Sermaye Piyasası Hukukunda Piyasa Dolandırıcılığı Suçu

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 2, 241 - 270, 01.04.2017

Ahmet Emrah Geçer

Öz

Sermaye piyasası, fon arz edenler ile fon talep edenleri doğrudan bir araya getirerek ekonomik değer üretimine önemli katkı sağlamaktadır. Bu sebeple, sermaye piyasasının adil, etkin ve şeffaf şekilde işlemesinin sağlanması ve piyasa aktörlerinin haklı menfaatlerinin korunması gerekmektedir. Kamu otoriteleri, Amerika Birleşik Devletler’inde meydana gelen Enron skandalı (2001) ve yüksek faizli konut kredileri krizinden (2008) sonra sermaye piyasaları üzerinde denetimlerini artırma eğilimi içine girmişlerdir. 30.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu, dünyadaki bu gelişmeler ve özellikle Finansal Araçların İşlem Yaptığı Piyasalara İlişkin Avrupa Birliği Direktifi dikkate alınarak hazırlanmıştır. Kanun, sermaye piyasasını olumsuz yönde etkileyecek bazı fi illerin işlenmesini engellemek amacıyla sermaye piyasasına münhasır hukuki yaptırımlar öngörmektedir. Bu çalışmada, bu yaptırımlardan biri olan piyasa dolandırıcılığı suçu, sermaye piyasası kurallarının özgün yapısı da dikkate alınarak ceza hukuku ilkeleri çerçevesinde incelenecektir

Anahtar Kelimeler

Sermaye Piyasası - Sermaye Piyasası Araçları – Piyasa Bozucu Eylem - İşleme Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu - Bilgiye Dayalı Piyasa Dolandırıcılığı Suçu

MARKET MANIPULATION CRIME IN THE CAPITAL MARKET LAW

Öz

Capital market contributes signifi cant economic value production by directly bringing together fund suppliers and fund demanders. Therefore, it is required that capital market performed by equitably, effectively and transparently and capital market actors’ rightful interest protected. After the Enron Scandal (2001) and the subprime mortgage crisis (2008) were experienced in United States of America, public authorities have tended to increase the level of supervision over capital markets. Capital Market Act No 6362 entering into force on 30.12.2012 was prepared to be taken those developments in the world and particularly “The Directive on Markets in Financial Instruments” (The MiFID) into consideration. The Act provides exclusive legal sanctions for capital market with the intent of preventing some actions, which may affect negatively capital market. In this study, one of the legal sanctions, market manipulation crime is examined having regard to original context of capital market regulations in the light of criminal law principles.

Anahtar Kelimeler

Capital Market – Capital Market Instruments – Market Abuse Act – Market Manipulation Based on Transaction – Market Manipulation Based on Information

Kaynakça

• Akgündüz, Ahmet, Islamic Public Law Documents on Practice from the Ottoman Archives, Islamitische Universireit Rotterdam, Hollanda, 2011.
• Akman, Mehmet, Osmanlı Ceza Hukuku Çalışmaları Üzerine Bir İcmal, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Cilt 3, Sayı:5, 2005, s. 489-512.
• Allen, Franklin/Carletti, Elena, An Overview of the Crisis: Causes, Consequences and Solutions, International Review of Finance, Cilt: 10, No:1, s. 1-26, 2010. http://apps.eui.eu/Personal/Carletti/IRF-OverviewAllen-Carletti-26Nov09-fi nal.pdf (Erişim Tarihi: 20.12.2016).
• Artuk, M. Emin/Gökcen, Ahmet/Yenidünya, A. Caner, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara, 10. Bası, 2016.
• Avcı, Mustafa, Osmanlı Ceza Hukuku Genel Hükümler, Mimoza, 2. Bası, Konya, 2014.
• Ayoğlu, Tolga, Sermaye Piyasası Hukukunda Halka Arz Kavramı ve Halka Arza Aracılık Sözleşmeleri, Vedat, İstanbul, 2008.
• Bapoport, Nancy B., Lessons from Enron- And Why We Dont Learn from Them, Commercial Lending Review, Mayıs-Haziran 2009, s. 23-26.
• Bianco Katalina M., The Subprime Lending Crisis:Causes and Effects of the Mortgage Meltdown, CCH, Wolter Kluwer Law & Business , 2008.
• Caprio, Gerard ve Diğerleri (Ed.), Handbook of Safeguarding Global Financial Stability: Political, Social, Cultural and Economic Theories and Models, Elsevier, 1. Bası, 2012.
• Centel, Nur/Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, Beta, İstanbul, 13. Bası, 2016.
• Dursun, Selman, Sermaye Piyasasında Gerçeğe Aykırılıktan Doğan Suçlar, XII. Levha, İstanbul, 2009.
• Faroqhi, Suraiya, Coping with the State: Political confl ict and Crime in the Ottoman Empire 1550-1720, ISIS Press, 1995.
• Flower, Tom, Fork-tailed Drongos Use Deceptive Mimicked Alarm Calls to Steal Food, Pro. R. Soc. B, C.278, 2011, s. 1548-1555.
• Fukuyama, Francis, The Origins of Political Order, Profi le Books, CroydonBirleşik Krallık, 2012
• Hakeri, Hakan, Ceza Hukuku Genel Hükümler, Adalet Yayınevi, Ankara,19. Bası, 2016.
• Hudson, Alastair, Law of Financial Crime, University of London Press, Londra, 2011,http://www.londoninternational.ac.uk/sites/default/fi les/ law_fi nancial_crime.pdf (Erişim Tarihi: 1.1.2017).
• İçel, Kayıhan, İçel Ceza Hukuku Genel Hükümler, Beta, İstanbul, Yenilenmiş Bası, 2016.
• Kunter, Nurullah/Yenisey, Feridun/Nuhoğlu, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Bası, Beta, İstanbul, 2006.
• Koca, Mahmut/Üzülmez, İlhan, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin, Ankara, 9. Bası, 2016.
• Li, Tuhao, The Case Analysis of the Scandal of Enron, International Journal of Business and Management, Cilt:5, No:10, 2010, s. 37-41.
• Memiş, Tekin/Turan, Gökçen, Sermaye Piyasası Hukuku, Seçkin, Ankara, 2. Bası, 2016, s. 62.
• Özbek, Veli Özer/Doğan, Koray/Bacaksız, Pınar/Tepe, İlker, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin, Ankara, 7. Bası, 2016.
• Özen, Mustafa, Kamu Davası Açma Konusunda Benimsenen İlkeler, Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisi ve İddianamenin İadesi, Ankara Barosu Dergisi, Yıl:67, Sayı:3, 2009, s. 17-28.
• Özgenç, İzzet, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Seçkin, Ankara, 9. Bası, 2013.
• Painter, Richard, Ethics and Corruption in Business and Government: Interdependence and Adverse Consequences, The Murices and Muriel Fulton Lectural Series, University of Chicago Law School Publication, 2006.
• Tezcan, Durmuş/Erdem, Mustafa Ruhan/Önok, R. Murat, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Seçkin, 7. Bası, Ankara, 2010.
• Turner, J.W. Cecil, Kenny’s Outlines of Criminal Law, Cambridge University Press, Birleşik Krallık, 1952.
• Yenidünya, Ahmet Caner/Erkan, Mustafa/Asat, Rayhan (Ed.), İpek Yolu Canlanıyor Türk-Çin Hukuk Zirvesi, Adalet Yayınevi, 1. Bası, 2013.
• Zafer, Hamide, Ceza Hukuku Genel Hükümler TCK m. 1-75, Beta, İstanbul, 5. Bası, 2015.