SÜPERVİZÖR ROLLERİ ÖLÇEĞİ’NİN (SRÖ) GELİŞTİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 18 Sayı: 4, 2103 - 2122, 28.12.2018

Tahsin İlhan , Yusuf Sarıkaya , Mustafa Kemal Yöntem

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2018.18.41844-504893

Cited By: 4

Öz

Bu araştırmanın amacı
süpervizyon alan psikolojik danışman adaylarının bakış açısına dayalı,
süpervizör rollerini ölçmeye yönelik bir araç geliştirmektir. Çalışma, beş
üniversitenin psikolojik danışma ve rehberlik lisans programlarında eğitim
gören dördüncü sınıf öğrencileri ile yüksek lisans öğrencilerinden oluşan üç
farklı araştırma grubu üzerinde yürütülmüştür. Süpervizyon Rolleri Ölçeğinin
yapı geçerliği açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri ile incelenmiştir.
Güvenirlik analizi için iç tutarlık ve test-tekrar test yöntemleri
kullanılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 24 maddeli ve ‘öğretmen’,
‘rehber’, ‘psikolojik danışman’ olarak adlandırılan, üç faktörlü bir yapı elde
edilmiştir. Bu üç faktör, ölçeğin toplam varyansının % 73’ünü açıklamıştır.
Doğrulayıcı faktör analizi sonuçları ölçeğin iyi uyum gösterdiğini ortaya
koymuştur. Ölçeğin güvenirliği Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı ile
incelenmiş ve öğretmen, psikolojik danışman ve rehber faktörleri için sırasıyla
.95, .96 ve .91 olarak bulunmuştur.  Dört
hafta ara ile yapılan test-tekrar test güvenirlik katsayısı ise sırasıyla .91,
.92 ve .87 olarak bulunmuştur. Gerçekleştirilen analizler sonucunda Süpervizör
Rolleri Ölçeği’nin süpervizyon uygulamalarında süpervizörler rollerini ölçmeye
yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik danışman eğitimi, süpervizyon, süpervizör rolleri, ölçek geliştirme

