Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalında 1998-2017 Yılları Arasında Üretilen Tezlerin Eğilimleri

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 2, 572 - 600, 30.06.2022

Büşra Kurtuluş Üstün Ayşegül Oguz Namdar

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-807329

Öz

Bu araştırma, 1998-2017 yılları aralığında sınıf öğretmenliği bilim dalında yapılmış lisansüstü tezlerin demografik özellikleri ve içerikleri bakımından nasıl bir eğilim gösterdiklerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırmada nitel bir araştırma yöntemi olan doküman inceleme kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan dokümanlar belirlenen kriterleri taşımak koşuluyla ulusal tez merkezinden temin edilmiştir. Ulaşılan tezler ulusal tez merkezinde yer alan detaylı tarama bölümünde bilim dalı “sınıf öğretmenliği”, izin durumu “izinli”, yıl olarak da “1998-2017” yılları aralık olarak seçilerek arama yapılmıştır. Arama sonucunda 1099 tane lisansüstü teze ulaşılmıştır. Ulaşılan tezlerin tamamı araştırmaya dâhil edilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak ‘Tez İnceleme Formu’ kullanılmıştır. Araştırma kapsamında toplanan veriler, içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada incelenen tezlerin en fazla 2010 yılında yayınlandığı, en fazla “sınıf öğretmeni” anahtar kelime olarak kullanıldığı, yöntem kısmına bakıldığında en çok nicel araştırma yönteminin kullanıldığı, en sık kullanılan veri toplama araçlarının ölçek ve anket olduğu ve en çok kullanılan veri analiz programının SPSS olduğu gibi sonuçlara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

sınıf öğretmenliği, lisansüstü tez, araştırma eğilimleri, içerik analizi, doküman inceleme

