İŞYERİNDE YAŞANAN GÖNÜL İLİŞKİSİNİN İŞ SÖZLEŞMESİNİN İŞVERENCE FESHİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 25 Sayı: 3, 3 - 37, 09.08.2021

Gaye Burcu Yıldız

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.979196

Öz

İş sözleşmesinin taraflar arasında kişisel ilişki kurmasının sonucunda işçi açısından sadakat borcu, işveren açısından da gözetme borcu doğar. İşverenin gözetme borcu kapsamına işçinin yaşamını ve sağlığını korumanın yanı sıra kişiliğinin korunması da girer. İşveren, iş ilişkisinde, işçinin Anayasa’da ifadesini bulan temel haklarını, Anayasa’nın 11.maddes gereğince, korumakla yükümlü olup, bu hakların özüne dokunacak tasarruflarda bulunamaz. Uygulamada, aynı işyerinde çalışan işçiler arasında yaşanan gönül ilişkisi nedeniyle işverenlerin iş sözleşmelerini çeşitli gerekçelerle feshettikleri görülmektedir. Yapılan fesihlerde, işverenin güveninin sarsılması, doğruluk ve bağlılığa uygun olmayan davranış, ahlak ve adaba aykırılık, işyeri düzeninin ve iş akışının olumsuz etkilenmesi sıklıkla gerekçe olarak kullanılmaktadır. Yargı organının, işverence yapılan bu fesihleri incelerken, özel hayatın gizliliği kapsamında korunması gereken işçinin yaşadığı gönül ilişkisi ile feshe gerekçe oluşturacak iş sözleşmesine aykırı davranışları birbirinden ayırması gerekir. İşyerinde olumsuzluklara neden olmayan, işçinin sözleşmesel yükümlülüklerine aykırılık oluşturmayan, sadece işyerinde çalışan bir diğer işçi ile yaşadığı gönül ilişkisinin işverence hoş görülmediği için yapılan fesihler hukuka uygun değildir. Temyiz ve istinaf aşamalarında verilen kararların bir kısmı bu ayrımı isabetli olarak gözetirken bir kısmı kanaatimizce bu ayrımı yapamamıştır. Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvuru kapsamında incelediği bir uyuşmazlığa dair verdiği karar, özel hayatın gizliliği hakkının kapsamını belirleyerek işverenin fesih hakkı ile ilişkisini ortaya koyması açısından aydınlatıcı niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

: işçinin kişiliğinin korunması, özel hayatın gizliliği, işyerinde gönül ilişkisi, sözleşmesel yükümlülükler, sadakat borcu

EVALUATION OF THE RELATIONSHIP AT THE WORKPLACE IN TERMS OF TERMINATION OF THE EMPLOYMENT CONTRACT BY THE EMPLOYER

Öz

Due to personal characteristic of employment contract, employer is under the obligation of protection of the worker. This obligation constitutes protection of health and safety at work as well as protection of personality and fundamental rights of the worker. The employer has to protect the fundamental rights of the worker, which are expressed in the Constitution, at the workplace according to the Article 11 and cannot take actions that will detriment the core essence of these rights. In practice, some employers are terminating employment contracts due to the romantic relationship among co-workers. Mostly, employers are pre-texting the real cause, by putting forward following causes: breaching of loyalty obligation, worker’s behaviour contrary to morality and manners, worker’s behaviour causing disruptive effect on work organization and work flow. Hence, the behaviour of worker cannot constitute a legitimate ground for termination of employment contract unless it causes breach of contractual obligations. Personal relationship of worker cannot be a just reason for termination of employment. The courts have to distinguish the termination of employment conract by employers on grounds of personal relations among co-workers from the termination of employment contract on just grounds, where the former constitutes an infringement to fundamental rights of workers. 

Anahtar Kelimeler

protection of worker’s personality, privacy of private life, romantic relationship among workers, contractual obligaitons, duty of loyalty

Kaynakça

• Akın L, İş Kazasından Doğan Maddi Tazminat, Yetkin Yayınları, 2001.
• Alpagut G, “İşyerinde Kamera Gözetlemesi ve AİHM Kararları ile Tespit Edilen Esaslar”, Oniki Levha Yayınları, Prof.Dr. Savaş Taşkent’e Armağan, 2019, s. 275-313.
• Aydın U, İş Hukukunda İşçinin Kişilik Hakları, Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2002.
• Aydınlı İ, “İşçinin Kişiliğin Korunmasına Yönelik Düzenlemeler ve Borçlar Kanunu Tasarısının Konuyla İlgili Maddelerinin Değerlendirilmesi”, 2005, 19(6) TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi, s. 21-42.
• Bozkurt Gümrükçüoğlu Y. “İş İlişkisinde Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Sorunlar ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu” in Tankut Centel (Ed.) İş Hukukunda Yeni Yaklaşımlar, Oniki Levha Yayınları, 2017, s. 19-100.
• Centel T, “Türk Borçlar Kanunu’nda Genel Olarak İşçinin Kişiliğinin Korunması”, 2011, 24, Sicil İş Hukuku Dergisi, s.13-18.
• Çelik N/Canbolat T/Caniklioğlu N, İş Hukuku Dersleri, 31.Baskı, Beta Yayınları, 2019.
• Ertürk Ş, İş İlişkisinde Temel Haklar, Seçkin Yayıncılık, 2002.
• Gürsel İ, İşçinin Kişisel Verilerinin Korunması Hakkı, Adalet Yayınevi, 2016.
• Mollamahmutoğlu H/Astarlı M/Baysal U, İş Hukuku, 6.Baskı, Turhan Kitabevi, 2014.
• Öktem Songu S, “Anayasal Bir Temel Hak Olarak İfade Özgürlüğünün İşçi Açısından İşyerindeki Yansımaları”, 2014, 15, Özel Sayı, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof.Dr.Polat Soyer’e Armağan, C.1, s. 609-650.
• Sevimli A, İşçinin Özel Yaşamına Müdahalenin Sınırları, Legal Yayınevi, 2006.
• Seratlı GB, İş Kazasından Doğan Destekten Yoksun Kalma Tazminatı, Yetkin Yayınları, 2003.
• Sözer AN, Hukukta Yöntembilim, 6.Baskı, Beta Yayınları, 2017.
• Süzek S, İş Hukuku, 19.Baskı, Beta Yayınları, 2020.
• Süzek S, İş Güvenliği Hukuku, Savaş Yayınları, 1985. (İş Güvenliği)
• Ugan Çatalkaya D, İş Hukukunda Ölçülülük İlkesi, Beta Yayınları, 2019.
• Yıldız GB, İşverenin Eşit İşlem Yapma Borcu, Yetkin Yayınları, 2008.