Kişisel Veri Koruma Hukuku İle Ticaret Sicilinin Aleniyet Fonksiyonu Arasındaki Menfaat Dengesi

Yıl 2024, Cilt: 28 Sayı: 2, 207 - 240, 18.04.2024

Nurdan Balkan

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1396506

Öz

TTK m.35/2 gereği, ticaret sicili alenidir. Bu nedenle herkes (ilgili sıfatı aranmaksızın), ticaret sicilinin içeriğini ve sicilde saklanan bütün senet ve belgeleri inceleyebilir, bunlardan onaylı suret alabilir ve bir hususun sicilde kayıtlı olup olmadığına ilişkin onaylı belge verilmesini isteyebilir. Ancak ticaret sicilinde gerçek kişilere ilişkin kişisel veriler bulunmaktadır. Faal bir şirketin yetkilisi ya da pay sahibi olarak gözüken bir kişinin, bu bilgiyi sicilde paylaşarak anonim hale getirdiği kabul edilir . Ancak şirket ile ilişkisi sona ermiş ya da şirketin faaliyetinin sona ermiş olması durumunda ticaret sicilinde gerçek kişilere ilişkin bilgilerin yer almasının, kişisel veri ihlali olup olmadığı tartışmaya değer bir konudur. Nitekim Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın(ABAD) bir kararında bu konu tartışılmıştır. ABAD kararında sicilin aleniyeti ile kişisel veri koruması arasındaki menfaat dengesini değerlendirmiştir. Bu değerlendirmeyi yaparken kişisel verilerin işlenme şartları ve kişisel veri işleme faaliyetinde uyulması gereken ilkeleri incelemiştir. Türk hukukunda da sicilden kaydı silinen bir şirkete ilişkin bilgilere elektronik ortamda erişim imkanı devam etmektedir. Aynı şekilde şirket ile ilişkisi sona ermiş pay sahibi ya da şirket yetkilisinin bu sıfatlarına ilişkin bilgilere ticaret sicilinden erişmek mümkündür. Çalışmamızda bu konunun Türk kişisel veri hukuku ve ticaret hukuku düzenlemeleri çerçevesinde nasıl değerlendirileceği incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Ticaret sicili, aleniyet, kişisel veri, meşru menfaat, denge testi, sınırlı süre saklama ilkesi

Balance Of Interest Between Personal Data Protection Law And The Publicity Functıon of The Trade Registry

Öz

According to Turkish Commercial Code Article 35/2, the trade registry is public. For this reason, anyone (regardless of the relevant title) can examine the contents of the trade registry and all bills and documents stored in the registry, obtain certified copies from them, and request a certified document indicating whether an issue is registered in the registry or not. However, the trade registry contains personal data about real persons. It is assumed that a person who appears as an officer or shareholder of an active company has voluntarily consented to sharing this information in the registry. However, it is a matter worth discussing whether the inclusion of information about real persons in the trade registry constitutes a personal data breach if the relationship with the company has ended or the company has ceased its activities. As a matter of fact, this issue was discussed in a decision of the European Court of Justice(ECJ). In its decision, the ECJ evaluated whether there was a legitimate interest over personal data protection, especially in the publicity of the registry. While making this evaluation, it examined the conditions of processing of personal data and the principles that must be followed in personal data processing activities. In Turkish law, it is still possible to access information electronically regarding a company whose registration has been deleted from the registry, and likewise, it is possible to access the information of a shareholder or company officer whose relationship with the company has ended, through the trade registry. In our study, we will examine how this issue will be evaluated within the framework of Turkish personal data law and commercial law regulations.

Anahtar Kelimeler

Commercial registery, publicity, personal data, legitimate interest, balance test, storage limitation

