PUBLIC INTERVENTION SYSTEMS REGARDING THE NOTION OF INSIDE INFORMATION IN CAPITAL MARKETS LAW: COMPARISON OF EUROPEAN UNION AND TURKEY

Yıl 2022, Cilt: 26 Sayı: 4, 165 - 204, 26.11.2022

Hanife Ergün Aksu

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1127898

Öz

In order to achieve the objectives of the capital market law and to ensure market integrity, market participants should be able to make their decisions in the light of accurate and fairly distributed information about the capital market instruments. Therefore, it is essential to set the right rules and establish a strong public supervision and enforcement mechanism regarding the public disclosure and use of inside information that can affect the value of capital market instruments and the investment decisions of investors. However, since an excessive or poorly designed public intervention may adversely affect the functioning of the free market, it is critical to establish a balanced and proper mechanism regarding the distribution and use of inside information. Adoption of European Union legislation, which regulates developed and deep markets, is an important step in this direction for Turkish capital markets law. But there are some important differences between the inside information regulations of two legislations. Based on the determination of these differences, the aim of this article is to compare the inside information related public intervention systems of Turkish and European Union law and to present suggestions that can balance the public intervention for Turkish capital markets.

Anahtar Kelimeler

Inside information, public intervention, market abuse, administrative supervision and enforcement, crime of insider dealing

SERMAYE PİYASASI HUKUKUNDA İÇSEL BİLGİ KAVRAMINA İLİŞKİN KAMUSAL MÜDAHALE SİSTEMLERİ: AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Sermaye piyasası hukukunun amaçlarına ulaşılabilmesi ve dolayısıyla piyasa güvenilirliğinin tesis edilmesi için piyasa katılımcılarının kararlarının sermaye piyasası araçlarının fiyatlarına ilişkin mevcut bilgileri tümüyle yansıtan bir piyasa ortamında oluşması gerekmektedir. Bu sebeple sermaye piyasası araçlarının değerini ve yatırımcıların yatırım kararlarını etkileyebilecek nitelikteki bilgiler olan içsel bilgilerin kamuya açıklanmasına ve kullanımına ilişki doğru kuralar konulması ve güçlü kamusal denetim ve yaptırım mekanizmaları oluşturulması önemlidir. Fakat aşırılıklar içeren veya kötü tasarlanmış bir kamusal müdahale sistemi, serbest piyasanın işleyişini olumsuz etkileyebileceğinden bu sistemin dengeli kurgulanması gerekmektedir. Türk sermaye piyasası hukukunun derinlikli ve gelişmiş piyasalara sahip Avrupa Birliği’nin mevzuatından iktibas edilmiş olması da bu yönde atılmış bir adım olmakla birlikte bu iki hukuk sisteminde içsel bilgiye ilişkin düzenlemeler arasında birtakım önemli farklılıklar bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı ise iki hukuk sisteminin karşılaştırmasını yaparak söz konusu farklılıkların tespiti ve Türk hukukunda içsel bilgiye ilişkin kamusal müdahale mekanizmalarını dengeleyecek çeşitli öneriler sunulmasıdır.

Anahtar Kelimeler

İçsel bilgi, kamusal müdahale, piyasa bozucu eylemler, idari denetim ve yaptırım, bilgi suiistimali suçu

