BABA İLE ÇOCUK ARASINDAKİ SOYBAĞINA İLİŞKİN DAVALARDA DAVACI OLABİLECEK KİŞİLER

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: 3, 3 - 36, 01.04.2019

Feride Demirbaş

Öz

Türk Medeni Kanunu’nda çocuk ile baba arasındaki soybağı meseleleri ile
ilgili dört farklı dava açılabilmektedir. Bu davalar soybağının reddi davası (TMK m.
286 vd), sonradan evlenme ile kurulan soybağına ilişkin itiraz ve iptal davası (TMK
m. 294), tanımanın iptali davası (TMK m. 297 vd.) ve babalık davasıdır (TMK m.
301). Bu davaların her birini açabilecek olan kişiler kanunda ayrı ayrı belirtilmiştir. Kanunda bazı kişilere ailenin korunması, çocuğun menfaati, öz babanın çocuğa
bağlanma hakkı, genetik kökene bağlılık gibi çeşitli gerekçelerle dava açma hakkı
tanınmasına karşılık, bazı kişilere bu hak tanınmamıştır. Soybağına ilişkin davalar,
kişilerin son derece özel alanlarına ilişkindir. Ancak bu davalarda davacı olabilecek
kişiler bazen geniş, bazen de oldukça dar biçimde sayılmıştır. Bazı davalarda, anneye
ya da biyolojik babaya bile tanınmamış olan dava açma hakkı, soybağının kurulmasına ilişkin sadece ekonomik çıkarları olan “diğer ilgililer”e tanınmıştır. Bu çalışmanın
konusu, baba ile çocuk arasındaki soybağına ilişkin davalarda davacı olabilen, olamayan ve olması gereken kişilerin ortaya konulmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Soybağı, soybağının reddi, tanıma, tanımanın iptali, diğer ilgili

THE PLAINTIFFS OF THE LAWSUITS ABOUT PATERNITY

Öz

In the Tu rkish Civil Code, four diff erent lawsuits can be filed concerning
the paternity relationship between the child and the father. These lawsuits are rejection of the paternity (TCC Art. 286), the objection and cancellation lawsuit of the
paternity established with later marriage (TCC Art. 294), cancellation case of the recognition of child (TCC Art. 297) and the paternity lawsuit (TCC Art. 301). Individuals who are able to sue are specified separately for each lawsuit. Despite some people
have not been granted this right in recognition of the right to sue for some reason,
such as protecting the family, the child’s interest, the fatherhood right and genetic root
commitment, some have not been granted this right. The lawsuits about the paternity
are related to the very specific areas of the persons. However, those who could be the
plaintiff s in these cases were sometimes seen as extended, sometimes quite restricted In some lawsuits the right to sue, which is not even entitled to the mother or the biological father, has been entitled to “other interested” who have only economic interests
when paternity is not established or established legally. The subject of this study is
to reveal who should be, and who can not and can be the plaintiff in the case of the
paternity relationship between the father and the child.

Anahtar Kelimeler

paternity, rejection of the paternity, recognition of child, cancellation case of the recognition of child, other interested