Kaynakça

• Akdağ Güney N, Yeni Türk Ticaret Kanunu ve Avrupa Birliği Mevzuatı Çerçevesinde Ticaret Sicili, İstanbul Ticaret Odası, 2014.
• Akgül A, Danıştay ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Kişisel Verilerin Korunması, Beta Yayınevi, 2014.
• Akkurt S S, “Kişisel Veri Kavramının Hukuki Niteliğine İlişkin Yaklaşımlara Mukayeseli Bir Bakış”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 2(1), 2020, s. 20-32.
• Article 29 Working Party Overview of results of public consultation on Opinion on legitimate interests of the data controller Opinion 06/2014 (06/2014 Nolu Görüş)
• Aşıkoğlu Ş İ, “Kişisel Verilerin İşlenmesinde Hukuka Uygunluk Sebepleri”, Türk Hukukunun Avrupa Birliği Hukukuna Uyumu Özel Hukuk - Acquis Communautaire’in Alınması - Açıklamalar, Değerlendirmeler, Öneriler, Arslan Kaya, Baki İlkay Engin, Ali Paslı, Şehriban İpek Aşıkoğlu, Elif Oğuz (Ed.), 2020, s.1057-1079.
• Atak S, “Avrupa Konseyi’nin Kişisel Veriler Açısından Sağladığı Temel Güvenceler”, TBB Dergisi, 87, 2010, s.90-120.
• Avrupa Veri Koruma Hukuku El Kitabı 2018 Baskı, İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilişim ve Teknoloji Hukuku Enstitüsü Tarafından Türkçe’ye çevrilmiş, 2020, <https://itlaw.bilgi.edu.tr/media/2020/3/30/Bilgi_Avrupa_Veri_Koruma_Mevzuatı_El_Kitabı_2018_TR_v01_16022019.pdf> Erişim Tarihi 1 Eylül 2023.
• Bahtiyar M, “6102 Sayılı TTK’da Ticaret Siciline Tescil Yanında İlanı da Gereken Hususlar Sorunu (m. 35/3)”, REGESTA, (2), 2013, s. 3-14.
• Bakırel N B, Veri Sorumlusu ve Veri İşleyen Arasındaki Sorumluluk Paylaşımı Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Başalp N, Kişisel Verilerin Korunması ve Saklanması, Yetkin Hukuk Yayınları, 2004.
• Başpınar V, “Elektronik Tapu Sicili Düzenlenirken, Tapu Sicilinin Aleniyeti ve Diğer Alanlarla İlgili Alınması Gereken Tedbirler”, AÜHFD, 57(3), 2008, s.97-131.
• Berlee A, Access To Personal Data in Public Land Registers: Balancing Publicity Of Property Rights With The Rights To Privacy And Data Protection, (Doctoral Thesis, Maastricht University), Eleven International Publishing, 2018.
• Bilge M E, Ticaret Sicili, Beta Yayınevi, 1999.
• Bilir F “6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na İlişkin Değerlendirme ve İnternet Çağında Kişisel Verilerin Korunması”, Anayasa Yargısı, 37(2), 2020, s.305-342.
• Can O/ Mağden Çamlı İ “Türk Hukukuna Göre Anonim Şirketlerde Pay Sahiplerinin Kişisel Verilerinin İşlenmesi Ve Korunması”, Batider, 36(3), 2020, s.129-161.
• Carava E, "Personal Data Kept in Companies Registers: The Denial of the Right to Be Forgotten", European Data Protection Law Review, 3(2), 2017, s.287-292.
• Çekin M S, Avrupa Birliği Hukukuyla Mukayeseli Olarak 6698 Sayılı Kanun Çerçevesinde Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, 2018.
• Çekin M S/Berktaş A E/Akıncı F, Veri Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, 2023.
• Çelikel S, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku Kapsamında Veri Sorumlusu ve Veri Sorumlusunun Yükümlülükleri, Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Demirel D, Ticaret Sicili, Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Develioğlu H M, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile Karşılaştırmalı Olarak Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü Uyarınca Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Dimitrova D, “Rigas satiksme: The Scope and Limits of Data Protection”, European Data Protection Law Review, 3(3), 2017, s. 418-422.
• Dülger M V, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Hukuk Akademisi, 2019.
• Frenzel E M, "Facilitating the Flow of Public Information: The CJEU in Favour of Distinctive Rule/Exception Regulations in Member States," European Data Protection Law Review, 3(2), 2017, s.283-286.
• Giakoumopoulos C/Buttarelli G/O’flaherty M, Handbook on European Data Protection Law, 2018.
• Goens D, “The Exploitation Of Business Register Data From A Public Sector İnformation And Data Protection Perspective: A Case Study”, Computer Law & Security Review, 26(4), 2010, s. 398-405.
• Hizarci E, 6698 Sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun AB Veri Koruma Hukuku Işığında Değerlendirilmesi, Yetkin Hukuk Yayınları, 2020.
• Hornuf L/ Mangold S/Yang Y, Data Privacy and Crowdsourcing A Comparison of Selected Problems in China, Germany and the United States, Springer, 2023.
• Kamara I/ Hert, P, “Understanding the Balancing Act Behind the Legitimate Interest of the Controller Ground a Pragmatic Approach", 4(12), Brussels Privacy Hub Working Paper, 2018.
