Tga Stratejisinin Genel Biyoloji Laboratuvar Uygulamalarında Etkililiğine İlişkin Bir Araştırma

Yıl 2017, Cilt: 17 Sayı: 4, 2014 - 2035, 08.12.2017

Nevin Kozcu Çakır Gökhan Güven Oğuz Özdemir

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2017.17.32772-363988

Cited By: 7

Öz

Bu
araştırmada, Genel Biyoloji Laboratuvar Uygulamaları-II dersinin bazı
konularının “Tahmin-Gözlem-Açıklama (TGA)” stratejisi ile yürütülmesinin Fen
Bilgisi Öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerine ve akademik
başarılarına etkisi incelenmiştir. Çalışma, karma araştırma modeli şeklinde
desenlenmiştir. Araştırma, 2015-2016 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Muğla
Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim
Dalı 2. sınıfta öğrenim gören ve gerçekleştirilen tüm deneylere katılan Fen
Bilimleri Öğretmen Adayları (N:58) üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada veriler,
laboratuvar uygulamaları boyunca her bir deney için “TGA formu” ve “Kazanım
Testi”nin kullanılması ile toplanmıştır. TGA formundan elde edilen veriler,
frekans ve yüzdelik değerlikleri hesaplanarak tablo ve grafikler hâlinde
sunulmuştur. Kazanım testlerinden elde edilen veriler, bağımlı gruplar için
t-testi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, TGA stratejisine dayalı
olarak gerçekleştirilen Genel Biyoloji Laboratuvar etkinliklerinin, öğretmen
adaylarının tahmin, gözlem ve açıklama bilimsel süreç becerilerini haftalık
olarak geliştirdiği ve akademik başarılarını olumlu yönde etkilediği ortaya
konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, bilimsel süreç becerileri, laboratuvar uygulamaları

