Kısırlaştırma Suçu ve Hadımlaştırma

Yıl 2025, Cilt: 29 Sayı: 1, 281 - 306, 31.01.2025

Ramazan Arıtürk

https://doi.org/10.34246/ahbvuhfd.1603014

Öz

Her birey, üreme hakkı kapsamında çocuk sahibi olma hakkını haiz olduğu kadar, çocuk sahibi olmama hakkına da sahiptir. Üreme faaliyetini engelleyici bir işlem olan kısırlaştırma, çocuk sahibi olmak istemeyen kişilerin en sık başvurduğu tıbbi yöntemlerden biridir. Üreme yeteneğinin ortadan kalkması niteliğini haiz bu işleme ilgilinin rıza göstermesi mecburidir. Zira kişi, kendi geleceğini belirleme hakkına sahiptir. İlgilinin rızasının bulunmadığı halinde kısırlaştırma işlemi, suç teşkil edebilecektir. Cerrahi bir operasyon olup, geri dönüşü mümkün olmayan sonuçlara gebe olan kısırlaştırma fiilinin, rızaen olsa bile, yetkili olmayan kişilerce gerçekleştirilmesi de suça sebebyet verecektir. Kısırlaştırma fiili, kasten yaralama suçu ile sıkı bir bağlantı içerisindedir. Bu sebeple pek çok ülke hukukunda kısırlaştırma, ayrı bir suç olarak düzenlenmemiş ve kasten yaralama suçunun kapsamında değerlendirilmiştir. Türk Ceza Hukukunda kısırlaştırma, Türk Ceza Kanunu’nun 101. maddesinde müstakil bir suç olarak düzenlenmiştir. Bu çalışmada, ulusal ve uluslararası hukukta kısırlaştırma suçunu yönelik düzenlemelere yer verilecek olup, kısırlaştırma ve hadımlaştırma fiillerinin farklılıklarına ve ortak yönlerine değinilecek ve nihayet kısırlaştırma suçunun unsurları incelenerek doktrindeki tartışmalar hakkında bilgi verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kısırlaştırma, Sterilizasyon, Kastrasyon, Türk Ceza Kanunu, Rıza, Üreme Hakkı

STERILIZATION CRIME AND CASTRATION

Öz

Every individual has the right to choose not to have children, just as they have the right to procreate, under the framework of reproductive rights. Sterilization, a medical procedure that halts reproductive capability, is one of the most commonly utilized methods by individuals who opt not to have children. Given that this procedure permanently removes the ability to reproduce, obtaining the patient’s informed consent is a fundamental requirement. The right to shape one's own future is paramount, and in the absence of such consent, performing sterilization could be considered a criminal act. This act is often linked to the crime of intentional injury. Consequently, in the legal systems of many countries, sterilization is not treated as a distinct offense but rather as a subset of intentional injury.
In Turkish Criminal Law, however, sterilization is specifically defined as an independent offense under Article 101, serving to safeguard individuals' reproductive rights.
This study will examine how sterilization is regulated in both national and international legal contexts, highlighting its distinctions from and similarities to castration. Additionally, the elements that constitute the crime of sterilization will be analyzed, and doctrinal debates surrounding the subject will be explored.

Anahtar Kelimeler

Sterilization, Castration, Consent, Reproductive Rights, Reproductive Rights

Kaynakça

• Akbaba Z B, “Kimyasal Hadım Yönteminin Anayasaya Uygunluğu-I”, TBBD, 82, 2009, s. 377-394.
• Alpaslan B, “Türk Ceza Kanunu’na Göre Kısırlaştırma (Sterilizasyon) Suçu”, İstanbul Barosu Dergisi, 86 (4), 2012, s. 187-192.
• Artuk M E/ Alşahin M E, Kriminoloji, Adalet Yayıncılık, 2017.
• Bayındır S, Türk Ceza Hukukunda Akıl Hastalığı, 2. Baskı., On İki Levha Yayıncılık, 2018.
• Bayraktar K vd., Özel Ceza Hukuku Cilt II Kişilere Karşı Suçlar, On İki Levha Yayıncılık, 2017.
• Erbaş R, “Türk Ceza Hukuku Açısından Kısırlaştırma (TCK md. 101)” İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 73(1), 2015, s. 91-128.
• Erman S/ Özek Ç, Ceza Hukuku Özel Bölüm Kişilere Karşı İşlenen Suçlar (TCK 448-490), Dünya Yayıncılık, 1994.
• Ertuğrul H, “5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu'nda Kısırlaştırma Suçu”, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4 (1), 2018, s. 59-74.
• Ertuğrul H, “Türk Ceza Hukukunda Çocuk Düşürtme, Çocuk Düşürme ve Kısırlaştırma Suçları”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016.
• Flack C, “Chemical Castration: An Effective Treatment for the Sexually Motivated Pedophile or an Impotent Alternative to Traditional Incarceration?”, Journal of Law in Society, 7 (1), 2005-2006, s. 173-195.
• Güzelsoy Z, “Kimyasal Kastrasyon Uygulamasına Bazı Meslek Gruplarının Yaklaşımlarının Araştırılması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, 2014.
• Hakeri H, Tıp Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Hakeri H, Tıp Hukuku El Kitabı, 21. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2020.
• Harrison K, “The High-Risk Sex Offender Strategy in England and Wales: Is Chemical Castration an Option?”, 46 (1), 2007, s. 16-31.
• Işıka S, “Suç Politikasının Temel İlkeleri Açısından Türk Hukukunda Cinsel Suçlar ve Kastrasyon”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012.
• Keskin Kiziroğlu S, “Türk Ceza Hukukunda Çocuk Düşürtme, Düşürme veKısırlaştırma Suçları”, MÜHFD, Prof. Dr. Nur Centel’e Armağan, 19 (2), 2003, s. 165-190.
• Kızılırmak B, “Kimyasal Kastrasyonun Cinsel Suç Faillerine Uygulanabilirliği Üzerine Kapsamlı Bir İnceleme”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 25 (2), 2019, s. 1025-1071.
• Küçük F C, “Kısırlaştırma ve Hadımlaştırma”, İstanbul Barosu Dergisi, 91 (3), 2017, s. 150-163.
• Küçük T S, “Bir Ceza Hukuku Yaptırımı Olarak Zorunlu Kastrasyonun Anayasa Hukuku Açısından İncelenmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19 (4), 2015, s. 297-322.
• Koca M, “Kısırlaştırma Suçu (TCK M.101)”, LXXIII (1-2), 2009, s. 43-55.
• Koca M/ Üzülmez İ, Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler, 5. Baskı, Adalet Yayıncılık, 2018.
• Özgenç İ, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, 15.Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2019.
• Tezcan D/ Mustafa R. E/ Önok R. M, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, 17. Baskı, Seçkin Yayıncılık, 2019.
• Turan U, Ceza Hukukunda Hümanizm İlkesi Açısından Kastrasyon Yaptırımı, Adalet Yayıncılık, 2019.
• Yenidünya C/ Yaşar Y, “Kastrasyon Cinsel Suç Faillerine Uygulanabilecek Uygun Bir Yaptırım Mıdır?”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 14, 2013, s. 348–363.
• Yılmaz B A/ Özdemir F, “Kısırlaştırma Suçu (TCK m. 101)”, Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (4), 2015, s. 59-88.