Korku Çekiciliğinin Tatil Pazarlamasında Kullanılmasına Yönelik Göstergebilimsel Analiz: “Cinnetten Bir Köşe Örneği”

Yıl 2021, Cilt: 24 Sayı: 1, 116 - 141, 22.06.2021

Makbule CİVELEK

Öz

Turizm ürününün kendine özgü özelliklerinden biri olan eş zamanlı üretim ve tüketim göz önüne alındığında hizmetin tüketilmeden önce deneyimlenemez olduğu bilinmektedir. Turizm ürününün bu özelliği nedeniyle turistler olumlu ya da olumsuz deneyimlerini online olarak diğer tüketiciler ile paylaşma yoluna gitmektedir. Bireyler tatil süreçlerinde olumsuzluk yaşamamak adına daha önce paylaşılan deneyimlerden hareket ederler. Tatil süreçlerinde yaşanılan olumsuzluklar, daha önceki kötü deneyimler bir belirsizlik ve korku ortamı yaratmaktadır. İşletmeler de korku çekicilikleri aracılığıyla turistler üzerinde izlenim oluşturmaya çalışmaktadır. Bu çalışmanın amacı “Cinnetten Bir Köşe” reklam filminden hareketle korku çekiciliklerinin turizm perspektifinden kullanılış biçimlerini saptamaktır. Çalışmada göstergebilimsel analizden yararlanılmıştır. Tüm sahneler, Barthes’in yananlam düzanlam okuma boyutları ile incelenmiştir. İncelenen sahneler tatil deneyimi öncesi ve tatil deneyimleri sırası olarak kategorize edilmiştir. Çalışma sonuçları, reklam filminde yer alan unsurların tatil süreci boyunca yaşanabilecek olumsuz deneyimler ile korku unsurlarını özdeşleştirdiği yönündedir. Korku öğeleri müziklerle, kullanılan ışık ve çekim teknikleri ile pekiştirilmiştir. Kişilerin olumsuz deneyimler yaşayabileceği her bir unsura çıkarımsal olarak yer verilmiştir. Reklam filmi genelinde korku çekicilikleri turistler üzerinde bir ikna unsuru olarak kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Korku, Korku Çekiciliği, Turist Deneyimleri, Turizm Ürünü

Kaynakça

• Algie, J. ve Rossiter, J. R. (2010). Fear patterns: a new approach to designing road safety advertisements. Journal of Prevention & Intervention in the Community, 38(4), 264-279.
• Akın, D. (2009). Kitle iletişim araçlarında yaratılan mitlerde korku kullanımının amaç ve sonuçları reklâmlar üzerine bir inceleme. Erciyes İletişim Dergisi, 1(2), 80-102.
• Ardıç-Çobaner, A. (2013). Sağlık iletişiminde korku öğesinin kullanımı: sigara paketlerinde kullanılan sigara karşıtı görsellerin göstergebilimsel analizi. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 37, 211-235.
• Aslan, E. ve Yıldız, S. (2018). Marka reklamlarında kullanılan korku çekiciliği üzerine nitel bir araştırma. Atatürk İletişim Dergisi, 15, 59-88. Aydoğan, H. (2018). Sosyal reklamlarda korku çekiciliği: ihlalsiz trafik, Journal of Yaşar University, 13(50): 210-231.
• Eren, A. (2005). Korku kültürü, değerler kültürü ve şiddet. Aile ve Toplum Dergisi, 8(8), 23-36.
• Erol, E. G. (2017). TV reklamlarında korku çekiciliği olgusu: 2010-2017 yılları arası tv reklamlarına yönelik bir araştırma. INIF E-Dergi, 2(2), 67.
• Ferguson, G. ve Phau, I. (2013). Adolescent and young adult response to fear appeals in anti‐smoking messages. Young Consumers, 14(2),155-166.
• Fırat, D. (2013). Korkunun bir pazarlama aracı olarak uygulanması: işletmelerin korku mesajları ile tüketicilerin algısı arasında bir uyum var mı?. Sosyal ve Beşerî Bilimler Dergisi, 5(1), 187-194.
• Fırat, D. ve Yıldız, G. Y. (2019). Reklamlarda kullanılan korku öğesine karşı tüketicilerin sergilemiş olduğu tutumlar, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10(1), 203-219.
• Giachino, C., Stupino, M., Petrarulo, G. ve Bertoldi, B. (2017). Fear appeals in social marketing: the case of anti-speeding video advertisement mistakes. Journal of Customer Behaviour. 16(1), 61-74.
• Halkjelsvik, T. ve Rise, J. (2015). Disgust in fear appeal anti-smoking advertisements: the effects on attitudes and abstinence motivation. Drugs Educ Prev Pol, 22(4), 362–369.
• Innocenti, B. (2011). A normative pragmatic model of making fear appeals. Philosophy & Rhetoric, 4(3), 273-290.
• Jones, S. C. ve Owen, N. (2006). Using fear appeals to promote cancer screening-are we scaring the wrong people?. Int. J. Nonprofit Volunt. Sect. Mark, 11, 93-103.
• Krishen, A. S. ve Bui, M. (2015). Fear advertisements: ınfluencing consumers to make better health decisions. International Journal of Advertising, 34(3), 533-548.
• Lennon, R., Rentfro, R. ve O’Leary, B. (2010). Social marketing and distracted driving behaviors among young adults: the effectıveness of fear appeals. Academy of Marketing Studies Journal, 14(2), 95-113.
• Mazıcı, E. T. ve Çakıcı, C. (2018). Adolf hitler’in korku çekiciliği bağlamında kamu spotu reklamlarında kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi, 5(3), 290-306.
• Noble, G., Pomering, A. ve Johnson, L.W. (2014). Gender and message appeal: their influence in a pro-environmental social advertising context. Journal of Social Marketing, 4(1), 4-21.
• Sağır, A. ve Aktaş, Z. (2017). Pastoral sessizlik: bir korku sosyolojisi denemesi, Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(29), 455-476.
• Tanner, J. F., James, J., Hunt, B. ve Eppright, R. (1991). The protection motivation model: a normative model of fear appeals. Journal of Marketing, 55(3), 36-45.
• Uğuroğlu, Ö. (2017). Korku kavramı ve sinemaya yansıması. Route Educational and Social Science Journal, 4(5), 511-530.
• Witte, K. (1992). Putting the fear back into fear appeals: the extended parallel process model, Communication Monographs, 59(4), 329-349.