Noterlerin Hukuki Sorumluluğu

Yıl 2014, Cilt: 18 Sayı: 2, 85 - 118, 01.04.2014

Leyla Müjde Kurt

Öz

Noterler kamu hizmeti görmekle birlikte, kamu görevlisi veya serbest meslek çalışanı olarak nitelendirilemezler. Noterlerin kendine özgü bir hukuki statüleri vardır. Noterin başlıca görevi belgelere ve işlemlere resmiyet kazandırmaktır. Noterlik faaliyetlerinin hukuka aykırı olması halinde kişiler büyük zararlara uğrayabilirler. Noterlik Kanunu m. 162’ye göre, noterler hukuka aykırı noterlik fiilinden zarar gören kişilere karşı sorumludurlar. Noterin hukuka aykırı noterlik faaliyetinden ötürü zarar gören kişiye karşı hukuki sorumluluğunun temeli haksız fiil hükümleridir. Noterin hem kendi fiilinden, hem de çalışanının fiilinden ötürü hukuki sorumluluğu Noterlik Kanunu’nda bir kusursuz sorumluluk hali olarak düzenlenmiştir. Noter kusurunun bulunmadığını veya çalışanına gereken özeni gösterdiğini ispatlayarak sorumluluktan kurtulamaz. Ancak noterin noterlik faaliyeti ile doğan zarar arasında nedensellik bağının bulunmadığını ispatlayarak sorumluluktan kurtulması mümkündür

Anahtar Kelimeler

Noter, Hukuka Aykırı Noterlik Fiili, Hukuki Sorumluluk, Kusursuz Sorumluluk, Tazminat

CIVIL LIABILITY OF NOTARY PUBLICS

Öz

Although the notary publics fulfill a public service, they can not be considered a public officer or a freelancer. They have a sui generis legal status. Principal duty of the notary publics is to attribute formality to documents and transactions. A person may incur heavy losses if the notary work is unlawful. In accordance with the article 162 of Notary Law, notary publics are responsible against those who suffered damage for unlawful notary works. The base of the civil liability of notary public against the person damaged by the unlawful notarial act is tort provisions. Civil liability of notary public for both his own act and his employee’s act is arranged as a strict liability by Notary Law. The notary public can not be exonerated from civil liability by proving that he had no fault or he took the required care to his employee. However he can be exonerated from liability if he proves that there’s no causal relation between the notary work and the damage

Anahtar Kelimeler

Notary Public, Unlawful Notarial Act, Civil Liability, Strict Liability, Indemnity

