Oto Kiralama Klozlu Kasko Sigortası İle Güvence Altına Alınan Araçlarda Sigorta Ettirenin Sözleşme Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü

Yıl 2013, Cilt 17, Sayı 4, 53 - 80, 01.10.2013

Huriye KUBİLAY

Öz

Ülkemizde özel araçların sahipleri tarafından zaman zaman kısa süreli kiralanması veya uzun süreli olarak bir araç kiralama fi rmasına kiralanması oldukça yaygın bir uygulamadır. Bu uygulamanın, araçların kasko ve trafi k sigortalarına etkileri; tarafl arın hak ve yükümlülükleri bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Sigorta Süresi İçinde Beyan Yükümlülüğü” ile ilgili 1444 ve 1445inci maddeleri hükümleri ile getirilen yeni düzenleme, bu yükümlülüğe aykırı davranılması halinde sigortacıya sözleşmeyi fesih veya prim farkı talep edebilme şeklinde seçimlik hakların tanınması ve rizikonun gerçekleşmesinden sonra beyan yükümlülüğüne aykırı davranıldığının ortaya çıkması durumunda sigorta ettirenin kusuru ve değişiklik ile gerçekleşen riziko arasındaki bağlantının göz önünde bulundurulması nedeniyle uyuşmazlıklara hakkaniyete uygun çözümler getirebilecek niteliktedir. Yargıtay kararlarının da değerlendirildiği bu çalışmada, uygulamadan bir örnek verilerek konunun somut bir şekilde açıklanması amaçlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Kloz (ek şart), beyan yükümlülüğü, kasko sigortası, sigorta ettiren, oto kiralama, sigorta primi, Yeni Türk Ticaret Kanunu

INSURED’S DUTY TO GIVE INFORMATION ABOUT CARS WHICH HAVE BEEN COVERED BY AUTOMOBILE INSURANCE WITH THE CAR RENTAL CLAUSE DURING THE INSURANCE CONTRACT PERIOD

Öz

The practice of hiring of private cars by their owners from time to time for a short-period or for a long period to a rent a car fi rm is a quite extensive. Impacts of this practice on auto and traffi c insurance contracts and rights and obligations of the parties constitute the subject of this Article.New regulation on Article 1444 and 1445 of the Turkish Commercial Code No 6102 related to “Duty to give information in insurance period”, is such as to bring equitable remedies to disputes for the reason of granting alternative rights as to cancelling of contract or claiming premium difference to insurer and considering fault of insured and relation between change and actual risk in case of occurence the breach of duty to give information after realisation of the risk.In this paper, where the decisions of the Court of Cassation are also evaluated, it is aimed to explain the subject in concrete form by giving an example from practice

Anahtar Kelimeler

Clause (additional/supplementary clause), duty to give information, land vehicles insurance, insured, rent a car, insurance premium, New Turkish Commercial Code

Kaynakça

• ALGANTÜRK LIGHT, Didem, Sigorta Sözleşmesi Süresi İçinde Sigorta Ettirenin Yükümlülükleri, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10.Yıl’a Armağan, Yıl:11, Sayı: 22, Güz 2012/2, s.1-8, ayrıca bk. http://www.iticu.edu.tr/uploads/kutuphane/dergi/s22/1-8.pdf (Erişim tarihi: 10.09.2013).
• AYLİ, Ali, Zarar Sigortalarında Prim Ödeme Borcu, İstanbul 2003.
• BAHTİYAR, Mehmet, Sigorta Poliçesi Özel Koşulları, Genel Koşullardan Ayırdedilmesi ve Bazı Sorunlar, Prof.Dr.Ali Bozer’e Armağan, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, Yayın Nu: 331, Ankara 1998, s.133-148..
• CAN, Mertol, “Gözden Geçirilmeye Muhtaç Hükümler Var mı?” Sorusu Çerçevesinde, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre Sigorta Sözleşmesinin Tabi olduğu Hukuki Esaslar, 2. Bası, Ankara 2012.
• DOĞANAY, İsmail, Türk Ticaret Kanunu Şerhi, Üçüncü Baskı, Tümden Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş İkinci Baskı, Üçüncü Cilt, Madde:816-1475, Ankara 1990.
• EREN, Fikret, 6098 SAYILI Türk Borçlar Kanununa Göre Hazırlanmış Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 14. Baskı, Ankara 2012.
• GÖKCAN, Hasan Tahsin/KAYMAZ, Seydi, Karayolları Trafi k Kanunu’na Göre Hukuki Sorumluluk, Tazminat, Sigorta, Rücu Davaları ve Trafi k Suçları, Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş 2. Baskı, Ankara 2001.
• KENDER, Rayegan, Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, Sigorta Müessesesi- Sigorta Sözleşmesi, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümleri Eklenmiştir, Güncelleştirilmiş Onikinci Bası, İstanbul 2013.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M., Borçlar Hukuku-Genel Hükümler (Yeni Borçlar Kanunu’na Göre Hazırlanmış), Genişletilmiş 16. Bası, Ankara 2012.
• KUBİLAY, Huriye, Uygulamadan Örneklerle Özel Sigorta Hukuku, İkinci Baskı, İzmir 2003.
• OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, M. Turgut, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, Cilt – 1, Gözden Geçirilmiş 11. Bası, İstanbul 2013.
• OMAĞ, Merih Kemal, Türk Sigorta Hukukunda Rizikonun Ağırlaşması Sorunu, Ankara 1985.
• ŞENOCAK, Kemal, Sigorta Ettirenin Yükümlülüklerinde Değişiklik İhtiyacı, Türkiye’de Sigorta Hukukunun Sorunları ve Geleceği, Sempozyum, İstanbul 19-20 Kasım 2004, Türkiye Barolar Birliği-TEB Sigorta, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 83, Ankara 2005, s.379-391.
• TAŞYÜREK, Hayri, Kasko Sigortası, Ankara 2001.
• TOPDEMİR, Cem, Sigorta Sözleşmelerinde Sigorta Ettirenin İhbar Yükümlülüğü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul 2003.
• ULAŞ, Işıl, Uygulamalı Zarar Sigortaları Hukuku (Genel Hükümler-Mal ve Sorumluluk Sigortaları-6102 Sayılı TTK ve 5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu Hükümlerine Göre Yeniden Derlenmiş ve Yazılmış, Sekizinci Bası, Ankara 2012.
• ULUĞ, İlknur, Sigorta Hukukunda Riziko Kavramı ve Bu Kavramdaki Değişiklikler, Türkiye’de Sigorta Hukukunun Sorunları ve Geleceği, Sempozyum, İstanbul 19-20 Kasım 2004, Türkiye Barolar Birliği-Türk Ekonomi Bankası, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 83, Ankara 2005, s.308-349.