5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 9/A Maddesi Çerçevesinde Özel Hayatın Korunması

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 577 - 624, 01.04.2016

Doğan Kılınç

Öz

Küreselleşme, günümüz dünyasını etkileyen önemli olgulardan birisidir. Küreselleşmeyle beraber dünyada siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel yapılarda ciddi değişimler yaşanmaktadır. Bu değişimi etkileyen temel faktör ise, bilgi ve iletişim teknolojilerinde meydana gelen baş döndürücü gelişmelerdir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin en çarpıcı örneklerinden birisi İnternettir. İnternet yirminci yüzyılın en önemli buluşlarından birisidir. İnternet sayesinde ulusal ve uluslararası alanda bilgi paylaşımı ve iletişim hayal edilemeyecek boyutlara ulaşmış ve dünya gerçekten küçülmüştür. Bugün, İnterneti kullanarak pek çok bilgiye kolay, ucuz ve hızlı bir şekilde erişmek mümkündür. Özel hayat, insanın sahip olduğu en önemli temel hak ve özgürlüklerden birisidir. İlk çağdan günümüze ve tarihin her döneminde özel hayat önemli bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. İnternetin günlük hayatımızın bir parçası haline gelmesiyle, özel hayat ihlalleri gittikçe artmaya başlamıştır. Ülkemizde İnternet ortamında işlenen bazı suçlarla mücadele amacıyla, 5651 sayılı “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun” hazırlanmıştır. Söz konusu Kanun’a 2014 yılında 9/A maddesi eklenmiştir. Bu madde ile İnternet ortamında yer alan ve özel hayatı ihlal eden bir içerik nedeniyle söz konusu İnternet sitesine erişim engelleme imkânı getirilmiştir. Bu çalışmada, 5651 sayılı Kanun’un 9/A maddesi çerçevesinde, İnternet ortamında yer alan ve özel hayatı ihlal eden içeriklere karşı neler yapılabileceği sorusuna cevap bulunmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnternet, özel hayatın korunması, mahremiyet, erişim engelleme, bilgi ve iletişim teknolojileri

PROTECTION OF PRIVATE LIFE WITHIN THE CONTEXT OF ARTICLE 9/A OF LAW NO. 5651 ON REGULATING BROADCASTING IN THE INTERNET AND FIGHTING AGAINST CRIMES COMMITTED THROUGH INTERNET BROADCASTING

Öz

Globalization is one of the important concept nowadays aff ecting our world. With globalization, we have witnessed serious changes in political, economical social and cultural structures in the world. Main factor which impacts this change is the stunning developments in the information and communication technologies. One of the impressive examples in the information and communication technologies is Internet, and Internet is deemed as one of the important inventions of 20th century. Thanks to the invention of Internet, the information shared and the communication at local and international level have been reached to an unimaginable extent and as a consequence of which the world virtually became smaller in that sense. Today, it is possible to access to the information in a cheap and rapid manner. Protection of private life is one of the essential rights and liberties that mankind owns. Protection of private life emerges as an important concept throughout the history, up until now. Interfering with the private life is growing with the fact that internet becomes a part of our daily life. The Law No. 5651 on “Regulating Broadcasting in the Internet and Fighting against Crimes Committed through Internet Broadcasting” was adopted to combat with the crimes committed at internet environment. Afterwards, Article 9/A was incorporated to the said Law. With the incorporation of Article 9/A, now it is possible to block the access to the web page which includes a content that interferes with the private life of people. In this study, within the frame of Article 9/A of the Law No: 5651, it is aimed to find solutions to the problem of contents broadcasted at internet platform which interferes with the private life.

