Müzik Eğitimi Anabilim Dalı ve Diğer Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Etkili İletişim Becerileri ile Duygusal Zekâlarının İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 22 Sayı: 3, 908 - 933, 30.09.2022

Ecehan Arslanhan Hatice Onuray Eğilmez

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2022..-831526

Öz

Araştırmada cinsiyet, öğrenim yılı ve genel akademik not ortalaması (GANO) gibi bazı değişkenlerin öğretmen adaylarının etkili iletişim becerileri ve duygusal zekâları üzerindeki olası etkisi incelenerek, müzik eğitimi almayan öğretmen adaylarının duygusal zekâları ve iletişim becerileri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Uygun örnekleme yöntemi ile belirlenen araştırma örneklemini Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 315 lisans öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Schutte Duygusal Zekâ Ölçeği ve Etkili İletişim Becerileri Ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde t-testi, ANOVA testi ve Pearson korelasyon katsayıları kullanılarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, müzik eğitimi alan öğrencilerin cinsiyetleri ile duygusal zekâları arasında sadece iyimserlik/ruh halinin düzenlenmesi alt boyutunda; etkili iletişim becerileri ile cinsiyetleri arasında egoyu geliştirici dil, etkin/katılımlı dinleme, empati ve ben dili alt boyutlarında kız öğrencilerin lehine anlamlı sonuca ulaşılmıştır. Müzik eğitimi alan öğrencilerin üniversitedeki müzik eğitimi alma yıllarına göre duygusal zekâlarında ve etkili iletişim becerilerinde bir fark tespit edilememiştir. Müzik eğitimi alan ve almayan öğrenciler arasındaki duygusal zekâ puanlarına bakıldığında anlamlı bir fark görülmezken, etkili iletişim becerileri puanları arasında etkin/katılımlı dinleme, kendini tanıma/açma ve empati alt boyutlarında müzik eğitimi alan öğrencilerin lehine anlamlı bir fark görülmüştür. Ayrıca etkili iletişim ve duygusal zeka arasında anlamlı korelasyon olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Duygusal zekâ, etkili iletişim, müzik eğitimi, öğretmen adayları

