Reflection of Patient Education on Postgraduate Theses: A Content Analysis Study
Yıl 2025,
Cilt: 4 Sayı: 1, 28 - 38, 18.04.2025
Fatma Orgun
,
Nilay Özkütük
,
Devrim Özge Yılmaz
,
Berna Akçakoca
Öz
Aim
Patient education, which has become an important part of the healthcare system in developed countries, has an even more important place in the healthcare system. In this context, a review of postgraduate studies on patient education will provide an up-todate report on awareness of the importance of this issue. The aim of this study is to examine the reflection of patient education in postgraduate theses.
Method
By scanning the National Thesis database of the Council of Higher Education in Turkey, theses on patient education written between 1990 and 2024 were discussed. In this study, 42 theses, whose full texts were available and published in the National Thesis Center database of the Council of Higher Education between 1990 and 2024, were examined.
Results
It was determined that 93% (n=40) of the existing theses were carried out by departments affiliated with the Health Sciences Institute. When the distribution of theses according to their subject content and sample size was examined, it was determined that patient education in diseases and operations came first and the sample density was between 50-100.
Conclusions
It is believed that the orientation towards patient education within the educator identity, which is one of the primary roles and duties of health professionals, is low in postgraduate study areas and its importance has not yet been sufficiently recognised.
Kaynakça
- Taşocak G. Hasta eğitimi. İstanbul: Florence
Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Yayını.
2003;(9), 17-81.
- Tuncer T., Gezgin MF. Türkiyede hemşirelik
mesleği ve eğitim süreci. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İstanbul. Beykent Üniversitesi. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]; 2013.
- Kaya ÇA., İçen F., Uğuz K., Şimşek M., Akman M.,
ve Akturan S. Kronik Hastalık Bakımının Hasta
Perspektifinden Değerlendirilmesi. The Journal
of Turkish Family Physician.2013;4(3), 1-9.
- Avşar G., Kaşıkçı M. Klinik Hemşirelerinin Uyguladıkları
Hasta Eğitiminin Değerlendirilmesi.
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Erzurum:
Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü;
2014.
- Akkoç CP., Yıldırım, Y., Türeyen, A. Peplau’nun
Kişilerarası İlişkiler Kuramının Yetişkin Hasta
Eğitiminde Kullanımı. Bandırma On yedi Eylül
Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi.
2021;3(2), 145-151.
- Huber C., Blanco M. Tahliye Sürecinin Temizlenmesi:
Bir Dizi Bileşen ve Personel Başarı İçin Çok
Önemlidir. AJN Amerikan Hemşirelik Dergisi.
2010;110(9), 66- 69.
- Taylor R. The essentials of nursing and healthcare
research. 2013;1-328.
- Yıldırım N., Çiftçi B., Kaşıkçı M. Hemşirelerin hasta
eğitimi verme durumu ve etkileyen faktörlerin
belirlenmesi. Atatürk İletişim Dergisi. 2017;(14),
217-231.
- Wang S., Liu K., Tang S., Wang G., Qi Y. and Chen,
Q. Barriers and facilitators to patient education
provided by nurses: A mixed‐method systematic
review. Journal of Clinical Nursing. 2024; 33(7),
2427-2437.
- Trani MR., Bilocura I., Bersabal S., Panilagao RK.,
Toledo BR., Garrido E., et al. Effects of a comprehensive
structured patient education intervention
on disease-related knowledge and behaviour
change among people living with type 2 diabetes
in the Philippines. Frontiers in Rehabilitation Sciences.
2024; 5, 1374850.
- Kayhan SA., Nural N. Türkiye’de koroner arter
hastalarında kardiyak rehabilitasyon kapsamında
verilen web tabanlı eğitimin sağlıklı yaşam
tarzı davranışlarına ve yaşam kalitesine etkisi:
Randomize kontrollü bir çalışma. Hasta Eğitimi
ve Danışmanlığı. 2024; 19, 108082.
- Gedük EA. Hemşirelik mesleğinin gelişen rolleri.
Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018; 5(2),
253-258.
- Açıkgöz G., Baykal U. Yasal Düzenlemeler
Çerçevesinde Hemşirelerin Mesleki Rolleri ve
Özerklik. Istanbul Kent University Journal of
Health Sciences. 2023;2(1), 29-34.
- Dülger Ş, Kafa Uluslararası hemşireler konseyi
(ICN) 2009-2018 temaları özelinde “küresel sorumluluk”
farkındalığı: Bursa Uludağ Üniversitesi
Tıp Fakültesi hastanesi hemşireleri [Yayımlanmamış
Doktora tezi]. Bursa: Uludağ Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıp Tarihi ve Etik Ana
Bilim Dalı; 2021.
- Özcan M., Ülker D. Uluslararası Hemşireler Konseyi
1937 Yılı Kongresi ve Türk Hemşireler Dergisi;
2014.
- Metin O., Ünal Ş. İçerik Analizi Tekniği: İletişim
Bilimlerinde ve Sosyolojide Doktora Tezlerinde
Kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi. 2022;22(Özel Sayı 2), 273-294.
- Güngör DC., Yıldırım Y., Türeyen, A. Hemşirelikte
Kuram ve Modele Dayalı Hasta Eğitimi Araştırmalarının
Eğilimleri: Betimsel Bir İçerik Analizi.
Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi.
2023;5(9), 423-442.
- Erbaş N. Hemşirelik Sürecinde Hasta Öğretiminin
Önemi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2018;27(5),
358-364.
- Avcı A., Gün M. Web tabanlı eğitimin kardiyovasküler
hastalıkların yönetimine etkisi. Adnan
Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Dergisi. 2021;5(2), 389-403.
- Kavala A., Enç N. Kronik Böbrek Yetersizliği
Hastalarında Beslenme Eğitimi ve Alternatif
Yöntemlerin Önemi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi.
