TÜRK BORÇLAR KANUNU M. 202 KAPSAMINDA TİCARİ İŞLETMENİN PASİFLERİNİN DEVRİNDE MÜTESELSİL SORUMLULUK DÜZENLEMESİNİN DEĞERLENDİRMESİ İLE KEFİL VE KEFALETİN DURUMU

Yıl 2021, , 311 - 339, 08.05.2021

Ahmet Baybars Özşahin

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.934009

Öz

Ticari işletmenin TTK m. 11/3 kapsamında devrolunması durumunda ticari işletmeye dair pasiflerin akıbeti TBK m. 202 hükümlerince düzenlenmektedir. TBK m. 202’de ticari işletmenin devri açısından borcun devri zamanı, müteselsil sorumluluk ve borcun üstlenilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmektedir. Bu kapsamda ticari işletmenin devri durumunda borçların devralana geçmesine yönelik borcun üstlenilmesi hükümleri devreye girmektedir. Ancak borcun üstlenilmesine yönelik TBK m. 198/2’de kefilin yazılı rızası ile sorumluluğunun devam edeceğinden bahsedilmektedir. TBK m. 202’de borcun üstlenmesi atfına karşın doktrinde müteselsil sorumluluk sürecinde önceki borçlara kefil olanın yazılı rızası olmaksızın sorumluluğunun devam edeceği kabul edilmektedir. Halbuki, müteselsil sorumluluk ve ticari işletmeyi devredenin sorumluluğunun devam etmesinden dolayı burada borca katılmadan bahsedilmesi isabetli olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ticari işletmenin devri, borcun üstlenilmesi, borca katılma, kefalet, müteselsil sorumluluk

