Jules Verne'den Bir Osmanlı Hicvi: İnatçı Keraban

Yıl 2008, Cilt: 8 Sayı: 2, 59 - 67, 15.03.2016

Nezahat Özcan

Öz

Jules Verne’nin 1883 yýlýnda yayýmlanan Ýnatçý Keraban romaný, II. Mahmut
devrinde yaþayan bir Osmanlý’nýn yeniliklere ayak diremesini olumsuz bir bakýþ açýsýyla
anlatýr. Bu makalede, romanýn vakasý ve bu bakýþ açýsý üzerinde durulacaktýr. Jules Verne’i, Türk okuyucular macera ve bilim kurgu türünde yazdýðý romanlarýyla tanýr. Onun, dilimize farklý bir adla da çevrilmiþ olan iki ciltlik Ýnatçý Keraban romaný (Koz, 2002, s.158), macera türünün bir örneði gibi görülebilir. Ancak olay örgüsüne dikkatle bakýldýðýnda, yazarýn macerayý, Osmanlý’yý hicvetmek için bir araç olarak kullandýðý 1 görülmektedir. 1883 yýlýnda yayýmlanan romanýn baþkahramaný, tütün tüccarý Keraban Aða’dýr. Romanýn batýlý iki kahramaný Hollandalý tütün tüccarý Van Mitten ile onun uþaðý Bruno, Keraban Aða’yý ziyaret etmek üzere Ýstanbul’a gelmiþlerdir. Jules Verne, Ýnatçý Keraban romanýnda, bu iki yabancý kahramanýn bakýþ açýsýný Osmanlý’yý hicvetmede kullanýr.

Anahtar Kelimeler

Jules Verne, Ýnatçý Keraban, Osmanlý

AN OTTOMAN SATIRE BY JULES VERNE: KERABAN THE INFLEXIBLE

Öz

The novel of Jules Verne named Keraban the inflexible published in 1883 tells
about insistant negative point of view against the revolution of an Ottoman living during
the time of II. Mahmut. This article will discuss the above mentioned event of the novel and
the approach

The novel of Jules Verne named Keraban the inflexible published in 1883 tells about insistant negative point of view against the revolution of an Ottoman living during the time of II. Mahmut. This article will discuss the above mentioned event of the novel and the approach

Anahtar Kelimeler

Jules Verne, Keraban the Inflexible, Ottoman

Kaynakça

• Altuniþ-Gürsoy, B. (2000), Hayrullah Efendi Avrupa Seyahatnamesi, Ankara: Kültür Bakanlýðý Yayýnlarý.
• Andý, M. F. (2000), “Türk Edebiyatýnda Jules Verne Tercümeleri ”, Edebiyat Araþtýrmalarý I, Ýstanbul: Kitabevi Yayýnlarý.
• Baðcý, S. - Çaðman, F. - Renda, G. - Tanýndý, Z. (2006), Osmanlý Resim Sanatý, Ýstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlýðý Yayýnlarý.
• Boppe, A. (1998), XVIII. Yüzyýl Boðaziçi Ressamlarý, Çev. : N. Yücel – Celbiþ, Ýstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A. Þ.
• Eyuboðlu, S. (2000), mavi I-II, Ýstanbul: Ýþ Bankasý Yayýnlarý.
• Ýrepoðlu, G. (1999), Levnî Painting Poetry Colour, Ýstanbul: Rebuplic of Turkey Mýnýstry of Culture.
• Koz, M. S. (2000), “Jules Verne’nin Türkçedeki Serüveni / Seçme Jules Verne Kaynakçasý”, kitap-lýk, (44), Kasým-Aralýk: 151-160.
• Ortaylý, Ý. (1995), Ýmparatorluðun En Uzun Yüzyýlý, Ýstanbul: Hil Yayýnlarý.
• Parla, J. (1985), Efendilik, Þarkiyatçýlýk, Kölelik, Ýstanbul: Ýletiþim Yayýnlarý.
• Tez, Z. (2008), Otomatlar Mekanik Oyuncaklar Tarihi, Ýstanbul: Doruk Yayýnlarý.
• Wheatcroft, A. (2004), Korkunç Türk Batý’nýn Gözüyle Osmanlý, Ýstanbul: aykýrý tarih.
• Verne, J. (2002), Ýnatçý Keraban, II Cilt, (Çev. : N. Özyýldýrým), Ýstanbul: Ýthaki Yayýnlarý. “Surname-i Vehbi” (Resim 1) http://www.os-ar.com/levni/ (13.10.2008) “The Illustrated Jules Verne” (Resim 2) http://jv.gilead.org.il/rpaul/Keraban-le-tetu/ (13.10.2008)
• “The Works of Jules Verne” (Resim 3) http://epguides.com/djk/ Jules Verne/works.shtml (24.01.2007)