2022;17(1), 29-38.
- Yavuz ME., Gürsoy A. Kanser olan hastalara verilen
eğitimin öz bakıma etkisi. Ordu Üniversitesi
Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2021;4(2), 273-
279.
- Akdoğan E., Kaya E. Kronik Hastalığa Sahip
Olan Bireylere Bakım Veren Hasta Yakınlarının
Hastalık Süreci Yönetimine İlişkin Davranışlarının
İncelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi.
2022;25(2), 373-388.
- Durmuş SÇ. Views of Senior Nursing Students on
Patient Education. Social Sciences Studies Journal.
2022;24(4), 4800-4806.
- Yavuz ME., Gürsoy, A. Kanser Olan Hastalara Verilen
Eğitimin Öz Bakıma Etkisi. Ordu Üniversitesi
Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2021;4(2), 273-
279.
- Bilgiç N. Kronik Böbrek Hastalıkları ile Diyaliz
Birimlerinde Hemşirelerin Maliyet-Etkililik ve
Verimliliğe Etkisi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi.
2020;15(1), 23-29.
- Giardina JL., Embrey K., Morris K., Taggart M.
The Impact of Preoperative Education on Patients
Undergoing Elective Total Hip and Knee
Arthroplasty. Orthopaedic Nursing. 2020; 39(4),
218-224.
- Doğu Ö. Cerrahi girişim planlanan hastaların eğitim
gereksinimlerinin karşılanması ve eğitimin
hasta bireyin psikolojik hazırlığına etkisi. Düzce
Üniversitesi Sağlık Bilimleri̇ Enstitüsü Dergisi̇.
2013;3(3):10-13.
- Türkiye İstatistik Kurumu. Öğretim yılına göre
yükseköğretimde net okullaşma oranı, okul,
öğretim elemanı, öğrenci ve mezun sayısı. Erişim
adresi:https://data.tuik.gov.tr/Kategori/Get-
Kategori?p=Egitim,-Kultur,-Spor-ve-Turizm-105.
[Erişim tarihi: 10.12.2024].
- Türkiye İstatistik Kurumu. Hastane Sayılarının
illere göre dağılımı. Erişim adresi: https://data.
tuik.gov.tr/Search/Search?text=hastane. [Erişim
tarihi: 10.12.2024].
- Turgutkaya KE., Okyay P. Klinik araştırmalarda
randomizasyon. Halk Sağlığı Araştırma ve Uygulamaları
Dergisi, 2024;2(1), 10-13.
- Akan H. Deneysel çalışmalarda yanlılık kaynakları,
sorunları ve önlemler: iç geçerlilik. Türkiye
Klinikleri Dergisi, 2018;8-10.
- Ercüment Ş. Açık Bilim. Kronik hastalığı olan
hastaların hasta eğitimi alma durumları ve
aldıkları eğitimin hastalıkları üzerine etkisi.
Erişim adresi: acikbilim.yok.gov.tr. [Erişim tarihi:
10.09.2024].
- Yılmaz F., Tuna A., Karaaslan E. Nursing Intervention
on Prevention of Lymphedema After Breast
Cancer Surgery. Journal of Health Care and Rehabilitation,
2024; 3(3), 9-21.
- Karasu AU., Karataş L. Hasta Eğitimi Açısından
Lenfödem ile İlgili YouTube Videolarının Değerlendirilmesi:
Kapsamlı Bir İnceleme Assessing
YouTube Videos on Lymphedema for Patient
Education: A Comprehensive Evaluation. Turkiye
Klinikleri Journal of Physical Medicine and Rehabilitation
Sciences, 2024; 27(2), 135-43.
- Akbulut E., Kahraman BB. Koroner arter hastalığı
eğitim anketi-2: Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik
çalışması. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi,
2021;12(27), 26-35.
- Karaaslan E., Guner İ. Hastaların Ameliyat Sonrasındaki
Hareket Uyumunu Eğitim Vererek Arttırabilir
Miyiz?. Bingöl Üniversitesi Sağlık Dergisi,
2024;5(1), 125-133.
- Demirel S. Mastektomi̇ ameli̇yatı sonrası hasta
bakım yöneti̇mi̇nde yüksek gerçekli̇kli̇
si̇mülasyon eği̇ti̇mi̇ etki̇nli̇ği̇ni̇n değerlendi̇ri̇lmesi̇
[Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Trabzon: Avrasya Üni̇versi̇tesi̇; 2021.
- Koca A., Kanan N. Açık kalp ameliyatı öncesi
hasta eğitiminin anksiyete düzeyine etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi
Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı; 1998.
- Şendir M, Babadağ K. Total kalça protezi ameliyatı
öncesi hasta eğitiminin ameliyat sonrası
fiziksel uyum ve yaşam kalitesine etkisi.
Florence Ni̇ghti̇ngale Journal of Nursi̇ng.
2015;12(46):27-12.
- Akçin E. Yataklı tedavi kurumlarında hasta
eğitimine yönelik hemşirelik etkinlikleri.
Florence Nightingale Journal of Nursi̇ng.
2015;14(57):109-122.
- Atak SN. Hasta eğitiminin, hastaların bilgi düzeyine
kendi yönetme becerileri ile hastalığa yönelik
tutumlarına etkisi (tip 2 diyabet hastaları örneği)
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Ankara
Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2006.
- Akçin Şenyuva E., Taşocak G. Hemşirelik eğitiminde
web tabanlı uzaktan eğitim uygulaması:
hasta eğitimi dersi örneği [Doktora tezi]. İstanbul
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik
Ana Bilim Dalı;2007.