Kaynakça

• Acemoğlu K, Malvarlığı veya Ticari İşletmenin Devri (Doçentlik Tezi), Fakülteler Matbaası 1971.
• Akay M. A, “Ticari İşletme Devrinde Güncel Sorunlar”, 1(1), 2014, İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 163-178.
• Akçaal M, İşletmenin Devri, Yetkin Yayınları 2014.
• Akkışla H. S, “Borca Katılma Sözleşmesi”, 2019, 31(141), TBB Dergisi, s. 363-415.
• Altay S, Borca Katılma, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), 2010.
• Arıcı M. F, Ticari İşletmenin Aktif ve Pasifi ile Devri, Vedat Kitapçılık 2008.
• Arkan S, Ticari İşletme Hukuku, 25. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 2019.
• Ayhan R, Özdamar M and Çağlar H, Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar, Gözden Geçirilmiş ve Güncellenmiş 11. Baskı, Yetkin Yayınları 2018.
• Ayiter N, Mamelek Kavramı Üzerinde İnceleme, Sevinç Matbaası 1968.
• Badur E, “Eşin Rızası”, 2019, 26(109), TBB Dergisi, s. 251-302.
• Bahadır Z, “Sözleşmenin Devri ve Sözleşmeye Katılma”, 2013, 17(3), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 1-38.
• Bahtiyar M, “Yeni Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu’nun Ticari İşletmenin Devri Konusunda Getirdikleri”, Makaleler III, İstanbul, 2014, Beta, s. 205-231.
• Başara G. T, “Türk Borçlar Kanunuyla Getirilen Yeni Bir Müessese: Borca Katılma”, 2014, 2(63), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 419-447.
• Can M. Ç, “Türk Borçlar Kanunu’nun 603. Maddesinin Kıymetli Evrak Hukukunda Uygulanabilirliği - Avalde Eşin Rızası Aranmalı Mı ?”, 2017, 21(3), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 35-73.
• Çelikboya K, Ticari İşletmenin Devri, On İki Levha Yayıncılık 2017.
• Çıtır E, “Ticari İş-Tüketici İşlemi İlişkisi”, 2016, 20(3), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 37-52.
• Demir K, “Ticari İşletmenin Devrinde Yeni Dönem: Eski ve Yeni Sorunlar”, 2013, 71(2), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Prof. Dr. Ersin Çamoğlu’na Armağan, s. 103-120.
• Develioğlu H. M, “İsviçre Federal Mahkemesi’nin 23 Eylül 2003 Tarihli Kararı Işığında Kefalet Sözleşmesi-Borca Katılma Ayrımı”, 2004, 3(1), Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 293-322.
• Erdem E, “Türk Ticaret Kanunu Uyarınca Ticari İşletmenin Devri”, 2014, 8(Sayı Özel), Journal of Yaşar University, s. 987-1018.
• Eren F, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 21. Baskı, Yetkin Yayınları 2017.
• Göktürk K, “Ticari İş Kavramı, Sınırlandırılması ve Faiz Meselesi”, 2015, 19(2), Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 3-44.
• Güral J, “Kefalet Aktiyle Aval Arasındaki Fark ve Benzerlikler”, 1951, 8(3-4), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 435-478.
• Hazıroğlu E. C, “Ticari İşletmenin Bir Ticaret Şirketine Dönüşmesinde Ticari İşletmeyi İşletenin Önceki Borçlardan Sorumluluğu”, 2017, 3(1), TFM, s. 71-82.
• Hermann B, Band IV: Obligationenrecht 1. Abteilung: Allgemeine Bestimmungen Art. 1-183 OR, Berner Kommentar, 2. Auflage, Stampfli Verlag 1945.
• İmregün O, Kara Ticareti Hukuku Dersleri, Yeniden Gözden Geçirilmiş 10. Baskı, Filiz Kitabevi 1993.
• Kahraman Z, Karşılaştırmalı Hukukta Borcun Dış Üstlenilmesi, Vedat Kitapçılık 2013. (Borcun Üstlenilmesi)
• Kahraman Z, “Borca Katılma Sözleşmesiyle Kefalet Sözleşmesinin Birbirinden Ayırt Edilmesi, 2013, 12(1), Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 149-171. (Borca Katılma)
• Kapancı K. B, “Türk Ticaret Kanunu’nun 7. Maddesinde Öngörülen “Ticari İşlerde Teselsül Karinesi” Tam Anlamıyla Uygulanabilir Durumda mıdır?”, 2016, 7(2), İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 131-170.
• Karayalçın Y, Ticaret Hukuku Dersleri, İlaveli 2. Baskı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1960.
• Kaşak F. E, Sözleşme Özgürlüğünün Sınırı Olarak Kanunun Emredici Hükümlerine Aykırılık, On İki Levha Yayıncılık 2019.
• Kılıç M. Türk Hukukunda Borcun Üstlenilmesi, Yetkin Yayıncılık 2013.
• Kılıçoğlu A. M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Genişletilmiş 22. Bası, Turhan Kitabevi 2018.
