ÖĞRETMEN ADAYLARINDA KÜLTÜREL VE DOĞAL MİRASI KORUMA BİLİNCİNİ GELİŞTİRMEK ÜZERE YAPILMIŞ ÖRNEK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 4, 2408 - 2427, 28.12.2018

Azize Aktaş Yasa

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.41844-466879

Öz

Kültürel ve doğal
mirasın korunması ve yaşatılması çerçevesinde tarihî ve doğal çevrenin günümüz
yaşantısı ile bütünleştirilerek geleceğe aktarılması önemli bir yer
tutmaktadır. Kültür varlıkları tarihî, ekonomik, estetik ve belge değerlerinin
yanı sıra kent kimliklerinin oluşmasındaki belirleyici rolleri sebebiyle de
büyük bir öneme sahiptir. Kültürel-tarihî kimliğine sahip çıkan bir toplum
yaratma isteği, dolayısıyla kültürel ve doğal mirası koruma kararlılığını bütün
bir topluma mal etme gerekliliği, bu konuda özellikle öğretmen adaylarının
bilgi ve buna bağlı olarak gelişen bir bilince sahip olmalarını zorunlu hale
getirir. Çünkü yaşadığı çevreyi tanıyan, bilen, bu çevre ile ilişkiye giren,
onu anlamaya ve anlamlandırmaya çalışan, tarih bilincine sahip bireyler elbette
kendi geçmişlerinden gelen kültürel ve doğal varlıkları koruyacak, onlara sahip
çıkacak, onların aynı zamanda insanlığın ortak mirası olduğunu bilerek onları
dünyaya aktaracak, yarınlara taşıyacak ve böylelikle devamlılıklarını
sağlayacaklardır.

Böyle bireyler
yetiştirebilmeleri için öncelikle öğretmen adaylarına gerekli bilgi verilmeli,
yakın tarihî ve doğal çevrenin nasıl kullanılabileceği öğretilmelidir. Bu
bağlamda, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sosyal Bilgiler
Öğretmenliği öğrencileri ile “Yanıbaşımızdaki Tarih” projesi çerçevesinde bir
çalışma yapılmıştır. Üç aşamada gerçekleştirilen bu çalışma için Bolu’ya 54 km.
mesafede bulunan ve kuruluşu itibariyle çok eski bir yerleşim yeri olan, ancak
henüz yeteri kadar tanınmayan Seben ilçesi seçilmiştir. Kaya evleri, peri
bacaları, geleneksel konut mimarisi, tarihi eserleri ve fosil ormanları ile
dikkat çeken Seben böyle çalışma için son derece uygundur.

Bu bildiride,
programlı bir tarihî ve doğal çevre gezisinin nasıl yapılması gerektiği Seben
örneği üzerinden hem teorik hem de görsel olarak sunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Miras, Tarihi Çevre, Yanı Başımızdaki Tarih

Kaynakça

• Akcan, S. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde okul dışı çevre eğitimi unsurları (Bilecik örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.Altınyıldız, N. (1997). Tarihsel çevreyi korumanın Türkiye’ye özgü koşulları (İstanbul 1923-1973). Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.Asatekin, N. G. (2004). Kültür ve Doğa Varlıklarımız. Neyi, niçin, nasıl korumalıyız? Ankara: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları. Yayın no:104.Ata, B. (2002). Müzelerle ve tarihi mekânlarla tarih öğretimi: tarih öğretmenlerinin “müze eğitimine” ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.Baycık, O. (2001). Orta dereceli okullarda yöresel tarih ile ilgili neler yapılabilir? Yerel Tarihçilik, Kent, Sivil Girişim. Yerel tarih grupları deneyimi. Çelebi, F. (Ed.), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 194-199.Can, M. (2009). Kültürel miras ve müzecilik çalışma raporu. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.Cin, M. (2005). Hayat bilgisi ve sosyal bilgilerde kullanılabilecek strateji, yöntem ve teknikler. Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Tanrıöğen, A. (Ed.). İstanbul: Lisans yayıncılık.Daştan, H. (1999). Çevre koruma bilinci ve duyarlılığının oluşmasında eğitimin yeri ve önemi (Türkiye örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.