- Babacan E., Alıcı Ulupınar S. Hemşirelerin hasta
eğitimi rol ve faaliyetlerine ilişkin düşünceleri
[Yayımlanmamış Doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Ana
Bilim Dalı;2008.
- Büyükaşık Ö., Yıldız A. Koroner anjiyografi olacak
hastalarda sağlık eğitiminin anksiyete düzeyi
üzerine etkisi [Yayımlanmamış Doktora tezi].
İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı;
2008.
- Aygül NS., Alıcı Ulupınar S. Hastaların hemşirenin
hasta eğitimindeki rolüne yönelik görüşleri
[Yayımlanmamış Doktora tezi]. İstanbul: Marmara
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Anabilim Dalı; 2009.
- Nikrevan KD. Preoperatif hasta eğitiminin iyileşmeye
etkisi sistematik derleme ve meta analiz
çalışması [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi̇; 2024.
- Zenginler Y. Çuhadaroğlu Ç. Birebir hasta eğitiminin
CPAP uyumu üstüne etkisi [Yüksek lisans
tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Göğüs Hastalıkları ve Tüberkiloz Anabilim
Dalı, 2009.
- Göktay NB., Martin Clark P., Şencan MN. Assessment
of the impact of patient education on
adherence to antibiotic therapy in ambulatory
patients. [Unpublished dissertation]. Yeditepe
University, Institute of Health Sciences, Department
of Clinical Pharmacy; 2010.
- Yörükoğlu E. İzzettin FV. Fenil osteoporozlu
kadınlarda farmasötik bakım ihtiyaçlarının saptanması
ve alendronat tedavisinde hasta eğitimi
ve tedavi izleminin önemi [Yayımlanmamış Doktora
tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, Farmakoloji Ana Bilim Dalı;
2010.
- Bağdatlı AO., Dönmez A. Fibromyaljili hastalarda
tam banyo uygulaması, peloid paket uygulaması
ve hasta eğitimi ile sadece hasta eğitiminin etkinliğinin
karşılaştırılması [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Tıbbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji Ana
Bilim Dalı; 2011.
- Canbazoğlu E. Salman YB. The role of ipad in
dentistry patient education and consultations
[Unpublished dissertation]. Bahçeşehir University,
Institute of Science, Computer Engineering
and Computer Science; 2013.
- Akdeniz, Ş. Özer Z. Kalp yetersizliği tanısı alan
hastalarda planlı hasta eğitiminin semptom
yönetimine etkisi. [Yayımlanmamış Doktora tezi].
Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
İç Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı;
2013.
- Demircan E. Yiğit F. Epidural sezaryende standart
ve planlanmış ameliyat öncesi hasta eğitiminin
anksiyete düzeyine etkisinin değerlendirilmesi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul:
Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Ana Bilim Dalı; 2014.
- Karakuş Z., Özer Z., Şat Bozucuk H. Akciğer
kanseri tanısı alan hastalarda web destekli hasta
eğitiminin semptom yönetimine ve yaşam kalitesine
etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
Akdeniz Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı; 2015.
- Çelik S., İzzettin FV. Varfarin kullanan hastaların
hasta eğitimi ve takibinde klinik eczacının rolü
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Marmara
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık
Anabilim Dalı; 2015.
- Şero M., Rabuş Ş. Eczacı tarafından verilen hasta
eğitiminin tip 2 diyabet hastalarının ilaç bilgi
düzeyine ve tedavi uyumcuna etkisinin incelenmesi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Klinik Eczacılık Anabilim Dalı; 2016.
- Tohumat ŞG. Kanan N. Ameliyat öncesi dönemde
hemşirelerin hasta eğitimi ve bilgilendirme
işlevini yapma durumu. [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
Dalı; 2016.
- Emir R., Öztekin SD. Koroner anjiyografi öncesi
hasta eğitiminin yaşam bulgularına etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul:
Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Anabilim Dalı; 2017.
- Müftüoğlu S.S. Atay Balkan İ. Diyabetik hastalarda
hasta eğitiminde eczacının rolü [Yayımlanmamış
Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Medipol
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık
Anabilim Dalı; 2017.
- Yılmaz Z., İzzettin FV. Eczacı tarafından verilen
farklı hasta eğitim tekniklerinin ve danışmanlık
hizmetlerinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış
Doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık
Anabilim Dalı; 2017.
- Yalçın M., Işıntaş Arık M. Patellofemoral ağrı
sendromunda hasta eğitiminin etkinliği [Yüksek
lisans tezi]. Kütahya: Sağlık Bilimleri Üniversitesi,
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
Anabilim Dalı; 2018.
- Cengizhan Ş., Olgun N. Anjiyografi öncesi planlı
hasta eğitiminin durumluk, sürekli ve ölüm kaygısı
üzerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim
Dalı; 2018.
- Çiftçi B., Avşar G. Kronik kalp yetmezliğine yönelik
klinik rutine konulan hasta eğitiminin değerlendirilmesi
[Yayımlanmamış Doktora tezi]. Erzurum:
Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı;2018.
- Yılmaz F., Tuna A. Meme cerrahisi ile axiller lenf
nodu diseksiyonu geçirecek olan hastalara verilen
hasta eğitiminin lenf ödemi önlemeye etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Gaziantep:
Sanko Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Cerrahi
Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı 2018.
- Özkul Özel H., Kaya H. Web tabanlı hasta eğitiminin
yaşam kalitesine etkisi: Kolostomi ve ileostomili
hasta eğitimi örneği. [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelikte Eğitim
Ana Bilim Dalı; 2019.
- Uysal, A., Güneş Z. Perkütan koroner girişim sonrası
mobil destekli izlem ve sürekli hasta eğitiminin
hastalık yönetimine etkisi: Randomize kontrollü
çalışma [Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
Dalı; 2019.