Kaynakça

• Arslan, A. (2019). Sağlık hizmetleri meslek yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri ve öz-yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38(1), 146-173.
• Ateş, B. (2016). Üniversite öğrencilerinde akademik başarının yordayıcısı olarak psikolojik iyi oluş ve sosyal yetkinlik. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59), 1203-1214.
• Avcı, Ö. (2018). Öğrencilerin duygusal zekâ ile iletişim becerileri düzeylerinin bağımlı etkinliği üzerine bir uygulama. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(18), 205-219.
• Avşar, G. & Kaşıkcı, M. (2009). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinde duygusal zekâ düzeyi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(1), 1-6.
• Aykutlu, I., Bezen, S., Bayrak, C. & Seçken, N. (2019). Öğretmen adaylarının duygusal zekâ ve mesleğe yönelik kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(3), 1671-1705.
• Bakan, İ. & Güler, B. (2017). Duygusal zekânın, yaşam doyumu ve akademik başarıya etkileri ve demografik özellikler bağlamında algı farklılıkları. Kahramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 19(33), 1-11.
• Baltaş, Z. (Ed.). (2006). İnsanın dünyasını aydınlatan ve işine yansıyan ışık duygusal zekâ. Remzi Kitabevi.
• Batman, D. & Yiğit, N. (2016). Öğretmen adaylarının akademik başarılarını etkileyen faktörleri belirleme ölçeği: geliştirilmesi, güvenirliği ve geçerliliği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(1), 217-232.
• Brackett, A., Rivers, S. E. & Shiffman, L. Relating emotional abilities to social functioning: a comparison of self-report and performance measures of emotional intelligence. Journal of Personality and Social Psychology, 91(4), 780-795.
• Buluş, M., Atan, A. & Sarıkaya, H. E. (2017). Etkili iletişim becerileri: bir kavramsal çerçeve önerisi ve ölçek geliştirme çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 9(2), 575 – 590.
• Büyükmeşe, T., Direkçi, E. & Erşahan, B. (2017). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâlarının iletişim becerilerine ve bireysel yenilikçilik seviyelerine etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 221-236.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri. 23.Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
• Çetinkaya, Ö. & Alparslan, A. M. (2011). Duygusal zekânın iletişim becerileri üzerine etkisi: üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1), 363-377.
• Çevik, D. B. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının iletişim becerileri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 1-13.
• Demirsöz, E. S. & Kocabaş, A. (2008). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının müzik başarılarıyla duygusal zekâları arasındaki ilişki. Milli Eğitim, 162- 174.
• Dicle, A. N. (2006). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin duygusal zekâ düzeyleri ve bazı kişisel özelliklerine göre incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Diken, E. H. & Aydoğdu, M. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile fen başarıları (genetik konusunda) arasındaki ilişki. Online Fen Eğitimi Dergisi, 3(1), 1-13.
• Dilber, F. & Akhan, O. (2019). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri düzeylerinin incelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 7(17), 473-493.
• Dilekmen, M., Başcı, Z. & Bektaş, F. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 223-231.
• Doğruluk, S., Mutluay, Y. & Baysal, S. (2019). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Bilimsel Eğitim Araştırmalar Dergisi, 3(1), 1-28.
• Erdoğdu, M. Y. (2008). Duygusal zekânın bazı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(23), 62-76.
• Eröz, S. S. (2011). Duygusal zekâ ve iletişim arasındaki ilişki: bir uygulama (Doktora Tezi). https://acikerisim.uludag.edu.tr/bitstream/11452/1854/1/312292.pdf ‘den alınmıştır.
• Gökçe, F. (2014). Sınıfta öğrenme ve öğretme sürecinin yönetimi. Ankara: Pegem Akademi
• Gül, E. & Güney, A. (2019). Duygusal zekâ ve iletişim becerileri arasındaki ilişki. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 141-158.
• Gün, E. (2018). Müzik öğretmeni adaylarının iletişim becerileri. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 615-622.
• Gür, E. Y., Altınayak, S. Ö. & Apay, S. E. (2019). Duygusal zekânın cinsiyet değişkeni açısından incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(2), 35-42.
• Gürsel, M. (2004). Eğitime İlişkin Çeşitlemeler-1, 1.Baskı, Eğitim Kitabevi Yayınları.
• Gürşimşek, I., Vural, D. E. & Demirsöz, E. S. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâları ve iletişim becerileri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(16), 1-11.
• Izaguirre, R. (2008). The relationship among emotional intelligence, academic achievement, and demographic characteristics in first-year community college students (Doctoral dissertation). Available from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3318590)
• Kadakal, A. & Alver, B. (2017). Üniversite iletişim becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi, International Journal of Eurasian Education and Culture, 2(2), s. 1-20.
• Karaismailoğlu, S. (2019). Kadın beyni erkek beyni. Ankara:Elma Yayınevi.
• Karasu, F. (2019). Sağlıkla ilişkili bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin duygusal zekâ düzeylerinin değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(18), 223-238.
• Katrancı, M. (2014). Öğretmen adaylarının konuşma becerisine yönelik öz yeterlik algıları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 174-195.
• Kaya, M. T., Çiftçi, B. & Gökdemir, A. (2019). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Temel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 3(1), 31-37.
• Kılıç, Ö. F. (2018). Deneyimsel pazarlamada etkili iletişim, ikna teknikleri ve emlak sektöründen örnek bir uygulama (Doktora tezi). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp den alınmıştır.