Anahtar Kelimeler

Internet, protection of private life, privacy, blocking the access, information and communications

Kaynakça

• AVCI, Feyzullah, Ceza Yargılamasında Özel Hayatın Gizliliği Hak ve Hürriyetinin Hukuka Aykırı Olarak Elde Edilen Deliller Nedeniyle İhlali, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2006
• Cafer CANBAY, Alan Adları Yönetimi, Dünya Uygulamaları Türkiye İçin Çözümsel Yaklaşımlar, Telekomünikasyon Kurumu Uzmanlık Tezi, Ankara 2005
• CATE, Fred H., “Principles of Internet Privacy”, Connecticut Law Review, Vol. 32, 2000
• CATE, Fred H, “Privacy and Telecommunications” Wake Forest Law Review, Volume, 33, Number, 1, 1998
• DOĞAN, İlyas, Parçalayan Küreselleşme, Yetkin Yayınları, Ankara, 2006
• DURAK, Yasemin, “İnternet Yoluyla Kişilik Haklarına Saldırı Ve Hukuki Korunma”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 22, Sa. 1, Konya, 2014
• EKER KAZANCI, Behiye, “Kişilerin İzinsiz Görüntülerinin Alınmasının TCK m.134 Çerçevesinde Korunması”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 9, Sa, 1, 2007
• ERDEMLİ, Mahmut - ONUR, Tolga,” Türkiyede Özel Hayat ve Bilgi Edinme Hakkı İlişkisi: Bilgi Edinme Kurulundan İki Adım İleri Bir Adım Geri” Ankara Barosu Dergisi, Sa. 2014/3, Ankara
• GÖREN, Zafer, “Türk-Alman Hukukunda Kişiliğin Korunması” Anayasa Yargısı Dergisi, C. 9, 1992
• GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref-GÖLCÜKLÜ, A.Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002
• GÜNAYDIN, Şerife, İnsan Hakları Kapsamında Özel Hayatın Gizliliği, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Genel Kamu Hukuku anabilim Dalı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2007
• İMRE, Zahit, «Şahsiyet Haklarından Şahsın Özel Hayatının Ve Gizliliklerinin Korunmasına İlişkin Meseleler», İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C. 39, Sa. 1-4, 1974
• KABOĞLU, İbrahim, Özgürlükler Hukuku, Afa Yayınları, İstanbul, 1993
• KARAGÖZ, Kasım-BİRTEK, Fatih, “İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin 8. Maddesi Kapsamında Ceza Yargılamasında Telekomünikasyon Yoluyla Yapılan İletişimin Denetlenmesi”, Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.3, Sa. 2, 2008
• KAYA, Mine, “Telekomünikasyon Alanında Kişilik Haklarının Korunması”, Ankara Barosu Dergisi, Y, 68 Sa., Ankara, 2010
• KAYA, Mine; “Sosyal Medya Ve Sosyal Medyada Üçüncü Kişilerin Kişilik Haklarının İhlali”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Ankara, 2015
• KILINÇ, Doğan, “Türk Hukukunda Ve Mukayeseli Hukukta İnternet Sitelerine Erişimin Engellenmesi ve İfade Hürriyeti” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. 14, Sa. 2, Ankara, 2010
• KILINÇ, Doğan, “Anayasal Bir Hak Olarak Kişisel Verilerin Korunması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.61, Sa.3, Ankara, 2012
• KILINÇ, Doğan, “Kişisel Verilerin Korunması ve Sosyal Ağlar”, 4. Uluslararası Bilgi Güvenliği ve Kriptoloji Konferansı, Ankara, 2010
• KLEVE Pieter-De MULDER Richard, “Privacy Protection an the right to information: in search of a new symbiosis in the information age”, Cyberlaw, Security an Privacy Ed. Sylvia Mercado Kierkegaard, The Second In-ternetional Conferance on Legal, Security and Privacy Issues in Information Technology,Beijing China, 2007
• MİLLER, A. R.: Assault on Privacy: Computers, Data Banks and Dossiers, The University of Michigan Press, 1971
