Örgün Eğitim Programlarının Deprem Eğitimi Açısından İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 24 Sayı: 3, 1599 - 1615, 15.09.2024

Esra Can , Suat Çapuk

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2024..-1448748

Öz

Bu çalışmada, örgün eğitim programlarının deprem eğitimi açısından incelenerek mevcut durumun ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Örgün eğitimde yer alan öğretim programlarının tamamı incelenmiş ve deprem eğitimine yönelik kazanımların yer aldığı Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Fen Bilimleri, Afet Bilinci, Şehrimiz, İngilizce, Fizik ve Coğrafya derslerine ait öğretim programları ve ders kitapları örneklem olarak seçilmiştir. Öğretim programları ve ders kitaplarında deprem eğitimine yönelik kazanım ve içeriklerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre deprem eğitimi ile ilişkili 37 kazanım tespit edilmiştir. Ders kitaplarında deprem eğitimi ile ilişkili içeriklerin afet ve acil durum yönetiminin aşamalarına göre analizi sonucunda en fazla zarar azaltma ve önleme ile hazırlık aşamasına yönelik içeriklerin yer aldığı, müdahale ve iyileştirme aşamasından çok az bahsedildiği görülmüştür. Kazanımların taksonomik sınıflandırılması incelendiğinde 37 kazanımın tamamının bilişsel alanda yer aldığı tespit edilmiştir. Deprem eğitimi ile ilişkili kazanımların bilişsel alanın daha çok alt düzey basamaklarında bulunduğu, üst düzey basamaklarda çok az kazanımın yer aldığı sonucuna varılmıştır. Eğitim Programlarında deprem eğitimine yönelik içeriklere yer verilmesi için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Örgün Eğitim, Deprem Eğitim, Öğretim Programları

Examination of Formal Education Programs in Terms of Earthquake Education

Öz

This study aims to examine the formal education programs in terms of earthquake education. Document analysis, one of the qualitative research methods, was used in the research. All curriculums in formal education were examined and curriculums and textbooks of Life Sciences, Social Studies, Science, Disaster Awareness, Our City, English, Physics and Geography courses, which include earthquake education and achievements, were selected as samples. Descriptive analysis was used to analyze the achievements and contents of earthquake education in curricula and textbooks. According to the findings of the research, 37 achievements related to earthquake education were identified. As a result of the analysis of the contents related to earthquake education in the textbooks according to the stages of disaster and emergency management, it was seen that the most content was related to the damage reduction and prevention and preparation stages, and the intervention and recovery stages were rarely mentioned. When the taxonomic classification of achievements was examined, it was found that all 37 achievements were in the cognitive field. It was concluded that the gains associated with earthquake education were found mostly in the lower level levels of the cognitive domain, and that there were very few gains in the upper level levels. Suggestions have been made to include content for earthquake education in Education Programs.