- Çakmak İ., Berk B. Akne tedavisi için renal replasman
tedavisi alan hastalarda hasta eğitimi ve ilaç
etkileşimleri [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
İstanbul: Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimlerii Enstitüsü,
Klinik Eczacılık Anabilim Dalı; 2019.
- Gencer A., Öz G. Videotorakoskopi yapılan hastalarda
multimedya destekli hasta eğitiminin postoperatif
ağrı ve anksiyete üzerine etkisi. [Yayımlanmamış
Tıpta Uzmanlık Tezi]. Afyonkarahisar
Sağlık Bilimleri̇ Üniversitesi̇, Tıp Fakültesi, Göğüs
Cerrahisi Anabilim Dalı; 2019.
- Beyaz Taşkın H., Durna Z., Hemşirelik öğrencilerinin
diyabetli hasta eğitimine ilişkin bilgi düzeylerinin
değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi]. İstanbul: Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç
Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı; 2019.
- Paylan Akkoç C., Orgun F. “Hasta eğitim materyali
değerlendirme aracı” nın Türkçe geçerlik ve güvenirlik
çalışması [Yüksek Lisans Tezi]. İzmir: Ege
Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte
Öğretim Anabilim Dalı; 2020.
- Ercümert Ş., Akdeniz M. Kronik hastalığı olan
hastaların hasta eğitimi alma durumları ve aldıkları
eğitimin hastalıkları üzerine etkisi [Yayımlanmamış
Tıpta Uzmanlık Tezi]. Antalya: Akdeniz
Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Ana
Bilim Dalı; 2020.
- Göçmen E., Omurtag ZG. Antihipertansif ilaç kullanan
hastaların hasta eğitimi, uyuncu ve hasta
takibinde klinik eczacının rolü. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Medipol Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık Ana
Bilim Dalı; 2020.
- Savaş M. Kanser hastalarının opioid analjezik kullanımına
ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi ve
hasta eğitiminde klinik eczacının rolü. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Sağlık Bilimleri
Enstitüsü; 2020.
- Portakal A. Demonstrasyon yöntemiyle verilen
hasta eğitiminin ölçülü doz inhaler kullanım
başarısına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü; 2021.
- Kaya A, Şendir M. Roper, Logan ve Tierney’in
hemşirelik modeline dayalı hasta eğitim programının
hemodiyaliz tedavisi alan bireylerin günlük
yaşam aktiviteleri ve öz-bakım gücüne etkisinin
değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul: Hamidiye Sağlık Bilimleri̇
Enstitüsü; 2022.
- Atalay T. Yıldız Özer A., Üriner inkontinans hasta
eğitiminde solunum ve pelvik taban egzersiz
içeriğinin delphi yöntemi ile belirlenmesi. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul
Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Kardiyopulmoner Fizyoterapi Rehabilitasyon Ana
Bilim Dalı; 2023.
- Özgenel Fİ., Tülek Z. İnflamatuar bağırsak
hastalığı olan bireylerde yorgunluğun yönetiminde
hasta eğitiminin etkisinin değerlendirilmesi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul:
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Lisansüstü Eğitim
Enstitüsü İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim
Dalı; 2023.
- ses kayıt yöntemi ile yapılan hasta eğitiminin anksiyete
düzeyine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi̇,
Sağlık Bilimleri̇ Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim
Dalı; 2023.
- Arı D. Özgürsoy Uran BN. COVİD-19 geçiren hastaların
tele-tıp tabanlı hasta eğitiminin dispne ve
yorgunluğa etkisi: yarı deneysel çalışma. [Yüksek
lisans tezi]. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, İç Hastalıkları Hemşireliği Ana
Bilim Dalı; 2023.
- Kenç Z., Erkoç A. Miyokard infarktüsü geçiren diyabetli
bireylerde planlı hasta eğitiminin sağlıklı
yaşam biçimi davranışları ve diyabet öz yönetimi
üzerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
İstanbul: İstanbul Üniversitesi̇-Cerrahpaşa, İç
Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı; 2023.
- Özkan B., Toprak Ö, Covid-19 enfeksiyon öyküsü
olan ve henüz renal replasman tedavisi almayan
kronik böbrek yetmezliği hastalarında, prediyaliz
hasta eğitiminin COVID-19 hastalık seyri ve renal
fonksiyonlar üzerine olan etkisinin araştırılması
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Balıkesir
Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim
Dalı; 2023.
- Günay D., Tel Aydın H.Yapılandırılmış hasta eğitimi
ve telefonla hemşirelik izleminin biyolojik ajan
kullanan romatoid artrit tanılı bireylerin, öz-etkililik
durumu, ağrı ve hastalık aktivitesi düzeyine etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Sivas Cumhuriyet
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İç
Hastalıkları Anabilim Dalı; 2023.
- Oyuktaş M., Yıldız T. Koroner arter bypass greft
ameliyatı olacak hastalarda ameliyat öncesi verilecek
rutin hasta eğitimi ile video destekli mobilizasyon
eğitiminin ameliyat sonrası hareketlilik,
kaygı düzeyi ve ağrı üzerine etkisi: randomize
kontrollü çalışma. [Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi̇, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı;
2024
Hasta Eğitimi Konusunun Lisansüstü Tezlere Yansıması: İçerik Analizi Çalışması
Yıl 2025,
Cilt: 4 Sayı: 1, 28 - 38, 18.04.2025
Fatma Orgun
,
Nilay Özkütük
,
Devrim Özge Yılmaz
,
Berna Akçakoca
Öz
Amaç
Gelişmekte olan ülkelerde sağlık sisteminin kilit noktası haline gelen hasta eğitimi önemli bir yer tutmaktadır. Bu bağlamda hasta eğitimi konusunda yapılan lisansüstü çalışmaların gözden geçirilmesi bu konunun öneminin farkındalığı açısından güncel bir rapor sunacaktır. Bu çalışmanın amacı “hasta eğitimi” konusunun lisansüstü tezlere yansımasını incelemektir.
