İdarenin Sorumluluğunu Etkileyen Neden Olarak Mücbir Sebep

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 1, 263 - 297, 01.06.2010

Çınar Can Evren

Öz

İdarenin sorumluluğunu ortadan kaldıran nedenlerden biri olmakla birlikte, mücbir sebep günümüz teknolojisi ve bilimsel gelişmeler karşısında artık bu özelliğini kaybetmektedir. İdarenin gerek mücbir sebep teşkil eden hadise öncesi yapması gereken denetimi yapmaması ve gerekse olay vuku bulduktan sonra alması gereken önlemleri almakta geçikmesi veya hiç almaması hizmet kusurunu oluşturur

Anahtar Kelimeler

İdarenin sorumluluğu, illiyet bağı, sorumluluğu etkileyen sebepler, mücbir sebep, deprem

FORCE MAJEUR AS A REASON THAT AFFECTS THE LIABILITY OF ADMINISTRATION

Öz

In spite of being one of the reasons that remove the liability of administration, force majeure has started to lose this feature in view of today’s technology and scientifi c development. Controls that an administration should do before the incident that cause force majeure as well as delay or failure in taking measures after such an incident form the fault of service

Anahtar Kelimeler

Liability of administration, causal link, reasons that affect liability, force majeure, earthquake

