ÖĞRETİM DOYUMU VE İŞ PERFORMANSI İLİŞKİSİNİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 2, 641 - 651, 01.07.2019

Şule Polat

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.46660-584905

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmada öğretim doyumu ile iş performansı arasındaki ilişki
öğretmen görüşlerine göre incelenmiştir. Araştırma verileri “Öğretim doyumu
ölçeği” ve “Bireysel iş performansı ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırma
verileri, Ankara ilinin Yenimahalle, Çankaya, Sincan ve Etimesgut ilçelerinde
resmî ortaokulda görevli öğretmenlerin gönüllü katılımı ile toplanmıştır. Bu
kapsamda 2016-2017 eğitim öğretim yılı bahar döneminde toplam 516 öğretmenin
görüşüne başvurulmuştur. Katılımcılardan toplanan veriler aritmetik ortalama,
standart sapma, t-testi, Anova, doğrulayıcı faktör analizi (DFA), Pearson
korelasyon ve regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Bulgular öğretmenlerin
öğretim doyumu ile iş performansları arasında anlamlı bir korelasyon olduğunu
ortaya koymuştur. Regresyon analizi sonuçları ise öğretim doyumunun iş
performansının anlamlı bir yordayıcısı olduğunu göstermiştir. Bulgular bir
bütün olarak değerlendirildiğinde, öğretmenlerin öğretim doyumu yaşadıkları, bu
öğretim doyumunun cinsiyete, mesleki kıdeme göre farklılık gösterdiği ve
öğretmenlerin iş performansına etkisinin olduğu görülmüştür. Çalışmada
öğretmenlerin iş performansının da cinsiyet, mesleki kıdem ve medeni duruma
göre farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretim doyumu, iş performansı, öğretmen