• Kocabey D, “Ticari İşletme Devrinde Pasiflerin İntikali”, 2018, 67(3), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 605-633.
• Krauskopf F, Präjudizienbuch OR Die Rechtsprechung des Bundesgerichts (1875-2015), PETER, Gauch/VIKTOR, Aepli/HUBERT, Stöckli,
• Neunte nachgeführte und erweiterte Auflage, Schulthess Juristische Medien AG 2016.
• Madaus S, Der Schuldbeitritt als Personalsicherheit, Diss. 2001.
• Martínez L. M and Von Der Crone H. C, “Vermögensübertragung”, 2004, (3), SZW/RSDA, s. 297-304.
• Midyat N. A, “Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenen Teselsül Karinesinin Müteselsil Kefaletin Şekil Koşuluna Etkisi”, 2017, 75(2), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, s. 681-705.
• Oğuzman M. K and Öz M. T, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Güncellenip Genişletilmiş 9. Bası, C. II, Vedat Kitapçılık 2012.
• Ozanemre Yayla, H. T, “Borcun Naklinin Borca İlişkin Benzer Etkili Diğer Hukuki Kurumlar Karşısında Teorik Sınırları”, 2016, 22(3), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cevdet Yavuz’a Armağan, s. 2927-2948.
• Öz T, “Ticari İşletme Malvarlığının Devrine İlişkin Yeni Türk Ticaret Kanunu Düzenlemesi”, Ersin Çamoğlu’na Armağan, 2013, İstanbul, s. 95- 121.
• Özen B, Kefalet Sözleşmesi, Genişletilip Güncellenmiş, 3. Bası, Vedat Kitapçılık 2014.
• Öztürk B, “Sözleşmenin Devri”, 2016, 29(125), TBB Dergisi, s. 263-296.
• Poroy R, Ticari İşletme Hukuku, Gözden Geçirilmiş 6. Bası, Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş. 1991.
• Reetz P and Graber M, Obligationenrecht - Allgemeine Bestimmungen Art. 1-183 OR, ANDREAS, Furrer/ANTON, K. Schnyder (Herausgeber), 3. Auflage, Schulthess Juristische Medien AG, Zürich, 2016.
• Reisoğlu S, Türk Kefalet Hukuku, Yazarın Kendi Yayını 2013.
• Schaufelberger Peter C. and Keller K. OR Kommentar Schweizerisches Obligationenrecht, KOSTKIEWICZ, Jolanta Kren/WOLF,
• Stephan/AMSTUTZ, Marc/FANKHAUSER, Roland, (Herausgeber), Orell Füssli Verlag AG, 3. überarbeitete Auflage, Zürich, 2016.
• Şener O. H, “Sözleşmeyle Yapılan Teminat Amaçlı Borca Katılma”, 2009, 11(Özel Sayı), Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 1279-1322.
• TDK, (https://sozluk.gov.tr, erişim tarihi 08.11.2020).
• Tekinalp Ü, “Türk Ticaret Hukukunu Ticari İşletme Bağlamında Yeniden Düşünmek”, BATIDER, 24(3), s. 5-16.
• Tercier P, Pichonnaz Pascal and Develioğlu M, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, On İki Levha Yayıncılık 2016.
• Topuz M, “Ticari İşletmenin Devrinde Tasarruf İşlemlerine İlişkin Şekil Sorunu (İsviçre Birleşme Kanunu (Fusionsgesetz: FusG) ve Alman Hukuku Perspektifinde)”, 2012, 18(2), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, s. 19-80.
• Türk H. S, Ticaret Ortaklıklarının Birleşmesinde Nevilerin Aynı Olması Koşulu, Banka Ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1986.
• Tschäni R, Basler Kommentar, Obligationenrecht I, Art. 1-529 OR, 3. Auflage, HONSELL, Heinrich/VOGT, Nedim Peter/WIEGEND, Wolfgang(Herausgeber), Helbing&Lichtenhahn 2003.
• Ülgen H and Arıcı M. F, “İsviçre Hukukunda Yeniden Yapılandırma Türü Olarak Malvarlığı Devri”, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, C. II, XII Levha Yayıncılık, İstanbul, 2010, s. 1767-1804.
• Ülgen H, Helvacı M, Kaya A and Nomer Ertan, N. F, Ticari İşletme Hukuku, Güncellenmiş ve Kısmen Yeniden Yazılmış 6. Bası, Vedat Kitapçılık 2019.
• Weber P, Die Vermögensübertragung, Fusionsgesetz, KELLERHALS, Andreas/LUGINBUHL, Jürg (Hrsg.), Auswirkungen auf die Praxis, Schultless Verlag 2004.
• Yıldız Portakal S, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Borca Katılma, On İki Levha Yayıncılık 2016.
• Yücel Bodur M, “Avrupa Birliği Adalet Divanının C-463/09 Sayılı Kararı İle Alt İşveren İlişkisi- İşyerinin Bir Bölümünün Devri Tartışması”, 2019, 23(2), Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, s. 37-77.
• Zimmer D and Scheffel F, Handelsgesetzbuch, Band I, §§ 1-342 a, BOUJONG, Karlheinz/EBENROTH, Carsten Thomas/JOOST, Detlev (Herausgeber), Verlag C. H. Beck and Verlag Franz Vahlen 2001.