Kaynakça

• 1- ACABEY, Mehmet Beşir: Soybağı, İzmir 2002.
• 2- AKKAN, Mine: Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017.
• 3- ATALAY, Oğuz: Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017.
• 4- ATALI, Murat: Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017.
• 5- AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Derya: Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku İkinci Cilt, Yenilenmiş 20. Bası, İstanbul 2017.
• 6- AKYÜZ, Emine: Çocuk Hukuku, Ankara 2015.
• 7- ALTUNKAYA, Mehmet: Türk Özel Hukukunda Evlilik Dışı Doğan Çocukların Hukuki Durumu, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Dersi, Konya 2000. (Altunkaya, Çocuk).
• 8- ALTUNKAYA, Mehmet: “Tabii Olmayan Yollarla Çocuk Sahibi Olmanın Soybağına Etkisi”, Organ ve Doku Naklinde Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Sorunları (I. Uluslararası Tıp Etiği ve Tıp Hukuku Kongresi Bildiri Kitabı), İstanbul 2007, s. 99-118. (Altunkaya, Tıbbi).
• 9- BAYGIN, Cem: Soybağı Hukuku, İstanbul 2010.
• 10- BUZ, Vedat: Medeni Hukukta Yenilik Doğuran Haklar, Ankara 2005.
• 11- DURAL, Mustafa/ÖĞÜZ, Tufan/GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Türk Özel Hukuku Cilt III Aile Hukuku, İstanbul 2018.
• 12- ERDÖNMEZ, Güray: Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017.
• 13- GENÇCAN, Ömer Uğur: Aile Hukuku, Ankara 2011.
• 14- GÜMÜŞ, Mustafa Alper: “Koca, Çocuk ve Ergin Olmayan Çocuğa Atanan Kayyım Dışındaki ‘Diğer İlgililerin’ [Kocanın Ana ve Babası ile Altsoyunun, Baba Olduğunu İddia Eden Kişinin, Annenin (!)] Soybağının Reddi Davası Açma Hakkı (TMK m. 291/I, III)”, Prof. Dr. Mustafa Dural’a Armağan, İstanbul 2013, s. 568-578. (Gümüş, Dava).
• 15- GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Türk Medeni Hukukunda Kayyımlık, İstanbul 2006. (Gümüş, Kayyımlık).
• 16- HANAĞASI, Emel, Davada Menfaat, Ankara 2009.
• 17- HAUSHEER, Heinz/GEİSER, Thomas/AEBİ-MÜLLER, Regina, Das Familienrecht des Schweizerischen Zivilgesetzbuches, 4. Überarbetete und erweiterte Auflage, Bern 2010.
• 18- HELVACI, İlhan: Türk Medeni Kanunu C. II Aile Hukuku, İstanbul 2013.
• 19- KILIÇOĞLU, Ahmet Mithat: Aile Hukuku, Ankara 2017.
• 20- ÖĞÜZ, Tufan: “1926’dan Günümüze Medeni Kanunumuzun Soybağı Düzenlemeleri”, Medeni Kanun’un ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Uluslararası Sempozyumu, Ankara 2016.
• 21- ÖZTAN, Bilge: Aile Hukuku, Ankara 2015.
• 22- PEKCANITEZ, Hakan/TAŞ KORKMAZ, Hülya: Pekcanıtez Usûl Medeni Usûl Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2017.
• 23- REİCH, Johannes: Personen- und Familienrecht - Partnerschaftsgesetz
• Art. 1-456 ZGB – PartG, CHK - Handkommentar zum Schweizer Privatrecht, (Herausgeber: Peter Breitschmid, Alexandra Jungo), 3. Auflage, Zürich 2016.
• 24- SCHWENZER, Ingeborg/COTTIER, Michelle: Basler Kommentar Zivilgesetzbuch I (Herausgeber: Honsell, Heinrich/Vogt, Nedim Peter/Geriser, Thomas), 5. Auflage, Basel 2014.
• 25- SEROZAN, Rona: “Soybağı Hukuku Üzerine Çeşitlemeler”, Prof. Dr. Bilge Öztan’a Armağan, Ankara, 2008, s. 759-772. (Serozan, Soybağı).
• 26- SEROZAN, Rona: Çocuk Hukuku, İstanbul, 2017. (Serozan, Çocuk).
• 27- STEHLI, Claudia: ZGB Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Orell Füssli Kommentar (Herausgeber: Jolanta Kren Kostkiewicz, Stephan Wolf, Marc Amstutz, Roland Fankhauser), 3. überarbeitete Auflage, Zürich 2016.
• 28- YÜCEL, Özge: Çocuğun Kayyım Tarafından Temsili, Ankara, 2011.