Bazı Kamu Görevlerinde Bulunmaktan Dolayı Doğrudan Elde Edilen Yetki Belgelerinin Hukukiliği

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 2, 175 - 220, 01.04.2017

Yasin Söyler

Öz

Hukuk kurallarınca, kamu görevlilerine, yürütmüş oldukları bazı kamu görevlerinin sonucu olarak özel sektörde meslek icra elde etme yetkisi veren yetki belgelerini diğer kişilere göre farklı koşullar altında elde edebilme hakkı verilebilmektedir. Farklı koşullar içerisinde ise eğitim, staj ve sınav gibi muafi yetler yer almaktadır. Bu tür uygulamalar hem toplum genelinde hem de özel olarak konu ile ilgili kişiler arasında ciddi tartışmalar ortaya çıkarmakta, tartışmaların kaynağını ise uygulamaların adil olup olmadığı yönündeki tezler oluşturmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle Türk hukuk sisteminde yer verilen bu tür muafi yet uygulamalarının genel olarak tespiti yoluna gidilmiştir. Sonrasında muafi yet uygulamalarını doğuran nedenler araştırılmış ve tartışılmış, son bölümde ise bu tür uygulamaların eşitlik ilkesi, kanunilik ilkesi, çalışma özgürlüğü ve kamu yararı gibi hukuk kural ve ilkeleri çerçevesinde tahlili yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Muafi yet, eşitlik ilkesi, kanunilik ilkesi, kamu yararı, çalışma özgürlüğü.

LEGALITY OF AUTHORIZATION DOCUMENTS OBTAINED DIRECTLY THROUGH HOLDING SOME PUBLIC OFFICE POSITIONS

Öz

By legal rules, public offi cials might be entitled to obtain authorization documents that allow them to practice certain professions in the private sector as a result of certain public duties they have undertaken, which creates a situation where they get those documents under different circumstances comparing to other people. Those different circumstances include some exemptions such as education, internship, and exam. Such practices present serious debates in both the society as a whole and the people concerned in particular. The source of the discussions is the thesis on whether these practices are fair or not. In this study, fi rst, such exemptions in the Turkish legal system are determined in general. Next, the causes of exemption practices are investigated and discussed, and fi nally, in the last chapter such practices are analyzed within the framework of some law principles such as equality principle, legality principle, freedom of work and public interest.

Anahtar Kelimeler

Concession, equality principle, legality principle, public interest, freedom of work.

