FEN BİLGİSİ VE SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MİKROSKOP KAVRAMINA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 4, 1899 - 1911, 15.12.2020

Yeşim Yener , Fatma Atalay

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.58249-633892

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada fen bilgisi ve sınıf öğretmeni adaylarının “mikroskop” kavramına yönelik zihinsel imgelerinin metafor yolu ile ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Çalışma grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi ve Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalında öğrenim gören toplam 201 öğrenci oluşturmaktadır. Bu çalışmada, nitel araştırma desenlerinden araştırmanın doğasına uygun olan “olgubilim (görüngübilim, fenomenolojik) deseni” kullanılmıştır. Fen Bilgisi ve Sınıf öğretmen adaylarının “Mikroskop” kavramına yönelik algılarını belirlemek amacıyla, öğretmen adaylarına “Mikroskop ….… benzer/gibidir; çünkü ….…” ifadesinin yer aldığı yarı yapılandırılmış form dağıtılarak yalnızca bir metafor üzerinde yoğunlaşarak düşüncelerini aktarmaları istenmiştir. Çalışma sonunda elde edilen veriler içerik analizine uygun olarak çözümlenmiştir. Analiz sırasında hiç metafor üretilmemiş cevaplar ya da birden fazla üretilen metaforlar ile gerekçeleri ile uyumlu olmayan metaforlar (toplam 38 adet) çalışmanın dışında tutulmuştur. Analiz sonucunda geçerli sayılan 175 adet metafor ise; “yapısı benzeyen”, “görünmeyeni keşfettiren”, “bilgiye eriştiren”, “gördüğünü detaylandıran”, “sırlara yolculuğa çıkartan” ve “eğlendirerek öğreten” olmak üzere 6 kavramsal kategori altında toplanmıştır. Kategoriler çalışmacılar tarafından oluşturulmuş olup iki alan uzmanı görüşüne sunulmuş ve birbiri ile uyumlu olmayan görüşler belirlenmiştir. Çalışmada araştırmanın güvenirliği Miles ve Huberman’ın (1994) güvenirlik formülüne göre %93.71 olarak hesaplanmıştır Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Fen bilgisi ve sınıf öğretmeni adayları, metafor, mikroskop

METAPHOR PERCEPTIONS OF SCIENTIFIC AND CLASS TEACHER CANDIDATES TOWARDS THE CONCEPT OF MICROSCOPE

Öz

In this study, phenomenological method, one of the qualitative research designs, have been employed. Study group includes 201 students in scientific and class teacher candidates department of the Education Faculty in at Bolu Abant İzzet Baysal University, Faculty of Education, during 2017-2018 academic years. To be able to assess the perceptions of scientific and class teacher candidates towards “"Microscope ... is similar / like to; Because ..." is written have been distributed to teacher candidates, and teacher candidates have been asked to reveal their perceptions about global warming by making use of only one metaphor. Data gained during this study have been focused in accordance with content analysis. No metaphor was produced during the analysis, or multiple metaphores were generated and metaphores incompatible with the reasons (total 38) were excluded from the study. The 175 metaphores considered as the result of the analysis are grouped under 6 conceptual categories such as "resembling structure", "discovering invisibility", "reaching knowledge", "detailing what you see", "making the journey into secrets" and "teaching by amusing". The categories were created by the researchers and presented to two field experts’ opinions and opinions that are incompatible with each other have been identified. The reliability of the research in the study was calculated as 93,71% according to the reliability formula of Miles and Huberman (1994). The suggestions are made according to the results obtained in the study.

