Ronald Dworkın’ın Hukuk Teorisi IşığındaYargıçların Rolü

Yıl 2014, Cilt: 18 Sayı: 3, 789 - 820, 01.07.2014

M Balkan Demirdal

Öz

Klasik hukuki pozitivizm, hukukta belirliliği ve istikrarı sağlamak adına “yazılı hukuk gerçek hukuktur” şiarından yola çıkmaktadır. Ancak pozitivizmin getirmiş olduğu bu formülün özellikle 20. yüzyılda yaşanan sosyal, ekonomik ve siyasal olaylar sonucunda yeterli olmadığı görülmektedir. Yaşanan bu gelişmeler sonucunda yazılı hukukun öncüllerinin ne olduğu ile yargıçların hukuk uygulamasında ve adaletin sağlanmasında rolünün ne olduğu tartışılmaya başlanmıştır. Bu tartışmalarla ilgili olarak Ronald Dworkin, yazılı hukukun ilkelere dayanması gerektiğini belirtmiş ve ilkelerin hukuk sistemi içinde sağlıklı bir şekilde yer alabilmesi ve adaletin sağlanması adına yargıçların uygulamada önemli bir rolü olduğunu vurgulamıştır. Bu bağlamda Dworkin’in hukuk teorisi, hukukta karar alma aşamasında etik değer ve ilkelerin yerini belirleme ve yargıçların hukuk sistemindeki rolünü açıklama açısından son derece önemlidir

Anahtar Kelimeler

Hukuk – Etik, İlkeler, Takdir Hakkı, Yorumlama, Yargıçların Tarafsızlığı.

THE ROLE OF JUDGES IN THE LIGHT OF RONALD DWORKIN’S LAW THEORY

Öz

Classical legal positivism, departures from the discourse “statute law is the real law” in order to provide legal determinacy and stability. Nevertheless it is seen that this formula brought by positivism is inadequate particularly as a result of social, economic and political events that occurs in the 20. Century. In consequence of that current developments it has been debated what postulates of statute law is and what roles judges have in law practice and obtaining justice once again. Regarding this debates, Ronald Dworkin indicates that statute law should be based on the principles and emphasizes that judges have an important role on implementing principles in legal system with the healthiest way and obtaining justice. Within this context Dworkin’s law theory has a great signifi cance on determining the place of ethical values and principles and explaining what roles judges have in legal system

Anahtar Kelimeler

Law – Ethics, Principles, Judicial Discretion, Legal Interpretation, Impartiality of judge