• ÖĞÜÇ, Çağdaş-KASAP, Fevzi, “İnternet Yayıncılığında Etik Yaklaşımlar: Özel Hayatın Gizliliği” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.8, Sa.37, 2015
• ÖZBUDUN, Ergun, “Anayasa Hukuku Bakımından Özel Haberleşmenin Gizliliği”, Ankara Hukuk Fakültesi Ellinci Yıl Armağanı, Sevinç Matbaası, Ankara, 1977
• ÖZEK, Çetin, Türk Basın Hukuku, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul 1978
• ÖZTAN, Bilge, Medeni Hukukun Temel kavramları, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002
• ROAGNA, Ivana, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Özel Hayata ve Aile Hayatına Saygı Gösterilmesi Hakkının Korunması, Çev. Ayşegül Alkış Schäling, Avrupa Konseyi, Strazburg, 2012
• SALİHPAŞAOĞLU, Yaşar, “Özel Hayatın Kapsamı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtihatları Işığında Bir Değerlendirme”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XVII, Sa. 3, 2013
• ŞEN, Ersan, Devlet ve Kitle İletişim Araçları Karşısında Özel Hayatın Gizliliği ve Korunması, Kazancı Hukuk
• TANDOĞAN, Halûk, “Şahsiyetin Akit Dışı İhlâllere Karşı Korunmasının İşleyiş Tarzı Ve Basın Yoluyla Olan İhlâllere Karşı Özel Hayatın Korunması”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.20, Sa.1, Ankara, 1963
• TEZCAN, Durmuş, “Bilgisayar Karşısında Özel Hayatın Korunması”, Anayasa Yargısı Dergisi, C. 8, 1991, s. 385
• ÜLKÜ, Muhammet Murat, “5237 Sayılı TCK 132-140 Maddelerinde Yer Alan Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” Samsun, 2005
• ÜZELTÜRK, Sultan, 1982 Anayasası ve İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesine Göre özel Hayatın Gizliliği Hakkı, Beta, İstanbul 2004
• WARREN Samuel and BRANDEİS, Louis The Right to Privacy, 4 Harvard Law Review, 1890
• Yayınları, İstanbul 1996
• ZEVKLİLER, Aydın, Medeni Hukuk Giriş ve Başlangıç Hükümleri-Kişiler Hukuku-Aile Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara, 1992
• ARSLAN, Hilmiye, “Amerika İle Avrupa Birliği Hukuki Düzenlemelerinin Gizlilik Haklarına Bakış Açısının Karşılaştırılması” (http://inet-tr.org.tr/ inetconf10/bildiri/18.doc erişim: 20.12.2015
• BOZLAK, Ayhan, “Kamusal Bağlamda Özel Hayatın Korunması: ABD Federal Yüksek Mahkemesi Ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Uygulaması Arasında Mukayeseli Bir İnceleme, TBB Dergisi 2013, Sa. 109, s. 84; ÖZDEMİR, Kenan, “Türk Hukukunda Ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Özel Hayatın Gizliliği”, (http:// www.hukuki.net/hukuk/index.php?article=515#_ftnref62 erişim:15.12.2015
• DOĞAN, Yusuf Hakkı, “Özel Hayata Karşı İşlenen Suçlar”, http://www. cezabb.adalet.gov.tr/makale/146.doc, erişim: 15.12.2015
• ERALP, Özgür, “KPS (Kimlik Paylaşım Sistemi), AKS(Adres Kayıt Sistemi) Uygulamaları Işığında Bireysel Mahremiyet” http://www.ozgureralp.av.tr/makaleler/tckimliktbd.htm erişim: 20.12.2015
• İLKİZ, Fikret “Kişilik Hakları ve Medya”, http://www.byegm.gov.tr/ seminerler/mardin_viii/mardin_17.htm, erişim:20.12.2015)
• İlkiz, Fikret, “Özel hayatın gizliliğinin ihlali”, 2007, (http://bianet.org/bianet/bianet/98197-ozel-hayatin-gizliliginin-ihlali, erişim:25.12.2015
• TANSUĞ, Avniye, “AB’nin Yeni Ekonomik Silahı: Veri Saklama Hukuku”, http://www.acikradyo.com.tr/default.aspx?_mv=a&aid=14260 erişim: 20.12.2015
• YILDIZ, Aysel, (https://yenimedya.wordpress.com/2016/03/14/ dunyada-akilli-telefona-sahip-olma-ve-internete-erisim-oranlari/ , erişim: 15.03.2016
• http://www.mailce.com/bilgi-teknolojisi-nedir.html, erişim: 28.02.2016
