Tek Satıcılık Sözleşmelerinin Rekabet Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi ve Muafi yete Aykırı Tek Satıcılık Sözleşmelerine Uygulanacak Usul Hükümleri
Öz
Tek satıcılık sözleşmeleri, borçlar hukukunda düzenlenen, isimsiz sözleşme türleri arasında yer alan, özellikle ticari hayatta ve bu nedenle de rekabet hukukunda sıkça karşılaşılan sözleşme türlerindendir. Bu sözleşme ile yapımcı, ürünlerinin tamamını veya bir kısmını belirli bir coğrafi bölgede inhisari olarak satmak üzere sadece tek satıcıya gönderme yükümlülüğünü, buna karşılık tek satıcı da sözleşme konusu malları kendi adına ve kendi hesabına satarak bu malların sürümünü arttırmak için faaliyette bulunmak yükümlülüğünü üstlenir. Rekabeti kısıtlayıcı özelliğine rağmen, tek satıcılık sözleşmelerinin ekonomi, kalite ve tüketici açısından bazı yararları vardır. Bu yararlar nedeniyle kanun koyucu bu sözleşmelere belli muafi yetler tanıyarak hukuki anlamda geçerlilik hakkı sağlamıştır. Ancak bu sözleşmelerin geçerlilik koşullarına, mevzuat ile kanun koyucu tarafından sıkı şartlar getirilmiştir. Bu şartlara uygunluğu denetlemek, aykırı durumları tespit etmek ve bunu önleyip gerekirse cezalandırmak üzere Rekabet Kuruluna yetki verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKINCI, A.(2001), Mukayeseli Hukuk Açısından Amerikan ve Avrupa Top- luluğu Hukukunda Rekabetin Yatay Kısıtlanması, Ankara
- AKYOL, Ş.(1992), Medeni Hukuk Uygulama Örnekleri, Borçlar Genel Hü- kümler, 2. Bası, İstanbul
- ASLAN, İ.Y.(1992) Avrupa Topluluğu Rekabet Hukuku, Ankara
- BADUR, E. (2001) Türk Rekabet Hukukunda Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma- lar, Ankara
- BECKER, PERRY, RHEİNSTEIN, (1950), Resale Price Maintenance and the anti Trust Laws 18 The University of Chicago Law Revi- ew 370
- Black’s Law Dictionary, (1999), 7. Bası (St. Paul: West Group,)
- BUDAK, A. C. ,(1993), Rekabetin Korunması Hakkındaki 1992 Tarihli Ka- nun Tasarısının Eleştirisi Avrupa Topluluğu Rekabet Poli- tikaları Hukuk Düzeni ve Türk Rekabet Kanunu Tasarısı, Uluslar arası Sempozyum, İstanbul
- BUDAK, A.C, (2003), Rekabet Hukukunda Deliller ve İspat, Rekabet Huku- kunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu – I (Kayseri: Erci- yes Üniversitesi ve Rekabet Kurumu ortak yayını)
- GÖKYAYLA, C.D.(2005), Milletlerarası Özel Hukukta Tek satıcılık Sözleş- meleri (Münhasır Bayilik Sözleşmeleri) Ankara
- GÜRZUMAR, O.B. (2002), 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. Maddesine Aykırı Sözleşmelerin Tabi Ol- duğu Geçersizlik Rejimi, Rekabet Kurumu Dergisi, S.12, Ankara
- HİRSCH, E. (1948), Ticaret Hukuku Dersleri, İstanbul
- İNAN, N. (1995), RKHK ve AB Rekabet Politikasına Uyum, AB El kitabı, Ankara
- İNAN, N. (1993), Tek Satıcılık Sözleşmesi ve Üçüncü Kişiler Batıder C.XVII. Sayı.2, Ankara
- İNECİ, B.(1986), Avrupa Ekonomik Topluluğu Rekabet Kuralları Çerçeve- sinde Müşterek Teşebbüsler (Joint Ventures) YKV yayını No:56 İstanbul
- İŞGÜZAR, H.(1989): Tek Satıcılık Sözleşmesi, Ankara
- KANETİ, S. (1968), İsviçre Federal Mahkemesinin Borçlar Hukuku Kararları 1955–1964, c.2 Ankara
- KEKEVİ, H.G., (2008), ABD, AB ve Türk Rekabet Hukukunda Kartellerle Mücadele, Ankara
- KURU, B. (2001), Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt I, 6. Bası İstanbul
- KURU, B. (2001), Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt III, 6. Bası İstanbul
- KURU, B. (1995), HUMK El Kitabı, İstanbul