• Koç, Ş. Ö. (2020). Ebelik öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişki. Life Sciences Dergisi, 15(2), 1-8.
• Koçyiğit, M. (2018). Etkili iletişim ve duygusal zekâ. Konya: Eğitim Yayınevi.
• Korkman, H. & Deniz, M. (2014). Üniversite öğrencilerinin bazı demografik değişkenlerinin yükleme karmaşıklığı, duygusal zekâ ve akıcı zekâ çerçevesinde incelenmesi. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 2(2), 14-28.
• Küçük, D.P. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının empatik eğilimleri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications, 27-29 Nisan, Antalya, 935-942.
• Küçük, D. P. (2012). Müzik öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin iletişim ve problem çözme becerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 33-54.
• Küçükaslan, N. (2014). Etkili iletişim teknikleri. Bursa: Ekin basım yayın dağıtım.
• Küçükosmanoğlu, H. O. (2015). N.E.Ü. A.K.E.F. Güzel sanatlar eğitimi bölümü müzik eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin iletişim beceri düzeyleri üzerine bir çalışma. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 4(17), 1-14.
• Küpana, M. N. (2017). Piyano öğrencilerinin duygusal dışavurum düzeylerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 184-201.
• Mammadov, E. & Keser, E. (2016). Duygusal zekâ ile akademik başarı ilişkisi: turizm lisans öğrencileri üzerinde bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 13(3), 85-101.
• Mısırlı, İ. (2017). Genel ve teknik iletişim: kavramlar, ilkeler, uygulamalar. 9. Baskı. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Milli, M. S. & Yağcı, U. (2017). Öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 286-298.
• Mueller, S. (2020). 19 brilliantly effective communication techniques, Planet of Success. http://www.planetofsuccess.com/blog/2016/effective-communication-techniques/#Techniques (Son Erişim: 24.04.2020).
• Ocak, G. & Erşen, Z. B. (2015). Öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(33), 1-19.
• Oğan, E. & Toy, B. Y. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin duygusal zeka düzeylerinin belirlenmesi. ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(3), 445- 461.
• Olson, L. G. (2008). An Investigation of Factors that Influence Academic Achievement in Christian Higher Education: Emotional Intelligence, Self-Esteem and Spiritual Well-Being (Doctoral dissertation). Available from Proquest Dissertations and Theses database. (UMI No. 3304457)
• Onuray Eğilmez, H., Engür, D. & Nalbantoğlu, E. (2019). Communication skills, self-esteem and attitude towards the music teaching of candidates studying in the TRNC. Universal Journal of Educational Research, 7(1), 190-197.
• Otacıoğlu, S. G. (2006). Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda müzik eğitimi alan öğretmen adaylarının, müzikal algı ve özgüvenleri ile okul ve çalgı başarı düzeyleri arasındaki ilişki. Ulusal Müzik Eğitimi Sempozyumu bildiriler kitabı içinde (ss. 498-509). Denizli: Pamukkale Ünversitesi.
• Otacıoğlu, S. G. (2009). Müzik öğretmeni adaylarının duygusal zekâ ile akademik ve çalgı başarı düzeyleri arasındaki ilişki. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 85-96.
• Öz, H. (2015). Emotional intelligence as a predictor of L2 communication. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 186, 424 – 430.
• Özdemir, M. & Dilekmen, M. (2016). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zekâ ve yaşam doyumlarının incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 6(1), 98-113.
• Özerbaş, M. A., Bulut, M. & Usta, E. (2007). Öğretmen adaylarının algıladıkları iletişim becerisi düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 123-135.
• Pala, A. (2008). Öğretmen adaylarının empati kurma düzeyleri üzerine bir araştırma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 13-23.
• Pehlivan, K. B. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim Online Dergisi, 4(2), 17-23.
• Pınarcık, Ö., Salı, G. & Altındiş, M. N. (2016). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekâları ve iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 4(1), 34- 44.
• Saracaloğlu, A. S., Saygı, C., Yenice, N. & Altın, M. (2016). Müzik ve sınıf öğretmeni adaylarının mükemmeliyetçilik ve duygusal zekâ düzeylerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(38), 70-89.
• Schutte, N. S., Malouff, J. M., Bobik, C., Coston, T. D., Greeson, C., Jedlicka, C., Rhodes, E. & Wendorf., G. (2001). Emotional intelligence and interpersonal relations. The Journal of Social Psychology, 141(4), 523-536.
• Taşlıyan, M., Hırlak, B. & Harbalıoğlu, M. (2015). Duygusal zekâ, etkili iletişim ve akademik başarı arasındaki ilişki: üniversite öğrencilerine bir uygulama. Adaleti Savunanlar Stratejik Araştırmalar Merkezi Uluslararası Hakemli Dergi, 2(3), 45-58.
• Tatar, A., Tok, S. & Saltukoğlu, G. (2011). Gözden geçirilmiş schutte duygusal zekâ ölçeğinin türkçe’ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 21(4), 325-338.
• Tuğrul, C. (1999). Duygusal zekâ. Klinik Psikiyatri, 1, 12-20.
• Türkekul, K. & Sarıkabak, M. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ve akademik öz yeterlikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. International Journal of Contemporary Educational Studies, 5(1), 52-69.
• Uygun, K. & Arıkan, A. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(4), 2256-2281.
• Üstün, B. (2005). Çünkü iletişim çok şeyi değiştirir. Atatürk Üniv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8(2), 88-94.
• Yılmaz, H. & Zembat, R. (2019). Okul öncesi öğretmen adaylarının duygusal zekâ düzeyleri ile üniversite yaşamına uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 52, 118-136.
• Yousefi, F. (2006) The relationship between emotional intelligence and communication skills in the university students. Developmental Psychology (Journal of Iranian Psychologists), 3(9), 5-13.