Yeni Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Yönetim Kurulu Üyeliğine Seçilme Koşulları

Yıl 2012, Cilt: 16 Sayı: 3, 67 - 94, 01.07.2012

Özge Karaege

Öz

Yeni Türk Ticaret Kanunu ile yönetim kurulu yapısal ve işlevsel açıdan yeni düzenlemelere kavuşmuştur. Bu yapılırken de kurumsal yönetim ilkeleri göz önünde tutulmuş profesyonel, uzman yönetim kurullarının oluşmasının önü açılmıştır. Yönetim kurulu anonim şirkette bulunması gereken zorunlu ve kanuni bir organdır. Bünyesinde sorumluluk barındıran bir mevkiidir. Bu yüzden yönetim kurulu üyelerinin hangi koşulları taşıması gerektiği kanunda özel olarak düzenlenmiştir. Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda bu koşulların bazıları aynen muhafaza ediliyorken bazıları doktrindeki görüşler ve mahkeme kararları dikkate alınarak yeniden düzenlenmiştir. Böylelikle Avrupa Birliği Hukuku ile uyum sağlanması amaçlanmaktadır. 6103 sayılı Kanun’daki düzenlemeye göre, Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girmesi, mevcut yönetim kurulu üyelerinin görevlerinin derhal sona ermesini gerektirmeyecektir

Anahtar Kelimeler

Anonim şirket, yönetim kurulu, uzman, profesyonel, sorumluluk

CONDITIONS OF BEING MANAGEMENT BOARD MEMBER IN ACCORDANCE WITH NEW TURKISH COMMERCIAL CODE

Öz

The management board is regulated with new provisions both in structural and functional meanings by new Turkish Commercial Code. While preparing these provisions, principles of corporate governance was taken into account so that professional and expert boards could be created. Management board is a mandatory and legal organ in stock corporation. Liability is within the management board of stock corporation. Therefore condititons those members should have, are specifi cally regulated in Code. In new Turkish Commercial Code some of these conditions are maintained just the same, some of them are regulated again considering the views of doctrine and court decisions. Hereby it is aimed to unify with European Union law. Code Nr. 6103 provides that duties of present management members won’t come to an end when new Commercial Code comes into force