• http://www.btk.gov.tr/tr-TR/Anasayfa, erişim: 08.03.2016
• http://www.btk.gov.tr/File/?path=ROOT%2F1%2FDocuments%2FSa yfalar%2FPazar_Verileri%2F2015-Q2.pdf , erişim: 08.03.2016)
• http://www.dw.com/tr/abdye-sibersald%C4%B1r%C4%B1/a-18187103 http://www.amerikaninsesi.com/content/amerikan-genel-kurmayina-siber-saldiri-devlet-destekli/2907162.html, erişim: 08.03.2016)
• https://wikileaks.org/, erişim: 08.03.2016)
• http://www.ntv.com.tr/galeri/dunya/panama-belgeleri-nedir-kirliparayi-anlama-rehberi,N8tfyV_t7kOip5j93JuG3g/xRel5X09Dke8-homfjWE7w, erişim: 10.04.2016
• http://www.gazetevatan.com/50-milyon-turk-un-kimlik-bilgileri-sizdi931968-gundem/, erişim: 10.04.2016
• https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6698.html, erişim: 12.04.2016
• http://shiftdelete.net/facebook-hakkinda-ilginc-bilgiler-68933, erişim: 09.03.2016
• http://webrazzi.com/2015/02/09/sosyal-aglar-aktif-kullanici-webrazzipro/, erişim: 09.03.2016
• http://www.eticaret.com/e-ticaret-sozlugu/httpnedir/,erişim:06.04.2016
• http://http.nedir.com/, erişim:06.04.2016 (erişim:06.04.2016
• https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/anayasa.uc?p1=41, erişim: 28.03.2016
• https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/anayasa.uc?p1=58 erişim: 28.03.2016
• http://www.tib.gov.tr/dokuman/5651_genel%20gerekce.pdf, erişim: 01.12.2015
• http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5651.pdf, erişim: 15.03.2016
• http://www.sozlukanlaminedir.net/agyarini-mani-efradini-cami-nedemektir/, erişim: 09.03.2016
• http://www.echr.coe.int/Documents/Convention_TUR.pdf, erişim:25.12.2015)
• http://ihami.anadolu.edu.tr/aihmgoster.asp?id=30, erişim:15.12.2015)
• https://www.privacyinternational.org/article/phr2006-overviewprivacy#[1], erişim:25.12.2015
• https://www.privacyinternational.org/article/phr2006-overviewprivacy#[1], erişim:25.12.2015
• https://www.privacyinternational.org/article/phr2006-overviewprivacy#, erişim: 20.12.2015
• http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=mahremiyet&ayn =tam, erişim: 20.12.2015
• https://www.privacyinternational.org/article/phr2006-overviewprivacy# erişim: 20.12.2015
• https://www.privacyinternational.org/article/phr2006-overviewprivacy# erişim: 20.12.2015
• https://www.privacyinternational.org/article/phr2006-overviewprivacy#[ erişim: 20.12.2015
• http://assembly.coe.int/main.asp?Link=/documents/adoptedtext/ta70/ eres428.htm, erişim:10.03.2016
• http://assembly.coe.int/main.asp?Link=/documents/adoptedtext/ta70/ eres428.htm, erişim:20.12.2015
• http://turkish.turkey.usembassy.gov/media/pdf/abd-anayasasi.pdf, erişim:10.03.2016
• http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2011/eylul/anayasalar/ulkeana/ pdf/14-%C4%B0SPANYA%20533-584.pdf, erişim:10.03.2016
• http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2011/eylul/anayasalar/ulkeana/ pdf/08-ALMANYA%20209-276.pdf, erişim:10.03.2016
• https://anayasa.tbmm.gov.tr/docs/isvicre.pdf, erişim:10.03.2016
• http://www.adaletbiz.com/images/dosyalarim/BELC_KA_ANAYASASI.pdf, erişim:10.03.2016
• http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2011/eylul/anayasalar/ulkeana/ pdf/10-%C4%B0TALYA%20319-354.pdf, erişim:10.03.2016
• http://www.adalet.gov.tr/duyurular/2011/eylul/anayasalar/ulkeana/ pdf/13-PORTEK%C4%B0Z%20439-532.pdf, erişim:10.03.2016
• (https://www.unodc.org/.../Uruguay_const_1967, erişim:10.12.2015
• http://www.unicef.org/turkey/udhr/_gi17.html, erişim:10.12.2015
