Sınıf Öğretmeni Adaylarının Tartışmaya İlişkin Algıları

Yıl 2025, Cilt: 25 Sayı: 1, 133 - 158

Serdar Yeşil

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2025..-1421210

Öz

: Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının tartışmaya ilişkin algılarını belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni benimsenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesi sınıf eğitimi bilim dalında öğrenim gören 57 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacının kendisi tarafından geliştirilen görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme verileri, içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Yapılan çalışmada öğretmen adaylarının tartışmayı en çok zıt fikirleri savunma, kendi fikrini karşıdakilere ispatlama ya da benimsetme olarak ifade ettikleri belirlenmiştir. Öğretmen adaylarına göre etkili bir şekilde tartışamamanın nedenleri arasında; sabit fikirlilik, farklı görüşlere saygı ve hoşgörü göstermeme, birbirini dinlememe, çabuk öfkelenme, empati kuramama ve önyargılı olma ön plana çıkmaktadır. Öğretmen adaylarına göre öğrencilerde geliştirilmesi gereken tartışma becerilerinin; dinleme ve konuşma gibi dil becerileri ile fikirlere saygı, hoşgörü, empati gibi sosyal becerilerin olduğu tespit edilmiştir. Bireylerde tartışma kültürünün oluşması ve tartışma becerilerinin gelişmesi için küçük yaşlardan itibaren öğretimin her kademesinde tartışma etkinlikleri düzenlenebilir. Öğretmen adaylarının görüşlerini serbestçe ifade edebilecekleri etkinliklere, ders içinde ve dışında tartışma uygulamalarına yer verilebilir. Öğretmen adaylarına eğitim fakültelerinde özellikle genel ve özel öğretim yöntemleri derslerinde tartışma yönteminin özellikleri uygulamalı olarak öğretilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf Öğretmeni, Öğretmen Adayı, Tartışma, Algı

Perceptions of Primary School Teacher Candidates Regarding Discussion

Öz

The aim of this study is to determine the perceptions of primary school teacher candidates regarding discussion. The phenomenological design, which is one of the qualitative research designs, was adopted for the research. The study group of the research consists of 57 teacher candidates studying in the classroom education department of the faculty of education of a state university. In the study, an interview form developed by the researcher himself was used as the data collection tool. The interview data were analyzed using content analysis technique. In the study, it was determined that teacher candidates mostly expressed discussion as defending opposing ideas, proving or convincing their own ideas to others. According to the teacher candidates, the reasons for being unable to engage in healthy discussions prominently include stubbornness, lack of respect and tolerance for different views, not listening to each other, quick temper, inability to empathize, and prejudice. According to teacher candidates, the discussion skills that need to be developed in students include language skills such as listening and speaking, as well as social skills such as respect for ideas, tolerance, and empathy. Discussion activities can be organized at every level of education from an early age to develop a culture of discussion and improve discussion skills in individuals. Activities where teacher candidates can freely express their opinions and discussion practices within and outside the lessons can be included. The characteristics of the discussion method can be taught practically, especially in general and special teaching methods courses in education faculties.