Kaynakça

• Akal, Z. (1992). İşletmelerde Performans Ölçü ve Denetimi. Ankara: MPM Yayın.
• Arslan, S., Akın, A., Satıcı, S. A. ve Kayış, A. (2011). The validity and the reliability of the Turkish version of the teaching satisfaction scale. Paper presented at the Global Education Conference - GEC-2011, November, 23-25, Kyrenia, North Cyprus.
• Aydemir, P. ve Erdoğan, E. (2013). İş görenlerin ücret tatmini, iş tatmini ve performans algısı. Kamu-İş Dergisi, 13(2), 127-153.
• Aydınay, A. (1996). İş tatmini ile denetim odağı orasındaki ilişki (resmi, özel, yabancı özel lise öğretmenleri üzerinde yapılmış bir araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• August, L. ve Waltman, J. (2004). Culture, climate, and contribution: career satisfaction among female faculty. Research in Higher Education, 45, 177-192.
• Begley, T. M. ve Czajka, J. M. (1993). Panel of analysis of the moderating effects of commitment on job satisfaction, intent to quit and health following organizational change. Journal of App. Psychology, 78, 552-556.
• Bowen, B. E. ve Radhakrishna, R. B. (1991). Job satisfaction of agricultural education faculty: a constant phenomenon. Journal of Agricultural Education, 32(2), 16-22.
• Başaran, İ. E. (1991). Örgütsel davranış. Ankara: Gül Yayınları.
• Bostancı, A. B., Yolcu, H. ve Şap, H. (2010). Opinions of Teachers And Administrators Towards The Implementation of Teacher Performance Management Applications At Public And Private High Schools (Ankara Sample).
• Bruening, T. H. ve Hoover, T. S. (1991). Personal life factors as related to effectiveness and satisfaction of secondary agricultural teachers. Journal of Agricultural Education, 32(4), 37-43. doi: 10.5032/jae.1991.04037.
• Bullough R. V. (2009). Seeking eudaimonia: the emotions in learning to teach and to mentor. In: Schutz P., Zembylas M. (eds) Advances in teacher emotion research. Springer, Boston, MA.
• Bursalıoğlu, Z. (1999). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Celep, C. (2000). Eğitimde örgütsel adanma ve öğretmenler. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çetin, M. O. (2006). The relationship between job satisfaction, occupational and organizational commitment of academics. Journal of American Academy of Business Cambridge, 8(1), 78-88.
• Çokluk, Ö. (2003). Örgütlerde tükenmişlik, yönetimde çağdaş yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Deadrick, D. L. ve Gardner, D. G. (1999). Performance distributions: measuring employee performance using total quality management principles. Journal of Quality Management, 4(2), 225-241.
• Drago, R., Wooden, M. ve Sloan, J. (1992). Productive relations? Australian industrial relations and workplace performance. Sydney: Allen and Unwin.
• Eren, S. S. ve Hayatoğlu, Ö. (2011). Etik iklimin satış elemanlarının iş tutumlarına ve iş performanslarına etkisi: ilaç sektöründe bir uygulama. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(14), 110-128.
• Ertürk, R ve Aydın, B. (2016). Öğretmenlerin İş Motivasyonları İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki. Uluslararası eğitim Bilimleri Dergisi, 3(9), 147-173.
• Gmelch, W. H., Lovrich, N. P. ve Wilke, P. K. (1984). Sources of stress in academe: a national perspective. Research in Higher Education, 20(4), 477-490.
• Grandey, A. A. (2000). Emotion regulation in the workplace: a new way to conceptualize emotional labor. Journal of Occupational Health Psychology, 5(1), 95-110.
• Gürbüz, S. ve Murad Y. L. (2008). Çalışma ortamında duygusal zekâ: İş performansı, iş tatmini, örgütsel vatandaşlık davranışı ve bazı demografik özelliklerle ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9(2), 174-190.
• Gürbüz, S., Erkuş, A. ve Sığrı, Ü. (2010). İş tatmini ve iş performansının yeni öncülü: temel benlik değerlendirmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 2(1), 69-76.
• Gürüz, D. ve Gürel, E. (2009). Yönetim organizasyon - bireyden örgüte, fikirden eyleme. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Fox, M. L. Dwyer, D. J. ve Ganster, D. C. (1993). Effects of stressful job demands and control of physiological and attitudinal outcomes in a hospital setting. Academy of Management Journal, 36, 289-318.
• Herr, S. L. ve Cramer, L. (1988). Career guidance and counselling through the life span: Systematic approaches (3rd ed.). Boston: Scott, Foresman and Company.
• Hirschfeld, R. R. (2000). Validity studies. Does revising the intrinsic and extrinsic subscales of the Minnesota satisfaction questionnaire short form make a difference? Educational Psychological Measurement, 60, 255-270.
• Huber, M. T. (1998). Community college faculty attitudes and trends, 1997. Menlo Park, CA: The Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching.
• Indhumathi, S. (2011). Job satisfaction, occupational and organizational commitment and performance of teachers at the secondary level (unpublished M.Ed. Thesis). Tamilnadu Teachers Education University, Chennai.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Koç, H., Yazıcıoğlu, İ., ve Hatipoğlu, H. (2009). Öğretmenlerin iş doyum algıları ile performansları arasındaki ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 13-22.
• Maslach, C., Jackson, S. E. ve Leiter, M. P. (1996). Maslach burnout inventory manual (3rd ed.). Mountain View, CA: CPP, Inc.
• Maslach, C. (1999). Progress in understanding teacher burnout. In R. Vanderberghe & A. M. Huberman (Eds.), Understanding and preventing teacher burnout. 211- 222. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
• Near, J. P., Rice, R. W. ve Hunt, R. G. (1978). Work and extra-work correlates of life and job satisfaction. Academy of Management Journal, 21, 248-264.
• Olsen, D. (1993). Work satisfaction and stress in the first and third year of academic appointment. Journal of Higher Education, 64(4), 453-471.
• Özdayı N. (1990). Resmi ve özel liselerde çalışan öğretmenlerin iş tatmini ve iş streslerinin karşılaştırmalı analizi. (Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, İstanbul.
• Patterson, D. (1991). The eclipse of the highest in higher education. Maine Scholar: A Journal of Ideas and Public Affairs, 3, 7–20.
• Polat, Ş. (2017). İş özellikleri, iş-yaşam dengesi ve meslekten ayrılma niyeti arasındaki ilişkilerin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi.) Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Rao, D. B. ve Kumar, D. N. (2004). School Teacher Effectiveness. New Delhi, Discovery Publishing House.
• Reybold, L. E. (2005). Surrendering the dream: early career conflict and faculty dissatisfaction thresholds. Journal of Career Development, 32(2), 107-121.
• Rice, R. W., Near, J. P. ve Hunt, R. G. (1980). The job satisfaction – life satisfaction relationship: a review of empirical research. Basic and Applied Social Psychology, 1, 37-64.
• Shmailan, A. (2016). The relationship between job satisfaction, job performance and employee engagement: an explorative study. Issues in Business Management and Economics Original Research Article, 4(1), 1-8.
• Smart, J. C. (1990). A causal model of faculty turnover intentions. Research in Higher Education, 5(5), 405-424.
• Spear, M., Gould, K. ve Lee, B. (2000). Who would be a teacher? A Review of factors Motivating and Demotivating Prospective and Practising Teachers, Slough: NFER.
• Spector, P. E. (1997). Job satisfaction: Applications, assessment, causes, and consequences. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Şahin, H. ve Dursun, A. (2009). Okul öncesi öğretmenlerinin iş doyumları: Burdur örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(18), 160-174.
• Taşdan, M. ve Tiryaki, E. (2008). Özel ve devlet ilköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Eğitim ve Bilim, 33(147), 54-70.
• Yıldız, S., Savcı, G. ve Kapu, H. (2014). Motive edici faktörlerin çalışanların iş performansına ve işten ayrılma niyetine etkisi. Yönetim ve Ekonomi, 21 (1), 233-249.
• Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2012). Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 385-402.
• Zembylas, M. ve Papanastasiou, E. C. (2005). Modelling teacher empowerment. The role of teacher satisfaction. Educational Research and Evaluation, 11(5) 433-459.
• Zhang, Q. ve Zhu, W. (2008). Exploring emotion in teaching: emotional labor, burnout and satisfaction in Chinese higher education. Communication Education, 57(1), 105-122.