- NEHL, H.P.,(1999), Principles of Administrative Procedure in EC Law (Ox- ford: Hart Publishing)
- ODMAN (BOZTOSUN), A.,(2002), Fikri Mülkiyet Hukuku ile Rekabet Hukukunun Teknolojik Yeniliklerin Teşvikindeki Rolü, Ankara
- ÖRS, H.F.(1958), Türk Hususi Hukukunda Haksız Rekabet Ankara
- ÖZSUNAY, E. (1981), AET’de Karteller ve Rekabeti Sınırlayıcı Diğer Uygu- lamalar, İkt. Mal. C.27 S.2, Ankara
- PEKCANITEZ, H.;ATALAY, O.; ,ÖZEKES, M.; (2007), Medeni Usul Huku- ku, B.6, Ankara
- SANLI, K.C.(2003), Türk Rekabet Hukukunda Haksız Fiil Sorumluluğu, Re- kabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu Kita- bı, Rekabet Kurumu Yayını, Ankara
- SAYHAN, İ.(2005), Rekabeti Kısıtlayan İşbirliği Uygulamalarının Yasak Kapsamının Dışında Bırakılması, AÜEHF Dergisi, Cilt.9 sayı.1–2, Erzincan
- SEYİDOĞLU, H. (1992); Ekonomik Terimler Sözlüğü, Ankara
- ŞENER, E.(2001); Hukuk Sözlüğü, Ankara
- TANDOĞAN, H. (1982), Tek Satıcılık Sözleşmesi, Batıder, C.XI Sayı.4, Ankara
- TEKİNALP, Ü. (1980), A.E.T. Antlaşmasının 85 ve 86. maddeleri Anlamında İşletme Kavramı (I)”, İktisat ve Maliye Dergisi, C.26, S.11
- TOPÇUOĞLU, M. (2001), Rekabeti Kısıtlayan Teşebbüsler Arası İşbirliği Davranışları ve Hukuki Sonuçları, Ankara
- WHİSH, R. (2001), Competition Law, 4. Bası, Londra, Butterworths
- YAVUZ, C. (1997), Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 5.B, İstanbul
- YILMAZ, E. (1999), Rekabet Kanunu Uygulamasında Usul ve İspat Sorunla- rı, Rekabet Kurumu Perşembe Konferansları, Ankara
EVALUATING OF EXCLUSIVE DISTRIBUTORSHIP CONTRACTS IN THE AMBIT OF COMPETITION LAW AND APPLICABLE PROCEDURE JUDGEMENTS TO EXCLUSIVE DISTRIBUTORSHIP CONTRACTS CONTRARY TO EXEMPTION
Öz
Exclusive distributorship agreement located within special debt relations and characterized as an unnamed contract in doctrine because of its own unique structure is a type of contracts which is encountered in commercial life and therefore in competition law. Exclusive distributorship agreement is a framework and perdurable contract regulating the legal affairs between producer and exclusive distributor. By this contract, producer assumes the obligation of sending whole or a part of products to an exclusive distributor on condition that selling in a certain geographical region as monopolistic. Exclusive distributor also assumes the obligation to be engaged in an activity in order to increase sale of contract products b.y selling on her/his behalf and for own account. This contract, with respect to its qualiŞ cations as stated in its deŞ nition, is contrary to the principles of competition law. Despite their competition restraining feature, exclusive distributorship agreements have some advantages in terms of consumer, economy and quality. By reason of these advantages, law-makers provide the right of validity juristically as granting these contracts exemption. However, they bring strict requirements to the validity conditions to these contracts b.y regulations. Commissions are authorized in order to screen out conditions, to ascertain the contrary status, to prevent and if necessary to punish
Anahtar Kelimeler
Exclusive distributorship agreement exemption vender infringment cartel
Kaynakça
- AKINCI, A.(2001), Mukayeseli Hukuk Açısından Amerikan ve Avrupa Top- luluğu Hukukunda Rekabetin Yatay Kısıtlanması, Ankara
- AKYOL, Ş.(1992), Medeni Hukuk Uygulama Örnekleri, Borçlar Genel Hü- kümler, 2. Bası, İstanbul
- ASLAN, İ.Y.(1992) Avrupa Topluluğu Rekabet Hukuku, Ankara