Kaynakça

• AKILLIOĞLU, Tekin: “Kamu Yararı Kavramı Üzerine Düşünceler”, Amme İdaresi Dergisi, 24/2, Haziran 1991, s. 3-15.
• AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil: Türk İdare Hukuku, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı, Seçkin Hukuk, Ankara, Eylül 2013.
• AKYILMAZ, Bahtiyar: “Takdir Yetkisinin Yargısal Denetimi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, S. 1, 1998, s. 23-55.
• ATAY, Ender Ethem: “İdare Hukukuna İlişkin Temel Tespitler ve Bu Hukuk Dalının Belli Başlı Özellikleri”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XI, S. 1, 2, 2007, s. 503-527.
• CARCASSONNE, Guy: “The Principle of Equality in France”, Saint LouisWarsaw Transatlantic Law Journal, Vol. 1998, s. 159-172.
• ÇAĞLAR, Selda: “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Eşitliğin Dar Yorumu”, Ankara Barosu Dergisi, 2012/3, s. 43-86.
• ÇAKMAK, N. Münci: İdare Hukukunda Kuramsal Olarak Kamu Yararı, Seçkin, Ankara, Mayıs 2013.
• ÇOKGEZEN, Murat/TOKSOY, Fevzi: “Meslek Örgütlerinin Rekabet Üzerindeki Etkileri: Profesyonel Meslek Örgütleri Üzerine Bir Değerlendirme”, içinde: Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları, Sivil Toplum ve Demokrasi, Ed. Atilla Yayla/Bican Şahin, Liberal Düşünce Topluluğu Derneği, Ankara, 2011, s. 127-177.
• GİRİTLİ, İsmet/BİLGEN, Pertev/AKGÜNER, Tayfun/BERK, Kahraman: İdare Hukuku, Güncellenmiş 5. Bası, Der Yayınları, İstanbul, 2012.
• GÖZLER, Kemal: İdare Hukuku Dersleri, Güncelleştirilmiş 10. Baskı, Ekin Basın Yayın Dağıtım, Bursa, Ekim 2010.
• GÖZLER, Kemal: “Anayasa Yargısının Meşruluğu Sorunu”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61-3, s. 131-166.
• GÜLAN, Aydın: “Akademik Personelin Üniversite Dışında Mesleki Gelir Getirici Çalışmalarda Bulunmasının Meşruluğu Sorunu”, İÜHFM, LXIX, S. 1-2, 2011, s. 37-42.
• GÜNDAY, Metin: İdare Hukuku, Güncellenmiş ve Gözden Geçirilmiş 10. Baskı, İmaj Yayınevi, Ankara, 2011.
• KARAHANOĞULLARI, Onur: İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme), Turhan Kitabevi, Ankara, 2011.
• KAYA, Cemil: “Memur Disiplin Suç ve Cezalarına ve Disiplin Soruşturmasına Hakim Olan Temel İlkeler”, Amme İdaresi Dergisi, C. 38, S. 2, Haziran 2005, s. 61-87.
• MEAGHER, Dan/GROVES, Matthew: “The Common Law Principle of Legality and Secondary Legislation”, UNSW Law Journal, Vol. 39 (2), 2016, s. 450-487.
• OCAK, Saim: “İş Güvenliği Uzmanlığı Yönetmeliğinde Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi”, İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, Legal, C. 10, S. 40, 2013, s. 21-36.
• ÖDEN, Merih: Türk Anayasa Hukukunda Eşitlik İlkesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2003.
• ÖZBEK, Mustafa S.: “Avukatlıkla Bağdaşabilen Akademik Unvanlar”, Ankara Barosu Dergisi, 2012/1, s. 19-42.
• ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, Gözden Geçirilmiş 15. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara, 2014.
• SERİM, Bülent: “Yasa Önünde Eşitlik İlkesi”, Amme İdaresi Dergisi, C. 27, S. 3, Eylül 1994, s. 13-25.
• SEVGİLİ GENÇAY, Fatma Didem: “Adsız Düzenleyici İşlemlerin Normlar Hiyerarşisindeki Yeri”, AÜHFD, 63 (2), 2014, s. 397-417.
• SÖYLER, Yasin: Mevzuat Yapım Hukuku ve Başbakanlığın Hukuksal Rolü, Savaş Yayınevi, Ankara, 2016.
• TAN, Turgut: İdare Hukuku, Güncelleştirilmiş 5. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara, 2016.
• TEZİÇ, Erdoğan: Anayasa Hukuku, Beta, 20. Bası, Nisan 2016.
• TOMBALOĞLU, Nermin: “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Kamu Yararı Kavramı”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 5, S. 1, 2014, s. 353-388.
• TURHAN, Mehmet: “Anayasanın Hak Temelli Yorumu ve Anayasa Yargısı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 62-3, s. 379-404.
• VROOM, Cynthia A.: “Equal Protection Versus The Principle of Equality: American and French Views on Equality in The Law”, Capital University Law Review, 21, 1992, s. 199-223.
• YANCI ÖZALP, Nihan: “Yasa, Kanun Hükmünde Kararname ve Mahkeme Kararları Işığında Tam Gün Sorunsalı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XIX, S. 2, 2015, s. 259-289.
• YILMAZ, Fatih: “Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri ve Örgütlenmesi: Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin Eleştirel Bir Değerlendirmesi”, Kamu-İş, C. 11, S. 2, 2010, s. 89-112.
• AYM, 06.06.2013, E. 2011/145, K. 2013/70, RG: 23.11.2013, 28830.
• AYM, 14.01.2015, E. 2014/138, K. 2015/7, RG: 07.04.2015, 29319.
• AYM, 30.03.2011, E. 2010/46, K. 2011/60, RG: 21.10.2011, 28091.
• AYM, 19.03.1987, E. 1986/5, K. 1987/7, RG: 12.11.1987, 19632.
• AYM, 03.04.2013, E. 2012/97, K. 2013/51, RG: 31.12.2013, 28868.
• AYM, 15.01.1980, E. 1979/30, K. 1980/2, RG: 29.03.1980, 16944.
• AYM, 18.05.2011, E. 2008/80, K. 2011/81, RG: 15.12.2011, 28143.
• AYM, 16.07.2010, E. 2010/29, K: 2010/90, RG: 04.12.2010, 27775.
• AYM, 13.07.2015, E. 2015/21, K. 2015/67, RG: 24.07.2015, 29424.
• DİDDK, 30.01.2014, E. 2010/3468, K. 2014/124, Danıştay Dergisi, S. 137, 2014, s. 75-77.
• D7D, 06.04.2016, E. 2013/5703, K. 2016/3808, Danıştay Dergisi, S. 142, 2016, s. 340-342.
• D8D, 17.04.2006, E. 2005/1785, K. 2006/1607.
• D12D, 17.02.2016, E. 2015/1813, K. 2016/791, Danıştay Dergisi, S. 142, 2016, s. 199-214.
• D15D, 22.01.2016, E. 2015/8510, K. 2016/204.