Kaynakça

• Akamca, G. Ö., & Hamurcu, H. (2009). Analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem-açıklama teknikleriyle desteklenmiş fen ve teknoloji eğitimi. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(4), 1186-1206.
• Akgün, A., Tokur, F., & Özkara, D. (2013). TGA stratejisinin basınç konusunun öğretimine olan etkisinin incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 348-369.
• Anagün, Ş., & Yaşar, Ş. (2009). İlköğretim beşinci sınıf fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 8(3), 843-865.
• Anonymus, (2016). www.OECD.org/Pisa.
• Arı, E., & Bayram, H. (2011). Yapılandırmacı yaklaşım ve öğrenme stillerinin laboratuvar uygulamalarında başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. İlköğretim Online, 10(1), 311-324.
• Ayas, A., Coştu, B., Çalık, M., Karataş, F. Ö., & Ünal, S. (2005). Fen öğretmen adaylarının çözelti hazırlama ve laboratuvar malzemelerini kullanma yeterliliklerinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 65-75.
• Aydoğdu, B., & Ergin, Ö., (2008). Fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı deney tekniklerinin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkileri. Ege Eğitim Dergisi, 9(2), 15-36.
• Bağcı-Kılıç, G., Haymana, F., & Bozyılmaz, B. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji öğretim programı’nın bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 52-63.
• Ballı, A.G., & İnke, H. (2017). PISA anketi 2015 sonuçlarından yola çıkarak Türkiye’de eğitimin son 20 yıl için bir değerlendirmesi. V. Anadolu Internaitonal Conference in Economics, May 11-13, 2017, Eskişehir, Turkey.
• Bilen, K., & Aydoğdu, M. (2012). Tahmin et-gözle-açıkla (tga) stratejisine dayalı laboratuvar uygulamalarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve bilimin doğası hakkındaki düşünceleri üzerine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 49-69.
• Bilen, K., & Aydoğdu, M. (2010). Bitkilerde fotosentez ve solunum kavramlarının öğretiminde tga (tahmin et-gözle-açıkla) stratejilerinin kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 179-194.
• Bilen, K., & Köse, S. (2012a). Kavram öğretiminde etkili bir strateji tga (tahmin et-gözle-açıkla) “bitkilerde madde taşınımı”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, 21-42.
• Bilen, K., & Köse, S. (2012b). Yapılandırmacı öğrenme teorisine dayalı etkili bir strateji: tahmin-gözlem-açıklama (tga) “bitkilerde büyüme ve gelişme”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 123-136.
• Bilen, K., Köse, S., & Uşak, M. (2011). Tahmin et-gözle-açıkla (tga) stratejisine dayalı laboratuvar uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının osmoz ve difüzyon konusunu anlamalarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 115-127.
• Bilen, K., Özel, M., & Köse, S. (2016). Using action research based on the predict-observe-explain strategy for teaching enyzymes. Turkish Journal of Education, 5(2), 72-81.
• Bozdoğan, A. E., Taşdemir, A., & Demirbaş, M. (2006). Fen bilgisi öğretiminde işbirlikli öğrenme yönteminin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerini geliştirmeye yönelik etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(11), 23-36.
• Burns, J. C., Okey, J. R., & Wise, K. C. (1985). Development of an integrated process skills test (TIPS II). Journal of Research in Science Teaching, 22(2), 169-177.
• Büyüköztürk, Ş, Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: PegemA Akademi Yayıncılık.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: desen ve analiz. (Çev. Ahmet Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Cinici, A., & Demir, Y. (2013). Teaching through cooperative poe tasks: a path to conceptual change. The Clearning House: A Journal of Educational Strategies, 86(1), 1-10.
• Cresswell, J. W., & Clark, L. P. (2015). Karma yöntem araştırmaları tasarımı ve yürütülmesi. (Çev. Yüksel Dede ve Selçuk Beşir Demir). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Driver, R., & Bell, B. (1986). Students’ thinking and learning of science: a constructivist view. School Science Review, 67, 443-456.
• Güven, E. (2014). Tahmin-gözlem-açıklama destekli proje tabanlı öğrenme yönteminin çevre sorunlarına yönelik tutum ve davranışlara etkisi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 25-36.
• Harman, G. (2014). Hücre zarından madde geçişi ile ilgili kavram yanılgılarının tahmin-gözlem-açıklama yöntemiyle belirlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 11(4):81-106.
• Hsu, C. Y., Tsai, C. C., & Liang, J. C. (2011). Facilitating preschoolers’ scientific knowledge construction via computer games regarding light and shadow: the effect of the prediction-observation-explanation (poe) strategy. Journal Science Education Technol, 20, 482-493.
• Kanlı, U., & Yağbasan, R. (2008). 7E modeli merkezli laboratuvar yaklaşımının öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerini geliştirmedeki yeterliliği. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 91-125.
• Karaer, H. (2007). Yapılandırmacı öğrenme teorisine dayalı bir laboratuvar aktivitesi (kromotografi yöntemi ile mürekkebin bileşenlerine ayrılması). Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(2), 591-602.
• Karatekin, P., & Öztürk, M. (2012). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının genel biyoloji laboratuvarında tga tekniğiyle işlenmiş “hücre ve dokular” ünitesinin öğrencilerin başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. CBÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1-2), 111-137.
• Kartal-Taşoğlu, A. (2009). Fizik eğitiminde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve problem çözme tutumlarına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Kearney, M., & Treagust, D. F. (2000). An investigation of the clasroom use of prediction-observation-explanation computer tasks designed to elicted and promote discusssion of students’ conception of force and motion. The Annual Meeting of The National Association for Research in Science Teaching. New Orleans, USA: 28-31, 2000.
• Kearney, M., & Treagust, D. F. (2001). Constructivism as a referent in the design and develeopment af a computer program using interactive digital video to enhance learning in physics. Australasian Journal of Educational Technology, 17(1), 64-79.
• Kearney, M., Treagust, D. F., Yeo, S., & Zadnik, M. G. (2001). Student and teacher perception of the use of multimedia supported predict-observe-explain tasks to probe understanding. Research in Science Education, 31(4), 589-615.
• Kırılmazkaya, G., & Kırbağ-Zengin, F. (2015). Tahmin et-gözle-açıkla yönteminin ortaokul öğrencilerinin akademik başarılarına ve fene karşı tutumlarına etkisinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(41), 975-981.