• http://www.uhdigm.adalet.gov.tr/ihs.htm, erişim:10.12.2015
• http://www.anayasa.gov.tr/index.php?l=template&id=188&lang=0, erişim:10.12.2015
• https://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6518.html, erişim:15.03.2016
• http://www.tib.gov.tr/tr/, erişim:15.03.2016
• http://www.tib.gov.tr/sss_detay.html#4 , /, erişim:15.03.2016
• http://v1.ce.com.tr/sour.ce/index.asp?wss=ce.com.tr&wpg=hizm etdetay&did=D9C96C6D-7346-; 4153-949A-3ECED03F31D0, /, erişim:15.03.2016
• http://www.melihguney.com/yasak-sitelere-nasil-girilir.html, erişim:15.03.2016
• http://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.11746&Me vzuatIliski=0&sourceXmlSearch=internet, erişim:15.03.2016
• http://www.bilisimterimleri.com/bilgisayar_bilgisi/bilgi/15. html,erişim:15.03.2016
• http://www.tib.gov.tr/sss_detay.html#4, erişim:15.03.2016
• http://www.bilisimterimleri.com/bilgisayar_bilgisi/bilgi/24.html, erişim:15.03.2016
• https://www.esb.org.tr/sites/default/files/tuzuk.pdf, erişim:17.03.2016
• https://www.esb.org.tr/biz-kimiz, erişim:17.03.2016
• AVEA ve TTNET şirketleri 2016 yılının başında Türk Telekom şirketi çatısı altında birleşmiştir. (http://www.avea.com.tr/web/Destek/turk-telekomlailgili-merak-edilen-her-sey/Genel/ortak-marka-nedir, erişim:17.03.2016
• https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nternet_ileti%C5%9Fim_ kurallar%C4%B1_dizisi, erişim:06.04.2016)
• http://yetkilendirme.btk.gov.tr/Yetkilendirme/yetkilendirme-arama. xhtml sayfasından ulaşılabilmektedir. erişim:17.03.2016
• https://www.esb.org.tr/sss#, erişim:17.03.2016
• https://www.facebook.com/help, erişim:17.03.2016
• https://support.google.com/youtube#topic=4355266,erişim:17.03.2016
• https://www.esb.org.tr/sss#, erişim:17.03.2016
• http://www.tib.gov.tr/tr/tr-duyuru-55-ozel_hayatin_gizliliginin_ihlali_-_bireysel_basvuru.html, erişim:17.03.2016
• http://www.tib.gov.tr/tr/tr-duyuru-55-ozel_hayatin_gizliliginin_ihlali_-_bireysel_basvuru.html, erişim:17.03.2016
• http://www.btk.gov.tr/tr-TR/Sik-Sorulan-Soru/Elektronik-imza-nedir, erişim:17.03.2016
• (http://www.btk.gov.tr/tr-TR/Sik-Sorulan-Soru/Mobil-elektronikimza-ile-elektronik-imza-arasindaki-fark-nedir-Mobil-imza-da-elektronikortamda-yapilan-islemlere-hukuksal-gecerlilik-saglar-mi, erişim:17.03.2016
• https://www.ihbarweb.org.tr/ohg/, erişim:17.03.2016
• https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0nternet_ileti%C5%9Fim_ kurallar%C4%B1_dizisi, erişim:20.03.2016
• http://www.chip.com.tr/haber/https-nedir-nasil-varsayilan-halegetirilir_28940.html, erişim:20.03.2016
• https://www.w3.org/Protocols/rfc2616/rfc2616.html,erişim:06.04.2016
• https://www.trustworthyinternet.org/ssl-pulse/, erişim:20.03.2016
• http://www.e-ticaretmerkezi.net/abdirektif.php, erişim:18.03.2016
• http://www.copyright.gov/legislation/dmca.pdf, erişim:18.03.2016
• http://www.wipo.int/wipolex/en/text.jsp?file_ id=241576,erişim:18.03.2016
• http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2004/03/20040312.htm, erişim:18.03.2016
• http://www.bilgisayarbilisim.net/bilisim-hukuku-f190/istenmeyenhaberin-internetten-kaldirilmasi-t112120.html, erişim:18.03.2016
• http://www.turkcebilgi.com/%C3%B6nbellek, erişim:18.03.2016
• http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:320 00L0031&from=en,erişim: 06.04.2016
• https://www.tbmm.gov.tr/sirasayi/donem24/yil01/ss380.pdf, erişim:17.03.2016
• http://www.turk-internet.com/portal/yazigoster.php?yaziid=52771, erişim:14.04.2016