Kaynakça

• Adıgüzel, A. (2008). Eğitim fakültelerinde öğretmen eğitimi program standartlarının gerçekleşme düzeyi (Doktora Tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Akpunar, B., Kazu, İ. Y. & Erdamar, F. S. (2018). Sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmen adayları üzerine yapılmış doktora çalışmalarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67) , 913-925.
• Ayas, A. (2013). Eğitimle ilgili temel kavramlar. H. Özmen, (Editör) ve D. EKİZ, (Ed.), Eğitim bilimine giriş içinde (s. 2-12). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Aydın, R., Şahin, H. & Topal, T. (2008). Türkiye’de ilköğretime sınıf öğretmeni yetiştirmede nitelik arayışları. TSA, 12(2), 119-142.
• Bağcı, Ş. (2012). Sınıf öğretmenliği lisansüstü tezlerinin karakteristik özellikleri: Tematik, metodolojik ve istatistiksel yönelimler (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde Miles-Huberman modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-15.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (24. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çiltaş, A., Güler, G. & Sözbilir, M. (2012). Türkiye’de matematik eğitimi araştırmaları: bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 565-580.
• Demirhan İşcan, C. & Hazır Bıkmaz, F. (2012). Eğitim programları ve öğretim alanında lisansüstü eğitim programlarının analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 107-138.
• Gürol, M., Donmuş, V. & Arslan, M. (2012). İlköğretim kademesinde görev yapan sınıf öğretmenlerinin fatih projesi ile ilgili görüşleri. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 3(3).
• İşçi, S. (2013). Türkiye’de eğitim yönetimi alanında yapılmış lisansüstü tezlerin tematik, metodolojik ve istatistiksel açıdan incelenmesi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Karadağ, E. (2009). Türkiye’de eğitim bilimler alanında yapılmış doktora tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelemesi: bir durum çalışması (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Karaman, S. & Bakırcı, F. (2010). Türkiye’de lisansüstü eğitim: sorunlar ve çözüm önerileri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 94-114.
• Keskin, A. (2014). Öğrenme stratejileri konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Koçak, A. & Arun, Ö. (2006). İçerik analizi çalışmalarında örneklem sorunu. Selçuk İletişim, 4(3), 21-28.
• Kurt, A. & Erdoğan, M. (2015). Program değerlendirme araştırmalarının içerik analizi ve eğilimleri; 2004-2013 yılları arası. Eğitim ve Bilim, 40(178), 199-224.
• Küçükoğlu, A. & Ozan, C. (2013). Sınıf öğretmenliği alanındaki lisansüstü tezlere yönelik bir içerik analizi. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 27-47.
• Ortaş, İ. (2004). Öğretim üyesi ya da bilim insanı kimdir?. PİVOLKA, 3(12), 11-16.
• Özenç, E. G. & Özenç, M. (2018). Sınıf öğretmenliği bilim dalı’nda yapılan lisansüstü eğitim tez yönelimlerinin eğitim bilimleri enstitüsü düzeyinde bir analizi. International Journal of Active Learning, 3(2), 1-10.
• Özenç, M. & Özenç, E. G. (2013). Sınıf öğretmenleri ile yapılan lisansüstü eğitim tezlerinin yöntem bölümü açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 132-141.
• Sadık, F. (2002). İlköğretim I. Aşama Sınıf Öğretmenlerinin Sınıfta Gözlemledikleri Problem Davranışlar. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(10), 1-23. Sert, G. (2010). Öğretim teknolojileri alanında yayımlanmış Türkiye adresli makalelerin içerik analizi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Sözbilir, M., Gül, Ş. Okçu, B., Yazıcı, F., Kızılaslan, A., Zorluoğlu, S. L. & Atilla, G. (2015). Görme yetersizliği olan öğrencilere yönelik fen eğitimi araştırmalarında eğilimler. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 218-241.
• Sözbilir, M., Kutu, H., & Yaşar, M. D. (2012). Science education research in Turkey: A content analysis of selected features of papers published. In J. Dillon & D. Jorde (Eds.). The World of Science Education: Handbook of Research in Europe (pp. 1-35). Rotterdam: Sense publishers.
• Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 7(17), 1-6.
• Şahin, A. (2019). 2008-2018 yılları arasında sınıf öğretmenliği alanında yapılan çalışmaların incelenmesi (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• Şahin, D., Calp, Ş., Bulut, P. & Kuşdemir, Y. (2013). Sınıf öğretmenliği eğitimi bilim dalında yapılmış lisansüstü tezlerin çeşitli kriterlere göre incelenmesi. Zeitschrift für die Welt der Türken, 5(3), 187-205.
• Şenyurt, S. & Özer-Özkan, Y. (2017). Eğitimde ölçme ve değerlendirme alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin tematik ve metodolojik açıdan incelenmesi. İlköğretim Online, 16(2), 628-653.
• Tatlı, S. & Adıgüzel, O. C. (2012). Türkiye’deki lisansüstü karşılaştırmalı eğitim tezlerinin çok boyutlu bir incelemesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 143-150.
• Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Gözen-Çıtak, G., Kezer, F., Yalçın-Yıldırım, Ö., Bilican, S., Büyükturan, E. B., Şekercioğlu, G., Yalçın, N., Erdem, D. & Özmen, D. T. (2010). Eğitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, Ankara.
• Tümer, C. (2014). Türkiye’de bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (böte) alanında tamamlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerindeki güncel eğilimler (2005-2014) (Yüksek Lisans tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir.
• URL-1, https://sozluk.gov.tr/ Sınıf Öğretmenliği Tanımı. Erişim Tarihi: 10 Mart 2020.
• URL-2, https://sozluk.gov.tr/ Eğilim Tanımı. Erişim Tarihi: 20 Şubat 2020.
• URL-3, https://sozluk.gov.tr/ Lisansüstü Eğitim Tanımı. Erişim Tarihi: 20 Şubat 2020.
• URL-4, http://yukseklisans.com.tr/tezgenelbilgiler.php Lisansüstü Tez Tanımı. Erişim Tarihi: 20 Şubat 2020.
• URL-5, https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp Erişim Tarihi: 30 Temmuz 2018
• Ünal, E. & Arık, S. (2016). Sınıf öğretmenliği bilim dalında yapılan lisansüstü tezlere yönelik bir araştırma. Electronic Turkish Studies, 11(3), 2295-2332.
• Üstüner, M. (2004). Geçmişten günümüze Türk eğitim sisteminde öğretmen yetiştirme ve günümüz sorunları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(7), 63-82.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. Baskı). Ankara: Seçkin.