Yöntem
Türkiye’de Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez veri tabanı taranarak 1990-2024 yılları arasında yapılmış hasta eğitimi konulu tezler tartışılmıştır. Bu çalışmada, 1990-2024 yıllarında Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanı içerisinde yayımlanmış olan, tam metnine ulaşılabilen 42 tez incelenmiştir. Bulgular Mevcut tezlerin %93’ünün (n=40) Sağlık Bilimleri Enstitüsüne bağlı bölümler tarafından gerçekleştirildiği saptanmıştır. Tezlerin konu içeriklerine ve örneklem büyüklüklerine göre dağılımları incelendiğinde ilk sırada hastalık ve operasyonlarda hasta eğitiminin geldiği; örneklemin yoğunluk olarak 50- 100 aralığında olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç
Sağlık çalışanlarının birincil rol ve görevleri arasında yer alan, eğitimci kimliği kapsamındaki hasta eğitimine yönelimin, lisansüstü çalışma alanlarında düşük olduğu ve öneminin henüz yeterince farkına varılmadığı düşünülmektedir.
Kaynakça
- Taşocak G. Hasta eğitimi. İstanbul: Florence
Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Yayını.
2003;(9), 17-81.
- Tuncer T., Gezgin MF. Türkiyede hemşirelik
mesleği ve eğitim süreci. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İstanbul. Beykent Üniversitesi. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]; 2013.
- Kaya ÇA., İçen F., Uğuz K., Şimşek M., Akman M.,
ve Akturan S. Kronik Hastalık Bakımının Hasta
Perspektifinden Değerlendirilmesi. The Journal
of Turkish Family Physician.2013;4(3), 1-9.
- Avşar G., Kaşıkçı M. Klinik Hemşirelerinin Uyguladıkları
Hasta Eğitiminin Değerlendirilmesi.
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Erzurum:
Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü;
2014.
- Akkoç CP., Yıldırım, Y., Türeyen, A. Peplau’nun
Kişilerarası İlişkiler Kuramının Yetişkin Hasta
Eğitiminde Kullanımı. Bandırma On yedi Eylül
Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Araştırmaları Dergisi.
2021;3(2), 145-151.
- Huber C., Blanco M. Tahliye Sürecinin Temizlenmesi:
Bir Dizi Bileşen ve Personel Başarı İçin Çok
Önemlidir. AJN Amerikan Hemşirelik Dergisi.
2010;110(9), 66- 69.
- Taylor R. The essentials of nursing and healthcare
research. 2013;1-328.
- Yıldırım N., Çiftçi B., Kaşıkçı M. Hemşirelerin hasta
eğitimi verme durumu ve etkileyen faktörlerin
belirlenmesi. Atatürk İletişim Dergisi. 2017;(14),
217-231.
- Wang S., Liu K., Tang S., Wang G., Qi Y. and Chen,
Q. Barriers and facilitators to patient education
provided by nurses: A mixed‐method systematic
review. Journal of Clinical Nursing. 2024; 33(7),
2427-2437.
- Trani MR., Bilocura I., Bersabal S., Panilagao RK.,
Toledo BR., Garrido E., et al. Effects of a comprehensive
structured patient education intervention
on disease-related knowledge and behaviour
change among people living with type 2 diabetes
in the Philippines. Frontiers in Rehabilitation Sciences.
2024; 5, 1374850.
- Kayhan SA., Nural N. Türkiye’de koroner arter
hastalarında kardiyak rehabilitasyon kapsamında
verilen web tabanlı eğitimin sağlıklı yaşam
tarzı davranışlarına ve yaşam kalitesine etkisi:
Randomize kontrollü bir çalışma. Hasta Eğitimi
ve Danışmanlığı. 2024; 19, 108082.
- Gedük EA. Hemşirelik mesleğinin gelişen rolleri.
Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2018; 5(2),
253-258.
- Açıkgöz G., Baykal U. Yasal Düzenlemeler
Çerçevesinde Hemşirelerin Mesleki Rolleri ve
Özerklik. Istanbul Kent University Journal of
Health Sciences. 2023;2(1), 29-34.
- Dülger Ş, Kafa Uluslararası hemşireler konseyi
(ICN) 2009-2018 temaları özelinde “küresel sorumluluk”
farkındalığı: Bursa Uludağ Üniversitesi
Tıp Fakültesi hastanesi hemşireleri [Yayımlanmamış
Doktora tezi]. Bursa: Uludağ Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıp Tarihi ve Etik Ana
Bilim Dalı; 2021.
- Özcan M., Ülker D. Uluslararası Hemşireler Konseyi
1937 Yılı Kongresi ve Türk Hemşireler Dergisi;
2014.
- Metin O., Ünal Ş. İçerik Analizi Tekniği: İletişim
Bilimlerinde ve Sosyolojide Doktora Tezlerinde
Kullanımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi. 2022;22(Özel Sayı 2), 273-294.
- Güngör DC., Yıldırım Y., Türeyen, A. Hemşirelikte
Kuram ve Modele Dayalı Hasta Eğitimi Araştırmalarının
Eğilimleri: Betimsel Bir İçerik Analizi.
Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi.
2023;5(9), 423-442.
- Erbaş N. Hemşirelik Sürecinde Hasta Öğretiminin
Önemi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2018;27(5),
358-364.
- Avcı A., Gün M. Web tabanlı eğitimin kardiyovasküler
hastalıkların yönetimine etkisi. Adnan
Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi
Dergisi. 2021;5(2), 389-403.