Kaynakça

• ASLAN-DÜZGÜN, Ülgen, Noterlerin Mesleki Sorumluluk Sigortası, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2013, C. XVII, Sa. 1-2, s. 491
• ATABEK Reşat, Noter; Mali Sorumluluk Sigortası, TNBHD, Ağustos , Sa. 3, s. 16-20.
• ATAMER, Yeşim, Haksız Fiillerden Doğan Sorumluluğun Sınırlandırılması: Özellikle Uygun Nedensellik Bağı Ve Normun Koruma Amacı Kuramları, İstanbul 1996.
• DEDEAĞAÇ, Ender, Noterlerin Tazminat Hukuku Açısından Sorumluluğu, TNBHD, 2006, Sa. 130, s. 92-98.
• DOĞU, Engin, Noterlerin Hukuki Sorumluluğu ve Güvence, Yargıtay Dergisi, Temmuz 1979, C. 5, Sa. 3, s. 579-610.
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, b. 14, Ankara 2012.
• FELLMANN, Walter, Berner Kommentar, Bd. IV/2/2, Der einfache Auftrag, Art. 394-406 OR, Bern 1992.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper, Türk-İsviçre Borçlar Hukukunda Vekilin Özen Borcu, b. 1, İstanbul 2001.
• İNAN, Atilla, Kusursuz Sorumluluk Örneği Olarak Noterlerin Hukuki Sorumluluğu, Sayıştay Dergisi, Sa. 36, s. 25-35.
• KARTAL, Bilâl, Noterlerin Hukuki Sorumluluğu ve Kusursuz Sorumluluk, Yargıtay Dergisi, Temmuz 1998, C. 24, Sa. 3, s. 340-355.
• KELLER, Max/SCMIED-SYZ, Carole, Haftpfl ichtrecht, Zürich 2001.
• KICALIOĞLU, Mustafa, Noterlerin Hukuki Sorumluluğu, Terazi Hukuk Dergisi, Temmuz 2007, Sa. 11, s. 131-145.
• KOÇHİSARLIOĞLU, Cengiz, Objektif Sorumluluğun Genel Teorisi, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1984, Sa. 2, s. 175-284.
• MERİÇ, Nihat, 1512 Sayılı Noterlik Yasasının 162. Maddesi İle İlgili Düşünceler, TNBHD, 1994, Sa. 83, s. 39-42.
• MOOSER, Michel, La Responsabilité du notaire en relation avec le nouveau droit de la protection de l’adulte, Revue suisse de notariat et du registre foncier (RNRF), 2013, C. 94, Sa. 3, s. 161-180. (Kısaltma : Responsabilité du notaire)
• MOOSER, Michel, Présentation générale du sujet, Die Belehrungs- und Beratungspfl icht des Notars / L’obligation d’informer du notaire, Zürich- Basel-Genf 2006, s. 43- 65. (Kısaltma: Présentation générale)
• NART, Serdar, Noterlerin Hukuki Sorumluluğu, Dkuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sa.: 2009, C. 11, s. 425-452.
• OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. 2, b. 10, İstanbul 2013.
• OKTAY-ÖZDEMİR, Saibe, Yargıtay Uygulaması Işığında Noterlerin Hukuki Sorumluluklarının Dayandığı Esas ve Sorumluluğun Koşulları, Prof. Dr. Yavuz Alangoya İçin Armağan, İstanbul 2007, s. 693-714.
• ÖZBEK, Mustafa Serdar, Noter Senetlerinde Sahtelik, Ankara 2009.
• PULAŞLI, Hasan, Türk ve Alman Hukuklarında Noterlerin Hukuki Sorumluluğu, TNBHD, 1983,Sa. 39, s. 10-16.
• REY, Heinz, Ausservertragliches Haftpfl ichtrecht, 4. Aufl age, Zürich- Basel-Genf 2008.
• SİRMEN, Ayşe Lâle, Tapu Sicilinin Tutulmasından Doğan Zararlardan Devletin Sorumluluğu, Ankara 1976.
• ŞENOCAK, Zarife, Avukatın Akdî Sorumluluğunun Şartları, Ankara Barosu Dergisi, 1998/2, s. 5-33.
• TANDOĞAN, Hâluk, Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk, Ankara 1981. (Kısaltma: Kusura Dayanmayan Sorumluluk)
• TANDOĞAN, Hâluk, Türk Mes’uliyet Hukuku, İstanbul 2010. (Kısaltma: Mesuliyet)
• TANRIVER, Süha, Avrupa Birliği Ülkelerinde Noterlik ve Noterlik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Taslağının Getirdikleri, 75. Yaş Günü İçin Prof. Dr. Baki Kuru Armağanı, Ankara 2004, s. 577-597. (Kısaltma: Avrupa Birliği)
• TANRIVER, Süha, Noterlerin İşlevleri Alanındaki Yeni Açılımlar ve Bu Bağlamda Noterlik Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı Taslağının İrdelenmesi, TNBHD, Kasim 2004, Sa. 124, s. 56-68. (Kısaltma: Noterlerin İşlevleri)
• TEKİNAY, S. Sulhi/AKMAN, Sermet/BURCUOĞLU, Halûk/ ALTOP, Atilla, Tekinay Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, İstanbul 1993.
• TOPÇUOĞLU, Metin, Noter İle İş Sahibi (İlgili) Arasındaki İlişkinin Niteliği, BATİDER, 2000, C. XX, Sa. 4, s. 191-213.
• ULUKAPI, Ömer, Noterlerin Hukuki Sorumluluğu, Noterlik Hukuku Sempozyumu: I-II, Noterlerin Hukuk Düzenimizdeki Yeri ve Noterlerin Sorumlulukları, NOTEV (Noterlik Hukuk Araştırma Enstitüsü) Yayınları No: , Ankara 1997, s. 65-85.
• ULUKAPI, Ömer/ATALI, Murat, Noterlik Hukuku, Konya 1994.
• ÜNAL, Mehmet, 1512 Sayılı Noterlik Yasasının 162. Maddesi (Noterin Hukuki Sorumluluğu), TNBHD, 1999, Sa. 101, s. 48-53.