Anahtar Kelimeler

Formal Education, Earthquake Education, Curriculums

Kaynakça

• Akpınar, B. (2017). Eğitimde Program Geliştirme ve Değerlendirme. Data Yayınları.
• Başıbüyük, A., & Pala, Ş. M. (2023). Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Coğrafya Dersi Öğretim Programları Kazanımlarının Afet Eğitimi Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi . https://doi.org/10.17556/erziefd.1063242
• Becker, J. S., Paton, D., Johnston, D. M., Ronan, K. R., & McClure, J. (2017). The role of prior experience in informing and motivating earthquake preparedness. International journal of disaster risk reduction, 22, 179-193. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2017.03.006
• Büyükalan F, S., & Baysal, S. B. (2019). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-253. https://doi.org/10.17679/inuefd.435796
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K., N., Akgün, E., Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2020). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Pegem Akademi.
• Codreanu, T. A., Celenza, A., & Jacobs, I. (2014). Does disaster education of teenagers translate into better survival knowledge, knowledge of skills, and adaptive behavioral change? A systematic literature review. Prehospital and disaster medicine, 29(6), 629-642.
• Çalımlı, A. (2022). İlköğretimdeki Öğretim Programları, Ders Ve Çalışma Kitaplarında Afet İle İlgili Kavramlara Yer Verilme Düzeyinin İncelenmesi. International Journal Of Socıal Humanıtıes Scıences Research, 9(81), 331-343. https://doi.org/10.26450/jshsr.3004
• Çelik, A. A., & Gündoğdu, K. (2022). Öğretmenlerin Afete Hazırlık Düzeyleri İle İlkokullardaki Afet Eğitimi Uygulamalarına Yönelik Görüşleri. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 77-112. https://doi.org/10.31463/aicusbed.1057401
• Değirmenci, Y., & İlter, İ. (2013). Coğrafya Dersi Öğretim Programında Doğal Afetler. Marmara Coğrafya Dergisi, (28), 276-303.
• Değirmenci, Y., Kuzey, M., & Yetişensoy, O. (2019). Disaster awareness and education in social studies textbooks. E-Kafkas Journal of Educational Research, 6(2), 33-46. 10.30900/kafkasegt.591345
• Delen, T. (2023). İlkokul Ders Kitaplarının Afet Eğitimi Açısından İncelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
• Erdem, B. (2010). Almanya (Bavyera Eyaleti) ve Türkiye'de coğrafya öğretmeni yetiştirilmesinin karşılaştırılması. [Doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. https://acikerisim.deu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12397/7219/253630.pdf? sequence=1&isAllowed=y
• Eğitim Reformu Girişimi (ERG),2017. Eğitim İzleme Raporu 2016-2017.
• Büyükalan F, S., & Baysal, S. B. (2019). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Kazanımlarının Revize Edilmiş Bloom Taksonomisine Göre Analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 234-253. https://doi.org/10.17679/inuefd.435796
• Hoffmann, R., & Muttarak, R. (2017). Learn from the past, prepare for the future: Impacts of education and experience on disaster preparedness in the Philippines and Thailand. World Development, 96, 32-51. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2017.02.016
• İnal, E., Kaya, E., & Altıntaş, K. H. (2018). Türkiye’de Örgün Eğitimin Afet Eğitimi Yeterliliği Açısından İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(37), 114-127.
• Kadıoğlu, M. (2008). Modern, bütünleşik afet yönetimin temel ilkeleri. Afet Zararlarını Azaltmanın Temel İlkeleri (1.Baskı). JICA Türkiye Ofisi Yayınları.
• Katada, T., & Kanai, M. (2016). The school education to improve the disaster response capacity: A case of “Kamaishi Miracle”. Journal of disaster research, 11(5), 845-856. doi: 10.20965/jdr.2016.p0845
• Kaya, N. Artvinli, E. Ve Dönmez, L. (2023). Uluslararası afet risklerini azaltma standartlarına göre coğrafya öğretim programı: Bir içerik analizi. lnternational Journal of Geography and Geography Education, (50), 24-49. https://doi.org/10.32003/igge.1275501
• Kekic, D., Milenkovic, M. (2019). Dısaster Rısk Reductıon Through Educatıon1. Danı Arčıbalda Rajsa ““Archıbald Reıss Days.
• Korkmaz, B. C. (2023). The Position and Importance of Earthquake Education in the World. EDUCATIONE, 2(2), 246-263. https://doi.org/10.58650/educatione.1330891
• Mızrak, S. (2018). Eğitim, afet eğitimi ve afete kardeşler toplum. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 56-67. https://doi.org/10.21666/muefd.321970
• Öcal, A., Çakır, U., & Özelmacı, Ş., (2016). İlkokul ve ortaokul ders programlarında afetten korunma ve güvenli yaşam. Alan Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 2(2): 71-83.
• Peek, L. (2008). Children and disasters: Understanding vulnerability, developing capacities, and promoting resilience—An introduction. Children Youth and Environments, 18(1), 1-29.
• Reyes,S.,J., Reyes, S., G., Gouzeva, T., & Velazquez-Martinez, D. (2016). Schoolchildren’s earthquake knowledge, preparedness, and risk perception of a seismic-prone region of Mexico. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal, 23(3), 494–507. https://doi.org/10.1080/10807039.2016.1188368
• Schmidt, J. (2018). Notes on national earthquake education programs in Israel. Procedia engineering, 212, 1265-1272. https://doi.org/10.1016/j.proeng.2018.01.163
• Shoji, M., Takafuji, Y., & Harada, T. (2020). Behavioral impact of disaster education: Evidence from a dance-based program in Indonesia. International journal of disaster risk reduction, 45, 101489. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2020.101489
• Sözcü, U. (2021). 'Earthquake Week'Activity Application for High School Students. Eurasian Journal of Educational Research, 92, 275-295. https://10.14689/ejer.2021.92.14
• Subedi, S., Hetényi, G., Denton, P., & Sauron, A. (2020). Seismology at school in Nepal: A program for educational and citizen seismology through a low-cost seismic network. Frontiers in Earth Science, 8, 73. DOI: 10.3389/feart.2020.00073
• Sumy, D. F., Jenkins, M. R., McBride, S. K., & de Groot, R. M. (2022). Typology development of earthquake displays in free-choice learning environments, to inform earthquake early warning education in the United States. International Journal of Disaster Risk Reduction, 73, 102802. DOI: 10.1016/j.ijdrr.2022.102802
• Şeker, H. (2021). Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar ve Yaklaşımlar. Anı yayıncılık.
• Tercan, B. (2023). 4. Bölüm Yüzyılın Afeti: 06 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri Üzerine Bir Değerlendirme. Duvar Kitabevi.
• Wach, E. (2013). Learning about Qualitative Document Analysis. IDS Practice Papers. https://www.researchgate.net/publication/259828893_Learning_about_Qualitative_Document_Analysis
• Yıldırım, A ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.