Uluslararası Ticarette Vesaik Mukabili Ödeme Yöntemi

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 2, 1 - 44, 01.12.2010

Şengül Al Kılıç

Öz

Uluslararası ticarette sık kullanılan ödeme yöntemlerinden biri olan vesaik mukabili ödeme yöntemi, ihracatçı ile ithalatçı arasında yapılan anlaşma uyarınca, ihracatçının malları gümrüğe göndermesi işlemi ile başlar. Malları temsil eden vesaik, ihracatçı tarafından gönderi bankasına; gönderi bankası tarafından da ithalatçıya ulaştırılır. İthalatçının malların bedelini ödemesi ya da ihracatçının düzenlediği poliçeyi kabul etmesi karşılığında, belgeler kendisine teslim edilir. İthalatçı bu belgeler sayesinde malları gümrükten çekme imkânına sahip olur. Vesaik mukabili ödeme işlemi, tarafl arca açık ya da zımni olarak kararlaştırılması ve ulusal hukukun emredici kurallarına aykırı olmaması şartı ile MTO (Milletlerarası Ticaret Odası) tarafından hazırlanan 522 sayılı Broşür çerçevesinde gerçekleştirilir

Anahtar Kelimeler

Ödeme yöntemi, Vesaik, Poliçe, Amir, Gönderi Bankası, Tahsil/İbraz Bankası, Muhatap, 522 sayılı Broşür

METHOD OF PAYMENT AGAINST DOCUMENTS (COLLECTIONS) IN INTERNATIONAL TRADE

Öz

Document against payment, as one of the most usual payment methods in international commerce, commences with exporter’s sending the goods to custom in respect of the agreement between the exporter and the importer. The document representing the goods ought to be sent from exporter to importer by the remitting bank. In consideration of importer to pay the cost and approve of the policy, the documents will be delivered to him. By the virtue of these documents, importer could enable to clear goods from custom. Document against payment is carried out pursuant to the 522 numbered brochure prepared by the ICC (International Chamber of Commerce), on behalf of being agreed by the parties apparently or implicitly and not being contrary to the national mandatory rules

Anahtar Kelimeler

payment methods, documents, bill of exchange, drawer, remitting bank, collecting bank, presenting bank, drawee, 522 numbered brochure