Kaynakça

• Aksoy Z, Türk Sermaye Piyasası Hukukundan İçeriden Öğrenenlerin Ticareti Suçu, Seçkin Yayıncılık, 2018.
• Alexander K/ Maly M, “The New EU Market Abuse Regime and The Derivatives Markets”, Law and Financial Markets Review, 9(4), 2015, doi:10.1080/17521440.2015.1114246, Erişim Tarihi 10 Ağustos 2020, s. 243-325.
• Armour J/ Awrey D/ Davies P/ Enriques L/ Gordon J/ Mayer C/ Payne J (Ed.), Principles of Financial Regulation, Oxford University Press, 2016.
• Boskovic T/ Cerruti C/ Noel M, “Comparing European and U.S. Securities Regulations: MiFID versus Corresponding U.S. Regulations”, World Bank Working Paper, No:184, 2010, (http://documents.worldbank.org/curated/en/120301468029665421/Comparing- European-and-U-S-securities-regulations-MiFID-versus-corresponding-U-S- regulations, Erişim Tarihi 10 Ocak 2020.
• Çetin N/ Töremiş H.E/ Cantimur Z, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun Sistematik Analizi, Legal, 2014.
• Clarke S, Insider Dealing: Law and Practice, Oxford University Press, 2013.
• Dursun S, Sermaye Piyasasında Gerçeğe Aykırılıktan Doğan Suçlar, On İki Levha Yayıncılık, 2010.
• Edelmann C.A/ Jayaweera S, “The Role of Global Capital Markets”, G.Strumeyer ve S. Swammy (Ed.), The Capital Markets: Evoluation of the Financial Ecosystem, Wiley, 2017, s .20-51.
• Evik A.H, “Bilgi Suiistimali Suçu”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 18(2), 2019, http://dosya.gsu.edu.tr/Sayfalar/2020/1/gsufd-2019-2-872.pdf, Erişim Tarihi 27 Eylül 2020, s. 163-214.
• Fabozzi F.J/ Jones F.J, Foundations of Global Financial Markets and Institutions, 5.Baskı, The MIT Press, 2019.
• Fama E, “Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work”, The Journal of Finance, 25 (2), 1970, https://www.jstor.org/stable/2325486?seq=1, Erişim Tarihi 12 Temmuz 2020, s. 383-417.
• Faure M.G/ Leger C, “The Directive on Criminal Sanctions for Market Abuse: A Move Towards Harmonizing Inside Trading Criminal Law at the EU Level?”, Brooklyn Journal of Corporate, Financial & Commercial Law, 9(2), 2015, (https://brooklynworks.brooklaw.edu/bjcfcl/vol9/iss2/1, Erişim Tarihi 11 Eylül 2020, s. 387-427.
• Ferran E/ Moloney N/ Payne J (Ed.), The Oxford Handbook of Financial Regulation, Oxford University Press, 2015.
• G20 Leaders Statement, Pittsburgh Summit September 24-25 2009, http://www.g20.utoronto.ca/2009/2009communique0925.html, Erişim Tarihi 03 Temmuz 2020, 2009.
• Gürel P, “Büyük Miktarlı Emir Bilgisine Dayanarak İşlem (Frontrunning) Yapanların Sorumluluğu”, Sermaye Piyasası Kurulu Yeterlilik Etütleri, 2003, https://www.spk.gov.tr/Sayfa/Index/7/2, Erişim Tarihi 02 Temmuz 2020.
• Herlin-Karnell E, “White Collar Crime and European Financial Crises: Getting Through on EU Market Abuse”, European Law Review, 37(4), 2012, (https://research.vu.nl/en/publications/white-collar-crime-and-european-financial-crises-getting-tough-on-2, Erişim Tarihi 11 Eylül 2020, s. 481-494.
• İhtiyar M, Sermaye Piyasası Hukukunda Kamuyu Aydınlatma İlkesi, Beta Yayınevi, 2016.
• Karacan A. İ, Sermaye Piyasası Hukuku Yazılar Cilt I, Legal Yayınevi, 2017.
• Koca M/ Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 7.Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2014.
• Lehmann, M/ Kumpan C (Ed.), European Financial Services Law: Article by Article Commentary, Hart Publishing, 2019.