• Kaya A, “Ticaret Sicili ve Sermaye Şirketlerinde Kamuyu Aydınlatma”, Türk Hukukunun Avrupa Birliği Hukukuna Uyumu Özel Hukuk- Acquis Communautaire’in Alınması - Açıklamalar, Değerlendirmeler, Öneriler, Arslan Kaya, Baki İlkay Engin, Ali Paslı, Şehriban İpek Aşıkoğlu, Elif Oğuz(Ed.), İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2021, s. 24-52. (2021)
• Kaya C, “Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi Ekseninde Hassas (Kişisel) Veriler ve İşlenmesi”, “İÜHFM”,69(1-2), 2011, s.317-334. (2011)
• Kaya M B, “Kişisel Verilerin İşlenmesi ve Korunması Arasında Denge”, Güncel Gelişmeler Işığında Kişisel Verilerin Korunması Hukuku Marmara Hukuk Bilimsel Toplantılar Serisi, Ali Cem Bilgili, Leyla Keser Berber (Ed.), On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020, s.36-42. (2020)
• Kişisel Verileri Koruma Kurumu, "Madde ve Gerekçesi ile Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (Bilgi Notu) ve Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Terimler Sözlüğü".
• Küzeci E, Kişisel Verilerin Korunması, On İki Levha Yayıncılık, 2021.
• Mantelero A, “Right to be forgotten and public registers. A request to the European Court of Justice for a preliminary ruling”, 2016/2, European Data Protection Law Review, s. 231-235.
• Oktay Özdemir S, “Kişilik Hakları ve Bilgi Alma Hakkı Çerçevesinde Tapu Sicilinin Aleniliği (Kamuya Açıklığı) İlkesi”, Prof. Dr. Özer Seliçi’ye Armağan, Seçkin Yayıncılık, 2006, s. 503-528.
• Özdin F, “2019/1151 sayılı AB Dijitalleşme Yönergesi ve Alman Hukuku (DİRUG) Uyarınca Bir İnceleme”, İstanbul Hukuk Mecmuası, 3(80), 2022, s.721-752.
• Özsungur F, “Ticaret Siciline Tescil ve İlanının Etkileri Sorunu”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 22(2), 2014, s. 131- 155.
• Poroy R/ Yasaman H, Ticari İşletme Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Seçer T, “Tapu Sicilindeki Gerçek Kişilere Ait Kayıtların Paylaşılmasının Aleniyet İlkesi, Özel Hayatın Gizliliği Hakkı, Bilgi Edinme Hakkı ve Kişisel Veri Kavramı Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(1), s. 341-355.
• Sepici Güleşgen Ş, “Kişisel Verilerin Korunması Hukuku Açısından Meşru Menfaat Kavramının Değerlendirilmesi”, İstanbul Bilgi Üniversitesi Lisansüstü Programlar Enstitüsü Bilişim Ve Teknoloji Hukuku Yüksek Lisans Programı, 2021.
• Soysal T, “Unutulma Hakkının Avrupa Birliği’nin Genel Veri Koruma Tüzüğü Çerçevesinde İncelenmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 0(13), 2019, s. 339-422.
• Şener O H, “Ticari Defterlerin ve Belgelerin Saklanması, Ziyaı, Zayi Belgesi, Böyle Bir Belgenin Alınması ve Alınmamasının Hüküm ve Sonuçları”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1), 2004, s.233-294.
• Şengül M, Tapu Sicilinin Aleniyeti, Adalet Yayınevi, 2013.
• Taştan F G, Türk Sözleşme Hukukunda Kişisel Verilerin Korunması, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Tekin N, “Kişisel Verilerin Korunması İle İlgili Türkiye’deki Kanun Tasarısının Avrupa Birliği Veri Koruma Direktifi Işığında Değerlendirilmesi”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 2014, s.222-264 (2014).
• Tekin U, “Kişisel Veri Kavramının Ticaret Şirketleri Bakımından Düşündürdükleri”, Çankaya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(1), 2020, s. 3127 – 3140. (“2020”)
• Ulusoy E, “Ticaret Siciline Tescilin Olumsuz Etkisine Veda Elektronik Ticaret Sicili- Ticaret Sicili Bilgi Bankası-İnternet Sayfası”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan, Vedat Kitapçılık, 2007, s. 89-123.
• Üstün Y/ Günal A N, “İş İlişkilerinde Kişisel Verilerin İşlenmesinde Hukuka Uygunluk Sebebi Olarak Meşru Menfaat”, Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 4(2), 2022, s.1-18.
• Voss, W. Gregory/ Castets-Renard, Céline, "Proposal for an International Taxonomy on the Various Forms of the 'Right to Be Forgotten: A Study on the Convergence of Norms", Colorado Technology Law Journal, 14(2), 2016, s. 281-344.
• Yılmaz S/Çavuşoğlu G F, Kişisel Verileri Koruma Hukuku, Yetkin Yayınları, 2020.
• Yücedağ N, "Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Genel İlkeler", Kişisel Verileri Koruma Dergisi, 1(1), 2019, s. 47-63. (“2019”)
• Yücedağ N, “Kişisel Verilerin İşlenmesinde Genel İlkeler”, Türk Hukukunun Avrupa Birliği Hukukuna Uyumu Özel Hukuk - Acquis Communautaire’in Alınması - Açıklamalar, Değerlendirmeler, Öneriler, Arslan Kaya, Baki İlkay Engin, Ali Paslı, Şehriban İpek Aşıkoğlu, Elif Oğuz (Ed.), İstanbul Üniversitesi Yayınları, 2020, s.1042-1055. (“2020”)
• Yücedağ N, “Medeni Hukuk Açısından Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’nun Uygulama Alanı ve Genel Hukuka Uygunluk Sebepleri”, İÜHFM, 75(2), 2017, s.765-790. (“2017”)