- BADUR, E. (2001) Türk Rekabet Hukukunda Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma- lar, Ankara
- BECKER, PERRY, RHEİNSTEIN, (1950), Resale Price Maintenance and the anti Trust Laws 18 The University of Chicago Law Revi- ew 370
- Black’s Law Dictionary, (1999), 7. Bası (St. Paul: West Group,)
- BUDAK, A. C. ,(1993), Rekabetin Korunması Hakkındaki 1992 Tarihli Ka- nun Tasarısının Eleştirisi Avrupa Topluluğu Rekabet Poli- tikaları Hukuk Düzeni ve Türk Rekabet Kanunu Tasarısı, Uluslar arası Sempozyum, İstanbul
- BUDAK, A.C, (2003), Rekabet Hukukunda Deliller ve İspat, Rekabet Huku- kunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu – I (Kayseri: Erci- yes Üniversitesi ve Rekabet Kurumu ortak yayını)
- GÖKYAYLA, C.D.(2005), Milletlerarası Özel Hukukta Tek satıcılık Sözleş- meleri (Münhasır Bayilik Sözleşmeleri) Ankara
- GÜRZUMAR, O.B. (2002), 4054 Sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’un 4. Maddesine Aykırı Sözleşmelerin Tabi Ol- duğu Geçersizlik Rejimi, Rekabet Kurumu Dergisi, S.12, Ankara
- HİRSCH, E. (1948), Ticaret Hukuku Dersleri, İstanbul
- İNAN, N. (1995), RKHK ve AB Rekabet Politikasına Uyum, AB El kitabı, Ankara
- İNAN, N. (1993), Tek Satıcılık Sözleşmesi ve Üçüncü Kişiler Batıder C.XVII. Sayı.2, Ankara
- İNECİ, B.(1986), Avrupa Ekonomik Topluluğu Rekabet Kuralları Çerçeve- sinde Müşterek Teşebbüsler (Joint Ventures) YKV yayını No:56 İstanbul
- İŞGÜZAR, H.(1989): Tek Satıcılık Sözleşmesi, Ankara
- KANETİ, S. (1968), İsviçre Federal Mahkemesinin Borçlar Hukuku Kararları 1955–1964, c.2 Ankara
- KEKEVİ, H.G., (2008), ABD, AB ve Türk Rekabet Hukukunda Kartellerle Mücadele, Ankara
- KURU, B. (2001), Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt I, 6. Bası İstanbul
- KURU, B. (2001), Hukuk Muhakemeleri Usulü, Cilt III, 6. Bası İstanbul
- KURU, B. (1995), HUMK El Kitabı, İstanbul
- NEHL, H.P.,(1999), Principles of Administrative Procedure in EC Law (Ox- ford: Hart Publishing)
- ODMAN (BOZTOSUN), A.,(2002), Fikri Mülkiyet Hukuku ile Rekabet Hukukunun Teknolojik Yeniliklerin Teşvikindeki Rolü, Ankara
- ÖRS, H.F.(1958), Türk Hususi Hukukunda Haksız Rekabet Ankara
- ÖZSUNAY, E. (1981), AET’de Karteller ve Rekabeti Sınırlayıcı Diğer Uygu- lamalar, İkt. Mal. C.27 S.2, Ankara
- PEKCANITEZ, H.;ATALAY, O.; ,ÖZEKES, M.; (2007), Medeni Usul Huku- ku, B.6, Ankara
- SANLI, K.C.(2003), Türk Rekabet Hukukunda Haksız Fiil Sorumluluğu, Re- kabet Hukukunda Güncel Gelişmeler Sempozyumu Kita- bı, Rekabet Kurumu Yayını, Ankara
- SAYHAN, İ.(2005), Rekabeti Kısıtlayan İşbirliği Uygulamalarının Yasak Kapsamının Dışında Bırakılması, AÜEHF Dergisi, Cilt.9 sayı.1–2, Erzincan
- SEYİDOĞLU, H. (1992); Ekonomik Terimler Sözlüğü, Ankara
- ŞENER, E.(2001); Hukuk Sözlüğü, Ankara
- TANDOĞAN, H. (1982), Tek Satıcılık Sözleşmesi, Batıder, C.XI Sayı.4, Ankara
- TEKİNALP, Ü. (1980), A.E.T. Antlaşmasının 85 ve 86. maddeleri Anlamında İşletme Kavramı (I)”, İktisat ve Maliye Dergisi, C.26, S.11
- TOPÇUOĞLU, M. (2001), Rekabeti Kısıtlayan Teşebbüsler Arası İşbirliği Davranışları ve Hukuki Sonuçları, Ankara
- WHİSH, R. (2001), Competition Law, 4. Bası, Londra, Butterworths
- YAVUZ, C. (1997), Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler, 5.B, İstanbul
- YILMAZ, E. (1999), Rekabet Kanunu Uygulamasında Usul ve İspat Sorunla- rı, Rekabet Kurumu Perşembe Konferansları, Ankara
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2008 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 Cilt: 12 Sayı: 1 |