Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Sulh ve Sulh Yoluyla Şarta Bağlı Hüküm Verilip Verilemeyeceği Meselesi

Yıl 2012, Cilt: 16 Sayı: 4, 1 - 18, 01.10.2012

Cenk Akil

Öz

Sulh, tarafl arın mahkeme önünde veya mahkeme dışında aralarındaki uyuşmazlığı yahut tereddütlü durumu sona erdirmek için yaptıkları bir sözleşmedir. Sulh hem maddi hukuk hem de usul hukukuna ilişkin etki ve sonuçları olan çifte karakterli bir sözleşmedir. Sözleşme olması nedeniyle tek tarafl ı olarak dönülemez. Bununla birlikte, tarafl ar daha sonra bu sözleşmeyi karşılıklı olarak feshedebilir veya değiştirebilirler. Sulh, davadan feragat ve davayı kabul gibi taraf usul işlemidir. Fakat onlardan farklı olarak şarta bağlanabilir. Ne var ki, sulhun şarta bağlanması şarta bağlı hüküm verilebildiği anlamına gelmez. Bu nedenle bu halde tarafl arın, mahkemeden sulhe göre karar vermesini talep etme imkânlarının elinden alınması gerekir. Zira mahkemeler şarta bağlı hüküm veremez

Anahtar Kelimeler

Medeni muhakeme hukuku, taraf usul işlemleri, sulh, mahkeme içi sulh, şarta bağlı hüküm

COMPROMISE IN THE CODE OF CIVIL PROCEDURE AND THE MATTER WHETHER A CONDITIONAL DECISION CAN BE RENDERED OR NOT VIA COMPROMISE

Öz

Compromise is a contract which is entered into by and between the parties before or out of the court in order to settle the dispute or the uncertain situation between them. Compromise is adouble-charactered contract which has effects and results regarding both substantive law and procedural law. As the compromise is a contract, the parties cannot waive from it unilaterally. However the parties may terminate or amend the contract of compromise mutually later. Compromise is a procedural action of the parties like waiver from the case and acceptance of the case. But unlike them, it may be conditional. Nevertheless, the conditionality of the compromise does not mean that a conditional decision can be rendered, as well. Therefore in this case the parties should not demand a decision according to the compromise, which is conditional, to be rendered from the court since the courts cannot render a judgment which -conditional

Anahtar Kelimeler

Law of Civil Procedure, procedural actions of the parties, compromise, compromise before court, conditional decision

Kaynakça

• ALANGOYA, Yavuz / YILDIRIM, Kamil / DEREN-YILDIRIM, Nevhis, Medenî Usul Hukuku Esasları, 7. B., İstanbul 2009, (Usul).
• ALANGOYA, Yavuz / YILDIRIM, Kamil / DEREN-YILDIRIM, Nevhis, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Tasarısı, Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul 2006, (Öneriler).
• ANSAY, Sabri Şakir, Sulh, AÜHFD, 1944, C. 1, S. 2, s. 200-209.
• ANSAY, Sabri Şakir, Hukuk Yargılama Usulleri, 7. B., Ankara 1960 (Kitap).
• ARIK, K. Fikret, Mahkeme Önünde Sulh, AÜSBFD, 1954/1, s. 141- 157.
• ARSEBÜK, Esat, Borçlar Hukuku, C. I-II, 3. B., Ankara 1950.
• ARSLANLI, Halil, Ticarî Bey, C. I, 3. B., İstanbul 1952.
• BERKİ, Ali Himmet, Davanın Hitamı ve Sulh, AD, 1937/4, s. 753-756.
• BERKİN, Necmeddin, Tatbikatçılara Medenî Usul Hukuku Rehberi, İstanbul 1980.
• BİLGE, Necip / ÖNEN, Ergun, Medeni Yargılama Hukuku, 3. B., Ankara1978.
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 10. B., İstanbul 2008.
• FASCHING, Hans W., Zivilprozessrecht, 2. B., Wien 1990.
• GRUNSKY, Wolfgang, Zivilprozessrecht, 13. B., Köln-München 2008.
• KANİTİ, Salamon, Akdin İfa Edilmediği Defi , İstanbul 1962.
• KARSLI, Abdurrahim, Medeni Muhakeme Hukuku Ders Kitabı, 2. B., İstanbul 2011.
• KURU, Baki / ARSLAN, Ramazan / YILMAZ, Ejder, Hukuk Muhakemeleri Kanunu, 22. B., Ankara 2011 (Kanun).
• KURU, Baki / ARSLAN, Ramazan / YILMAZ, Ejder, Medeni Usul Hukuku, Ankara 2011, (Ders Kitabı).
• KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. III, 6. B., İstanbul 2001, (Usul III).
• KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. IV, 6. B., İstanbul 2001, (Usul IV).
• MERİÇ, Nedim, Medenî Yargılama Hukukunda Tasarruf İlkesi, Ankara 2011.
• OĞUZMAN, Kemal / ÖZ, Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 8. B., İstanbul 2010.
• ÖNEN, Ergun, Medeni Yargılama Hukukunda Sulh, Ankara 1972.
• PEKCANITEZ, Hakan / ATALAY, Oğuz / ÖZEKES, Muhammet, Medenî Usûl Hukuku, 12. B., Ankara 2011.
• POSTACIOĞLU, İlhan, Şarta Muallâk Hüküm, AD, 1941/2, s. 113-122 (Hüküm).
• POSTACIOĞLU, İlhan, İcra Hukuku Esasları, 4. B., İstanbul 1982, (İcra).
• POSTACIOĞLU, İlhan, Medeni Usul Hukuku Dersleri, 6. B., İstanbul 1975, (Usul).
• RECHBERGER, Walter H. / SIMOTTA, Daphne-Ariane, Grundriss des österreichischen Zivilprozessrechts, 7. B., Wien 2009.
• ROSENBERG, Leo / SCHWAB, Karl Heinz / GOTTWALD, Peter, Zivilprozessrecht, 17. B., München 2010.
• SEVİG, Vasfi Raşid, Mukavelelerin Tasnifi ve B.K. Dışında Bırakılmış Olan Mukaveleler ve Bilhassa Sulh Mukavelesi, AÜHFD, 1949/2-4, s. 136- 156.
• SONER, Lütfü, Sulh, Kabul ve Feragate Dair Bazı Sorunlar, ABD 1977/3, s. 439-448.
• TANRIVER, Süha, Şarta Bağlı Hüküm Kavramı ve Verilip Verilemeyeceği Sorunu, Makalelerim I, Ankara 2005, s. 83-87 (Şart).
• TANRIVER, Süha, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Revizyonu Üzerine Bazı Düşünceler, TBBD 2012, S. 99, s. 15-34 (Düşünceler).
• TANRIVER, Süha, İlâmlı İcra Takibinin Dayanakları ve İcranın İadesi, Ankara 1996, (İlâmlı İcra).
• TANRIVER, Süha, Mahkeme Huzurunda Yapılan Sulhler, Makalelerim I, Ankara 2005, (Sulh).
• ULUSAN, İlhan, Maddi Hukuk ve Usul Hukuku Bakımından Sulh Sözleşmesi, MHAD, 1971/7, s. 149-203.
• ULUSAN, Banu, Sulh Sözleşmeleri, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı: 2011/2-2012/2, Prof. Dr. Erhan ADAL’a Armağan, s. 975-992 (Banu).
• UMAR, Bilge, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 2011.
• ÜSTÜNDAĞ, Saim, Medeni Yargılama Hukuku, C. I-II, İstanbul 2000.