• Kim, M., & Tan, A. L. (2010). Rethinking difficulties of teaching inquiry-based practical work: Stories form elementary pre-service teachers. International Journal of Science Education, 33, 1-22.
• Kocakülah, A., & Savaş, E. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının deney tasarlama ve uygulama sürecine ilişkin görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1).
• Koray, Ö., Köksal, M. S., Özdemir, M., & Presley, A. İ. (2007). Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelli laboratuvar uygulamalarının akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. İlköğretim Online, 6(3), 377-389.
• Köse, S., Costu, B., & Keser, Ö. F. (2003). Fen konularındaki kavram yanılgılarının belirlenmesi: tga yöntemi ve örnek etkinlikler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 43-53.
• Liew, C. W., & Treagust, D. F. (1995). A predict-observe-explain teaching sequence for learning about students’ understanding of heat and expansion of liquids. Australian Science Teachers Journal, 41(1), 68-71.
• Liew, C. W., & Treagust, D. F. (1998). The effectiveness of predict-observe-explain tasks in diagnosing students’ understanding of science and in identifying their levels of achievement. The Annual Meeting of The American Educational Research Association. San Diego, Ca: 13-17 April 1998.
• MEB (2005). Milli eğitim bakanlığı talim ve terbiye kurulu başkanlığı fen ve teknoloji dersi programı. Ankara.
• MEB (2013). Milli eğitim bakanlığı talim ve terbiye kurulu başkanlığı ilköğretim kurumları (ilkokullar ve ortaokullar) fen bilimleri dersi programı. Ankara.
• Matson, J. O., & Parson, S. (2006). Minsconceptions about the nature of science, inquiry-based instruction and constructivism: creating confusion in science classroom. Electronic Journal of Literacy through Science, 5(6), 1-10.
• Mısır, N., & Saka, A. Z. (2012a). Fizik öğretiminde elektriksel iş ve ısı konusunda tahmin et- gözle- açıkla yöntemine dayalı olarak geliştirilen etkinlik uygulaması. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Niğde: 27-30 Haziran 2012.
• Mısır, N., & Saka, A. Z. (2012b). Fizik öğretiminde iletkenlik sığası konusunda tga yöntemine dayalı olarak gerçekleştirilen etkinliklerin uygulanması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3), 305-313.
• Moore, J. E. (2003). The art of sorting using team venn diagrams to learn science process skills. Science Activites, 39(4), 17-21.
• National Research Council (NRC), (1997). National science education standards. Washington, DC: National Academy Press.
• National Science Teachers Association (NSTA), (2007). NSTA position statement: induction programs for the support and development of beginning teachers of science.
• Ostlund, K. (1998). What research says about science process skills: how can teaching science process skills improve student performance in reading, language arts and mathematics? Electronic Journal of Science Education, 2(4).
• Özdemir, H., Köse, S., & Bilen, K. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının kavram yanılgılarını gidermede tahmin et-gözle-açıkla stratejisinin etkisi: asit–baz örneği. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Niğde: 27-30 Haziran 2012.
• Özyılmaz, G. A. (2008). İlköğretimde analojiler, kavram karikatürleri ve tahmin-gözlem-açıklama teknikleri ile desteklenmiş fen ve teknoloji eğitiminin öğrenme ürünlerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Palmer, D. (1995). The Poe in The primary school: an evaluation. Research in Science Education, 25(3), 323-332.
• Russell, D. W., Lucas, B. K., & McRobbie, C. J. (2004). Role of the microcomputer-based laboratory display in supporting the construction of new understandings in thermal physics. Journal of Research in Science Teaching, 41(2), 165-185.
• Sünkür-Öner, M., Arıbaş, S., İlhan, M., & Sünkür, M. (2012). Tahmin et-gözle-açıkla yöntemi ile desteklenmiş yansıtıcı düşünmeye dayalı etkinliklerin 7. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 25-35.
• Sünkür-Öner, M., İlhan, M., & Sünkür, M. (2013). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin ısı ve sıcaklık konularındaki kavram yanılgılarının giderilmesinde tahmin-gözle-açıkla (tga) yönteminin etkisi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(4), 519-534.
• Şahbaz, Ö. (2010). İlköğretim 5. sınıf fen ve teknoloji dersinde kullanılan farklı yöntemlerin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, problem çözme becerileri, akademik başarıları ve hatırda tutma üzerine etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Şimşek Laçin, C. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji ders kitaplarındaki deneyleri bilimsel süreç becerileri açısından analiz edebilme yeterlilikleri. İlköğretim Online, 9(2).
• Tao, P. K., & Gunstone, R. F. (1999). The process of conceptual change in force and motion during computer-supported physics instruction. Journal of Research in Science Teaching, 36(7), 859-882.
• Tekin, S. (2008a). Kimya laboratuvarının etkililiğinin aksiyon araştırması yaklaşımıyla geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16 (2), 567-576.
• Tekin, S. (2008b). Tahmin-gözlem-açıklama stratejisinin fen laboratuvarında kullanımı: kükürtün molekül kütlesi nedir? Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi 10(2),173-184.
• Temel, S., & Morgil, İ. (2007). Kimya eğitiminde laboratuvarda problem çözme uygulamasının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine ve mantıksal düşünme yeteneklerine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 89-97.
• Tokur, F., Duruk, Ü., & Akgün, A. (2014). TGA etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çiçekli bitkilerin büyüme ve gelişmesi ile ilgili sahip oldukları kavram yanılgılarının giderilmesine etkisi. Route Educational & Social Science Journal, 1(1), 68-80.
• White, R., & Gustone, R. (1992). Probing understanding. London ve New York: The Falmer Press.
• Wu, Y. T., & Tsai, C. C. (2005). Effects of constructivist-oriented instruction on elementary school students’ cognitive structures. Journal of Biological Education, 39(3), 113-119.
• Yamak, H., Bulut, N., & Dündar, S. (2014). 5. sınıf öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ile fene karşı tutumlarına fetemm etkinliklerinin etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 249-265.
• Yavuz, S., & Çelik, G. (2013). The effect of predict-observe-explain (poe) technique on the misconceptions of prespective elementary teachers about the gases. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 1,1-20.
• Yıldırım, N., & Maşeroğlu, P. (2016). Kimyayı günlük hayatla ilişkilendirmede tahmin-gözlem-açıklamaya dayalı etkinlikler ve öğrenci görüşleri. Turkish Online Journal of Qulitative Inquiry, 7(1), 117-145.