Kaynakça

• Arthur, M. E., & Bernard, J. M. (2012). Application of the discrimination model of supervision for residency education. Annals of Behavioral Science and Medical Education, 18(1), 32-37. doi: 10.1007/bf03355182
• Bahrick, A. S. (1989). Role induction for counselor trainees: Effects on the supervisory working alliance. Yayınlanmamış doktora tezi, Ohio State University, USA.
• Bentler, P. M. (1990). Comparative fit indexes in structural models. Psychological Bulletin, 107, 238-246. doi:10.1037/ 0033-2909.107.2.238
• Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance tests and goodness-of-fit in the analysis of covariance structures. Psychological Bulletin, 88, 588-606. doi:10.1037/0033- 2909.88.3.588
• Bernard, J. M. (1979). Supervisor training: A discrimination model. Counselor Education and Supervision, 19(1), 60-68. doi: 10.1002/j.1556-6978.1979.tb00906.x
• Bernard, J. M. (1997). The discrimination model. C. E. Watkins (Ed.), Handbook of psychotherapy supervision içinde (s. 310-327). New York: Wiley.
• Bernard, J. M., & Goodyear, R. K. (2004). Fundementals of clinical supervision. Boston: Pearson Education.
• Bordin, E. S. (1983). A working alliance based model of supervision. Counseling Psychologist,11(1), 35-42. doi: 10.1177/0011000083111007
• Breier, C. A. (1997). Characteristics and roles of good clinical supervisors: Reports of supervisees, Yayınlanmamış doktora tezi, Unıversıty of Northern Colorado, USA.
• Büyükgöze Kavas, A. (2011). Bireysel ve grupla psikolojik danışma uygulamalarına yönelik bir değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(2), 411-432.
• Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Carnes-Holt, K., Meany-Walen, K., & Felton, A. (2014). Utilizing Sandtray within the discrimination model of counselor supervision. Journal of Creativity in Mental Health, 9(4), 497-510. doi: 10.1080/15401383.2014.909298
• Cox, E. P. (1980). The optimal number of response alternatives for a scale: a review. Journal of Marketing Research, 17, 407-422.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatisik: SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Davis, K. M. (2003). Teaching a course in school-based consultation. Counselor Education and Supervision, 42, 275-286. doi: 10.1002/j.1556-6978.2003.tb01819.x
• Denizli, S. (2010). Danışanların algıladıkları terapötik çalışma uyumu ve oturum etkisi düzeylerinin bazı değişkenlere göre yordanması: Ege Üniversitesi Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• DeVellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and applications. United States: Sage Publications.
• Ellis, M. V., Ladany, N., Krengel, M., & Schult, D. (1996). Clinical supervision research from 1981 to 1993: A methodological critique. Journal of Counseling Psychology, 43, 35-50. doi: 10.1037/0022-0167.43.1.35
• Erkan Atik, Z., & Yıldırım, İ. (2017). Süpervizyonda değerlendirme süreci envanteri Türkçe formu’nun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ege Eğitim Dergisi, 18(1), 146-173. doi: 10.12984/egeefd.328380
• Friedlander, M. L., & Ward, L. G. (1984). Development and validation of the supervisory styles inventory. Journal of Counseling Psychology, 31(4), 541-557. doi: 10.1037/0022-0167.31.4.541
• Glidden, C. E., & Tracey, T. J. (1992). A multidimensional scaling analysis of supervisory dimensions and their perceived relevance across trainee experience levels. Professional Psychology: Research and Practice, 23, 151-157. doi: 10.1037/0735-7028.23.2.151
• Goodyear, R. K., Abadie, P. D., & Efros, F. (1984). Supervisory theory into practice: Differential perception of supervision by Ekstein, Ellis, Polster, and Rogers. Journal of Counseling Psychology, 31(2), 228-137. doi: 10.1037/0022-0167.31.2.228
• Hair, J., Black, B., Babin, B., Anderson, R., & Tatham, R. (2006). Multivariate data analysis. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
• Hart, G. M., & Nance, D. (2003). Styles of counselor supervision as perceived by supervisors and supervisees. Counselor Education and Supervision, 43(2), 146-158.
• Hinkin, T. R. (1995). A review of scale development practices in the study of organizations. Journal of Management, 21(5), 967-988. doi: 10.1177/014920639502100509
• Hess, A. K. (1980). Training models and the nature of psychotherapy supervision. A. K. Hess (Ed.), Psychotherapy supervision: Theory, research and practice içinde (s. 15-28). New York: Wiley
• Holloway, E. (1995). Clinical supervision: A systems approach. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6(1), 1-55. doi: 10.1080/10705519909540118
• Kline, P. (2000). The handbook of psychological testing. London: Routledge.
• Koltz, R. L. (2008). Integrating creativity into supervision using Bernard's discrimination model. Journal of Creativity in Mental Health, 3(4), 416-427. doi: 10.1080/ 15401380802530054
• Köse Karaca, B. (2014). The effects of young schema domains, young maladaptive coping styles, and young parenting styles on working alliance among supervisors, therapists, and the clients. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Lehrman-Waterman, D., & Ladany, N. (2001). Development and validation of the evaluation process within supervision inventory. Journal of Counseling Psychology, 48(2), 168-177. doi: 10.1037/0022-0167.48.2.168
• Lent, R. W., Hill, C. E. ve Hoffman, M. A. (2003). Development and validation of the counselor activity self-efficacy scales. Journal of Counseling Psychology, 50, 97-108
• Luke, M., & Bernard, J. M. (2006). The school counseling supervision model: An extension of the discrimination model. Counselor Education and Supervision, 45(4), 282-195. doi: 10.1002/j.1556-6978.2006.tb00004.x
• Mardia, K. V. (1970). Measures of multivariate skewness and kurtosis with applications. Biometrika, 57, 519-530.
• Mardia, K. V. (1974). Applications of some measures of multivariate skewness and kurtosis in testing normality and robustness studies. Sankhya, Series B, 36, 115-128.
• Matsunaga, M. (2010). How to factor-analyze your data right: Do's, don'ts, and how-to's. International Journal of Psychological Research, 3(1), 97-110.
• Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994) Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
• Olk, M., & Friedlander, M. L. (1992). Trainees' experience of role conflict and role ambiguity in supervisory relationships. Journal of Counseling Psychology, 39(3), 389-397. doi: 10.1037//0022-0167.39.3.389
• Palomo, M., Beinart, H., & Cooper, M. J. (2010). Development and validation of the supervisory relationship questionnaire (SRQ) in UK trainee clinical psychologists. British Journal of Clinical Psychology, 49(2), 131-149. doi: 10.1348/014466509x441033
• Preston, C. C., & Colman, A. M. (2000). Optimal number of response categories in rating scales: reliability, validity, discriminating power, and respondent preferences. Acta psychologica, 104(1), 1-15.
• Rubel, D., & Atieno Okech, J. E. (2006). The supervision of group work model: Adapting the discrimination model for supervision of group workers. The Journal for Specialists in Group Work, 31(2), 113-134. doi: 10.1080/01933920500493597
• Russell-Chapin, L. A., & Ivey, A. E. (2004). Microcounseling supervision model: An innovative integrated supervision model. Canadian Journal of Counselling, 38(3), 165-176.
• Schacht, A. J., Herbert, E. H., & Berman, J. J. (1988). A short form of the Barrett-Lennard relationship inventory for supervisory relationships. Psychological Reports, 63(3), 699-706. doi: 10.2466/pr0.1988.63.3.699
• Siviş Çetinkaya, R., & Karaırmak, Ö. (2012). Psikolojik danışman eğitiminde süpervizyon. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(37), 107-121.
• Stenack, R. J., & Dye, H. A. (1982). Behavioral descriptions of counseling supervision roles. Counselor Education and Supervision, 21, 295–304. doi: 10.1002/j.1556-6978. 1982.tb01692.x
• Stoltenberg, C. D. (1981). Approaching supervision from a developmental perspective: The counselor complexity model. Journal of Counseling Psychology, 28(1), 59-65. doi: 10.1037/0022-0167.28.1.59
• Stoltenberg, C. D., & Delworth, U. (1987). Supervising counselors and therapists. San Francisco: Jossey-Bass.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Boston: Pearson Education.
• Tuzgöl Dost, M., & Keklik, İ. (2012). Alanda çalışanların gözünden psikolojik danışma ve rehberlik alanının sorunları. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(23), 389-407.
• Watkins, C. E. (1997). Defining psychotherapy supervision an understanding supervisor functioning. C. E. Watkins (Ed.), Handbook of psychotherapy supervision içinde (s. 3-10). New York: Wiley.
• Williams, A. (1995). Visual and active supervision: Roles, focus, technique. New York: Norton.
• Wood, C., & Rayle, A. D. (2006). A model of school counseling supervision: The goals, functions, roles, and systems model. Counselor Education and Supervision, 45(4), 253-266. doi: 10.1002/j.1556-6978.2006.tb00002.x
• Yager, G. G., Wilson, F. R., Brewer, D., Kinnetz, P., & Owens-Misner, N. (1989, Mart). The development and validation of an instrument to measure counseling supervisor focus and style. Annual Meeting of the American Educational Research Association, San Francisco, CA.