Kaynakça

• AÇAR, Halil Rahman, Etik Devlet Anlayışı Çözüm Olabilir Mi?, HFSA 11, İstanbul 2005, s. 167-170.
• AKBAŞ, Kasım, Hukukun Büyübozumu, Legal Yayınları, İstanbul 2006.
• AKTAŞ, Sururi, Hukuki Geçerlik Sorunu, HFSA, S.11, İstanbul 2005, s. 63- 79.
• AKTAŞ, Sururi, Eleştirel Hukuk Çalışmaları, Kazancı Yayınları, İstanbul 2006.
• ALEXY, Robert, On The Structure of Legal Principles, Ratio Juris, Vol. 13, No. 3, September 2000, s.294-304.
• ALEXY, Robert, The Argument From Injustice: A Reply to Legal Positivism, Trans. Bonnie Litchewski Paulson – Stanley L. Paulson, Clarendon Press, Oxford 2002.
• ARİSTOPHANES, Eşek Arıları ( Yargıçlar), Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, çev. Sabahattin Eyuboğlu, İstanbul 2000.
• ARİSTOTELES, Nikomakhos’a Etik, Kebikeç Yayınları, Çev. Saffet Babür, Ankara 2005.
• AŞÇIOĞLU Çetin, Yargıç Etiğinin Önemi ve Eğitimi, HFSA, S. 16, İstanbul 2007, s.18-28.
• BIX, Brian H., A Dictionary of Legal Theory, Oxford University Press, Oxford 2004.
• BIX, Brian H., Doğal Hukuk: Modern Gelenek,çev. Ertuğrul Uzun, DEÜHFD, C. 6, S. 2, 2004, s. 291-344.
• BIX, Brian H., Robert Alexy, Radbruch’s Formula, and the Nature of Legal Theory, Rechtstheorie,No.37, 2006, s.139-149.
• DİNÇKOL, Abdullah, Hakimin Takdir Yetkisinin Kullanılması Sürecinde Hakkaniyet, HFSA, S. 9, İstanbul 2004, s.173-188.
• DWORKIN, Ronald, Model of Rules, Yale Law School Legal Scholarship Series, Paper 3609, 1967, http://digitalcommons.law.yale.edu/fss_ papers/3609, erişim 6 Aralık 2013, s. 14-46.
• DWORKIN, Ronald, Law as a Interpretation, Texas Law Review, Vol.60, 1982, s.527-550.
• DWORKIN, Ronald, Matter of Principle, Oxford University Press, Oxford, New York, 1985.
• DWORKIN, Law’s Empire, The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts 1986.
• DWORKIN, Ronald, Thirty Years On, Harvard Law Review, Vol. 115, 2001 - 2002, s. 1655-1688.
• DWORKIN, Ronald, Justice in Robes, Harvard University Press, Cambridge 2006.
• DWORKİN, Ronald, Hakları Ciddiye Almak, Çev. Ahmet Ulvi Türkbağ, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2007.
• GAUDEMET, Eugene, 1804’ten Beri Fransız Medeni Kanununun Fransa’da Yorumlanması, çev. Kemal Gürsoy, AÜHFD, C. 2, S. 2-3, 1944, s.125- 155.
• GÜRKAN, Ülker, Hukuki Realizm Akımı, Sevinç Matbaası, Ankara 1967.
• GÜRLER, Sercan, Çağdaş Ahlak Kuramlarının Hukuk Felsefesine Yansımasına Örnek Olarak Lawrence Solum’un Erdem Ahlakına Dayalı Hukuk Kuramı, HFSA, S. 16, İstanbul 2007, s. 141-168.
• HART, H.L.A., The Concept of Law, Oxford University Pres, Oxford 1997.
• HEIMSOETH, Heinz, Immanuel Kant’ın Felsefesi, Remzi Kitabevi 1986.
• IŞIKTAÇ, Yasemin, Hukuk Felsefesi, Filiz Kitabevi, 2.Baskı, İstanbul 2006.
• KANT Immanuel, Pratik Aklın Eleştirisi, çev. İoanna Kuçuradi, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara 1994.
• KUÇURADİ, İoanna, İnsan ve Değerleri, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara 2003.
• KUÇURADİ İoanna, Etik, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara 2006.
• LAGERSPETZ, Eerik, Ronald Dworkin on Communities and Obligations: A Critical Comment, Ratio Juris, Vol.12, No.1, March 1999, s.108-115.
• METİN, Sevtap, Ronald Dworkin’in Hukuk Teorisinde Yorum Yaklaşımı, İÜHFM, C.LXI, S.1-2, 2003, s.35-83.
• MURPHY, Cornelius F., Dworkin on Judicial Discretion: A Critical Analysis, University of California Davis Law Review, Vol.21, 1987 – 1988, s. 767-788.
• ÖZKÖK, Gülriz, Ronald Dworkin’de Adalet ve Haklar, HFSA, S. 5, İstanbul 2002, s. 98-106.
• ÖZKÖK, Gülriz, Hukuki Belirsizlik Problemi Üzerine, A.Ü.H.F.D., C. 51, S. 2, 2002, s. 1-18.
• SANCAR, Mithat, Devlet Aklı Kıskacında Hukuk Devleti, İletişim Yayınları, İstanbul 2000.
• TÜRKBAĞ, Ahmet Ulvi, Kanıtlanamayanı Kanıtlamak: Ronald Dworkin’in Hukuk Kuramı, Derin Yayınları, İstanbul 2003.
• UYGUR, Gülriz, Hukuki Pozitivizmin Değişen Yüzü Mü ?, AÜHFD, C.53, S.2, Ankara 2003, s. 145-176.
• UYGUR, Gülriz, Hukuk, Etik ve İlkeler, Siyasal Kitabevi, Ankara 2006.
• ÜNSAL, Artun, Siyaset ve Anayasa Mahkemesi, AÜSBF Yayınları, No: 443, Ankara 1980.
• YÜKSEL, Mehmet, Modernite, Postmodernite ve Hukuk, Siyasal Kitabevi, Ankara 2004.