ANNE VE BEBEK DOSTU SEZARYEN

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 53 - 60, 21.04.2022

Rukiye Demir

Öz

Sezaryen, anne ve bebeğin hayatını kurtaran bir obstetrik müdahale, güvenli uygulanan bir cerrahi operasyon olmasına rağmen normal vajinal doğum ile karşılaştırıldığında çok daha fazla riskler taşımaktadır. Fakat vajinal doğumun güvenle gerçekleşmesinin mümkün olmadığı durumlarda veya vajinal doğumla maternal ve/veya fetal morbidite ve mortalitede artış riski olduğu durumlarda ve tıbbi gerekçelerle yapılan sezaryen, maternal ve perinatal mortalite ve morbiditeyi azaltmaktadır. Sezaryenin anne ve fetüs/yenidoğan sağlığı açısından risklerini ve olumsuz yönlerini az da olsa ortadan kaldırmak amacıyla, sezaryen uygulanması gerektiren durumda anneye her yönde (duygusal, fiziksel, bilgi gibi) destek ve bakım vererek, fiziksel ve psikolojik sağlığını gözetip, anne ve bebeğin en iyi imkanlar dahilinde bu süreci atlatmasını amaçlayan doğum yaklaşımı olan “Anne ve bebek dostu sezaryen” kavramı günümüzde konuşulmaya başlanmıştır. Bu derleme; anne ve bebek dostu sezaryen konusunu güncel literatür doğrultusunda incelemek amacıyla yazılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Anne, anne ve bebek dostu, bebek, doğum, sezaryen

MOTHER AND BABY FRIENDLY CESAREAN SECTION

Öz

Cesarean section, an obstetric intervention that saves the life of the mother and the baby, carries much more risks compared to normal vaginal delivery, although it is a safe surgical operation. However, cesarean section performed for medical reasons reduces maternal and perinatal mortality and morbidity in cases where it is not possible to perform vaginal delivery safely or when there is an increased risk of maternal and/or fetal morbidity and mortality with vaginal delivery. In order to eliminate the risks and negative aspects of cesarean section in terms of mother and fetus/newborn health, even if a cesarean section is required, by providing support and care in every way (emotional, physical, informational) to the mother, taking care of the physical and psychological health of the mother and the baby, The concept of "mother and baby friendly cesarean section", which is a birth approach that aims to overcome this process within the limits of possibilities, has started to be talked about today. This study was conducted to examine the subject of mother and baby-friendly cesarean section in line with the current literature.