Kaynakça

• AKIN, Hakan, Yeni İşimiz Dış Ticaret, 7. Basım, Ağustos 2008.
• AKMAN, Sermet Galip, Sorumsuzluk Anlaşması, İstanbul 1976.
• BAĞRIAÇIK, Atilla/ KANDEMİR, Seyfettin, Dış Ticarette Uygulamalı Akreditif İşlemleri, İstanbul 1995.
• BATTAL, Ahmet, Güven Kurumu Nitelendirmesi Işığında Bankaların Hukuki Sorumluluğu, Ankara 2001.
• CANITEZ, Murat, Uygulamalı İthalat ve İhracat İşlemleri ve Dökümantasyon, Ankara 2005.
• DAĞ, Üner, “Türk Hukukunda Kabul Kredisi”, İBD, C. 59, S. 10–11–12, İstanbul 1985, s. 901–927.
• DEMİRCİOĞLU, Huriye Reyhan, Güven Esası Uyarınca Sözleşme Görüşmelerindeki Kusurlu Davranıştan Doğan Sorumluluk (Culpa In Contrahendo Sorumluluğu), Ankara 2009.
• DİLEK, Mazriye, Dış Ticarette Ödeme Yöntemleri ve Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar, Yayınlanmamış Master Tezi, Ankara 2007.
• DOĞAN, Vahit, Banka Teminat Mektupları, 3. Bası, Ankara 2005.
• DOĞAN, Vahit, Uluslararası Ticarette Ödeme Aracı Olarak Akreditif, 2. Bası, Ankara 2005.
• DÖLEK, Ali, Mevzuat Işığında Dış Ticaret İşlemleri ve Piyasa Uygulamaları, İstanbul 1999.
• DURUKANOĞLU, Nihayet, Dış Ticaret Dünyası, 2. Bası, İstanbul 2008.
• EKŞİ, Nuray, Kambiyo Mevzuatında İthalat ve İhracat Hesapları ve Bu Hesapların Kapatılmamasına İlişkin Suçlar (Kambiyo Mevzuatı), 3. Bası, İstanbul 2005.
• EKŞİ, Nuray, Milletlerarası Ticaret Hukuku, İstanbul 2010.
• EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 8. Bası, İstanbul 2003.
• ERÜRETEN, Bahir Mazhar, Dış Ticaret Hukuku İhracat Sözleşmeleri ve Tatbikatı, İstanbul 1991.
• ERYÜREK, Şenay, Uluslararası Ticarette Ödeme Şekilleri ve Vesaik, İstanbul 1987.
• GERNİ, Cevat, Dış Ticaretin Finansmanı, Ankara 1990.
• GERNİ, Cevat, Dış Ticarette Ödeme Yöntemleri (Ödeme Yöntemleri), Araştırma Merkezi, Dış Ticaret Araştırma Dizisi, No: 8–1989.
• GÜRSOY, Yaser, Dış Ticaret İşlemleri Muhasebesi, 4. Bası, Bursa 2008.
• GÜRSOY, Yaser, Dış Ticaret Yönetimi, 5. Bası, Bursa 2009.
• HINKELMAN, Edward G. (Çev: KAPLANER, Berk), Uluslararası Ödemeler, Akreditifl er, Vesaik Karşılığı Tahsilâtlar ve Siber Ödemeler, İstanbul 2002.
• INTERBANK-Uluslararası Ticarette Bankalar Arası Ödeme Yöntemleri, Eğitim Bölümü Yayınları No: 19.
• İGEME, 100 Soruda Dış Ticaret, İGEME, Haziran 2009.
• KAPLAN, İbrahim, Banka Sözleşmeleri Hukuku, C. I, Ankara 1996.
• KARAYALÇIN, Yaşar, Özel Hukukta Meseleler ve Görüşler, C.V, Ankara 1997.
• KAYA, Salih, Uluslararası Bankacılık Uygulamaları, 2. Bası, Ankara 2003.
• KAYAR, İsmail, Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2006.
• NOMER, Ergin, Devletler Hususi Hukuku, 17. Bası, İstanbul 2009.
• OĞUZ, Arzu, “Hukuk Tarihi ve Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Uluslararası Ticaret Hukuku (Lex Mercatoria)-Unidroit İlkeleri’nin Lex Mercatoria Niteliği”, AÜHFD, C. 50, S. 3, Ankara 2001, s. 11–53.
• ÖZALP, Abdurrahman, Uluslararası Yeni Kurallar Işığında Dış Ticarette Teslim ve Ödeme Şekilleri, Genel ve Bankalar Uygulaması, İstanbul 2004.
• ÖZEL, Sibel, Akreditif ve Hukuki Niteliği, İstanbul 1991.
• SEVEN, Vural, “Dış Ticarette Vesaik Mukabili Ödemeli Satışların CMR Kapsamındaki Taşıma Sözleşmelerine Etkisi”, Legal Hukuk Dergisi, Şubat 2006, S. 38, s. 447-460.
• SEYİDOĞLU, Halil, Uluslararası Finans, 3. Bası, İstanbul 2001.
• SOMUNCUOĞLU, Ünal, “Vesaik Mukabili İhracatta Mal Bedelinden Doğan Sorumluluklar”, İBD, C.63, S.4–5–6, İstanbul 1989, s. 190– 203.
• ŞAHİN, Arif, İhracatta Ödeme Şekilleri, İGEME, Ankara 2006.
• ŞANLI, Cemal/ EKŞİ, Nuray, Uluslararası Ticaret Hukuku, 5. Bası, İstanbul 2006.
• TAŞPINAR, Arif, İhracatta Pratik Bilgiler-İhracatta Peşin Ödeme, İGEME, Eylül 1990.
• TEKİNALP, Ünal, Banka Hukukunun Esasları (C.I), C. 1, İstanbul 1988.
• TEKİNALP, Ünal, Ünal Tekinalp’in Banka Hukukunun Esasları, 2. Bası, İstanbul 2009.
• TİRYAKİOĞLU, Bilgin, Taşınır Mallara İlişkin Milletlerarası Unsurlu Satım Akitlerine Uygulanacak Hukuk, Ankara 1996.
• TÜRKSEVER, Murat, Uluslararası Ticarette Kullanılan Teslim ve Ödeme Şekilleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Haziran 1996.
• ÜLGEN, Hüseyin/HELVACI, Mehmet/KENDİGELEN, Abuzer/ KAYA, Arslan, Kıymetli Evrak Hukuku, 3. Baskı, İstanbul 2006.
• ÜNAL, Oğuz Kürşat, Türk Ticaret Kanununda ve Vergi Usul Kanununda Fatura ve İspat Kuvveti, 4. Bası, Ankara 2006.
• ÜNAY, Vecdi, Bankalarca Dış Ticaretin Finanse Edilme Usulleri, İstanbul 1989.
• YENİARAS, Mustafa Cem, “Uluslararası Ticarette Akreditif ve Belge Karşılığı Ödeme”, İBD, C. 80, S. 2006/1, İstanbul 2006, s. 107-137.
• YETİK, Edip, “Dış Ticarette Ödeme Şekilleri”, Gümrük Dünyası Dergisi, S. 55 (http://www.gumrukkontrolor.org.tr/Yayinlar/Dergiler/55/8.html).
• YÜCEL, Hayrettin, İhracatta Pratik Bilgiler-İhracatta Peşin Ödeme, İGEME (İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi), Ağustos 1999.