- Kavala A., Enç N. Kronik Böbrek Yetersizliği
Hastalarında Beslenme Eğitimi ve Alternatif
Yöntemlerin Önemi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi.
2022;17(1), 29-38.
- Yavuz ME., Gürsoy A. Kanser olan hastalara verilen
eğitimin öz bakıma etkisi. Ordu Üniversitesi
Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2021;4(2), 273-
279.
- Akdoğan E., Kaya E. Kronik Hastalığa Sahip
Olan Bireylere Bakım Veren Hasta Yakınlarının
Hastalık Süreci Yönetimine İlişkin Davranışlarının
İncelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi.
2022;25(2), 373-388.
- Durmuş SÇ. Views of Senior Nursing Students on
Patient Education. Social Sciences Studies Journal.
2022;24(4), 4800-4806.
- Yavuz ME., Gürsoy, A. Kanser Olan Hastalara Verilen
Eğitimin Öz Bakıma Etkisi. Ordu Üniversitesi
Hemşirelik Çalışmaları Dergisi. 2021;4(2), 273-
279.
- Bilgiç N. Kronik Böbrek Hastalıkları ile Diyaliz
Birimlerinde Hemşirelerin Maliyet-Etkililik ve
Verimliliğe Etkisi. Nefroloji Hemşireliği Dergisi.
2020;15(1), 23-29.
- Giardina JL., Embrey K., Morris K., Taggart M.
The Impact of Preoperative Education on Patients
Undergoing Elective Total Hip and Knee
Arthroplasty. Orthopaedic Nursing. 2020; 39(4),
218-224.
- Doğu Ö. Cerrahi girişim planlanan hastaların eğitim
gereksinimlerinin karşılanması ve eğitimin
hasta bireyin psikolojik hazırlığına etkisi. Düzce
Üniversitesi Sağlık Bilimleri̇ Enstitüsü Dergisi̇.
2013;3(3):10-13.
- Türkiye İstatistik Kurumu. Öğretim yılına göre
yükseköğretimde net okullaşma oranı, okul,
öğretim elemanı, öğrenci ve mezun sayısı. Erişim
adresi:https://data.tuik.gov.tr/Kategori/Get-
Kategori?p=Egitim,-Kultur,-Spor-ve-Turizm-105.
[Erişim tarihi: 10.12.2024].
- Türkiye İstatistik Kurumu. Hastane Sayılarının
illere göre dağılımı. Erişim adresi: https://data.
tuik.gov.tr/Search/Search?text=hastane. [Erişim
tarihi: 10.12.2024].
- Turgutkaya KE., Okyay P. Klinik araştırmalarda
randomizasyon. Halk Sağlığı Araştırma ve Uygulamaları
Dergisi, 2024;2(1), 10-13.
- Akan H. Deneysel çalışmalarda yanlılık kaynakları,
sorunları ve önlemler: iç geçerlilik. Türkiye
Klinikleri Dergisi, 2018;8-10.
- Ercüment Ş. Açık Bilim. Kronik hastalığı olan
hastaların hasta eğitimi alma durumları ve
aldıkları eğitimin hastalıkları üzerine etkisi.
Erişim adresi: acikbilim.yok.gov.tr. [Erişim tarihi:
10.09.2024].
- Yılmaz F., Tuna A., Karaaslan E. Nursing Intervention
on Prevention of Lymphedema After Breast
Cancer Surgery. Journal of Health Care and Rehabilitation,
2024; 3(3), 9-21.
- Karasu AU., Karataş L. Hasta Eğitimi Açısından
Lenfödem ile İlgili YouTube Videolarının Değerlendirilmesi:
Kapsamlı Bir İnceleme Assessing
YouTube Videos on Lymphedema for Patient
Education: A Comprehensive Evaluation. Turkiye
Klinikleri Journal of Physical Medicine and Rehabilitation
Sciences, 2024; 27(2), 135-43.
- Akbulut E., Kahraman BB. Koroner arter hastalığı
eğitim anketi-2: Türkçe geçerlilik ve güvenilirlik
çalışması. Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi,
2021;12(27), 26-35.
- Karaaslan E., Guner İ. Hastaların Ameliyat Sonrasındaki
Hareket Uyumunu Eğitim Vererek Arttırabilir
Miyiz?. Bingöl Üniversitesi Sağlık Dergisi,
2024;5(1), 125-133.
- Demirel S. Mastektomi̇ ameli̇yatı sonrası hasta
bakım yöneti̇mi̇nde yüksek gerçekli̇kli̇
si̇mülasyon eği̇ti̇mi̇ etki̇nli̇ği̇ni̇n değerlendi̇ri̇lmesi̇
[Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Trabzon: Avrasya Üni̇versi̇tesi̇; 2021.
- Koca A., Kanan N. Açık kalp ameliyatı öncesi
hasta eğitiminin anksiyete düzeyine etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi
Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı; 1998.
- Şendir M, Babadağ K. Total kalça protezi ameliyatı
öncesi hasta eğitiminin ameliyat sonrası
fiziksel uyum ve yaşam kalitesine etkisi.
Florence Ni̇ghti̇ngale Journal of Nursi̇ng.
2015;12(46):27-12.
- Akçin E. Yataklı tedavi kurumlarında hasta
eğitimine yönelik hemşirelik etkinlikleri.
Florence Nightingale Journal of Nursi̇ng.
2015;14(57):109-122.
- Atak SN. Hasta eğitiminin, hastaların bilgi düzeyine
kendi yönetme becerileri ile hastalığa yönelik
tutumlarına etkisi (tip 2 diyabet hastaları örneği)
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Ankara
Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü; 2006.
- Akçin Şenyuva E., Taşocak G. Hemşirelik eğitiminde
web tabanlı uzaktan eğitim uygulaması:
hasta eğitimi dersi örneği [Doktora tezi]. İstanbul
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik
Ana Bilim Dalı;2007.