Anahtar Kelimeler

Primary School Teacher, Teacher Candidate, Discussion, Perception

Kaynakça

• Alkın-Şahin, S. & Demirkasımoğlu, N. (2015). Öğretmen adaylarının sınıf ortamındaki tartışma kültürüne ilişkin görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(2), 119-142. http://dx.doi.org/10.12973/jesr. 2015.52.7.
• Baloğlu-Uğurlu, N. & Doğan, A. (2016). Social studies teacher candidates and academicians opinions about teaching of controversial issues. Inonu University Journal of the Faculty of Education, 17(3), 219-237. https://doi.org/10.17679/inuefd.17327087.
• Baltacı, A. (2017). Nitel veri analizinde Miles-Huberman modeli. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1), 1-15. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/318527.
• Brewer, M. B. (2008). The Psychology of Prejudice: Ingroup Love and Outgroup Hate? Journal of Social Issues, 55(3), 429-444. https://doi.org/10.1111/0022-4537.00126.
• Büyükkaragöz, S.S. & Çivi, C. (1994). Genel Öğretim Metotları (4. baskı). Atlas Kitabevi.
• Carrasco, D. & Irribarra, D.T. (2018). The role of classroom discussion. Teaching tolerance in a globalized world, 87-101. https://doi.org/10.1007/978-3-319-78692-6_6.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd edition). Sage.
• Cüceloğlu, D. (2018). İnsan ve davranışı: Psikolojinin temel kavramları (36. Baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çopur, A. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin tartışmalı konuların öğretimine ilişkin düşüncelerinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Uludağ Üniversitesi.
• Demirkasımoğlu, N. & Alkın-Şahin, S. (2015). Akademik yaşamda tartışma kültürü: Bir olgubilim araştırması. Route Educational and Social Science Journal, 2(4), 141-163. https://doi.org/10.17121/ressjournal.425
• Ersoy, F. (2013). Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının tartışmalı konulara katılımını etkileyen etmenler. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 4(1), 24-48. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jsser/issue/19100/202657.
• Gall, M. D. & Gillett, M. (1980). The discussion method in classroom teaching. Theory into practice, 19(2), 98-103. https://doi.org/10.1080/00405848009542881.
• Greenwald, A. G. & Krieger, L. H. (2006). Implicit bias: Scientific foundations. California Law Review, 94(4), 945–967. https://doi.org/10.2307/20439056.
• Hess, D. E. (2004). Discussion in social studies: Is it worth the rouble?. Social Education, 68(2), 151-155. https://www.socialstudies.org/system/files/publications/articles/se_6802151.pdf.
• Husserl, E., & Moran, D. (2012). Ideas: General introduction to pure phenomenology. Routledge.
• Johnson, D. W. & Johnson, R. T. (2014). Joining together: Group theory and group skills (11th edition). Pearson.
• Kıral, B. (2021). Phenomenology design in qualitative research: Types and research process. Journal of Research in Education and Training, 10(4), 92-103.
• Larson, B.E. (2000). Classroom discussion: a method of instruction and a curriculum outcome. Teaching and Teacher Education, 16(2000), 661-677. https://doi.org/10.1016/S0742-051X(00)00013-5.
• Maden, S. & Kaya M. (2018). Bir iletişim biçimi ve öğretim şekli olarak tartışmaya dair öğretmen görüşleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, 63-89.
• Mendelberg, T. (2002). The deliberative citizen: Theory and evidence. Political Decision Making, Deliberation and Participation, 6, 151-193. https://www.princeton.edu/~talim/mendelberg%20-%20deliberative%20citizen.pdf.
• Ocak, G., Karakuş, G. & Ocak, İ. (2018). Öğretmen adaylarının tartışma becerileri ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 299-317. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.437704.
• Passmore, J. (1991). Eleştirel olmayı öğrenme üzerine. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi (Çev. H. Ünder), 24 (2), 629-648.
• Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (Çev. Ed. M. Bütün & S. B. Demir, 2. baskı). Pegem. https://doi.org/10.14527/9786053649335.
• Roy, A. & Macchiette, B. (2005). Debating the issue: A tool for augmenting critical thinking skills of marketing students. Journal of Marketing Education, 27, 264-276. https://doi.org/10.1177/0273475305280533.
• Ryan, S. & College, B. (2006). Arguing toward a more active citizenry: Re-envisioning the introductory civids course via debate-centered pedagogy. Journal of Public Affairs Education, 12(3), 385-395. https://doi.org/10.1080/15236803.2006.12001442.
• Safari M., Yazdanpanah B., Ghafarian H. R. & Yazdanpanah S. (2006). Comparing the effect of lecture and discussion methods on students` learning and satisfaction. Iranian Journal of Medical Education, 6 (1), 59-64. http://ijme.mui.ac.ir/article-1-186-en.html.
• Sanders, J.A., Wiseman, R.L. & Gass, R.H. (1994). Does teaching argumentation facilitate critical thinking?, Communication Reports, 7 (1), 27-36. https://doi.org/10.1080/08934219409367580
• Sarıgöz, O. (2013). Sınıfla ve grupla tartışma yöntemlerinin meslek yüksekokulu öğrencilerinin akademik başarılarına etkisi. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 3(3), 100-106. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ejovoc/issue/5390/73103.
• Sial, Z. A. Kausar, R. & Kanwal, H. (2021). Perception of university teachers regarding the effects of discussion method on students’ achievement. Review of Education, Administration And Law, 4(3), 719-727. https://doi.org/10.47067/real.v4i3.189.
• Tavşancıl, E. & Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri (1. Baskı). Epsilon.
• Tokdemir, M.A. (2013). Ortaöğretim tarih dersinin öğretiminde tartışma yöntemine ilişkin öğretmenlerin görüş ve uygulamaları (Ankara ili örneği) [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Trosset, C. (1998). Obstacles to open discussion and critical thinking: The Grinnell College study. Change: The Magazine of Higher Learning, 30(5), 44-49. https://doi.org/10.1080/00091389809602642.
• Türnüklü, A. (2001). Eğitim bilim alanında aynı araştırma sorusunu yanıtlamak için farklı araştırma tekniklerinin birlikte kullanılması. Eğitim ve Bilim, 26(120), 8-13. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5242/1404.
• Yazıcı, K. (2003). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde tartışma yönteminin kullanılmasının öğrencilerin demokratik tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Yeşil, R. (2003). Tartışma etkinliğine ilişkin öğrenci tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 36, 606-624. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/108424.
• Yeşil, R. (2004a). Öğrenci ve öğretim elemanlarının tartışma tutum ve davranışları arasındaki ilişki. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 195-208. https://dergipark.org.tr/tr/download/ article-file/1336988.
• Yeşil, R. (2004b). Demokrasi eğitiminde tartışmanın yeri ve önündeki engeller. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu içinde (ss. 295-302). (20-21 Mayıs 2004). Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Yeşil, R. & Yeşil, S. (2013). Öğretim ilke ve yöntemleri. Son Çağ.
• Yıldırım A. & Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.