.
• Arnold, E. ve Bell, M. (2001) ‘Some İdeas About Research For Development’, Unpublished Background Paper Provided To The Commission On Development Related Research İn Denmark, Science And Technology Policy Research (SPRU), Technopolis.
• Bayhan, B. D. (2004). Teknoloji ve İnovasyon Yönetimi, Ankara: Türk Mühendis Ve Mimar Odaları Birliği Yayını, 283-308.
• Bozkurt, Ö. ve Göral, M. (2013). Modern Liderlik Tarzlarının Yenilik Stratejilerı̇ Ne Etkisini̇ Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 1-14.
• Bülbül, T. (2017). Yenilik yönetimi, Yönetimde Yeni Yaklaşımlar ( Ed. Memduhoğlu, H.B ve Yılmaz, K.), Pegem Akademi, 3. Baskı, Ankara, 44-71.
• Coşkun, S., Mesci, M. ve Kılınç, İ. (2013). Stratejik Rekabet Üstünlüğü Sağlama Aracı Olarak İnovasyon Stratejileri: Kocaeli Otel İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(28), 101-132.
• Covin, J.G. ve Slevin, D.P. (1991). A Conceptual Model of Entrepreneurship as Firm Behavior, Entrepreneurship Theory & Practice (ET&P), 1.Baskı, Ekim, ss.7-25.
• Çakıcı, A. C., Çalhan, H. ve Karamustafa, K. (2016). Yiyecek ve İçecek İşletmelerinde İnovasyon ve Sürdürülebilir Rekabet Üstünlüğü İlişkisi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 11-33.
• Çınar, K. (2017). Otel İşletmelerinde Yenilik Algısı ve Uygulamaları, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 37-50.
• Demirkaya, H., ve Zengin, R. (2014). Hizmet İnovasyonu ve Bir Uygulama Örneği, Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi, 2(1), 106-116.
• Dess, G.G. ve Lumpkin, G.T. (2005). The Role of Entrepreneurial Orientation in Stimulating Effective Corporate Entrepreneurship, Academy of Management Executive, 19(1), ss.147-156.
• Doğruyol, S. (2014). İstanbul Bölgesindeki Restoran İşletmelerinde Yöneticilerin İnovasyon Anlayışı ve Uygulama Stratejileri, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Esntitüsü, Aydın.
• Drucker, P.F (2002). Entrepreneurship The Discipline of Innovation, Harvard Business Review, The Innovative Enterprise.
• Durna, U. ve Babür, S. (2011). Otel İşletmelerinde Yenilik Uygulamaları, Journal of Alanya Faculty Of Business/Alanya Isletme Fakültesi Dergisi, 3(1). 73-98.
• Elçi, Ş. (2006). İnovasyon: Kalkınma ve Rekabetin Anahtarı, İnomer Rekabet ve Kalkınma Yayını, http://inomer.org/wp-content/uploads/2018/05/Inovasyon-SirinElci.pdf. Elçi, Ş. (2010). İnovasyonun İhmal Edilen Türleri: Hizmet, Organizasyon ve Pazarlama İnovasyonu, Bakış Açısı Dergisi, Sayı 66, 37-46.
• Er, P. H. (2012). Girişimcilik ve yenilikçilik kavramlarının iktisadi düşüncedeki yeri: Joseph A. Schumpeter, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Erden, Y. (2009). Kamu Ar-Ge Destekleri Ve Yenilik Modelleri: Kamu Ar-Ge Politikalarının Meşrulaştırılması İçin Hangi Yenilik Modeli Seçilmeli?, Ekonomi Bilimleri Dergisi, 1(2), 25-39.
• Esmer, Y., Yüksel, M. ve Şaylan, O. (2019). Yerel Yönetimlerde İnovasyon Uygulamalarına Yönelik Bir Değerlendirme, Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 11(2), ss.175-189.
• Esracus. (2018). http://www.escarus.com/inovasyonun-tarihsel-gelisimi, erişim tarihi: 07.09.2019
• Guth, W.D. ve Ginsberg, A. (1990). Guest Editors’ Introduction: Corporate Entrepreneurship, Strategic Management Journal, 11, ss.5-15.
• Gök, C., (2010), Turizm İşletmelerinde İnovasyon: Türk Turizminde İnovatif Yaklaşımlar ve Model Önerisi, Yüksek Lisans Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya.
• Günay, D. ve Çalık, A. (2019). İnovasyon, İcat, Teknoloji ve Bilim Kavramları Üzerine, Üniversite Araştırmaları Dergisi, 2(1), ss.1-11.
• Güripek, E. ve Usta, Ö. (2018). Turizm Destinasyonlarının Rekabet Gücünün Artırılmasında Stratejik Destinasyon Yönetimi: Çeşme Alaçatı Destinasyonu Üzerine Bir Uygulama. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(4), 496-523.
• Hjalager, A. M. (2002). Repairing İnnovation Defectiveness in Tourism. Public Money And Management, 23(5), 465-474.
• Inoves. (2017), https://www.inovasyonhizmetleri.com/single-post/%C4%B0novasyon-%C3%87e%C5%9Fitleri-ve-%C3%96rnekleri, erişim tarihi: 07.09.2019
• Kılıç, S. (2016). Yeni Ürün Geliştirmede İnovasyon (Yeni Ürün İnovasyonu), 2. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Knight, G.A. (1997). Cross-Cultural Relıabılıty and Valıdıty of A Scale To Measure Fırm Entrepreneurıal Orıentatıon, Journal of Business Venturing, 1992(12), 213-225.