Kaynakça

• Adak Agah: “Afet Tehlikesi ve Olgusu Karşısında İdarenin Konumu ve Görevleri”, Seyfullah Edis’e Armağan, Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları, İzmir 2000.
• Akyılmaz Bahtiyar: “Danıştay ve AYİM Kararlarında Hizmet Kusuru Sayılan Haller”, Bilge Öztan’a Armağan, Turhan Kitabevi, Ankara 2008, (Hizmet kusuru).
• Akyılmaz Bahtiyar: “Sosyal Risk İlkesi ve Uygulama Alanı”, GÜHFD, Y. 2005, C. IX, S. 1-2, (Sosyal risk).
• Akyılmaz Bahtiyar: Kamu Görevlilerinin Üçüncü Şahıslara Vermiş Oldukları Zararlardan Doğan Mali Sorumluluk, Yayınlanmamış, Doktora Tezi, Konya 1991, (Kamu görevlileri).
• Ata Hakan: “İdarenin Asker Kişilerin İntiharından Sorumluluğu” AYİMD, Y. 2005, S. 20.
• Atay Ender Ethem - Odabaşı Hasan - Gökcan Hasan Tahsin, Teori ve Yargı Kararları Işığında İdarenin Sorumluluğu ve Tazminat Davaları, Seçkin Yayınları, Ankara 2003.
• Azrak Ali Ülkü: “Deprem ve İdarenin Sorumluluğu”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000.
• Başpınar Veysel – Altunkaya Mehmet: “Depremden Doğan Zararların Tazmininde Zamanaşımının Başlaması Ve Süresi”, AÜHFD, Y. 2008, C. 57, S. 1.
• Çağlayan Ramazan: Tarihsel, Teorik ve Pratik Yönleriyle İdarenin Kusursuz Sorumluluğu, Asil Yayınları, Ankara 2007.
• Deschenaux Henri – Tercier Pierre: Sorumluluk Hukuku, Çev: Salim Özdemir, Ankara 1983.
• Duguit Leon: Kamu Hukuku Dersleri, Çev. Süheyp Derbil, Ankara 1954.
• Duran Lütfi : İdare Hukuku Meseleleri, İstanbul 1964, (Meseleler).
• Duran Lütfi : Türkiye İdaresinin Sorumluluğu - Sorumluluğun Temeli ve Sebepleri - Sorumluluğa Yol Açan Olgular, TODAİE Yayınları, No: 138, Ankara 1974, (Türkiye idaresinin sorumluluğu).
• Ercan Adem: “Mühendislik Hizmeti ve Deprem”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000.
• Eren Fikret: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, Beta Yayınları, İstanbul 2001, (Genel hükümler).
• Eren Fikret: Sorumluluk Hukuku Açısından Uygun İlliyet Bağı Teorisi, Ankara 1975, (Uygun illiyet bağı).
• Erkut Celal: “Deprem ve İdare’nin Sorumluluğuna Danıştay’ın Yaklaşımı”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000, (Deprem).
• Erkut Celal: “İdari Yargının Yeniden Yapılandırılmasında Yargılama Hukuku Kurallarının Etkinleştirilmesi Sorunu”, Danıştay Başkanlığı, İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırmalı İdari Yargılama Usulü Sempozyumu, Ankara 11-12 Mayıs 2001.
• Eroğlu Hazma: İdare Hukuku (Genel Esaslar, İdari Teşkilat ve İdarenin Denetlenmesi), Ankara 1985.
• EsinYüksel: Danıştay’da Açılacak Tazminat Davaları İkinci Kitap: Esas, Ankara 1976, (Esas).
• Feyzioğlu Turhan: İdare Hukukunda Emprevizyon Nazariyesi-Beklenmeyen Haller Meselesi, Milli Eğitim Basımevi, Ankara 1947.
• Gözler Kemal: İdare Hukuku Cilt II, Ekin Kitabevi, Bursa 2003, (Cilt II).
• Gözler Kemal: İdare Hukuku Dersleri, 7. Bası, Ekin Kitabevi, Bursa 2008, (İdare hukuku dersleri).
• Gözübüyük Pulat Abdullah: Mücbir Sebepler-Beklenmeyen Haller, Kazancı Yayınevi, Ankara 1977, (Mücbir Sebep-Umulmayan Hal).
• Gözübüyük Şeref - Tan Turgut: İdare Hukuku Cilt I, Turhan Kitabevi, Ankara 2006, (Cilt I).
• Günday Metin: “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Hükümlerinin İdari Yargıda Uygulanma Alanı”, Danıştay Başkanlığı, İdari Yargının Yeniden Yapılandırılması ve Karşılaştırmalı İdari Yargılama Usulü Sempozyumu, Ankara 11-12 Mayıs 2001.
• Günday Metin: İdare Hukuku, 6. Aynı Bası, İmaj Yayınları, Ankara 2002, (İdare Hukuku).
• Gürsoy Kemal Tahir: “İdarenin Sorumluluğuna İlişkin İlkelerde Son Gelişmeler ve İsviçre Hukukunda İdarenin Hukuki Sorumluluğunun Ana Hatları”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu, Ankara 12-13 Mayıs 1979, (Sorumluluk ilkelerinde son gelişmeler).
• Gürsoy Kemal Tahir: Hususi Hukukta Clausula Rebus Sic Stantibus, Ankara 1950, (Emprevizyon nazariyesi).
• İyimaya Ahmet: “Kaçınılmazlığın Sorumluluk Davasındaki İşlevi”, ABD, Y. 1989-46, S. 6, (Kaçınılmazlık).
• İyimayaAhmet: “Sorumluluk Hukuku Yönünden Gelişim Kusuru”, ABD, Y. 1985, S. 5-6, (Gelişim kusuru).
• Kaboğlu İbrahim Ömer: “Deprem ve Yasama Organının Anayasal Sorumluluğu”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000.
• Kaplan Gürsel: “İdarenin Sağlık Kamu Hizmetinin Yürütülmesinden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu Alanında Yeni Gelişmeler”, AYİMD, Y. 2004, S. 19, Ktp. 1, (Sağlık kamu hizmeti).
• Karahasan Mustafa Reşit: Sorumluluk Hukuku-Kusura Dayanan Sözleşme Dışı Sorumluluk-Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk, Genişletilmiş 6. Bası, Beta Yayınları, Ankara 2003.
• Karavelioğlu Celal: Açıklama ve Son İçtihatlarla İdari Yargılama Usulü Kanunu, Cilt I-II, Ankara 2006, (Cilt I-II).
• Kılıçoğlu Ahmet: “Depremin Borç İlişkilerine Etkisi”, ABD, Y. 1999-56, S. 2-3.
• Kuru Baki - Arslan Ramazan - Ejder Yılmaz: Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı, Yetkin Yayınları, Genişletilmiş 14. Bası, Ankara 2003.
• Kutlu Meltem: “Deprem ve İdarenin Sorumluluğu”, AİD, Y.1999, S. 34.
• Oğuzman Kemal - Öz Turgut: Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Üçüncü Bası, Filiz Kitabevi, İstanbul 2000.
• Onar Sıddık Sami: İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt I-II-III, İstanbul 1966, (Cilt I-II-III).
• Özay İl Han: Günışığında Yönetim, Filiz Kitabevi, İstanbul 2004.
• Özgüldür Serdar: “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kararları Işığında İdari İşlem-İdari Eylem Kavramları ve İdari İşlemin Yargısal Denetiminde Anayasal ve Yasal Sınırlar” AYİMD, S. 19, Ktp. 1, Ankara 2004.
• Seliçi Özer: “Özel Hukukta Mücbir Sebep Kavramı ve Uygulanış Tarzı”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu, Ankara 12-13 Mayıs 1979.
• Şengezer Betül-Kansu Hatice: “Afetler İmar Mevzuatı Hukuki Sorunları”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000.
• Serozan Rona:“Depremzedelerin Tazmin İstemleri”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000.
• Ünal Mehmet: “Nedensellik Bağı”, Türkiye Noterler Birliği Dergisi, Y. 2001, S. 111.
• Ulusoy Ali: “Deprem ve Kamu Hizmetlerinin Etkinliği”, Deprem ve Hukuk, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 15 Haziran 2000.
• Yaman Murat: “Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Kararları Işığında İdare Hukukunda Sorumluluk, Hizmet Kusuru ve Kusursuz Sorumluluk Kavramları” AYİMD, Y. 2003, S. 18.
• Yayla Yıldızhan: “İdarenin Sorumluluğu ve Mücbir Sebep”, Sorumluluk Hukukunda Yeni Gelişmeler III. Sempozyumu, Ankara 12-13 Mayıs 1979.