- Babacan E., Alıcı Ulupınar S. Hemşirelerin hasta
eğitimi rol ve faaliyetlerine ilişkin düşünceleri
[Yayımlanmamış Doktora tezi]. İstanbul Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Ana
Bilim Dalı;2008.
- Büyükaşık Ö., Yıldız A. Koroner anjiyografi olacak
hastalarda sağlık eğitiminin anksiyete düzeyi
üzerine etkisi [Yayımlanmamış Doktora tezi].
İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı;
2008.
- Aygül NS., Alıcı Ulupınar S. Hastaların hemşirenin
hasta eğitimindeki rolüne yönelik görüşleri
[Yayımlanmamış Doktora tezi]. İstanbul: Marmara
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Anabilim Dalı; 2009.
- Nikrevan KD. Preoperatif hasta eğitiminin iyileşmeye
etkisi sistematik derleme ve meta analiz
çalışması [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi̇; 2024.
- Zenginler Y. Çuhadaroğlu Ç. Birebir hasta eğitiminin
CPAP uyumu üstüne etkisi [Yüksek lisans
tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Göğüs Hastalıkları ve Tüberkiloz Anabilim
Dalı, 2009.
- Göktay NB., Martin Clark P., Şencan MN. Assessment
of the impact of patient education on
adherence to antibiotic therapy in ambulatory
patients. [Unpublished dissertation]. Yeditepe
University, Institute of Health Sciences, Department
of Clinical Pharmacy; 2010.
- Yörükoğlu E. İzzettin FV. Fenil osteoporozlu
kadınlarda farmasötik bakım ihtiyaçlarının saptanması
ve alendronat tedavisinde hasta eğitimi
ve tedavi izleminin önemi [Yayımlanmamış Doktora
tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, Farmakoloji Ana Bilim Dalı;
2010.
- Bağdatlı AO., Dönmez A. Fibromyaljili hastalarda
tam banyo uygulaması, peloid paket uygulaması
ve hasta eğitimi ile sadece hasta eğitiminin etkinliğinin
karşılaştırılması [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Tıbbi Ekoloji ve Hidroklimatoloji Ana
Bilim Dalı; 2011.
- Canbazoğlu E. Salman YB. The role of ipad in
dentistry patient education and consultations
[Unpublished dissertation]. Bahçeşehir University,
Institute of Science, Computer Engineering
and Computer Science; 2013.
- Akdeniz, Ş. Özer Z. Kalp yetersizliği tanısı alan
hastalarda planlı hasta eğitiminin semptom
yönetimine etkisi. [Yayımlanmamış Doktora tezi].
Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
İç Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı;
2013.
- Demircan E. Yiğit F. Epidural sezaryende standart
ve planlanmış ameliyat öncesi hasta eğitiminin
anksiyete düzeyine etkisinin değerlendirilmesi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul:
Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Ana Bilim Dalı; 2014.
- Karakuş Z., Özer Z., Şat Bozucuk H. Akciğer
kanseri tanısı alan hastalarda web destekli hasta
eğitiminin semptom yönetimine ve yaşam kalitesine
etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
Akdeniz Üniversitesi / Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı; 2015.
- Çelik S., İzzettin FV. Varfarin kullanan hastaların
hasta eğitimi ve takibinde klinik eczacının rolü
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Marmara
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık
Anabilim Dalı; 2015.
- Şero M., Rabuş Ş. Eczacı tarafından verilen hasta
eğitiminin tip 2 diyabet hastalarının ilaç bilgi
düzeyine ve tedavi uyumcuna etkisinin incelenmesi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Klinik Eczacılık Anabilim Dalı; 2016.
- Tohumat ŞG. Kanan N. Ameliyat öncesi dönemde
hemşirelerin hasta eğitimi ve bilgilendirme
işlevini yapma durumu. [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri
Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
Dalı; 2016.
- Emir R., Öztekin SD. Koroner anjiyografi öncesi
hasta eğitiminin yaşam bulgularına etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul:
Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Anabilim Dalı; 2017.
- Müftüoğlu S.S. Atay Balkan İ. Diyabetik hastalarda
hasta eğitiminde eczacının rolü [Yayımlanmamış
Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Medipol
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık
Anabilim Dalı; 2017.
- Yılmaz Z., İzzettin FV. Eczacı tarafından verilen
farklı hasta eğitim tekniklerinin ve danışmanlık
hizmetlerinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış
Doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık
Anabilim Dalı; 2017.
- Yalçın M., Işıntaş Arık M. Patellofemoral ağrı
sendromunda hasta eğitiminin etkinliği [Yüksek
lisans tezi]. Kütahya: Sağlık Bilimleri Üniversitesi,
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon
Anabilim Dalı; 2018.
- Cengizhan Ş., Olgun N. Anjiyografi öncesi planlı
hasta eğitiminin durumluk, sürekli ve ölüm kaygısı
üzerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Gaziantep: Hasan Kalyoncu Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim
Dalı; 2018.
- Çiftçi B., Avşar G. Kronik kalp yetmezliğine yönelik
klinik rutine konulan hasta eğitiminin değerlendirilmesi
[Yayımlanmamış Doktora tezi]. Erzurum:
Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı;2018.
- Yılmaz F., Tuna A. Meme cerrahisi ile axiller lenf
nodu diseksiyonu geçirecek olan hastalara verilen
hasta eğitiminin lenf ödemi önlemeye etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Gaziantep:
Sanko Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; Cerrahi
Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı 2018.
- Özkul Özel H., Kaya H. Web tabanlı hasta eğitiminin
yaşam kalitesine etkisi: Kolostomi ve ileostomili
hasta eğitimi örneği. [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Hemşirelikte Eğitim
Ana Bilim Dalı; 2019.
