Uluslararası Belgeler Işığında Polis ve Vatandaş İlişkisi

Yıl 2013, Cilt: 17 Sayı: 2, 1549 - 1588, 01.01.2013

M Kerem Osmanoğlu

Öz

Polislik aşırı derecede zor ve çaba gerektiren bir meslektir. Aslında bu durum bir bakıma polislik mesleğinin niteliğinden kaynaklanmaktadır. Polis, kanunlarda belirlenen sorumluluklarını iyi bilmeli ve bu sorumluluğa göre hareket etmelidir. Bu bağlamda, polis her zaman için hukuka saygılı olup, hukuk kurallarına uymalıdır. Aksi bir tutum, korunması gereken bireylerin mağdur duruma düşmesine yol açacaktır. Bu bakımdan insan haklarının korunması ve geliştirilmesi açısından polislik mesleğiyle ilgili olabilecek ulusal ve uluslararası belgeler önem taşımaktadır. Polis bu belgelerde yer alan kurallar çerçevesinde hareket etmek durumundadır. Bu yüzden makale çalışmasında, Türkiye’nin içinde yer aldığı gerek Birleşmiş Milletler’in gerekse Avrupa Konseyi’nin kabul etmiş olduğu “polis ve vatandaş ilişkisiyle” ilgili olabilecek insan hakları belgelerinden yararlanılmıştır

Anahtar Kelimeler

Polis, Mağdur, İnsan Hakları, Kolluk, Zor Kullanma

INTERNATIONAL DOCUMENTS IN THE LIGHT OF THE RELATIONSHIP BETWEEN POLICE AND CITIZENS

Öz

Policing is a very difficult and demanding profession. In fact, in a sense, this situation stems from the nature of the policing profession. The police should know the law, and this responsibility should act according to well-defined responsibilities. In this regard, the police and respectful to law at all times, comply with the rule of law. Otherwise, an attitude of individuals to be protected will result in the victim. In this regard national and international documents related to policing are important for the protection and development of human rights. The police has to act in accordance with the rules contained in these. Since Turkey belongs to both the United Nations and the European Council, the article will address the instruments adopted in those regulating bodies, especially regarding the relation with the police and the citizens in compliance with human rights instruments developed in the United Nations and the European Council