• Mollers T/ Temel E, “Efficiency in Arrangement and Supervision in Capital Markets Law: The Usage of Empiric and Economic Arguments as Legal Grounds of Private, Penal and Public Law Sanctions”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 24(3), 2008, https://heinonline.org, Erişim Tarihi 24 Eylül 2019, s. 35-88.
• Manavgat Ç, “Türk Hukukunda ‘İçeriden Öğrenen’ Kavramı”, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 19(4), 1998, https://www.jurix.com.tr/article/6067, Erişim Tarihi 14 Ağustos 2020, s. 177-204.
• Manavgat Ç, Sermaye Piyasasında İşleme Dayalı Manipülasyon ve Özel Hukuk Bakımından Sonuçları, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2008.
• Manavgat Ç, Hukuki Bakımdan Halka Açık Anonim Ortaklıklar ve Halka Arz, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2016.
• Mishkin F. S/ Eakins, S. G, Financial Markets and Institutions, 9. Baskı, Pearson. 2018.
• Moloney N, EU Securities and Financial Markets Regulation, 3.Baskı, Oxford University Press, 2014.
• Özen M, “Türk Ceza Kanunu Tasarısının Tüzel Kişilerin Cezai Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerine Bir Bakış”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52(1), 2003, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/629004, Erişim Tarihi 04 Ağustos 2021, s. 63-88.
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 16.Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Özgenç İ/ Ölmez G, “Sermaye Piyasasında Güveni Korumaya Yönelik Yükümlülükler ve Ceza Hukuku Sorumluluğu”, 5. Türk-Kore Ceza Hukuku Günleri, Karşılaştırmalı Hukukta Ekonomik Suçlar Uluslararası Sempozyumu, 2019, https://hacibayram.edu.tr/turkkoreceza/teblig-metinleri, Erişim Tarihi 05 Şubat 2020.
• Perrone A, “EU Market Abuse Regulation: The Puzzle of Enforcement”, European Business Organization Law Review, 21, 2020, (https://doi.org/10.1007/s40804-019-00171-x, Erişim Tarihi 18 Ağustos 2020, s. 379-392.
• Ryder N (Ed.), White Collar Crime and Risk, Palgrave Macmillan, 2018.
• Swan E. J/ Virgo J, Market Abuse Regulation, Oxford University Press, 2010.
• Şahin C, Ceza Muhakemesi Hukuku I, Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Şenol C, “İçeriden Öğrenilen Bilgi ve İçeriden Öğrenen Kavramlarının Ceza Hukuku Açısından İncelemesi”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 2(2), 2012, https://dergipark.org.tr/tr/pub/hacettepehdf/issue/44819/557478, Erişim Tarihi 27 Ekim 2020, s.126-145.
• Turanboy A, İnsider Muameleleri: Şirkete Ait Gizli Bilgilerin Haksız Kullanımı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1990.
• Veil R, European Capital Markets Law, Oxford University Press, 2013.
• Yanlı V, “Özel Durumların Kamuya Açıklanmasında ‘İçsel Bilgi’ Kavramı”, G. Üçışık G/Akgiray V/ Kurban İ/ Gürpınar B/ Kılıç H/ Celep F (Düz.), Anonim Şirketler ve Sermaye Piyasası Hukukunda Güncel Gelişmeler Türk-Alman Uluslararası Sempozyumu, 2011, https://docplayer.biz.tr/666339-Anonim-sirketler-ve-sermaye-piyasasi-hukukunda-guncel-gelismeler-turk-alman-uluslararasi-sempozyumu-25-26-haziran-2010.html, Erişim Tarihi 20 Mayıs 2020, s. 258-271.
• Yeni̇dünya C, “Sermaye Piyasası Kanununda Düzenlenen Suç ve Kabahatlere İlişkin Genel Prensipler”, İpek Yolu Canlanıyor-Türk Çin Hukuku Zirvesi, 2012, https://docplayer.biz.tr/6361305-Sermaye-piyasasi-kanununda-duzenlenen-suc-ve-kabahatlere-iliskin-genel-prensipler.html, Erişim Tarihi 21 Haziran 2020, s. 85-96.