Anahtar Kelimeler

Scientific and class teacher candidates, metaphor, microscope

Kaynakça

• Akgün, A., Duruk, A. G. Ü., Doğan, Ö. C. & Güngörmez, Ö. H. G. (2017). Hücre bölünmesi ve kalıtım ünitesinde yer alan soyut kavramların metaforlar yoluyla incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 2017(59), 89-102.
• Akturan, U. & Esen, A. (2008). Fenomenoloji. T. Baş & U. Akturan (Ed.), Nitel araştırma yöntemleri içinde (ss. 83-98). Seçkin Yayıncılık.
• Al-Zahrani, A. (2008). Darwin’s metaphors revisited: Conceptual metaphors, conceptual blends, and idealized cognitive models in the theory of evolution. Metaphor and Symbol, 23(1), 50-82.
• Andrzej, K. K. (2002). Grand metaphors of biology in the genome era. Computers & Chemistry, 26(5), 397-401.
• Ateş, M. & Karatepe, A. (2013). Üniversite öğrencilerinin “küresel ısınma” kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımıyla analizi. Marmara Coğrafya Dergisi, 27, 221-241.
• Calderhead, J. & Robson, M. (1991). Images of teaching: Student teachers’ early conceptions of classroom practice. Teaching and Teacher Education, 7(1), 1–8.
• Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 3-13.
• Coyne, I. (1997). Sampling in qualitative research. Purposeful and theoretical sampling: Merging or clear boundaries? Journal of Advanced Nursing, 26(3), 623-630.
• Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research (4th ed.). Pearson.
• Çilenti, K. (1991). Eğitim teknolojisi ve öğretim. Kadıoğlu Matbaası.
• Doğan, Y. (2017). Ortaokul öğrencilerinin çevre kavramına ilişkin sezgisel algıları: Bir metafor analizi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(1), 721-740.
• Eilam, B. (2009). The secrets of successful veteran biology teachers: Metaphors of evolution, regeneration, and adaptation. Teachers and Teaching: Theory and Practice, 15(4), 493-513.
• Ekici, G. (2016). Biyoloji öğretmeni adaylarının mikroskop kavramına ilişkin algılarının belirlenmesi: Bir metafor analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(1), 615-636.
• Given, L. M. (Ed.). (2008). The sage encyclopedia of qualitative research methods. Sage.
• Harrison, A. G., & Treagust, D. F. (2006). Teaching and learning with analogies: Friend or foe? In P. J. Aubusson, A. G. Harrison & S. M. Ritchie (Eds.), Metaphor and analogy in science education (pp.11- 24). Springer.
• Hellsten, L., & Nerlich, B. (2011). Synthetic biology: Building the language for a new science brick by metaphorical brick. New Genetics & Society, 30(4), 375-397.
• Hruschka, D. J., Schwartz, D., St.John, D. C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R. A., & Carey, J. W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16(3), 307-331.
• Kalaycı S. & Yoğun C. (2018). Ortaokul öğrencilerinin “alyuvar”, “akyuvar” ve “kan pulcukları” kavramları hakkındaki algılarının metafor yoluyla incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 4-25.
• Knight, S. L., Nolan, J., Lloyd, G., Arbaugh, F., Edmondson, J., & Whitney, A. (2013). Quality teacher education research: How do we know it when we see it? Journal of Teacher Education, 64(2), 114-116.
• Kovecses, Z. (2002). Metaphor: A practical introduction. UK: Oxford University Press.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (2003). Metaphors we live by (G. Y. Demir, Çev.). Paradigma Yayıncılık.
• Lancor, R. A. (2013). The many metaphors of energy: Using analogies as a formative assessment tool. Journal of College Science Teaching, 42(3), 38-45.
• Levine, P. M. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175. http://eric.ed.gov/ERICWebPortal/search/detailmini.jsp?
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Sage.
• Morgan, G. (1980). Paradigms, metaphors, and puzzle solving in organi-zational analysis. Administrative Science Quarterly, 25(4), 606-622.
• Ocak, G. & Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 293-311.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. Sage.
• Prampling, N. (2009). The role of metaphor in Darwin and the implications for teaching evolution. Science Education, 93(3), 535-547.
• Ramos, C. N. (2000). Current trends of community college lab curricula in biology: An analysis of inquiry, technology and content. Journal of Biological Education, 34(2), 80-86.
• Ratcliff, D. (2003). Video methods in qualitative research. In Camic P., Rhodes, J. & Yardley, L. (Eds.), Qualitative research in psychology: Expanding perspectives in methodology and design. American Psychological Association (APA).
• Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “Öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
• Saban, A., Koçbeker, B. N. & Saban, A. (2005, Eylül 28-30). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. XIV. Eğitim Bilimleri Kongresi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Saban, A, Koçbeker, B. N., & Saban A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
• Saban, A. (2008a). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455. Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip olduğu zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Selvi, M. (2007). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre kavramları ile ilgili algılamalarının değerlendirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Singh, K. (2010). Metaphor as a tool in educational leadership classrooms. Management in Education, 24(3), 127-131.
• Strauss, S. (2009). A metaphor for DNA? New Scientist, 201(2696), 22. https://doi.org/10.1016/S0262-4079(09)60500-5
• Tavşancıl, E. & Aslan, E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri. Epsilon Yayınları. Uzunkol, E. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının genetiği değiştirilmiş organizmalara (GDO) ilişkin algılarının metaforlar aracılığıyla analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(4), 94-101.
• Venville, G. J., Gribble, S. J., & Donovan, J. (2006). Metaphors for genes. In P. J. Aubusson, A. G. Harrison & S. M. Ritchie (Eds.), Metaphor and analogy in science education (pp. 79-91). Springer.
• Yalın, H. İ. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Nobel Yayınları.
• Yalmancı, S. G. & Aydın, S. (2013). Öğretmen adaylarının biyoloji kavramına yönelik metaforik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(21), 208-223.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Soysal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, F., Göçen, S. & Yılmaz, F. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algıları: Bir metaforik çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(9), 161-164.