Anahtar Kelimeler

Stock corporation, management board, expert, professional, liability

Kaynakça

• AKDAĞ GÜNEY, Necla, Yeni Yasal Düzenlemeler Çerçevesinde Tüzel Kişi Ortağın Yönetim Kurulunda Temsili, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 10, C. 10, S. 2, Temmuz 2011.
• AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ KARAMAN, Derya, Medeni Hukuk, 16. Baskı, İstanbul 2011.
• ANSAY, Tuğrul, Anonim Şirketler Hukuku, 6. Baskı, Ankara 1982.
• ARSLANLI, Halil, Anonim Şirketler II-III Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul 1960.
• ATAN, Turhan, Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mesuliyeti, Ankara 1967.
• BÖCKLI, Peter, Schweizer Aktienrecht, 3. Aufl , Zurich-Basel-Genf 2004, (Anılış: BÖCKLI, Aktienrecht).
• BÖCKLI, Peter, Schweizer Aktienrecht, 4. Aufl ., Zurich-Basel-Genf 2009, (Anılış: BÖCKLI, 2009).
• BÜRGI, F. Wolfhart, Das Obligationenrecht, 5. Teil, Die Aktiengesselschaft, Zürich 1969.
• ÇAMOĞLU, Ersin, Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluğu (Kamu Borçlarından Sorumluluk ile), 2. Baskı, İstanbul 2007.
• DOĞANAY, İsmail, Türk Ticaret Kanunu Şerhi Birinci Cilt Madde 1-419, 4. Baskı, İstanbul 2004.
• DOMANİÇ, Hayri, Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması TTK Şerhi II, İstanbul 1988.
• EGGER, İsviçre Medeni Kanunu Şerhi Kişinin Hukuku İkinci Kısım Tüzel Kişiler m. 52-89, Çeviren: Çernis, Volf, Ankara 1948.
• ERİŞ, Gönen, Açıklamalı-İçtihatlı Uygulamalı Anonim Şirketler Hukuku, 1. Baskı, Ankara 1995, (Anılış: ERİŞ, Uygulamalı Anonim Şirketler).
• ERİŞ, Gönen, Açıklamalı İçtihatlı Türk Ticaret Kanunu, C. II, 2. Baskı, Ankara 2010, (Anılış: ERİŞ, C. II).
• FORSTMOSER, Peter, Die Aktienrechtliche Verantwortlichkeit, 2. Aufl ., Zürich 1987.
• FORSTMOSER, Peter/MEIER-HAYOZ, Arthur, Schweizerisches Gesselschaftsrecht, 10. Aufl ., Bern 2007.
• FORSTMOSER, Peter/MEIER-HAYOZ, Arthur/NOBEL, Peter, Schweizerisches Aktienrecht, Bern 1996.
• HELVACI, Mehmet, Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyesinin Hukuki Sorumluluğu, 2. Bası, İstanbul 2001, (Anılış: HELVACI, Anonim Ortaklık).
• HELVACI, Mehmet, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu (Organı) Konusunda Getirdiği Yenilikler, Avrupa Birliği Perspektifi nden Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Sermaye Piyasasına Etkileri Uluslar arası Konferans, Ankara 2010 (Anılış: HELVACI, Yenilikler).
• HİRŞ, E., Ticaret Hukuku Dersleri, 3. Baskı, İstanbul 1948.
• HOMBURGER, Eric, Kommentar zum schweizerischen Zivilrecht (Zürcher Kommentar), Teilband V/5b, Der Verwaltungsrat, Art. 707-726 OR, 2. Aufl ., Zürich 1997.
• İMREGÜN, Oğuz, Anonim Ortaklıklar, 4. Baskı, İstanbul 1989.
• İZMİRLİ, Yadigar, Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulunun Organ Niteliğini Kaybetmesi ve Hukuki Sonuçları, 1. Baskı, Ankara 2001.
• KARAYALÇIN, Yaşar, Özel Hukukda Meseleler ve Görüşler (1988-1991) IV, Ankara 1992.
• KENDİGELEN, Abuzer, Türk Ticaret Kanunu Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 1. Baskı, İstanbul 2011.
• KRNETA, Georg, Praxiskommentar Verwaltungsrat Art. 707-726,754 OR und Spezialgesetze, 2. Aufl ., Bern 2005.
• MİMAROĞLU, Sait Kemal, Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mesuliyeti, Ankara 1967.
• ÖZTAN, Bilge, Medeni Hukuk Tüzel Kişilerinde Organ Kavramı ve Organın Fiillerinden Doğan Sorumluluk, Ankara 1970.
• PLÜSS, Adrian, Die Rechtstellung des Verwaltungsratsmitgliedes, Zürich 1990.
• POROY, Reha, TEKİNALP, Ünal, ÇAMOĞLU, Ersin, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 11. Baskı, İstanbul 2009, (Anılış: ÇAMOĞLU (POROY/TEKİNALP).
• PULAŞLI, Hasan, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Şirketler Hukuku Şerhi, Cilt I, 1. Baskı, Ankara 2011.
• SCHUCANY, E., Kommentar zum schweizerischen Aktienrecht, 2. Aufl ., Zürich 1960.
• SCHULTESS, Benno, Funktionen der Verwaltung einer Aktiengesselschaft, Zürich 1967.
• SOYKAN, İsmail Cem, Anonim Ortaklıklarda Organ Yokluğu, 1. Baskı, İstanbul 2012.
• ŞENER, Oruç Hami, Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku, 1. Baskı, Ankara 2002.
• TANDOĞAN, Haluk, Hükmi Şahısların Anonim Şirket İdare Meclisinde Temsili, BATİDER, C. I, S. 1, Ocak 1961.
• TEKİL, Fahiman, Anonim Şirketler Hukuku, 2. Baskı, İstanbul 1998.
• TEKİNALP, Ünal, Anonim Ortaklıkların Yönetim Kurullarında Tüzel Kişilerin Temsili, Ankara 1965, (Anılış: TEKİNALP, Tüzel Kişiler).
• TEKİNALP, Ünal, Yeni Anonim ve Limited Ortaklıklar Hukuku ile Tek Kişi Ortaklığının Esasları, 2. Bası, İstanbul 2011, (Anılış: TEKİNALP, Anonim Ortaklıklar Hukuku).
• TEOMAN, Ömer, Türk Ticaret Kanunu Tasarısı’nın Anonim Ortaklık Yönetim Kuruluna İlişkin Bazı Hükümlerinin Değerlendirilmesi, BATİDER, C. XXVI, S. 3, Eylül 2010, (Anılış: TEOMAN, Yönetim Kurulu).
• TEOMAN, Ömer, Kendilerine Yasal Danışman Atanan Kişilerin Anonim Ortaklıklarda Yönetim Kurulu Üyesi Olup Olamayacakları Sorunu, Otuz Yıl Ticaret Hukuku –Tüm Makalelerim- C. I 1971-1982, İstanbul 2000 (Anılış: TEOMAN, Yasal Danışman).
• TEOMAN, Ömer, Toplantılara Katılmayan Bir Yönetim Kurulu Üyesinin Kazanç Payı Alabilip Alamayacağı Sorunu, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu XI, Ankara 1994, (Anılış: TEOMAN, Kazanç Payı).
• von STEIGER, Fritz, İsviçre’de Anonim Şirketler Hukuku, Çeviren: ÇAĞA, Tahir, 3. baskıdan çeviri, İstanbul 1968.
• WERNLI, Martin, Kommentar zu Art. 530-1186 OR, in: Basler Kommentar, OR II, 3. Aufl ., Basel 2008.