Yeni Çek Kanunu’na Göre Tüzel Kişileri Temsilen Çek Düzenlenmesi ve Sonuçları

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 2, 141 - 167, 01.12.2010

Metin Topçuoğlu

Öz

5941 sayılı Çek Kanunu tüzel kişiler adına çek keşide etme yetkisini ve keşide edilen çeklerden doğan ceza sorumluluğunu yeni ve farklı bir anlayışla düzenlemiştir. Kanun koyucu, tüzel kişiye ait nakit işlemlerinin bir başkası üzerinden yürütülmesini engellemek için belirli ilişkiler çerçevesinde açılan çek hesaplarını, tüzel kişi tacir adına açılmış saymış, böylece hukuki sorumluluk açısından da dikkate alınabilecek dolaylı temsil karinesini kabul etmiştir

Anahtar Kelimeler

Tüzel kişi çekleri, tüzel kişiler adına temsil yolu ile çek düzenlenmesi, karşılıksız tüzel kişi çeklerinden sorumluluk, dolaylı temsil karinesi

DRAWING CHECK BY REPRESENTATION ON BEHALF OF LEGAL PERSONS AND ITS CONSEQUENCES WITHIN THE FRAMEWORK OF THE NEW CHECK LAW

Öz

The Check Law no. 5941 regulates in a new and different manner the right to draw a check on behalf of legal persons and the criminal liability resulting from drawn checks. Legislator considers the check accounts opened within particular relations to be opened on behalf of legal person merchant in order to prevent the cash transactions belonging to a legal person to be executed over someone else, thus accepting the presumption of indirect representation that can be taken into account for civil liability

Anahtar Kelimeler

Legal person checks, drawing check by representation on behalf of legal persons, liability from legal person checks, presumption of indirect representation

Kaynakça

• Arkan, S., Ticari İşletme Hukuku, Ankara 2009.
• Artuk, M. E.: “Güvenlik Tedbirleri”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2008, C. XII, S. 1-2, s. 461-492.
• Çağlar, H., “5941 Sayılı Çek Kanunu Hükümlerine Göre Ticaret Şirketi Yöneticilerinin, Temsilcilerinin ve İmza Yetkililerinin Çek Hesabı Açma ve Çek Düzenleme Yasağı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C. XIII, Y. 2009, S. 1-2, s. 1-20. Makaleye ulaşılabilecek web adresi: http://www.hukuk.gazi.edu.tr/editor/dergi/13_1.pdf (12.11.2010).
• Çolak, H., “3167 Sayılı Kanun’un Uygulamasında Bankaların Özen Yükümlülüğü ile Karşılıksız Çek Keşide Etmek Suçunun Cezai Hüküm ve Sonuçları”, Çek Hukukunun Güncel Sorunları, İstanbul Ticaret Odası Yayını, İstanbul 2002, s. 82-103.
• Eren, F.: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2008.
• Helvacı, M.: Çek Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi, BATİDER 2009, C. XXV, S. 4, s. 229-251.
• Kahyaoğlu, E. C.: 5941 Sayılı Çek Kanunu ile İlgili Bazı Tesbitler, Kazancı Dergisi 2010, S. 67-68, s. 140-148.
• Karahan, S.: Ticari İşletme Hukuku, Konya 2009.
• Kendigelen, A.: Çek Hukuku, İstanbul 2007.
• Kendigelen, A., “Müracaat Hakkını Kaybeden Çek Hamilinin Başvurabileceği Hukuki Yollar”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan C. I, İstanbul 2007, s. 727-740.
• Kılıçoğlu, A.: Borçlar Hukuku, Ankara 2007.
• Kırca, İ.: 5941 Sayılı Çek Kanunu Konferans (22 Ocak 2010), Ankara 2010.
• Kırca, İ.: Ticaret Şirketlerinde Birlikte Temsile Yetkili Kişilerin Birbirlerine Tek Başına İşlem Yapma Yetkisi Vermeleri, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2008, C. 57, S. 3, s. 455-462.
• Konuralp, H.: İspat Kurallarının Zorlanan Sınırları, Ankara 2009.
• Narbay, Ş.: 5941 Sayılı Çek Kanununun Getirdiği Bazı Yenilikler ve Bunların Değerlendirilmesi, Terazi Hukuk Dergisi, S. 43, 2010, s. 65- 97.
• Özgenç, İ.: Çek Kanunu, Ankara 2010.
• Öztan, F.: Kıymetli Evrak Hukuku, Ankara 2007.
• Poroy/Tekinalp, Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 2010.
• Poroy/Tekinalp/Çamoğlu, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, İstanbul 2005.
• Pulaşlı, H.: Yeni Çek Hukuku ve İlgili Mevzuat, Ankara 2010.
• Reisoğlu, S.: Yeni Çek Kanunu ve Hukuki Sorunlar, [http://www. tbb.org.tr/Dosyalar/Konferans_Sunumlari/SR_yeni_cek_kanunu_ve_ degerlendirilmesi_07012010.pdf (05.10.2010)] s. 1-19.
• Taşpınar, S.: “Fiili Karinelerin İspat Yükünün Dağılımındaki Rolü”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1996, C. 45, S. 1-4, s. 533-572.
• Ülgen, H./Helvacı, M./Kendigelen, A./Kaya, A.), Kıymetli Evrak Hukuku, İstanbul 2006
• Ülgen, H./Teoman, Ö./Helvacı, M./Kendigelen, A./Kaya, A./ Nomer Ertan, N. F.: Ticari işletme Hukuku, İstanbul 2006.
• Ülgen, H., Hukuki Görünüş Nazariyesi, İstanbul 2005.
• Üstündağ, S.: Medeni Yargılama Hukuku, C. I-II, İstanbul 1992.
• Yasan, M., Kambiyo Senetlerinde Sebepsiz Zenginleşme, Ankara 2008.
• Yavuz, C.: Tük – İsviçre ve Fransız Medeni Hukuklarında Dolaylı Temsil, İstanbul 1983.
• Yıldız, Ş., “Doğrudan Doğruya İradi Temsilde Özel Temsil Yetkisi Gerektiren Haller”, Makalelerim 1988-2007, Ankara 2008, s. 41-65.