GELİŞİMSEL YETERSİZLİĞİ OLAN BİREYLERE YABANCI KİŞİLERDEN KORUNMA BECERİLERİNİN ÖĞRETİMİNE İLİŞKİN ARAŞTIRMALARIN İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 3, 1350 - 1368, 19.09.2017

Metehan Kutlu , Onur Kurt

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.31178-338835

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı Fen Bilimleri öğretmenlerinin sosyal adalet ve eşitlik kavramlarına ilişkin düşüncelerini belirlemektir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntem olarak belirlenmiştir. Bu amaçla, geliştirilmiş olan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile öğretmenlere sosyal adalet ve eşitlik kavramlarına ilişkin olarak altı soru yöneltilmiştir. Araştırma kapsamında Türkiye’nin yedi bölgesinin her birinden iki fen bilimleri öğretmeni olmak üzere toplam 14 öğretmen ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde nitel araştırma analiz tekniklerinden içerik analizi kullanılmıştır. Elde edilen verilere göre Fen Bilimleri öğretmenlerinin %92.86’sı Türkiye’de Fen Bilimleri dersi kapsamında sosyal adaletin olmadığını ve öğretmenlerin tamamı dersin öğretimi kapsamında eşitlik olmadığı görüşünü ortaya koymuşlardır. Fen bilimleri eğitiminde sosyal adalet ve fırsat eşitliği kavramları ile ilgili olarak öğretmenlere lisans eğitimleri sırasında bu kapsamda dersler verilmesi öneriler arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Eşitlik, fen bilimleri, nitel araştırma

