6302 SAYILI KANUN HÜKÜMLERİ UYARINCA YABANCI GERÇEK KİŞİLERİN TÜRKİYE’DE TAŞINMAZ EDİNİMİ

Yıl 2013, Cilt: 17 Sayı: 2, 1095 - 1126, 01.01.2013

Alper Çağrı Yılmaz

Öz

Yabancıların taşınmaz edinimi, ülkemizde öteden beri yoğun tartışmaların yaşandığı ve Türk hukukunda sıklıkla mevzuat değişikliklerine konu olmuş bir alandır. Türk hukukunda yabancıların taşınmaz edinimi konusu dağınık bir yapı içinde düzenlenmiştir. Yabancıların Türkiye’de taşınmazlar üzerinde sahip olabilecekleri haklar, esas itibarıyla 2644 sayılı Tapu Kanunu’nda ele alınmaktadır. Bu çalışmada, bilhassa Tapu Kanunuyla ortaya konan hukuki çerçeve kapsamında yabancı gerçek kişilerin ülkemizde taşınmaz edinimine ilişkin kabul edilen şartlar ve kısıtlayıcı düzenlemeler incelenmiştir. Tapu Kanununda 2012 yılında gerçekleştirilen değişikliklerden en önemlisi yabancı gerçek kişilerin taşınmaz edinimine ilişkin karşılıklılık şartının kaldırılmasıdır. Değişiklikle, yabancı gerçek kişilerin Türkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilmesi için karşılıklılık şartının yerine, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen ülkelerden birinin vatandaşı olmak şartı getirilmiştir. Diğer taraftan, Tapu Kanununun mevcut hâlinde yabancı gerçek kişilerin taşınmaz edinimi konusundaki en önemli eksiklik, “amaç” unsuruna yer verilmemiş olmasıdır

Anahtar Kelimeler

Yabancı gerçek kişilerin taşınmaz edinimi, Tapu kanunu, karşılıklılık

THE ACQUISITION OF REAL ESTATE OF FOREIGN NATURAL PERSONS IN ACCORDANCE WITH THE TERMS OF LAND REGISTER ACT

Öz

The acquisition of real estate of foreign natural persons is one of the most controversial issue in our country, on which plenty of amendments have realized in Turkish Law. In Turkish Law the above mentioned issue has been held in a dispersed legal structure. The rights of foreign natural persons on real estate acquisition are mainly handled at the Land Register Act, numbered 2644. In this Article, the requisites and restrictive arrangements pertaining to real estate acquisition of foreign natural persons in our country has been examined, especially in the scope of legal framework which is revealed by Land Register Act.The most significant amendment realized on Land Register Act in 2012 is the abolition of mutuality principle relating to the acquisition of real estate of foreign natural persons. Within this framework, instead of mutuality principle, the condition on being a citizen of a State, which is determined by Ministerial Cabinet has been adopted. On the other hand, the lack of “acquisition aim” at the Land Register Act, is considered to be the most outstanding deficient about the acquisition of real estate of foreign natural persons

Anahtar Kelimeler

The real estate acquisition of foreign natural persons, Land Register Act, Mutuality.

Kaynakça

• ALTUĞ Yılmaz, Yabancıların Arazi İktisabı Meselesi, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları No. 482, Dördüncü Bası, İstanbul, 1976.
• BERKİ Osman Fazıl, Devletler Hususi Hukuku, Ankara,1949.
• DOĞAN Vahit, 29.12.2005 tarih ve 5444 Sayılı Kanuna Göre Yabancıların Türkiye’de Gayrimenkul Edinmeleri, Prof. Dr. Fikret Eren’e Armağan, Yetkin Yayınevi, ss. 479-491, Ankara 2006.
• DOĞAN Vahit, Proje Raporu, “Türkiye’de Yabancıların Taşınmaz Edinimi ve Etkilerinin Değerlendirilmesi Projesi”, TÜBİTAK Projesi, 2012.
• EKŞİ Nuray, Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz İktisabı, Beta Yayınevi, İkinci Bası, İstanbul, Temmuz 2012.
• ESMER Galip, Mevzuatımızda Gayrimenkul Hükümleri ve Tapu Sicili, Kazancı Hukuk Yayınları No. 82, Beşinci Basım, İstanbul, 1990.
• GELGEL Günseli Öztekin, Yabancıların Taşınmazlara İlişkin Mülkiyet ve Sınırlı Ayni Haklardan Yararlanmasında Mütekabiliyet İlkesi, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Özel Hukuk Bülteni (MHB), Yıl 23, ss. 405-422, 2003.
• GRGIĆ Aida/Mataga Zvonimir/Longar Matija/Vilfan Ana, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Kapsamında Mülkiyet Hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Ek Protokollerinin Uygulanmasına İlişkin Kılavuz Kitap, Avrupa Konseyi İnsan Hakları El Kitapları, No.10, 2007.
• GÜVEN Pelin, Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Yabancı Uyruklu Gerçek Kişilerin Türkiye’de Taşınmaz ve Sınırlı Ayni Hak Edinmesinde Tapu Kanunu 35’inci Maddesinde Değişiklik Öngören Kanun Tasarısının Değerlendirilmesi, MHB, Yıl 31, Sayı 2, 2011.
• KIRMACI Kadir, Yabancıların Taşınmaz Mal Edinme Süreci: Hukuki Ve Mekânsal Boyutların Analizi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Temmuz 2007, s. 30, 31; Ekşi, 2012.
• LEVİ Selim, Yabancıların Taşınmaz Mal Edinmeleri, Legal Yayınevi, Birinci Baskı, Mart 2006.
• ÖZEL Sibel, Tapu Kanunu M. 35’te Yapılan Değişiklik Tasarısının Anayasa Mahkemesi Kararları Işığında Değerlendirilmesi, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt 86, Sayı 2, ss. 37-70, 2012, s. 38. Levi, 2006.
• SARGIN Fügen, Yabancı Gerçek Kişilerin Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmeleri ve Sınırlı Ayni Haklardan Yararlanmaları, Yetkin Yayınları, Ankara, 1997, s. 41, 42; Esmer, 1990, s. 597, 598; Altuğ, 1976.
• YEŞİL Ufuk, Yabancıların Türkiye’de Taşınmaz Mal Edinmeleri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara, 2006.