Anahtar Kelimeler

Police, Victim, Human rights, Police, Use of force

Kaynakça

• Altıparmak : Kerem Altıparmak, İşkenceyi Nasıl Bilirsiniz? Türkiye’de Orantısız Güç Kullanma Sorunu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, İnsan Hakları Raporu 2008, s. 355–381. http://www.tihv.org.tr/index.php?turkiye-insanhaklari-raporu
• Arslan : Zühtü Arslan, Bilgiden Bilince İnsan Hakları Eğitimi: Karşılaşılan Güçlükler ve Çözüm Önerileri, 21. Yüzyılda Polisin Eğitimi Sempozyumu, Ankara 2000.
• Aydın : İnayet Pehlivan Aydın, Polis Meslek Etiği İlkeleri, Polis Meslek Etiği(Ed. İhsan Bal/Bedri Eryılmaz), Ankara 2002, s. 105–132.
• Alderson : J. Alderson, İnsan Hakları ve Polis (Çeviren: İhsan Kuntbay) , Ankara 1984.
• Açıklayıcı Metin : Avrupa Konseyi, Avrupa Polis Etiği Kuralları ve Açıklayıcı Metin, Strasbourg 2008. http://www. coe.int/t/e/legal_affairs/legal_cooperation/police_ and_internal_security/documents/CO- OL%20 (2008)01%20ECPE%20Turkish%20version.pdf
• Aycı : Emrullah Aycı, Kolluğun Güç Kullanma Yetkisi ve İşkence Yasağı, Yargıtay Dergisi, Cilt: 33, Yıl: 2007, Sayı 1–2, s. 185–206.
• Aydın/Gündüz : Yaşar Aydın ve Hakan Gündüz, İşkence ve Kötü Muamele Suçu TOHAV Raporu, İstanbul 2008.
• Bal : İhsan Bal, Ulusal Güvenlik, Terörle Mücadele ve Polis Etiği, Polis Meslek Etiği(Ed: İhsan Bal/Bedri Eryılmaz), Ankara 2002, s. 239-253.
• Bal / Beren :İhsan Bal / Fatih Beren, Polis Etiği, Ankara 2003.
• Balkız:Neval Oğal Balkız, Uluslararası Belgelerdeki İşkence Kavramının Pratikte Yarattığı Sorunlar ve Türkiye’de İşkence Sorununa Hukuksal Bir Yaklaşım Denemesi ve Öneriler, Ankara Barosu Dergisi, Yıl: 2001/4, Sayı:59, s. 98.
• Bergmans : Denis Bergmans, Community Policing as a Central Factor for a Modern Police Service, (Ed. : İhsan Bal- M.Bedri Eryılmaz), Police Professional Ethics, Ankara 2002, s. 195–220.
• Bıçak : Vahit Bıçak, Demokratik Toplumda Polis Etiği, Polis Meslek Etiği(Ed.: İhsan Bal/Bedri Eryılmaz), Ankara 2002, s. 263-278.
• Crawshaw : Ralph Crawshaw, Human Rights and Policing, Police Professional Ethics(Ed. : İhsan Bal/Bedri Eryılmaz), Ankara 2002, s. 155–172.
• Derdiman : Ramazan Cengiz Derdiman, Polis Yönetimi ve Hukuku: Görev ve Yetkiler, Tokat 1997.
• Doğru : Osman Doğru, AİHS Hukukunda İşkence ve Kötü Muamele Yasağı, İstanbul 2006.
• Dursun : Serdar Kurban Dursun, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Çerçevesinde Polisin Zor Kullanma Yetkisi ve Türkiye Uygulamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2006.
• Er : Cüneyt Er, İşkenceye Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesi, Türkiye Boralar Birliği Dergisi, Sayı 60, Yıl: 2005, s 169–188.
• Eryılmaz : Bedri Eryılmaz, Toplumsal Olaylarda Orantısız Güç Kullanımı, İşkencenin Önlenmesi ve İstanbul Protokolü(Ed. : İlyas Doğan), Ankara 2009.
• Fındıklı : Remzi Fındıklı, Polislik Mesleğinin Özellikleri ve Mesleki Kimlik Olgusu, Polis Bilimleri Dergisi, Yıl: 2000, Sayı 5–6, s. 1–16.
• Fındıklı, Güvenlik : Remzi Fındıklı, Polislik Mesleğinin Evrensel Değerleri ve İlkeleri, Uluslararası Polislik ve İç Güvenlik (Ed.: Tülin Günşen içli ve Fatih Karaosmanoğlu), Ankara 2003.
• Genç : Turan Genç, Polis Meslek Etiği, 21. Yüzyılda Polisin Eğitimi Sempozyumu, Ankara 2000, s. 469–472.
• Göksu/ Bilgiç : Turkut Göksu/ Veysel K. Bilgiç, Polislik Mesleği ve Etik Kuralları, Polis Meslek Etiği (Ed.: İhsan Bal/Bedri Eryılmaz), Ankara 2002, s. 85–96.
• Hafızoğulları : Zeki Hafızoğulları, İnsan Hakları, Polis Görev ve Yetkisi, Ankara Hukuk Dergisi, Cilt 44, Yıl:1995, Sayı 1–4, s. 565-585.
• İçli : Tülin Günşen İçli, Güç Kullanma Yetkisi ve Bunun Kullanımında Polisin Çelişkisi, Polis Bilimleri Dergisi, Yıl:1998, Cilt:1, s. 69-72.
• Karaosmanoğlu : Fatih Karaosmanoğlu, Türkiye’nin Demokratikleşmesi: Yaşama Hakkı ve Polis, Türkiye’de Devlet, Toplum ve Polis(Ed. : Hasan Hüseyin Çevik/Turkut Göksu) Ankara 2002, s. 113–135.
• Kavgacı : Halil İbrahim Kavgacı, Bağımsız Bir Polis Şikâyet Sistemi ve Halkın Polisliğe Katılımı, Polis Bilimleri Dergisi, Yıl:1998, Sayı: 1, s. 55–68.
• Köktaş : Arif Köktaş, Avrupa Birliğine’ne Uyum Sürecinde Türk Polis Teşkilatını Bekleyen Sorunlar, 21.Yüzyılda Polisin Eğitimi Sempozyumu, Ankara 2000, s. 817-824.
• Koç : Cihan Koç, Kolluğun (Jandarma ve Polisin) Adli Görevleri, Ankara 2002.
• May/Headley : David A. May/James E. Headley, Reasonable Use of Force by Police, New York 2008.
• OHCHR : Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, Human Rights and Law Enforcement: A Manual on Human Rights Training for the Police, New york- Geneva 1997, http://www.ohchr.org/Documents/Publications/ training5en.pdf
• Onursal Osmanoğlu: Onursal Cin, Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi, Selçuk Üniversitesi Hukuk Dergisi, Cilt 8, Yıl: 2000, S. 1–2, s. 665–686. M. Kerem Osmanoğlu, Biber Gazının İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri ve Hukuki Statüleri, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 19, Sayı:1, Sayfa: 65-91, Yıl: 2011.
• Önok : R. Murat Önok, Uluslararası Boyutuyla İşkence Suçu, Ankara 2006.
• Özgenç : İzzet Özgenç, Emniyet Görevlilerinin Silah Kullanma Yetkisi Üzerine Düşünceler, İstanbul Barosu Dergisi, Yıl: 1994, Cilt: 68, Sayı: 1-2-3, s. 90-101.
• Richards : Neil Richards, The European Code of Police Ethics of the Council of Europe, (Ed.: İhsan Bal- M.Bedri Eryılmaz), Police Professional Ethics, Ankara 2002, s. 259–268.
• Sokullu- Akıncı : Füsun Sokullu Akıncı, Polis Toplumsal Bir Kurum Olarak Gelişmesi Polis Alt-Kültürü ve İnsan Hakları, İstanbul 1990.
• Sokullu-Akıncı, Viktimoloji : Füsun Sokullu-Akıncı, Viktimoloji, 2. baskı, İstanbul 2008.
• Sönmez : Nevzat Sönmez, Emniyet Teşkilatı ve Polis Meslek Hukuku ile Polisin Görev ve Yetkileri, Ankara 2003.
• Un : United Nation, Human Rights Standart and Practice for the Police, New York and Ceneva 2004.
• Yılmaz : Mustafa Yılmaz, Polisin Zor Kullanma Yetkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır 2007.