Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümünde Yüksek Hakem Kuruluna Başvurma ve Özel Hakeme Başvurma

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 3, 55 - 72, 01.07.2015

Ekin Sökmen Güler

Öz

Toplu iş uyuşmazlıkları sistemimizde tarafl arın grev ve lokavta başvurması en son çare olarak benimsenmiştir. Uyuşmazlığın çözümü aşamasında tarafl arın, grev ve lokavta başvurmadan önce arabuluculuğa ve/veya zorunlu ya da ihtiyari tahkime başvurması esastır. Uyuşmazlıkların barışçıl çözüm yöntemlerinden biri olan uyuşmazlığın hakemler eliyle çözülmesi, diğer bir deyişle tahkim, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’muzda zorunlu tahkim ve ihtiyari tahkim olarak iki şekilde düzenlenmiştir. Zorunlu tahkime aynı zamanda Yüksek Hakem Kurulu’na başvurma da denilmektedir. Bu uyuşmazlığın çözüm yöntemine, özellikle grev ve lokavta başvurulamayan hallerde rastlanmaktadır ve bu hallerde uyuşmazlığın çözümü için tahkime başvurmak zorunludur. İhtiyari tahkime ise özel hakeme başvurma da denilmektedir. Adından da anlaşıldığı üzere bu çözüm yöntemine başvurma zorunlu değil tarafl arın iradesine bağlıdır

Anahtar Kelimeler

Toplu iş uyuşmazlığı, zorunlu tahkim, Yüksek Hakem Kurulu, özel hakeme başvurma, ihtiyari tahkim

APPLICATION TO THE HIGH BOARD OF ARBITRATION AND RECOURSE TO SPECIAL ARBITRATION FOR THE SETTLEMENT OF COLLECTIVE LABOUR DISPUTES

Öz

Going on strike and lock out is adopted as the last resort –ultima ratio- in our collective labour dispute resolution system. During the dispute resolution period, it is fundemental that the parties should primarily refer to mediation and/or compulsory or voluntary arbitration before going on strike and lock out. Settlement of disputes by arbitration. as one of the methods of peaceful dispute resolution, is regulated in the Law on Trade Unions and Collective Labour Agreements (no. 6356) in two ways: compulsory arbitration and voluntary arbitration. Compulsory arbitration is also called as application to the High Board of Arbitration. Compulsory arbitration is especially applied when it is not possible to going on strike and lock out; and at that time, it is mandatory by law to refer to arbitration for resolution of collective dispute. On the other hand, voluntary arbitration is also called as recourse to special arbitration. Applying to that resolution method on the contrary of compulsory arbitration is not mandatory but depend on parties’ will

Anahtar Kelimeler

collective labour dispute, compulsory arbitration, High Board of Arbitration, recourse to special arbitration, voluntary arbitration

Kaynakça

• BATUR, Murat, Tahkim ve Toplu İş Sözleşmelerinin Yorumu, Sicil İş Hukuku Dergisi, Sa.20, s. 123-131.
• ÇELİK, Nuri, İş Hukuku Dersleri, b. 27, İstanbul 2014.
• DEMİRCİOĞLU, Murat, Türk İş Hukukunda Grev Hakkına İdari Tasarrufl a Müdahale, İş Hukuku Dergisi, Nisan-Haziran 1991, s. 196-198.
• EVREN, Öcal Kemal, İş Güvencesinde Tahkim ve İçerik Denetimi, Mali Çözüm Dergisi, Sa.100, s. 195-201.
• GEREK, Nüvit, 6356 Sayılı Kanunun Grev ve Lokavt Konusunda Öngördüğü Değişiklikler, TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C. 24 Sa. 8/ C. 25 Sa. 1-2, s. 1-13.
• KAYA, Pir Ali, Uluslararası Normlar Bağlamında Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun Değerlendirilmesi, V. Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu Bildiriler, İstanbul 2013, s. 131-155.
• KUTAL, Metin, Türk Toplu İş Hukukunda Barışçı Çözüm Yollar, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi Prof. Dr. S. F. Ülgener’e Armağan, C. 43, s. 295-321.
• NARMANLIOĞLU, Ünal, İş Hukuku II – Toplu İş İlişkileri, b. 2, İstanbul 2013.
• PEKCANITEZ, Hakan, ATALAY, Oğuz ve ÖZEKES, Muhammet, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, b. 2, Ankara 2014.
• SUR, Melda, İş Hukuku Toplu İlişkiler, b. 4, Ankara 2011.
• SUR, Melda, Uluslararası Normlar ve 6356 Sayılı Kanunun Toplu İş Sözleşmeleri ve Grev Hakkındaki Hükümleri, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr. M. Polat Soyer’e Aramağan, C. 15, Özel Sayı, s. 255-278.
• TUNCAY, Can ve SAVAŞ, Burcu, Toplu İş Hukuku, b. 3, İstanbul 2013.
• TUNÇOMAĞ, Kenan ve CENTEL, Tankut, İş Hukukunun Esasları, b. 6, İstanbul 2013.