Anahtar Kelimeler

Mother, mother and baby friend, baby, birth, cesarean section

Kaynakça

• Alonso, B.D., Silva, F.M.B., Latorre, M.R.D.O., Diniz, C.S.G., & Bick, D. (2017). Caesarean birth rates in public and privately funded hospitals: A cross-sectional study. Rev Saude Publica, 51, 1-10.
• Azami-Aghdash, A., Ghojazadeh, M., Dehdilani, N., Mohammadi, M., & Asl-Amin Abad, R. (2014). Prevalence and causes of cesarean section in Iran: systematic review and meta-analysis. Iranian Journal of Public Health, 43(5), 545-555.
• Başkaya, Y., & Sayıner, F.D. (2018). Sezaryen oranını azaltmaya yönelik kanıta dayalı ebelik uygulamaları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi, 25(1), 113-119.
• Betran, A.P., Ye, J., Moller, A.B., Zhang, J., Gülmezoglu, A.M., & Torloni, M.R. (2016). The increasing trend in caesarean section rates: global, regional and national estimates: 1990-2014. Plos One, 2, 1-12.
• Blagaić, V., Stanojević, M., & Jelčić, A.J. (2014). Amnion protective cesarean section--method for gentle delivery of preterm and/or VLBW neonates. Matern Fetal Neonatal Med, 27(4), 393-396. doi: 10.3109/14767058.2013.818119
• Christensen, L.F., & Overgaard, C. (2017). Are freestanding midwifery units a safe alternative to obstetric units for low-risk, primiparous childbirth? An analysis of effect differences by parity in a matched cohort study. BMC Pregnancy and Childbirth, 17, 1-10.
• Clapp, M.A., & Barth, W.H. (2017). The future of cesarean delivery rates in the United States. Clin Obstet Gynecol, 60, 829-839.
• Çoker, H. (2013). Anne-bebek-baba dostu sezaryen hikayesi. https://www.dogumakademisi.com /tr/blog/sezaryen/100/anne-bebek-baba-dostu-sezaryen-hikayesi--cokerh/25 adresinden 27.10.2021 tarihinde alınmıştır.
• Geem, V. (2014-2015). Gentle cesareans: The humane future of surgical delivery. Voices in Bioethics, 1. doi: 10.7916/vib.v1i.6628
• Jackie, T. (2015). Gentle cesarean delivery. The Journal of Perinatal & Neonatal Nursing, 29(4), 267-269. doi: 10.1097/JPN.0000000000000130
• Jackson, S., & Gregory, K.D. (2015). Management of the first stage of labor: Potential strategies to lower the cesarean delivery rate. Clinical Obstetrics and Gynecology, 58(2), 217- 226.
• Kamath, B.D., Todd, J. K., Glazner, J.E., Lezotte, D., & Lynch, A.M. (2013). Neonatal outcomes after elective cesarean delivery. Obstet Gynecol, 113(6), 1231–1238.
• Karabel, M.P., Demirbaş, M., & İnci, M.B. (2017). Türkiye’de ve Dünya’da değişen sezaryen sıklığı ve olası nedenleri. Sakarya Tıp Dergisi, 7(4), 158-163.
• Magee, S.R., Battle, C., Morton, J., & Nothnagle, M. (2014). Promotion of family-centered birth with gentle cesarean delivery. J Am Board Fam Med, 27(5), 690-3. doi: 10.3122/jabfm.2014.05.140014
• Mercier, R., & Durante, J. (2018). Physician and nurse perceptions of gentle cesarean birth. The American Journal of Maternal/Child Nursing, 43(2), 97-104. doi: 10.1097/NMC.0000000000000404
• Olgaç, Z., & Karaçam, Z. (2017). Doğum ve kadın hastalıkları alanında çalışan hemşire, ebe ve hekimlerin anne-dostu doğum uygulamalarına ilişkin görüşleri. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 25(3), 153-165.
• Onsea, J., Bijnens, B., Damme, S.V., & Mieghem, T.V. (2018). Exploring parental expectations and experiences around "gentle" and "standard" caesarean section. Gynecol Obstet Invest, 83(5), 437-442. doi: 10.1159/000481284
• Robson, S.J., & de Costa, C.M. (2017). Thirty years of the World Health Organization’s target caesarean section rate: Time to move on. Med J Aust, 206(4), 181-185.
• Sandall, J., Soltani, H., Gates, S., Shennan, A., & Devane, D. (2016). Midwife‐led continuity models versus other models of care for childbearing women. The Cochrane Library, 4, 1-73.
• Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2020). Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2019 Haber Bülteni. https://sbsgm.saglik.gov.tr/Eklenti/39024/0/haber-bulteni-2019pdf.pdf adresinden 30.10.2021 tarihinde alınmıştır.
• Tan, J.K.H., Tan, E.L., Kanagalingan, D., & Tan, L.K. (2015). Rational dissection of a high institutional cesarean section rate: An analysis using the robson ten group classification system. J Obstet Gynaecol Res, 41, 534-539.
• Organisation for Economic Cooperation and Development. (OECD). (2017). Health at a Glance 2017 OECD Indicators. https://www.oecd.org/els/health-systems/Health-at-a-Glance-2017-Chartset.pdf adresinden 23.10.2021 tarihinde alınmıştır.
• Turamanlar, O., & Songur, A. (2014). Sezaryen ameliyatının tarihsel gelişimine anatomik açıdan bakış. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 4(2), 8-12.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırmaları, Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri. (2018). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Çalışması 2018. http://www.hips.hacettepe.edu.tr /tnsa2018/rapor/TNSA_2018_ileri_analiz_raporu.pdf adresinden 24.10.2021 tarihinde alınmıştır.
• Vural, G., & Erenel, A.Ş. (2017). Doğumun medikalizasyonu neden artmıştır, azaltabilir miyiz? Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4, 76-83.
• World Health Organization. (WHO). (2015). WHO statement on Caesarean Section Rates 2015. http://www.who.int/reproductivehealth/publications/maternal_perinatal_health/csstatement/en/ adresinden 25.10.2021 tarihinde alınmıştır.