Kaynakça

• Agran, M., Krupp, M., Spooner, F. ve Zakas T. L. (2012). Asking students about the importance of safety skills instruction: A preliminary analysis of what they think is important. Research ve Practice for Persons with Severe Disabilities, 37, 45-52.
• Akmanoğlu, N. ve Tekin-İftar, E. (2011). Teaching children with autism how to respond to the lures of strangers. Autism: The International Journal of Research and Practice, 15, 205-222.
• Bergstrom, R., Najdowski, A. J. ve Tarbox, J. (2014). A systematıc replication of teaching children wıth autism to respond appropriately to lures from stranger. Journal of Applied Behavior Analysis, 47, 1-5.
• Beyazıt, U. ve Bütün-Ayhan, A. (2015). Türkiye’de yapışmış çocuğun mağdur olduğu cinsel istismar olgularını konu alan bilimsel çalışmaların incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 31, 443-453.
• Collins, B. C., Wolery, M., ve Gast, D. L. (1991). A survey of safety concerns for students with special needs. Education and Training in Mental Retardation, 26, 305–318.
• Collins, B. C., Schuster, J. W. ve Nelson, C. M. (1992). Teaching a generalized response to the lures of strangers to adult with severe handicaps. Exceptionality, 3, 67-80.
• Doughty, H. A. ve Kane, L. M. (2010). Teaching abuse-protection skills to people with intellectual, disabilities: A review of the literature. Research in Developmental Disabilities, 31, 331-337.
• Egemo-Helm, K., Miltenberger, R. G., Knudson, P., Finstrom, N., Jostad, C., Johnson, B. (2007). An evaluation of in situ training to teach sexual abuse prevention skills to women with mental retardation. Behavioral Interventions, 22, 99-119.
• Erbaş, D. (2012). Güvenirlik. E. Tekin-İftar (Ed.), Eğitim ve davranış bilimlerinde tek-denekli araştırmalar içinde (s. 109-128). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
• Gast, D. L., Collins, B. C., Wolery, M. ve Jones, R. (1993). Teaching preschool children with disabilities to respond to the lures of strangers. Exceptional Children, 59, 301-311.
• Gunby, K. V., Carr, J. E. ve Leblanc, L. A. (2010). Teaching abduction-prevention skills to children wıth autism. Journal of Applied Behavior Analysis, 43, 107-112.
• Gunby, K. V. ve Rapp, J. T. (2014). The use of behavioral skills training and in situ feedback to protect children with autism from abduction lures. Journal of Applied Behavior Analysis, 47, 856-860.
• Hershkowitz, I., Lam, M. E. ve Horowitz, D. (2007). Victimization of children with disabilities. American Journal of Orthopsychiatry, 77, 629–635.
• Holcombe, A., Wolery, M. ve Katzenmeyer, J. (1995). Teaching preschoolers to avoid abduction by strangers: Evaluation of maintenance strategies. Journal of Child and Family Studies, 2, 177–191.
• Horner-Johnson, W. ve Drum, C. E. (2006). Prevalence of maltreatment of people with intellectual disabilities: A review of recently published research. Mental Retardation and Developmental Disabilities Research Reviews, 12, 57–69.
• Johnson, B. M., Miltenberger, R. G., Egemo-Helm, K., Jostad, C. M., Flessner, C. ve Gatheridge, B. (2005). Evaluation of behavior skills training for teaching abduction-prevention skills to young children. Journal of Applied Behavior Analysis, 38, 67-78.
• Kim, Y. (2010). Personal safety programs for children with intellectual disabilities. Education and Training in Autism and Developmental Disabilities, 45, 312-319.
• Kutlu, M. (2016). Otizmli bireylere yabancılardan korunma becerilerinin öğretiminde sosyal öykülerin yalnız sunumuyla video modelle birlikte sunulmasının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Ledbetter-Cho, K., Lang, R., Davenport, K., Moore, M., Lee, A., O’Reilly, M., Watkins, L. ve Falcomata, T. (2016). Behavioral skills training to improve the abduction-prevention skills of children with autism. Behavior Analysis Practice, 9, 266-270.
• Lumley, V. A., Miltenberger, R. G., Long, E. S., Rapp, J. T. ve Roberts, J. A. (1998). Evaluation of a sexual abuse prevention program for adults with mental retardation. Journal of Applied Behavior Analysis, 31, 91-101.
• Matson, J. L. (1984). Talking about the best kept secret: Sexual abuse and children with disabilities. The Exceptional Parent, 14, 15–20.
• Mazzucchelli, T. G. (2001). Feelsafe: A pilot study of a protective behaviours programme for people with intellectual disability. Journal of Intellectual and Developmental Disabilities, 26, 115–126.
• Mechling, L. C. (2008). Thirty year review of safety skill instruction for persons with intellectual disabilities. Education and Training in Developmental Disabilities, 43, 311–323.
• Miltenberger, R. G., Roberts, J. A., Ellingson, S., Galensky, T., Rapp, J. T., Long, E. S., ve Lumley, V. A. (1999). Training and generalization of sexual abuse prevention skills for women with mental retardation. Journal of Applied Behavior Analysis, 32, 385–388.
• Miltenberger, R. G. (2008). Teaching safety skills to children: Prevention of firearm ınjury as an exemplar of best practice in assessment, training, and generalization of safety skills. Behavior Analysis in Practice, 1, 30-36.
• NCIC Missing Person and Unidentified Person Statistics for (2014). 16 şubat 2016 tarihinde http://www.fbi.gov adresinden alınmıştır.
• Öztop, D. B. ve Özcan, Ö. Ö. (2010). Cinsel istismar vakalarının sosyo demografik ve klinik özelliklerinin değerlendirilmesi. New/Yeni Symposium Journal, 48, 270-276.
• Sobsey, D. (1994). Violence and abuse in the lives of people with disabilities: The end of silent acceptance. Baltimore, MD: Paul H. Brookes.
• Sobsey, D. ve Doe, T. (1991). Patterns of sexual abuse and assault. Sexuality and Disability, 9, 243–259.
• Sullivan, P. M. ve Knutson, J. F. (2000). Maltreatment and disabilities: A population based epidemiological study. Child Abuse and Neglect, 24, 1257–1273.
• Stromsness, M. M. (1993). Sexually abused women with mental retardation: Hidden victims, absent resources. Women and Therapy, 14, 139–152.
• Summers, J., Tarbox, J., Findel-Pyles, R. S., Wilke, A. E., Bergstrom, R. ve Williams, W. L. (2011). Teaching two household safety skills to children with autism. Research in Autism Spectrum Disorders, 5, 629-632.
• Summers, J. (2008). Teaching children with autism to respond appropriately to a doorbell and the presence of dangerous chemicals in the home. Yüksek Lisans Tezi. Nevada: University of Nevada.
• Süzer, T. (2015). Otizm spektrum bozukluğu olan bireylere cinsel istismardan korunma becerilerinin öğretiminde sosyal öykü yönteminin etkililiği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Taner, Y. ve Gökler, B. (2004). Çocuk istismarı ve ihmali: Psikiyatrik yönleri. Hacettepe Tıp Dergisi, 35, 82-86.
• Tekin-İftar, E. (2012). Çoklu başlama düzeyi modelleri. E. Tekin-İftar (Ed.), Eğitim ve davranış bilimlerinde tek-denekli araştırmalar içinde (s. 181-211). Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
• Tharinger, D., Horton, C. B., ve Millea, S. (1990). Sexual abuse and exploitation of children and adults with mental retardation and other handicaps. Child Abuse and Neglect, 14, 301–312.
• Watson, J. D. (1984). Talking about the best kept secret: Sexual abuse and children with disabilities. The Exceptional Parent, 14, 15–20.
• Watson, M., Bain, A. ve Houghton, S. (1992). A preliminary study in teaching self-protective skills to children with moderate and severe mental retardation. The Journal of Special Education. 26, 181-194.
• Wilson, C., Seaman, L., ve Nettelbeck, T. (1996). Vulnerability to criminal exploitation: influence of interpersonal competence differences among people with mental retardation. Journal of Intellectual Disability Research, 40, 8–16.
• Wolery, M., Bailey, D. B. ve Sugai, G. M. (1988). Effective teaching: Principles and procedures of applied behavior analysis with exceptional students. Boston: Ally ve Bacon.
• Verdugo, M. A., Bermejo, B. G. ve Fuertes, J. (1995). The maltreatment of intellectually handicapped children and adolescents. Child Abuse and Neglect, 19, 205–215.
• Zager, D. ve Shamow, N. (2005). Teaching students with autism spectrum disorder. D. Zager (Ed.), Autism spectrum disorders içinde (s. 295-327). Mahwah, N.J: Lawrence Erlbaum Associate.
• www.icmec.org (Erişim Tarihi: 18.01.2016)
• www.tbmm.gov.tr (Erişim Tarihi: 16.02.2016)
• www.acf.hhs.gov (Erişim Tarihi: 16.02.2017)
• www.nctsn.org (Erişim Tarihi: 16.02.2016)
• www.meb.gov.tr (Erişim Tarihi: 19.02.2017)