• Koç, O. (2010). Toplumsal Sorunlarla Mücadelede Bir Kaldıraç Olarak Sosyal İnovasyon ve Sosyal Girişimcilik Açısından Önemi, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(2), 205-212.
• Kuratko, D.F. (2007). Corporate entrepreneurship, Foundations and Trends in Entrepreneurship, Ed.( Acs, Z.J.), Now Publishers, 3(2), ss.1-53.
• Manga, M. (2018). İnovasyon ve Turizm İlişkisi, Makroekonomik göstergelerle turizm ekonomisi, (Işık, N. ve Dineri, E.), Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Mercan, B., Göktaş, D. ve Gömleksiz, M. (2011). AR-GE Faaliyetleri ve Girişimcilerin İnovasyon Üzerindeki Etkileri: Patent Verileri Üzerinde Bir Uygulama. Paradoks: The Journal of Economics, Sociology & Politics, 7(2).
• Miller, D. ve Friesen, P.H. (1983). Strategy-Making and Environment, Strategic Management Journal, 4(1983), ss.221-235.
• Ming, L.T. (2013). The Likelihood of Corporate Entrepreneurship in Large Corporations, British Journal of Economics, Management & Trade, 3(4), ss. 442-452.
• Mumford M. D. (2002). Social Innovation: Ten Cases From Benjamin Franklin, Creativity Research Journal, 14(2), 253–266.
• Sayım, F. ve Aydın, V. (2011). Hizmet sektörü özellikleri ve sistematik olmayan risklerin sektör menkul kıymetleri ile etkileşimine dair teorik bir çalışma. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 245-262.
• Schienstock, G., & Hämäläinen, T. (2001). Transformation Of The Finnish İnnovation System: A Network Approach. Helsinki: Sitra.
• Schumpeter, J. A. (1934). The Theory of Economic Development: An Inquiry Into Profits, Capital, Credit, Interest and The Business Cycle (Vol.55). Transaction Publishers.
• Şeşen, H. (2010). Öncülleri ve Sonuçları ile Örgüt İçi Girişimcilik: Türk Savunma Sanayinde Bir Araştırma, Doktora Tezi, Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Taşkın, E. (2014). İşletmelerde Yenilik Yönetiminin Önemi, The Importance of Innovation Management, Politik Ekonomik Durum, 202(7).
• Tekin, M. ve Çiçek, E. (2005). İşletmelerde Rekabet Üstünlüğünü Sağlamada Farklı Bir Yaklaşım: Değer Temelli Pazarlama. V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, İstanbul Ticaret Üniversitesi, (25-27 Kasım), 63-68.
• Tekin, Y. ve Durna, U. (2012). Otel İşletmelerinde Yenilik Yönetimi Uygulamaları Alanya'da Beş ve Dört Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Journal of Alanya Faculty of Business/Alanya Isletme Fakültesi Dergisi, 4(3).
• Tekin, Z. (2016). Bilgi ve İnovasyon Yönetim Süreci Boyutlarının İnovasyon Yeteneği ve Yeni Ürün Başarısına Etkisi, Doktora Tezi, Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Trott, P. (2002). Innovation Management and New Product Development. 2nd ed., London: Prentice Hall, Pearson Education.
• Topsakal, Y. ve Yüzbaşioğlu, N. (2017). Sosyal İnovasyon Kavramsal Model Önerisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(3), 565-576.
• Tuncel, C. O. (2011). İnovasyon Sistemleri ve Ekonomik Gelişme: Bursa Bölgesi İmalat Sanayinde İnovasyon Süreçleri Üzerine Bir Alan Araştırması, Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Torun, B. (2016). İnovasyon Algısı, İnovasyon Sürecindeki Liderlik Tarzları Ve İşletmenin İnovasyon Performansı Arasındaki İlişkiler: Düzce’deki Kobi’ler Üzerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Uçar, H. (2011). Otel Yöneticilerinin İç girişimcilik Yönelimlerinin Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla, ss. 1-102.
• Vatan, A. (2010). Turizm İşletmelerinde İnovasyon: İstanbuldaki 5 Yıldızlı Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Ünversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Yavuz, A., Albeni, M. ve Göze Kaya, D. (2009). Ulusal İnovasyon Politikaları ve Kamu Harcamaları: Çeşitli Ülkeler Üzerine Bir Karşılaştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 65-90.
• Yavuz, Ç. (2010). İşletmelerde İnovasyon-Performans İlişkisinin İncelenmesine Dönük Bir Çalışma, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5 (2), 143-173.
• Yılmaz, T. (2010). Küçük ve Orta Ölçekli İmalat İşletmelerinde Yenilik (İnovasyon) Yönetimi: İzmir İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Yılmaz, Z. ve İncekaş, E. (2018). Türkiye’de İnovasyon ve Bölgesel Kalkınma, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 154-169.
• Zahra, S.A. (1991). Predıctors and Financial Outcomes of Corporate Entrepreneurship: An Exploratory Study, Journal of Business Venturing, 6(1991), 259-285.
• Zahra, S.A. (1993). Envıronment, Corporate Entrepreneurshıp, And Fınancıal Performance: A Taxonomıc Approach, Journal of Business Venturing, 8(1993), ss.319-340.
• Zengin, B. ve Dursun, C. (2017). Otel İşletmelerinde Uygulanan İnovatif Faaliyetlerin Rekabet Avantajı Üzerine Etkileri: Doğu Marmara Örneği. Turar Turizm & Araştırma Dergisi, 6(2), 38-58.