6384 SAYILI AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE YAPILMIŞ BAZI BAŞVURULARIN TAZMİNAT ÖDENMEK SURETİYLE ÇÖZÜMÜNE DAİR KANUN: İNSAN HAKLARI İHLALLERİNİN ÇÖZÜMÜNE DAİR FARKLI BİR YAKLAŞIM

Yıl 2013, Cilt: 17 Sayı: 2, 1725 - 1756, 01.01.2013

Zeki Yıldırım

Öz

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine (AİHM) Türkiye aleyhine, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesiyle (AİHS) güvence altına alınan hakların ihlal edildiği iddiasıyla her yıl, binlerce başvuru yapılmaktadır. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin yetkisini kabul eden bir ülke olan Türkiye’de bu sorunun çözümü için, AİHM’ye yapılmış başvuruların tazminat ödenmek suretiyle çözüme kavuşturulabilmesi amacıyla, 6384 sayılı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Yapılmış Bazı Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümüne Dair Kanun TBMM’de kabul edilmiş ve 19/1/2013 tarih ve 28533 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.Bu makalede Türk hukuk sistemine getirilen bu yeni düzenlemeyle kurulan müessesenin esas ve usulleri incelenmektedir

Anahtar Kelimeler

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Makul sürede yargılanma hakkı, Ümmühan Kaplan/Türkiye Kararı, Başvuruların Tazminat Ödenmek Suretiyle Çözümü, Tazminat Komisyonu, Komisyonun çalışma esas ve usulleri, Tazminatın ödenmesi.

The LAW (Law No: 6384) on SETTLEMENT OF SOME APPLICATIONS FILED BEFORE THE EUROPEAN COURT OF HUMAN RIGHTS VİA PAYMENT OF COMPENSATION: A DIFFERENT APPROACH FOR SETTLEMENT OF HUMAN RIGHTS VIOLATIONS

Öz

Hundreds of thousands applications are fi led against Turkey ever year before the European Court of Human Rights (ECtHR) for the alleged violation of the rights safeguarded under the European Convention on Human Rights (ECTHR). Turkey, as a country which recognized the jurisdiction of the ECtHR, adopted the “Law (Law No: 6384) Settlement of Some Applications Filed before the ECHR via Payment of Compensation” in order to resolve the human rights – related problems within the domestic law by paying compensation for the applications made before the ECHR. This law was made public in the Offi cial Gazette Dated 19 January 2013 and Numbered 28533.This article examines the working principles and procedures of the institution set up by this new law introduced into the Turkish legal order

Anahtar Kelimeler

European Convention on Human Rights, European Court of Human Rights, the right to be ried within a reasonable time, Ummuhan Kaplan v. Turkey, Settlement of Applications via Payment of Compensation, Compensation Commission, the working principles and procedures of the Commission, Payment of compensation.

Kaynakça

• AKILLIOĞLU Tekin; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi İçtüzüğü Başvuru Bilgileri, İmaj Yayınevi, Ankara 2002.
• AKYILMAZ Bahtiyar/SEZGİNER Murat/KAYA Cemil; Türk İdare Hukuku, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2009.
• BAKIRCI Hasan; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Üye Devletlerin Sözleşmeden Kaynaklanan Pozitif Yükümlülükleri, 50. Yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Türkiye, Uluslararası Sempozyum, 4 Aralık 2009 Ankara, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları No: 7, 2. Baskı.
• BATUM Süheyl/YENİSEY Feridun/ERKUT Celal/İNCEOĞLU Sibel; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Adil Yargılanma İlkesi Işığında Hukuk Devleti ve Yargı Reformu, TÜSİAD, Aralık 2003.
• CASTEROT- AMBROİSE Coralie; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesi; İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Adli Yargı Sempozyumu, Türkiye Barolar Birliği, Ankara 2004.
• CENGİZ Serkan, DEMİRAĞ Fahrettin, ERGÜL Teoman, McBRIDGE Jeremy, TEZCAN Durmuş; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Ceza Yargılaması Kurum ve Kavramlar, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Kasım 2008, Ankara.
• ÇELİK Adem; Adil Yargılanma Hakkı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Türk Hukuku, Adalet Yayınevi, Ankara 2007.
• DİNÇ Güney; Sorularla Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Türkiye Barolar Birliği, Birinci Baskı, Mayıs 2006.
• DOĞRU Osman, NALBANT Atilla; İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi, Açıklama ve Önemli Kararlar, 1.Cilt, T.C Yargıtay Başkanlığı, 2012, 1.Baskı.
• DOĞRU Osman; Anayasa İle Karşılaştırmalı İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Mahkeme İç Tüzüğü, On iki Levha Yayıncılık, 1.Baskı İstanbul 2010.
• EKİNCİ Hüseyin/SAĞLAM Musa; 66 Soruda Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, Anayasa Mahkemesi 2012.
• GÖZÜBÜYÜK A.Şeref/TAN Turgut; İdare Hukuku, Cilt 1, Genel Esaslar, Güncelleştirilmiş 7. Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2010.
• GÖZLER Kemal; İdare Hukuku Dersleri, Ekin Yayınevi, Güncelleştirilmiş 8.Baskı Eylül 2009.
• KARTAL Bilal; Türkiye’de Adil Yargılanma Hakkı, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Adli Yargı Sempozyumu, Türkiye Barolar Birliği, Ankara 2004.
• NALBANT Atilla; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Hukuku ve Anayasal Bireysel Başvuru, AİHM ve Türkiye II, Uluslar arası Sempozyum, 10 Aralık 2010, Ankara, Türkiye Adalet Akademisi Yayınları, Yayın No:8.
• ÖZBEY Özcan; Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine Başvuru Yöntemleri, Adalet Yayınevi, Ankara 2005.
• SÖKMEN Uğur; Kamu İdaresinde Soruşturma Kovuşturma, Maliye Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yayın No.2009/400, Ankara 2009.
• TEZCAN Durmuş/ERDEM Mustafa Ruhan/SANCAKDAR Oguz; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, T.C. Adalet Bakanlığı Eğitim Dairesi Başkanlığı, Ankara 2004.
• TÜRMEN Rıza; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Adil Yargılanma Hakkı, İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ve Adli Yargı Sempozyumu, Türkiye Barolar Birliği, Ankara 2004.
• ÜNAL Şeref; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, İnsan Haklarının Uluslararası İlkeleri, TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınları No: 89, TBMM Basımevi 2001-ANKARA.
• Adalet Komisyonu Tutanakları, 31/12/2012, TBMM Tutanak Hizmetleri Başkanlığı
• http://www.sgb.adalet.gov.tr/yrs/Yargı Reformu Stratejisi.pdf.
• http://www.sgb.adalet.gov.tr/duyurular/2012/2013 Yılı Butçe Sunus Konusmasi.pdf.
• http://www.coe.int/aboutCoe/index
• http://www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1-0793.pdf.
• http://www.yargitay.gov.tr/aihm/upload/652-08.pdf.
• http://www.inhak.adalet.gov.tr.
• Birgün Gazetesi 11/1/2013.
• Taraf Gazetesi, 11/1/2013.
• Vatan Gazetesi, 11/1/2013.