- Uysal, A., Güneş Z. Perkütan koroner girişim sonrası
mobil destekli izlem ve sürekli hasta eğitiminin
hastalık yönetimine etkisi: Randomize kontrollü
çalışma [Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim
Dalı; 2019.
- Çakmak İ., Berk B. Akne tedavisi için renal replasman
tedavisi alan hastalarda hasta eğitimi ve ilaç
etkileşimleri [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
İstanbul: Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimlerii Enstitüsü,
Klinik Eczacılık Anabilim Dalı; 2019.
- Gencer A., Öz G. Videotorakoskopi yapılan hastalarda
multimedya destekli hasta eğitiminin postoperatif
ağrı ve anksiyete üzerine etkisi. [Yayımlanmamış
Tıpta Uzmanlık Tezi]. Afyonkarahisar
Sağlık Bilimleri̇ Üniversitesi̇, Tıp Fakültesi, Göğüs
Cerrahisi Anabilim Dalı; 2019.
- Beyaz Taşkın H., Durna Z., Hemşirelik öğrencilerinin
diyabetli hasta eğitimine ilişkin bilgi düzeylerinin
değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi]. İstanbul: Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç
Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı; 2019.
- Paylan Akkoç C., Orgun F. “Hasta eğitim materyali
değerlendirme aracı” nın Türkçe geçerlik ve güvenirlik
çalışması [Yüksek Lisans Tezi]. İzmir: Ege
Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte
Öğretim Anabilim Dalı; 2020.
- Ercümert Ş., Akdeniz M. Kronik hastalığı olan
hastaların hasta eğitimi alma durumları ve aldıkları
eğitimin hastalıkları üzerine etkisi [Yayımlanmamış
Tıpta Uzmanlık Tezi]. Antalya: Akdeniz
Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Ana
Bilim Dalı; 2020.
- Göçmen E., Omurtag ZG. Antihipertansif ilaç kullanan
hastaların hasta eğitimi, uyuncu ve hasta
takibinde klinik eczacının rolü. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Medipol Üniversitesi,
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Klinik Eczacılık Ana
Bilim Dalı; 2020.
- Savaş M. Kanser hastalarının opioid analjezik kullanımına
ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi ve
hasta eğitiminde klinik eczacının rolü. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Sağlık Bilimleri
Enstitüsü; 2020.
- Portakal A. Demonstrasyon yöntemiyle verilen
hasta eğitiminin ölçülü doz inhaler kullanım
başarısına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans
Tezi]. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü; 2021.
- Kaya A, Şendir M. Roper, Logan ve Tierney’in
hemşirelik modeline dayalı hasta eğitim programının
hemodiyaliz tedavisi alan bireylerin günlük
yaşam aktiviteleri ve öz-bakım gücüne etkisinin
değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. İstanbul: Hamidiye Sağlık Bilimleri̇
Enstitüsü; 2022.
- Atalay T. Yıldız Özer A., Üriner inkontinans hasta
eğitiminde solunum ve pelvik taban egzersiz
içeriğinin delphi yöntemi ile belirlenmesi. [Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul
Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü,
Kardiyopulmoner Fizyoterapi Rehabilitasyon Ana
Bilim Dalı; 2023.
- Özgenel Fİ., Tülek Z. İnflamatuar bağırsak
hastalığı olan bireylerde yorgunluğun yönetiminde
hasta eğitiminin etkisinin değerlendirilmesi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. İstanbul:
İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa, Lisansüstü Eğitim
Enstitüsü İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim
Dalı; 2023.
- ses kayıt yöntemi ile yapılan hasta eğitiminin anksiyete
düzeyine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek
lisans tezi]. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi̇,
Sağlık Bilimleri̇ Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim
Dalı; 2023.
- Arı D. Özgürsoy Uran BN. COVİD-19 geçiren hastaların
tele-tıp tabanlı hasta eğitiminin dispne ve
yorgunluğa etkisi: yarı deneysel çalışma. [Yüksek
lisans tezi]. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, İç Hastalıkları Hemşireliği Ana
Bilim Dalı; 2023.
- Kenç Z., Erkoç A. Miyokard infarktüsü geçiren diyabetli
bireylerde planlı hasta eğitiminin sağlıklı
yaşam biçimi davranışları ve diyabet öz yönetimi
üzerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi].
İstanbul: İstanbul Üniversitesi̇-Cerrahpaşa, İç
Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı; 2023.
- Özkan B., Toprak Ö, Covid-19 enfeksiyon öyküsü
olan ve henüz renal replasman tedavisi almayan
kronik böbrek yetmezliği hastalarında, prediyaliz
hasta eğitiminin COVID-19 hastalık seyri ve renal
fonksiyonlar üzerine olan etkisinin araştırılması
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Balıkesir
Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim
Dalı; 2023.
- Günay D., Tel Aydın H.Yapılandırılmış hasta eğitimi
ve telefonla hemşirelik izleminin biyolojik ajan
kullanan romatoid artrit tanılı bireylerin, öz-etkililik
durumu, ağrı ve hastalık aktivitesi düzeyine etkisi
[Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi]. Sivas Cumhuriyet
Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İç
Hastalıkları Anabilim Dalı; 2023.
- Oyuktaş M., Yıldız T. Koroner arter bypass greft
ameliyatı olacak hastalarda ameliyat öncesi verilecek
rutin hasta eğitimi ile video destekli mobilizasyon
eğitiminin ameliyat sonrası hareketlilik,
kaygı düzeyi ve ağrı üzerine etkisi: randomize
kontrollü çalışma. [Yayımlanmamış Yüksek lisans
tezi]. Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi̇, Sağlık
Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı;
2024